466/2. Rasululloh (s.a.v): «Duolar ijobatini askarlar dushmanga yo’liqqanda, namozga turilganda va yomg’ir yog’ayotganda talab qilinglar», dedilar. Imom Shofe’iy «Al-umm» kitoblarida mursal holda rivoyat qilganlar.

141-bob. Yomg’irdan keyin aytiladigan zikrlar

467/1. Zayd ibn Xolid Juhaniy (r.a.) rivoyat qiladilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Hudaybiyada kechasi yoqqan yomg’irdan namiqqan yerda bizga bomdod namozini o’qib berdilar. Namoz tugaganidan keyin odamlarga yuzlanib: «Parvardigorlaringiz nima deb aytganini bilasizlarmi?» dedilar. Sahobalar: «Alloh va Uning rasuli bilguvchiroq», deyishdi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Alloh taolo bandalarim Menga mo’min yoki kofir bo’lgan holda tong ottiradilar. Kim, Allohning fazli va rahmati sababli yomg’ir yog’dirildi, desa, ana shu kishi Menga iymon va sayyoraga kufr keltirgan bo’ladi. Ammo kimiki sayyoradagi undoq va bundoq o’zgarishlar sababli yomg’ir yog’dirildi desa, ana shu kishi Menga kufr va sayyoraga iymon keltirgan bo’ladi dedi», dedilar. Imom Buxoriy va Imom Muslim rivoyatlari

142-bob. Yomg’irning zararidan qo’rqilganda o’qiladigan duolar

468/1. Anas (r.a.) rivoyat qiladilar: «Bir kishi juma kuni masjidga kirdi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam tik turib xutba aytayotgan edilar. Haligi kishi: «Ey Rasululloh, mollar halok bo’lib, ko’chalar huvillab qoldi. Allohdan so’rab bering, bizga yomg’ir yuborsin», dedi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qo’llarini ko’tarib:

«Allohumma ag’isna, Allohumma ag’isna, Allohumma ag’isna», (Ey Rabbim, yomg’ir ber, ey Rabbim, yomg’ir ber, ey Rabbim, yomg’ir ber), dedilar. O’shanda osmonda biror to’p yo tarqoq bulut yo’q edi. Bizga Sal’ tog’i shundoq ko’rinib turardi, o’rtamizda biror uy, hovli yo’q edi. Ana shu tog’ orqasidan qalqondek bir bulut chiqib, osmon o’rtasiga kelib yoyildi, so’ng yomg’ir yog’di. Allohga qasamki, (ko’p yoqqanidan) bir qancha payt quyosh ko’rinmay qoldi. Haligi kishi kelasi jumada yana o’sha eshikdan kirib keldi. Rasululloh o’shanda ham tik turib xutba aytayotgan edilar. U: «Ey Rasululloh, mollar halok bo’lib, ko’chalar huvillab qoldi. Allohga duo qiling, yomg’irni to’xtatsin», dedi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ikki qo’llarini ko’tarib:

«Allohumma havaliyna va la ‘alayna Allohumma ‘alal akami vazzirobi va butunil avdiyati va manabitish shajari» (Ey Rabbim, atrofimizga yog’dir, ustimizdan yog’dirma, ey Rabbim, uni tepaliklarga, tog’larga, vodiylarga, daraxtzorlarga yog’dir), dedilar. Keyin yomg’ir to’xtadi, biz ko’chaga chiqdik va quyosh nuri ostida yurib ketdik». Imom Buxoriy va Imom Muslim rivoyatlari

143-bob. Taroveh namozidagi zikrlar

Bilingki, taroveh namozi sunnat amaldir. Bunga hamma ulamolar ittifoq qilishgan. U yigirma rak’atdir. Har ikki rak’atda salom beriladi. Tarovehning sifati xuddi boshqa namozlar singaridir. Buni yuqorida ko’rib o’tdik.

144-bob. Hojat namozidagi zikrlar

469/1. Abdulloh ibn Abu Avfodan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kim Alloh taologa yoki odam bolalaridan birortasiga hojati bo’lsa, chiroyli tahorat olib, ikki rak’at namoz o’qisin va Allohga sano, Rasulullohga salovot aytib, so’ng ushbu duoni o’qisin:

«La ilaha illallohul haliymul kariym. Subhanallohi robbil ‘arshil ‘aziym. Alhamdu lillahi robbil ‘alamiyn. As`aluka mujibati rohmatika va ‘azoima mag’firotika val g’oniymata min kulli birrin, vassalamata min kulli ismin, la tada’ liy zanban illa g’ofartahu va la hamman illa farrojtahu va la hajatan hiya laka rizon illa qozaytaha ya arhamar rohimiyn». (Ma’nosi: Halim va karim sifatli Allohdan boshqa iloh yo’q. Ulug’ arsh rabbi Allohni poklab yod etaman. Olamlar rabbi Allohga hamd bo’lsin. Rahmatingga mustahiq bo’ladigan narsani, mag’firatingni vojib qiladigan narsani, har bir yaxshilikda g’animatni va har bir gunohdan salomat bo’lishni so’rayman. Menda biror gunoh qoldirmasdan mag’firat qilishingni, biror g’am qoldirmasdan ochib yuborishingni va o’zing rozi bo’ladigan biror hojat qoldirmasdan ravo qilishingni so’rayman, ey rahm qilguvchilarni Rahmlisi.) Imom Termiziy va Ibn Moja rivoyatlari

470/2. Usmon ibn Hunayf (r.a.) rivoyat qiladilar: «Ko’zi ojiz bir kishi Rasululloh sollallohu alayhi vasallam huzurlariga kelib: «Alloh menga ofiyat-sihat berishini so’rab duo qilsangiz», dedi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Xohlasang duo qilaman, xohlasang sabr qil, ana shu sabr qilishing sen uchun yaxshidir», dedilar. Haligi kishi duo qilishlarini so’radi, Nabiy alayhissalom unga chiroyli tahorat olishni, so’ng ushbu duoni aytishni buyurdilar:

«Allohumma inniy as`aluka va atavajjahu ilayka binabiyyika Muhammadin nabiyyir rohmati sollallohu alayhi vasallam, ya Muhammadu, inniy tavajjahtu bika ila robbiy fiy hajatiy hazihi lituqzo liy. Allohumma fashaffi’hu fiyya». (Ma’nosi: Allohim, men payg’ambaring Muhammad alayhissalom bilan Senga yuzlanib, Sendan so’rayman. Ey Muhammad alayhissalom, men bu hojatim ravo bo’lishi uchun siz bilan Rabbimga yuzlandim. Ey Rabbim, ana shunda u kishini menga shafoatchi qil.) Termiziy va Ibn Mojalar rivoyati

145-bob. Tasbih namozidagi zikrlar

Abu Vahb aytadilar: «Abdulloh ibn Muborakdan tasbih aytib o’qiladigan namoz haqida so’raganimizda u zot: «Takbir aytib quloq qoqadi, so’ngra:

«Subhanakallohumma va bihamdika va tabarokasmuka va ta’ala jadduka va la ilayha g’oyruk»ni o’qib, ortidan

«Subhanallohi valhamdu lillahi va la ilaha illallohu vallohu akbar»ni o’n besh marta aytadi, so’ngra a’uzu bilan bismillohni, Fotiha va zam surani o’qiydi, keyin o’n marta yana «Subhanallohi valhamdu lillahi va la ilaha illalohu vallohu akbar»ni aytib, ruku’ qiladi, ana shu kalimalarni o’n marta aytadi. So’ng ruku’dan boshini ko’tarib, yana o’n marta aytadi. So’ngra sajdada o’n marta va sajdadan boshini ko’targanida ham o’n marta aytadi. Ikkinchi sajdada yana o’n marta ana shu kalimalarni aytadi. Mana shunday qilib, to’rt rak’at o’qiydi. Bular har ra’katda yetmish beshtadan bo’lib to’rt rak’atda uch yuzta bo’ladi», dedilar».

471/1. Abu Rofe’dan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh  sollallohu alayhi vasallam Abbosga (r.a.): «Ey amaki, men sizga qarindoshlik qilmaymi, sizni yaxshi ko’rmaynmi, sizga manfaat bermaymi?» deganlarida, Abbos (r.a.): «Albatta, bularning hammasini qiling, ey Rasululloh», deb javob qildilar. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Unda to’rt rak’at namoz o’qing va har bir rak’atida Fotiha bilan zam surani o’qing. Agar qiroatni tugatsangiz, ruku’dan oldin «Allohu akbar valhamdu lillahi va subhanallohi», deb o’n besh marta ayting, so’ng ruku’ qilib, u kalimani o’n marta ayting. Ruku’dan boshingizni ko’tarib, yana o’n marta ayting, so’ng sajda qilib, tag’in o’n marta ayting. Sajdadan boshingizni ko’targaningizda turishdan oldin ham o’n marta ayting. (Ikkinchi sajdada ham o’n marta aytiladi.) Ana shunda har rak’atda yetmish beshta bo’ladi. To’rt rak’atda uch yuzta bo’ladi. Agar gunohingiz zich qum zarralari sonicha bo’lsa ham, Alloh taolo kechirib yuboradi», dedilar. Abbos (r.a.): «Ey Rasululloh, bir kunda bularni aytishga kim qodir bo’la olardi?» deb so’radilar. Rasululloh: «Agar bir kunda qodir bo’lmasangiz, har juma kuni ado eting. Har juma ado etolmasangiz, har oyda ado eting. Mana shundoq aytishda davom etib, uni bir yilda bir marta bo’lsa ham, ado eting», dedilar. Imom Termiziy va Ibn Mojalar rivoyati. Termiziy buni g’arib xadis deb aytganlar.

146-bob. Zakotga ta’alluqli zikrlar

Alloh taolo Tavba surasining 103-oyatida:  «(Ey Muhammad), siz ularning mollaridan bir qismini o’zlarini tozalab poklaydigan sadaqa sifatida oling va ularning haqlariga duo qiling», deb aytgan.

472/1. Abdulloh ibn Abu Avfodan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam biror qavm sadaqa olib keladigan bo’lsa,

«Allohumma solli alayhim» (Ey Rabbim, ularga rahmatingni yubor), deb aytardilar. Abu Avfo sadaqa bilan kelganlarida ham:

«Allohumma solli ‘ala ali Abi Avfa» (Allohim, Abu Avfo oilasiga rahmatingni yubor), deb aytganlar. Imom Buxoriy va Imom Muslim rivoyatlari

Imom Shofe’iy zakot oluvchi zakot beruvchiga agar xohlasa: «Ajarokallohu fiyma a’toyta va ja’alahu laka tohuron va baroka laka fiyma abqoyta», deb aytsin, deydilar. (Ma’nosi: Berganingizga Alloh ajr ato etsin, uni sizga poklovchi qilsin, qolganiga Alloh baraka bersin.)

Fasl: Zakot, sadaqa, nazr, kafforat yoki shunga o’xshash narsalarni beruvchi kishi: «Robbana taqobbal minna innaka antas samiy’ul ‘aliym», deb aytish mustahabdir. (Ma’nosi: Ey Rabbimiz, bizdan qabul et, albatta, Sen eshitguvchi va bilguvchi zotsan.)

RO’ZA ZIKRLARI KITOBI

147-bob. Oyni yangi chiqqanda yoki keyin ko’rganda aytiladigan zikrlar

473/1. Talha ibn Ubaydullohdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam yangi chiqqan  oyni ko’rsalar:

«Allohumma ahillahu ‘alayna bilyumni val iymani vassalamati val islam. Robbiy va Robbukalloh», deb aytardilar. (Ma’nosi: Ey Allohim, bizga bu oyni barakotli, iymon, salomatlik va islom oyi qil. (Ey hilol!) Mening rabbim ham, seni rabbing ham Allohdir.) Doramiy va Termiziy rivoyatlari