Imom al-Buxoriy. Al-jome' as-sahih (2-jild)  ( 503630 marta o'qilgan) Chop etish

1 ... 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 ... 111 B


AbdulAziz  22 Avgust 2008, 08:53:46

Ibn Abbos raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam (betoblik vaqtlarida) yelkalariga bir choyshabni tashlab hamda (boshlarini) qora belbog‘ birlan tang‘ib olib (hovliga) chiqdilar-da, minbarga borib o‘ltirdilar. Olloh taologa hamdu sanolar aytgach, bunday deb marhamat qildilar: «Ammo ba’d, ey insonlar, (kelgusida arab va ajam qabilalari Islomga kirishi tufayli musulmon) odamlar soni ko‘payib, ansorlar ular orasida, oz bo‘lganlari sababidan, bamisoli taomdagi tuz kabi (miqdorda) bo‘lib qolurlar. (Ey muhojirlar), qaysi biringiz birovga zarar va birovga manfaat yetkazuvchi mansabga o‘ltirsangiz (ya’ni, «xalifa yoki amir bulsangiz»), ansorlarning yaxshilariga yaxshilik qilib, yomonlarini afv etingiz!».

Bu yerda Anas raziyallohu anhuning yuqoridagi rivoyatlari takrorlangan.

Qayd etilgan


AbdulAziz  22 Avgust 2008, 08:54:16

44-bob. Sa’d ibn Muoz raziyallohu anhuning manoqiblari haqida

Baro raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallamga bir ipak hulla (ishton va kuylak) hadya qilishdi. Janob Rasulullohning sahobalari hullaning nafisligidan taajjub qilishib uni qo‘llari birlan ushlab ko‘rayotgan erdilar, ul zot ularga: «Buning nafisligidan taajjub qildingizlarmi? Sa’d ibn Muozning (jannatdagi) ro‘molchasi bundan yaxshiroqdur!» — dedilar».

Jobir raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Men Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning: «Sa’d ibn Muoz o‘lganida (uning ruhi kelayotganini farishtalarga ma’lum qilish uchun) Arsh (shodiyona) bir tebranib quydi» — deb aytganlarini eshitdim».

Qayd etilgan


AbdulAziz  22 Avgust 2008, 08:55:40

Bu yerda yuqoridagi hadis takrorlangan.

Abu Sa’id al-Xudriy raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Sa’d ibn Muozga bir guruh odamlar (ya’ni, Banu Qurayza mushriklari) ustidan hukm chiqarish huquqi berilib, Janob Rasululloh unga odam yubordilar. Sa’d bir eshakni minib, masjidga yaqin kelganida, ul zot odamlarga (ya’ni, ansorlarga): «Yaxshilaringiz (yoki ulug‘laringiz) (hurmati) uchun o‘rningizdan turingizlar!» — dedilar. Sung: «Ey Sa’d, manavi (Banu Qurayza mushriklari) ustidan hukm chiqarish huquqi senga berildi», — deb aytdilar. Sa’d: «Ularning urushga yaroqli (erkaklari) o‘ldirilsin, xotin va bolalari ersa, asir qilinsin!» — deb hukm qildilar. Shunda ul zot: «Olloh taolo yuborgan (yoki farishta keltirgan) hukmga muvofiq hukm qilding», — dedilar».

Qayd etilgan


AbdulAziz  22 Avgust 2008, 08:55:53

45-bob. Usayd ibn Huzayr va Abbod ibn Bushr raziyallohu anhumo manoqiblari haqida

Anas raziyallohuanhu rivoyat qiladilar: «Qorong‘u kechalardan birida Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning ikqi sahobalari (Usayd ibn Huzayr va Abbod ibn Bushr) ul zotning huzurlaridan chiqishdi. Shunda ikki chiroqsimon narsa ham birgaliqda chiqib, ularning yo‘llarini yoritib bordi. Ikkalalari ajralishganda ikki chiroqsimon narsa ham ayrilib, har biri bir sahobani uyiga qadar kuzatib qo‘ydi». (Bu Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning mo‘‘jizalaridan biri bo‘lib, uz sahobalariga kursatgan izzat-ikromlari belgisi erdi).

Qayd etilgan


AbdulAziz  22 Avgust 2008, 08:56:06

46-bob. Muoz ibn Jabal raziyallohu anhuning manoqiblari haqida

Abdulloh ibn Amr raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: «Qur’onni to‘rt kishi— Ibn Mas’ud, Abu Huzayfaning mavlosi Solim, Ubay va Muoz ibn Jabaldan urganingizlar!» — deb marhamat qildilar».

Qayd etilgan


AbdulAziz  22 Avgust 2008, 08:56:25

Sa’d ibn Uboda raziyallohu anhuning manoqiblari haqida

Oisha raziyallohu anho: «U (ya’ni, Sa’d ibn Uboda) bundan ilgari (ya’ni, menga tuhmat qilganlarning yonini olmasidan burun) solih kishi erdi», — deydilar.

Abu Usayd raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: «Ansorlar qabilalari ichida yaxshilari — Banu an-Najjor, so‘ng Banu Abd al-Ashhal, keyin Banu al-Haras ibn al-Xazraj, so‘ng Banu So’ida bo‘lib, barcha ansoriy qabilalarda xayriya! mavjuddur», — dedilar. Islomga boshqalarga nisbatan ancha ilgari kirgan (Xazraj qabilasi boshlig‘i) Sa’d ibn Uboda: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam (boshqa ansoriy qabilalarni) bizdan afzal ko‘ribdilar, deb o‘ylayman», — dedi. Shunda unga: «Sizlarni (ham) ko‘pchilik odamlardan afzal ko‘rdilar-ku!» (ya’ni, «Sizlardan keyin boshqa qabilaning nomini ham aytdilar-ku!») — deyishdi».

Qayd etilgan


AbdulAziz  22 Avgust 2008, 08:56:44

47-bob. Ubay ibn Ka’b raziyallohu anhuning manoqiblari haqida

Abdulloh ibn Amr raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Men Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning: «Qur’onni to‘rt kishi — (eng avval) Abdulloh ibn Mas’ud, so‘ng Huzayfaning mavlosi Solim, Muoz ibn Jabal va Ubay ibn Ka’bdan o‘rganingizlar!» — deb aytganlarini eshitdim».

Anas ibn Molik raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam Ubay ibn Ka’bga: «Olloh taolo senga «Lam yakunillaziyna kafaruu» (ya’ni, «Bayyina surasini) o‘qib bermog‘imni amr qildi», — dedilar. Ubay «Olloh.taolo sizga mening nomimni aytdimi?» — dedila Ul zot: «Ha», — dedilar. Shunda Ubay (Olloh taoloning ulug‘ ne’matidan xursand bo‘lganlaridan yoki bundayin u ne’matga yarasha shukrguzor bo‘la olarmikanman, deb xavotir olganlaridan) yig‘lab yubordilar». (Bu yerda Janob Rasulullohning o‘ta kamtarin ekanliklariga hattoki o‘zlari payg‘ambar bo‘la turib, sahobalari oldida Qur’on qiroatini ko‘rikdan o‘tkazib turganlariga hamda Ubay ibn Ka’bning Qur’onni yod olish va uni chiroyli qiroat qilishda mohir ekanlariga ishora qilinadi)

Qayd etilgan


AbdulAziz  26 Avgust 2008, 07:24:50

48-bob. Zayd ibn Sobit raziyallohu anhuning manoqiblari haqida

Anas raziyallohu anhu: «Qur’onni Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning davrlarida barchalari ansorlardan bo‘lmish to‘rt kishi    - Ubay, Muoz ibn Jabal, Abu Zayd va Zayd ibn Sobit jam’ qildilar» - dedilar. Shunda Anasga: «Abu Zayd kim?» — doyishdi, Anas: «Amakilarimdan biri (ya’ni Avs)», — dedilar». (Ayrim ulamolar: «Mazkur hadisda Janob Rasulullohning davrlarida Qur’onni yod olganlar yuqoridagi to‘rt kishi ekanligi yoki Qur’onni faqat ansoriy qabilaga mansub bo‘lganlar jam’ qilganligi nazarda tutilgan bo‘lsa kerak», — deyishadi).

Qayd etilgan


AbdulAziz  26 Avgust 2008, 07:25:21

49-bob. Abu Talha raziyallohu anhuning manoqiblari haqida

Anas raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Uhud voqeasi kuni odamlar Rasululloh sallallohu alayhi va sallamni tashlab qochib, Abu Talhagina (teridan qilingan) qalqonlari birlan ul zotni himoya qilib qoldilar. Abu Talha kamonni nihoyatda qattiq tortib otguvchi mergan kishi erdilar, o‘shal kuni ikki yoki uch kamonni sindirib qo‘ydilar. Shunda bir kishi o‘q to‘la sadoq birlan Abu Talhaning yonlaridan o‘tib, ketayotgan erdi, Janob Rasululloh unga: «Sadog‘ingdagi o‘qlarni Abu Talhaga tashlab ket!» — dedilar. So‘ng, ul zot qadlarini rostlab, dushmanlar tomonga qaradilar, dushmanlar ersa tinmay o‘q uzib turishar erdi. Abu Talha: «YO Rasulalloh, ota-onam sizga fido bo‘lsinlar, qaddingizni ko‘tarmangiz, tag‘in dushmanlar otayotgan o‘qlardan birortasi sizga tegib ketmasin, (iloho), sizning ko‘ksingizga (otilgan o‘q) mening ko‘ksimga (qadalsin!)» — dsdilar. Keyin, men Oisha binti Abu Bakr birlan (Abu Talhaning xotinlari) Ummu Sulaymni ko‘rdim, ikkalalari ko‘ylaklari etagini (bir oz) shimarib olishgan bo‘lib, ularning to‘piqlariga ko‘zim tushdi, (bu «Hijob» oyati nozil bo‘lmasidan ilgari bulgan erdi). Ikkalalari og‘ir meshlarni orqalagan holda qoqilib-suqilib (yarador) musulmonlarning oldiga borishar va ularning og‘izlariga suv quyishar erdi. Keyin, ortlariga qaytishib, meshlarni suvga to‘ldirishar, so‘ng yana (yarador) musulmonlarning oldiga kelishib, ularning og‘izlariga suv quyishar erdi. (O’shal kuni, ya’ni Alloh taolo musulmonlarni xotirjam qilish va ularning dillaridan shayton vasvasasini ketkazish uchun orom uyqusini nozil qilgan Uhud voqeasi kuni) Abu Talhaning qo‘llaridan qilichlari ikki yoki uch marta tushib ketdi».

Qayd etilgan


AbdulAziz  26 Avgust 2008, 07:25:30

50-bob. Abdulloh ibn Salom raziyallohu anhuning manoqiblari haqida

Sa’d ibn Abu Vaqqos raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Men Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning (jannati ekanligi bashorat qilingan o‘n kishi olamdan o‘ggach), Abdulloh ibn Salomdan bo‘lak hozir yer yuzida yurguvchi biror kishiga jannati ekanligini aytganlarini eshitmaganman. Olloh taolo uning xususida «...Banu Isroildan bo‘lgan bir guvoh ham guvohlik berib...» degan oyati karimasini nozil qilgan («Ahqof» surasi, 10-oyat)».

Qays ibn Abbod raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Men Madina masjidida ekanligimda nimadandir qo‘rqqani yuzidan yaqqol sszilib turgan bir kishi (ya’ni, Abdulloh ibn Salom) kirib keldilar. Shunda odamlar: «Bu kishi jannat ahlidandur» — deb aytishdi. O’shal kishi qisqagina ikki rak’at namoz o‘qib, masjiddan chiqdilar. Men ketlaridan borib: «Siz boya masjidga kirib kelganingizda odamlar: «Bu kishi jannat ahlidandur» — deb aytishdi»,— dedim. Ul kishi bunday dedilar: «Olloh taolo haqi, biror odam o‘zi bilmagan narsa xususida gapirmasligi lozim! Endi, men senga nechun meni jannati deyishlarining boisini aytib berayin: men Janob Rasululloh sallallohu alayhi va sallam hayotlik vaqtlarida bir tush ko‘rdim. Keyin, uni ul zotga aytib berdim. Tushimda men guyoki bir yam-yashil, bepoyon bog‘da turgan ermishman. Bog‘ning o‘rtasida bir temir ustun bo‘lib, bir uchi yerda va ikkinchi uchi osmonda ermish. Uning tepasida bir tugun bor bo‘lib, menga:  «Ustunga tirmashib chiq!»  — deyildi. Men: «Chiqa olmayman», — dedim. Shunda bir xizmatkor kelib, meni kiyimimning yoqasidan ko‘tarib ustunga chiqarib qo‘ydi, men uning tepasiga tirmashib chiqdim-da, tugunni (mahkam) ushlab oldim. Menga: «Uni qo‘lingdan chiqarma!» — deyildi. So‘ng, men tugunni (mahkam) ushlagancha uyg‘onib ketdim. Tushimni Janob Rasulullohga aytib berganimda, ul zot: «O’shal bog‘ Islom bog‘i (ya’ni, Islomga taalluqli barcha narsalar bog‘i) bo‘lib, ushal ustun Islom ustunidur (ya’ni, Islomning besh rukni yoki faqat kalimai shahodatning o‘zidur), o‘shal tugun ersa, iymondur. O’zing xususinga kelsak, o‘lguningga qadar Islomda barqaror bo‘lursan» — deb marhamat qildilar».

Qayd etilgan