47-bob. Ayollarning jihod qilmog‘i haqida

Oisha raziyallohu anhorivoyat qiladilar: «Men Rasululloh sallallohu alayhi va sallamdan jihod qilmoqqa izn so‘radim. Shunda ul zot: «Sizlarning (ya’ni, ayollarning) jihodingiz — hajdur» - deb marhamat qildilar».

48-bob. Bir ayolning dengizda (kemada) g‘azotga borgani haqida

Anas raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam (xolalari Ummu Harom) binti Milhonning uylariga kirib, yenboshladilar. So‘ng, (uyg‘onib) kulib quydilar. Ummu Harom: «Yo Rasulalloh, nechun kulayotisiz?» — dedilar. Janob Rasululloh: «Tushimda menga Olloh taolo yo‘lida g‘azot qilgani ketayotgan bir guruh ummatlarim namoyon qilindi. Ular podshohlar kabi taxtda o‘ltirgan holda dengiz buylab kemada suzib ketishayotgan ermishlar», — dedilar. Ummu Harom: «Yo Rasulalloh, Olloh taologa duo qilingiz, meni ham ushalar jumlasidan qilsin!» — dedilar. Janob Rasululloh: «Yo parvardigoro, uni (xolamni) ushatar toifasidan qilgaysan!» — deb duo qildilar. So‘ng, ul zot yana yonboshladilar. Bir ozdan keyin uyg‘onib, yana kulib qo‘ydilar. Ummu Harom avvalgidek savol berdilar. Ul zot ham avvalgidek javob qildilar. Ummu Harom: «Olloh taologa duo qilingiz, meni ham o‘shalar toifasidan qilsin!» — dedilar. Janob Rasululloh: «Siz avvalgilar (ya’ni, kemada ketayotganlar) toifasidansiz, keyingilar (ya’ni, quruqliqda tuyalarga minib ketayotganlar) toifasidan emassiz», — dedilar. Keyin, Ummu Harom Uboda ibn as-Somitga erga tegdilar va erlari hamda (Muoviya ibn Abu Sufyonning xotini Foxita) binti Qaraza birlan birga kemaga o‘ltirib, (g‘azot qilgani Rumga) yo‘l oldilar. Kemadan quruqlikka tushgach, tuyalaridan qulab, halok bo‘ldilar».

49-bob. Kishining o‘z xotinlaridan birinigina g‘azotga olib bormog‘i haqida

Oisha raziyallohu anho rivoyat qiladilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam, agar g‘azotga bormoqchi bo‘lsalar, o‘z xotinlari o‘rtasidl qur’a tashlar erdilar. Qur’a qaysi xotinlariga chiqsa, o‘shani g‘azotga o‘zlari birlan birga olib ketar erdilar. G’azotlardan birida yana shunday qilib erdilar, qur’a menga chiqdi. Keyin, men ul zot birlan birga g‘azotga junadim. Bu voqea «Hijob» oyati nozil qilingandan keyin bo‘lgan erdi».

50-bob. Ayollar g‘azoti va ularning erkaklar birlan birga jang(da ishtirok) qilmoqlari haqida

Anas raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Uhud kuni mushriklar Rasululloh sallallohu alayhi va sallamdan yengilib qochishdi. Shunda men Oisha binti Abu Bakr va Ummu Sulaymni (jang maydonida) ko‘rdim. Ikkalalari (qoqinib ketmaslik uchun) kuylaklari etagini bellariga qistirib olgan holda (suv to‘la) meshlarni yelkalariga qo‘yib olib musulmonlarga olib borishar, ularga suv ichirgach ersa, meshlarni (suvga) to‘ldirgani yana ortlariga qaytishar hamda meshlarni to‘ldirib bo‘lib, yana musulmonlarning oldiga borib, ularga suv ichirishar erdi».

51-bob. G’azot chog‘ida ayollarning odamlarga meshlarda suv tashib turmog‘i haqida

Sa’laba ibn Abu Molik bunday deydilar: «Umar ibn al-Xattob Madina ayollarining bir guruhiga ko‘ylaklar taqsim qildilar. Shunda bir dona ko‘ylak ortib qolib erdi, huzurlaridagi kishilardan biri: «Ey mo‘minlar amiri, bu kuylakni o‘zingizning uyingizdagi Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning qizlariga (ya’ni, o‘zingizning xotiningiz bo‘lmish Hazrat Alining qizlari Ummu Kulsumga) beringiz!» — dedi. Hazrat Umar: «Ummu Saliyt bu kuylakka haqliroq bo‘lib, u Rasululloh sallallohu alayhi va sallamga bay’at qilgan ansoriya ayollardandur. Ummu Saliyt Uhud kuni bizga meshda suv tashib turgan», — dedilar».

52-bob. Ayollarning g‘azotda jarohatlanganlarni davolamog‘i haqida

Rubayyi’ binti Mu’avviz raziyallohu anho rivoyat qiladilar: «Biz (ayollar) Rasululloh sallallohu alayhi va sallam birlan birga g‘azotlarga chiqur erdik. Shunda biz (meshlarda suv olib kelib), sahobalarga ichirar, (yaradorlarga) yordam qilar va (ulovlarga ortilgan) majruhu shahidlarni (jang maydonidan) Madinaga qaytarib olib borar erdik».

53-bob. Ayollarning (ulovlarga ortilgan) yaradoru shahidlarni (jang maydonidan uylariga) qaytarib olib bormoqlari haqida

Bu yerda yuqoridagi hadis takrorlangan.

54-bob. Kamon o‘qini badandan sugurib olmoq haqida

Abu Muso raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Abu Omirning tizzalariga kamon o‘qi tegdi. Men oldilariga borib erdim, ul kishi: «O’qni sug‘urib ol!» — dedilar. Men uni sug‘urib oldim. Shunda jarohat o‘rnidan suv oqib, (ul kishi vafot qildilar). Keyin, men Rasululloh sallallohu alayhi va sallamning huzurlariga kirib, shul haqda xabar qildim. Ul zot: «Yo parvardigoro, Ubayd Abu Omirning gunohlarini magfirat qilgaysan!» — deb duo qildilar».

55-bob. G’azot chog‘ida Olloh taolo yo‘lida qo‘riqchilik (posbonlik) qilmoq haqida

Oisha raziyallohu anho rivoyat qiladilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam (dushman xavf solib turgan kezlarda tunlarni) bedor o‘tkazar erdilar. Madinaga kelganlarida: «Shoyad (qani endi), solih sahobalarimdan biri meni bu kecha quriqlasa!» — dedilar. Shu zahotiyoq qurol-yarog‘ning (bir-biriga tekkanda chiqadirgan) ovozini eshitdik. Janob Rasululloh: «Kim bu?» — dedilar. (Kelayotgan odam): «Bu men, Sa’d. ibn Abu Vaqqosman, sizni qo‘riqlagani kelayotirman», — dedi. So‘ng, (Sa’d ibn Abu Vaqqos kelib, posbonlik qildilar), Janob Rasululloh ersalar yotib uxladilar».

Abu Hurayra raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam bunday dedilar: «Dinor bandasi, dirham bandasi va qorin bandasining beti qursin! Agar (bunday odamga biror narsa) berib tursang, sendan rozi bo‘lur va agar bermay qo‘ysang, (baloi nafsi qo‘zg‘ab, sendan) darg‘azab bo‘lur-da, ko‘lini yuvib qo‘ltig‘iga urur. Agar unga tikon kirsa, (ochko‘zligidan hatto tikonni ham) sug‘urib tashlamas! (Boylik to‘plashga va yeb-ichishga ruju’ qilmay), Olloh taolo yo‘lida otining jilovini tutgan va (shu yo‘lda) sochlari to‘zib, oyoqlari chang bo‘lgan bandaga Tubo (jannat va undagi daraxt ismi) nasib bulsin! (Bunday odam), agar (dushman xavfidan ogoh qilmoq uchun qo‘shin oldida) quriqchilik qilib turgan bo‘lsa, (bu uning uchun eng ulug‘ va savobovar ish bo‘lib, bundan yuqoriroq martabani ko‘zlamay, sadoqat birla) qo‘riqchilik qilur va agar u (qo‘shin ortida) quriqchilik qilib turgan bo‘lsa (ham, aynan shunday) quriqchilik qyilur. (Kimki shu yo‘lni o‘ziga lozim topgan bo‘lsa, demak u shunga munosib bo‘lib), agar (biror boshqa amalga) izn surasa, izn berilmas va agar (odamlarni o‘rtaga qo‘yib) shafoat tilasa, shafoati qabul qilinmas!».

56-bob. G’azot chog‘ida (musulmonlarning bir-birlariga) xizmat qilmoqlarining fazilati haqida

Anas ibn Molik raziyallohu anhu: «Men Jarir ibn Abdullohga (ko‘p g‘azotlarda) hamrohlik qilganman. Ul kishi (yoshlari mendan katta bo‘lsa-da), menga xizmat qilur erdilar», — deydilar.

Anas ibn Molik raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Men xizmatlarini qilmoq uchun Rasululloh sallallohu alayhi va sallam birlan birga Xaybar (g‘azoti)ga chiqdim. Rasululloh sallallohu alayhi va sallam (g‘azotdan Madinaga) qaytib kelayotganlarida (uzoqdan) Uhud tog‘i ko‘rindi, Shunda ul zot: «Bu tog‘ bizni sevadi va biz ham uni sevamiz», — dedilar. So‘ng, qullari birlan Madinaga ishora qilib: «Yo parvardigoro, Ibrohim (alayhissalom) Makkani muqaddas qilganlari kabi, men uning (Madinaning) ikki toshloq yeri (yoki ikki tog‘i) oraligini muqaddas qilurman! Yo parvardigoro, bizning rizqi ro‘zimizga barakot ato etgil!» — deb duo qildilar».

Anas raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Biz Rasululloh sallallohu alayhi va sallam birlan birga (safarda) erdik. (Ba’zimiz ro‘za tutgan va ba’zimiz tutmagan bo‘lib, kun nihoyatda issiqligidan) ko‘pchiligimiz kiyimi birlan, (qolganlar ersa qo‘li birlan o‘zini Quyoshdan) pana qilib kelar erdi. (Nihoyat, bir yerda dam olgani tuxtadik). Shunda ro‘za tutganlar azbaroyi toliqqanlaridan hech bir ish qilisha olmadi, ro‘za tutmaganlar ersa (o‘zlarining va ro‘za tutganlarning) tuyalarini (suv buyiga) haydab borib sug‘orishdi, yem-xashak berishdi, (ro‘za tutganlarga chaylalar qurishdi). (Buni ko‘rib) Rasululloh sallallohu alayhi va sallam: «Ro‘za tutmaganlar bugun (ro‘za tutganlarga xizmat qilib, ko‘p) ajr-savoblar olishdi» — deb marhamat qildilar».

57-bob. Safarda hamrohini uloviga mingashtirib olgan yoxud uning yukini uloviga ortib olgan kishining fazilati haqida

Abu Hurayra raziyallohu anhu rivoyat qiladilar: «Rasululloh sallallohu alayhi va sallam bunday deb marhamat qildilar: «Inson (o‘z) vujudining har bir bo‘g‘imi uchun Quyosh chiqib (olamni munavvar qiladirgan) har kuni (Olloh taolo yo‘lida) xayru ehson (amali solihlar) qilmog‘i lozim bo‘lib, uning ikki odam orasini kelishtirib quymog‘i ham savobdur, (safarda) hamrohini uloviga mingashtirib olib yoki uning yukini uloviga ortib olib, yordam qilgani ham savobdur, (birovning ko‘nglini ko‘targuvchi, unga dalda berguvchi) yaxshi (shirin) suz aytgani ham savobdur, namoz (o‘qiyman, deb) qo‘ygan har bir qadami ham savobdur va (odamlarga) ozor berguvchi (tosh, kesak, najosat kabi) narsalarni yo‘ldan olib tashlagani ham savobdur».