"Oltin qon"dagi to'y. Farhod Jilon  ( 21202 marta o'qilgan) Chop etish

1 2 3 4 B


shoir  16 Oktyabr 2006, 20:37:51

Bu gaplarni u qanday ham Arslonga ayta olsin! U parishonlikda turgan mas’um ko‘zlarini yigitdan qochirib, boshini quyi soldi-da, o‘z chiroyiga yana avvalgidek xush tabassum berishga tirishdi va gapning oxirini hazilga burish xayolida oldidan sharillab oqib borayotgan bo‘zsuvga engashib, qo‘lining uchi bilan Arslonning yuziga suv sochdi. Ammo Arslon bu hazilni qabul qilmadi. U Bolqizning qo‘lini tutib olib, termulib turgan ko‘zlari bilan unga boqdi.
—Ayting-chi, Bolqiz, — deb o‘z savolini takrorladi u, otangg‘iz rozimudurlar? Yana ayting-chi nechun kamgap bo‘lib qoldingg‘iz?
—Magar otam rozi bo‘lmasalar-chi, unda ne bo‘ladur? — dedi Bolqiz.
Umidsizlik ilkida ehtiyot va xavotir ila past ovozda aytilgan bu so‘z Arslonga bamisoli to‘satdan chaqmoq chaqnagandek ta’sir qildi.
—U holda sizni olib qochamen! — dedi u hech bir ikkilanmasdan qat’iylik bilan.
—Sizning mana shunday deyishing‘izni bilardim, — dedi Bolqiz o‘ychan ko‘zlari bilan olis kengliklarga ko‘z tashlab. So‘ng u Arslon tomonga burilib, uning yengini qattiq tutib oldi va ko‘zlariga tikilib, yolborgan ohangda shoshilib gapida davom etdi:
—Lekin siz otamni aybg‘a buyurmag‘aysiz, otam garchi qaysar ersalar-da, ammo oqko‘ngil odamdurlar... Alar xayrixohlik bildurodurlar... Onam alarga yotig‘i birlan tushuntiradurlar. Otamning jahllari tez ersada ko‘ngillari yumshoq odam. Meni juda yaxshi ko‘rodurlar. Meng‘a qarang, Arslon, meng‘a qarasangg‘izchi, gaplarimg‘a inoning, otam keyinroq sizni albatta yaxshi ko‘rib qolodurlar... Siz otamdan xafamisiz?
—Yo‘q, albatta yo‘q — dedi Arslon chuqur tin olib, — men alarni hurmat qilamen... Sizning otang‘iz bo‘lg‘onin uchun hurmat qilodurmen.
—Oh, Arslon, —dedi Bolqiz boshini uning ko‘ksiga qo‘yib, —siz nechog‘li yaxshi insonsiz!
Ular otashli sevgi lazzati ilkida goh hayajonlanib, goh munglanib, o‘zlarining kelgusidagi turmushlari to‘g‘risida uzoq-uzoq gaplashdilar, bir-birlariga ahdu paymonlar qildilar.

Qayd etilgan


shoir  16 Oktyabr 2006, 20:38:00

* * *
Tunga Bilga xoqon Iskandar Zulqarnaynga qarshi yurishga otlanishga farmon bergan kuni tong sahardanoq o‘rda oldiga qo‘shin va ularni kuzatuvchi er-ayol, yosh-qarilar to‘planisha boshladilar. Kuzatuvchilarning ham ko‘plari qurollangan edilar. Hammadan keyin Bars Tegin o‘z navkarlarini boshlab o‘rda ichidan tizilib chiqdi. Oq bo‘z tulporga minib kelayotgan Bars Teginga xaloyiq hurmat bilan yo‘l bo‘shatib berishardi. Navkarlarning oldingi qatoridan joy olgan Arslon hadeb olg‘a intilib turgan to‘riq tulporning tizginini tortib-tortib qo‘yib, intizorlik ko‘zlari bilan kishilar to‘pi ichidan kimnidir izlardi. Oxiri u kishilar orasidan o‘z otasini ko‘rdi. Soch-soqollari qordek oqargan sobiq peshqadam jangchi Alp Qayum faxrlangan holda o‘g‘liga qarab turardi va «ko‘rdinglarmu, mening o‘g‘limni!» degandek ketayotib, boshini egib hurmat bildirdi.
Xoqonning buyruqlari e’lon qilingandan keyin naqsh-nigorli sarishta ravoq atrofida qurollangan otlik tarxonlardan tashkil topgan hurmat posbonlari saflanib turishardi. Bars Tegin navkarlarini boshlab ularga yaqinlashib kelib, qurolli suvoriy ayollar safiga qatorlashdi. Arslon ayollar qo‘shinining oldingi qatorida Bars Teginning oq yuzli, sariq sochli go‘zal xotini Kumush Tuzun va uning yonida qalam qoshli ko‘rkam Bolqizning turganligini ko‘rdi. Ular yoqimli kulimsirab, qo‘l ishorasi bilan Tegin va navkarlarni qarshi oldilar.
—Bolqiz, siz ham chiqding‘izmu?  — deb yubordi Arslon unga yaqin kelib.
—Bizni muhorabadan qo‘rqadi  deb o‘ylag‘on bo‘lsang‘iz kerak, shunday ermasmu botir yigit?!.. Ortinglardan biz ham muhorabag‘a borg‘aymiz, — dedi Bolqiz tabassumli ko‘zlari bilan unga tikilib.

Qayd etilgan


shoir  16 Oktyabr 2006, 20:38:21

Bars Tegin navkarlari bilan kelib tarxonlarning oldidan joy oldi.
Xuddi shu paytda burg‘ularning surli ovozi yangrab, nog‘oralarning gumbir-gumbir sadolari hammayoqni tutgandi. Tunga Bilgaxoqon, yobg‘u va lashkarboshilarning hamrohligida ravoqqa chiqdi. Uning bir yonida xotini Oy Bilga xotun, yana bir yonida maslahatchi va yobg‘u Qora Boqshi hozir bo‘ldi. Barcha odamlar chuqur sukutda xoqonning so‘zini kutib turishardi. Barchaning nigohlari xoqonning kelbatli zabardast qaddi-bastiga qaratilgandi. Xoqon egniga tovar to‘n kiygan, boshi chekkasiga tovar ro‘molni o‘rab olgan edi. Uning quyuq o‘sgan sarg‘ich  soqol-mo‘ylariga endigina oq oralay  boshlagan. Aql va bilim nuri singgan moviy ko‘zlari baroq qoshlari ostidan odamlar to‘piga ishonch va g‘ayrat bilan boqib turardi. Xoqonning qo‘shin va fuqaroga qarata qisqacha boshlagan safarbarlik haqidagi nutqi bamisoli momaqaldiroqdek yangrab, haybatli  ovozi olis-olislargacha eshitilib turdi:
—Shavkatlik va yengilmas botir lashkarlarim! Aziz fuqaro! Bugungi kunda bizlarga qattol yog‘iylardin ozor chekg‘on mazlum birodar ellar umid va najot ko‘zlarin tikib turodurlar. Muqaddas ona Vatanimiz tuprog‘ing‘a va oning mehnatsevar elining tinch-osoyishta turmushin paymol  etmoqqa, qulliqqa giriftor etmoqg‘a qasd qilgan yovuz, dog‘uli qonxo‘r dushmanning shum qadami zaminimizni debsamoqda. Alarning Iskandar Zulqarnayn degan xoqoni tobora elimiz ichkarising‘a qo‘shin tortib kelmoqda, — dedi u. — Men ko‘ktangrining xohish irodasila elimizning daxlsizlig‘in saqlash uchun ul yovuzlarg‘a qarshi muqaddas jangg‘a safarbar qiling‘onimizni va otlong‘onimizni  e’lon etmushmen.
Alar bizni yengolmaydurlar. Biz qat’iy yeng‘aymiz. Zafar biz tomondadur! Ko‘ktangrining irodasi shunday. Tog‘ bizning otamiz, yer bizning onamiz. Tog‘ ota bizg‘a suyanchiq bo‘lur, yer ona bizg‘a kuch-quvvat bag‘ishlag‘ay.

Qayd etilgan


shoir  16 Oktyabr 2006, 20:38:31

Tungo Bilga xoqon qilichini qinidan shartta sug‘urib olib uni boshi uzra baland ko‘targan holda o‘z so‘zini qo‘shinlarni jangga chorlovchi so‘zi bilan yakunlashtirdi:
—    Ko‘kda tangri, yerda botir! Olg‘a azamat shunqorlar!..
Shundan keyin tumanlag‘an tig‘lar baland ko‘tarildi, tumonat ko‘krak qalblaridan otilib chiqqan shior yeru ko‘kni zilzilaga keltirdi:
Ko‘kda tangri, yerda botir!
Burg‘ular va nog‘oralarning sadosi ostida Tungo Bilga xoqon qo‘shunni yurishga boshladi. Kuzatuvchilar ancha uzoqqacha ularning ortlaridan ergashib bordilar. So‘ng asta-asta ortda qoldilar.
—Yo‘linglar qutlug‘ bo‘lsun, azamatlar! Illo oling‘iz, ammo oldurmangg‘iz! — degan hayqiriq ovozlar chor atroflardan yog‘ilib turdi.
Arslon Bars Teginning navkarlari qatorida tulporini yo‘rttirgan ko‘yi ketib borayotgan esa-da, fikri-zikri otasi bilan Bolqizda edi. Bolqiz bilan xayrlashuv oldida u bilan alohida xayrlashmaganligidan ko‘ngli yarim bo‘lib  qolgandi. Shu payt to‘satdan Bolqizning chaqirgan tanish ovozi eshitildi. Bu ovoz uning qulog‘iga oqib go‘yo yuragiga kirganday bo‘ldi. U shu zahoti safdan chiqib otini to‘xtatdi va qo‘shinning ortidan ot yeldirib kelayotgan Bolqizni ko‘rdi. Bolqizning tulpori shamoldek yelib kelib Arslonning otiga yondoshib to‘xtadi. Qizning ko‘ksi nafis  ipak ko‘ylakning ostida bir ko‘tarilib, bir pasayib turardi. Yanoqlari va lablari hayajondan biroz qoni qochgandek ko‘rinardi. Yosh qalqib turgan ohunikidek xumor ko‘zlari yigitning mardonalik aks etib turgan qora ko‘zlariga intizorlik bilan tikilib boqardi. Oxiri u indamasdan qo‘ynidan chiroyli kashtalangan shoyi dastro‘molchani chiqardi-da, qo‘llari bilinar-bilinmas titragan holda Arslonning qo‘liga mehr bilan tutqazib qo‘ydi hamda majolsiz ovoz bilan:
—Tangri sizni o‘zi asrasun, muhabbatimizni umoy asrasun! Nusrat sizg‘a hamisha yor, ko‘k tangri, yer tangri, madadkor bo‘lsin! — dedi-da, yig‘idan o‘zini bazo‘r to‘xtatib tulporini ortiga burdi va quyundek  yeldirib ketdi.

Qayd etilgan


shoir  16 Oktyabr 2006, 20:38:43

Arslon turgan joyida go‘yo sehrlangandek qimir etolmay va hatto bir og‘iz ham so‘z aytishga ulgurolmay qizning ortidan yana biroz qarab turdi. So‘ngra lashkarlar safiga yetib olish uchun otlarini yo‘rttirib ketishayotgan navkarlar safi orasidan o‘z o‘rnini egalladi.
Qo‘shinlar mevazorlik bog‘larni, bug‘doyzorlarni, yilqi, qo‘y va qoramollar, podalar o‘tlab yurgan baxmaldek yashil yaylovlarni kesib o‘tib poyonsiz yastangan cho‘lga chiqdi. O‘z yo‘llaridagi har qanday toifadagi qabilalarni bostirib, vayron etib  kelayotgan qudratli dushman bilan bo‘ladigan hayot-mamot janglari ham qadam-baqadam yaqinlashmoqda edi. Dunyoga dong‘i ketgan cho‘l tulporlarining tuyoqlari haybatli dupurlardi. Tungo Bilga xoqon o‘zining epchil va baquvvat oq oti ustida  shukuh ila o‘tirgan holda yeldek  uchib borardi. Uning ko‘zlari xuddi Iskandar Zulqarnayn bilan tezroq to‘qnashmoq uchun shoshilayotgandek hamon olg‘a tomonga qarardi. Xoqonning shu topda nimalarni o‘ylayotganligini taxmin qilish qiyin edi. Shunday bo‘lsada, ulug‘vor, mag‘rur qiyofasiga qarab, o‘ziga va qo‘shiniga ishonchining qat’iyligini fahmlash mumkin edi.
Xoqonga birdam  yondoshib, birdam ortda qolib kelayotgan Qora Boqshi adog‘siz ufqqa ko‘z tikib xayolga cho‘mdi. U, Bars Teginga ergashib kelayotgan Arslonga bir necha bor ko‘z tashlab qo‘ydi. Bolqiz bilan bu yigit o‘rtasidagi bog‘lanishni Qora Boqshi xushlamasdi. «Bu masalani qanday qilib bir tarafli etish kerak? — deb o‘ylardi u, — Arslon bilan bevosita gaplashib, uni bul ishindan qaytarish lozimmu?  Ahvolg‘a qarag‘anda, shunday qilmay ham bo‘lmaydurg‘ondek ko‘rinodur». Ammo Qora Boqshi o‘ylab-o‘ylab shu joyga kelganda elni himoya etish va asrash uchun fidoyi bo‘lib ketayotgan bir yigitga bunday g‘ayri muomalada bo‘lishdan o‘zida  biroz o‘ng‘aysizlikni ham his etardi. Shu bois u ichida: «Muhoraba tugagandin keyin bir gap bo‘lur, tangrining o‘zi yo‘l ko‘rsatur» deb qo‘ydi-da, hozircha bu boradagi masala ustida ortiq o‘ylamaslikka harakat qildi.

Qayd etilgan


shoir  16 Oktyabr 2006, 20:38:52

Arslon ham ayni vaqtda Qora Boqshining ichidan kechayotgan bor o‘ylarini uqub olmoqchi bo‘lgandek goh-gohida unga qarab qo‘yardi. «Muhoraba yakunlangandan keyin bu borada Bars Teginga so‘z ochamen, — deb o‘ylardi u. Ul Qora Boqshi yobg‘u bilan gaplashib, oni ko‘ndirishg‘a o‘tinamen. Kerak  bo‘lsa, o‘zim ham borub ang‘o bosh egamen. Magar rad etsa Bolqizni olib qochamen». Shu qarorni ko‘ngliga tugub qo‘ygandan keyin, Arslon ham bu haqda endi o‘ylamaslikka qaror qildi. U tez-tez qo‘lini qo‘yniga tiqib, Bolqiz esdalik etib bergan boyagi dastro‘molni yuragiga qattiq bosib qo‘yardi. Qo‘shin ancha yo‘l bosgandan keyin, bir keng balandlikka kelib to‘xtadi. Tungo Bilga xoqon shu yerda bargoh qurishni buyurdi. Uch yuz kishilik xabargirlar bo‘limi otlarini qora terga tushirib qaytib keldilar va Zurqarnaynning zarbdor qismi yaqinlashib qolganligi to‘g‘risidagi xabarni yetkazdilar. Xoqon bu xabarni eshitgandan keyin yobg‘u, tarxon, yobog‘u, lashkarboshilarni huzuriga chorlattirib jiddiy mashvarat o‘tkazdi. Mashvaratda bir bo‘luk lashkariy qismni dushman yo‘lini to‘sish va ularga qarshi zarba  berishga yo‘llash uchun qaror qabul qilindi. Xoqon bu vazifani to‘ng‘ich valiahd o‘g‘li Bars Teginga topshirdi va uning ixtiyoriga harbiy tayyorgarlikdan o‘tgan, ammo jang ko‘rmagan yosh yigitlardan tarkib topgan to‘rt ming otliq lashkariy qismni topshirdi. Biroq, bu ishning nechog‘li xatarli ekanligiga ko‘zi yetgan harbiy tajribada ustuvor, donishmand, boobro‘ yobg‘u Qora Boqshi so‘z oldi:
—Tangri tug‘mush Tungo Bilga  xoqon a’lo hazratlari, — deya murojaat qildi u vazminlik bilan, —Siz Zulqarnaynning yo‘lini to‘smoqg‘a jang ko‘rmog‘on, oning sabog‘in olmag‘on butunlay yoshlarni jangg‘a safarbar qilmoqdadursiz, yo‘llamoqdadursiz. Bunday hol xatoliq bo‘lib yana noxush oqibatlarg‘a olib kelishi ehtimoldin yiroq ermasdur, deb o‘ylaydurmen. Mening fikri ojizimcha ersa muhorabag‘a aslida yoshi ulug‘roq, urush ishlarinda tajribalari bor bo‘lg‘on odamlardin yo‘llansa maqsadg‘a muvofiq bo‘lur edi... — dedi qat’iy dadillik bilan. Bu fikrga davrada o‘tirgan barcha lashkarboshilar bir ovozdan qo‘shildilar.
Xoqon yobg‘uning donishmandligiga yanada iqror bo‘lgan ko‘yi biroz o‘ylanib turgach, shunday dedi:
 —Maqbul, hurmatli muhtaram yobg‘u janoblari, siz darhaqiqatanda to‘g‘ri so‘z aytmushsiz. Binobarin, Bars Tegin ixtiyoring‘a ana shunday urush saboqlaring‘a ega bo‘lg‘on tajribaliq jangchilardan bir tuman suvoriy va yana shunday besh ming kishilik piyodalardin iborat qo‘shin ham biriktirulsun. Biroq, bu bo‘lajak muhorabada albatta yosh jangchilar ham ishtirok etmoqliqlari, o‘z baxtu omadlarin sinab ko‘rmoqliqlari beshak darkordur. Sizning o‘zing‘iz alarg‘a ham mahoratingg‘iz, ham maslahating‘iz birlan yo‘lboshchiliq qilsangg‘iz yanada nur ustig‘a a’lo nur bo‘lur erdi.

Qayd etilgan


shoir  16 Oktyabr 2006, 20:39:00

—Men rozimen, — dedi yobg‘u Qora Boqshi.
Mashvaratdan keyinoq Qora Boqshi Bars Teginga maslahatchi bo‘lib, dushmanning yo‘lini to‘sish uchun yurib ketdi.
 Bars Tegin yo‘l bo‘yi o‘z lashkarlarining ruhiy kayfiyatlari qanday kechayotganligini bilmoqchi bo‘lib, tez-tez unga-bunga nazar tashlab qo‘yardi. U kuzatgan sari askarlar ruhining ustunligiga ishonch hosil etib borardi. U otini biroz sekinlatib, orqadan kelayotgan Arslonga yondoshdi va baland ovozda so‘radi:
— Qanday, yigit? Ikki shoxlik Iskandar Zulqarnaynning askarlarin to‘ng‘izni otg‘ondek ota alodurmusen?
— Arslon bu savoldan biroz ranjigandek qiyofada Bars Teginga qarab qo‘yib:
— Biz ikkovimiz cho‘lda uchrashg‘on o‘shal kun mening qobonni qanday otishligimni ko‘rmag‘on erding‘iz. Emdi ikki shoxlik qiyotlarni qanday otishlig‘imni, qanday chopishlig‘imni muhoraba maydonida albatta ko‘rg‘aysiz, shahzodam! — dedi vazminlik bilan xotirjam holda.
Bu so‘zlardan Bars Teginning ko‘ngli tog‘day ko‘tarildi. U mamnuniyat bilan Arslonga qarab qo‘ydi. Xuddi shu vaqtda bir xabargir ot yeldirib kelib, dushmanning ilg‘or qismi old tomonda — qorasi ko‘rinib turgan o‘sha ulkan tog‘ning narigi chetida to‘xtaganligini xabar qildi. Bars Tegin qo‘shinini shu yerda to‘xtab dam olishga buyurdi. Bu paytlarga kelib qosh ham qaraya boshlagandi.

Qayd etilgan


shoir  16 Oktyabr 2006, 20:39:16

Tegin donishmand Qora Baqshi maslahati bo‘yicha, tun yarimlarigacha shu yerda kutub turib, so‘ng tunda qo‘qqisdan xujum qilish to‘g‘risida maslahat berdi. Belgilangan vaqt yetib kelganda askarlar otlarining tuyoqlarini qo‘y terlari bilan mahkam o‘rab, hech qanday tovush chiqarmaslikka harakat qilib, mutlaqo maxfiy tarzda yog‘iy qo‘shinlari qaror topgan lashkargohga qarab yo‘l oldilar.
Tun yarimlaridan oqqan, hammayoq zimziyo edi. Ayg‘oqchilar dushman lashkargohida hech qanday jonli harakatdan asar ham yo‘qligi, poyloqchilikda turgan yog‘iy navkarlari ham allaqachon o‘z vazifalarini unutib qo‘yganliklari haqidagi xabarlarni yetkazdilar. Donishmand Qora Boqshi va Bars Tegin bu holni bir og‘izdan qutluq, saodatli onlardan darak berayotganligi, ko‘kktangri, yer tangrilari ham ularga bul muhorabada madadkor ekanliklaridan beshak beli deb bildilar.
Bars Tegin yetakchiligida suvoriy va piyodalardan iborat qo‘shinlar mo‘ljallangan tog‘ yonbag‘riga yetib olganlaridan keyin, otlarning tuyoqlaridagi qoplamalarni yechib tashlab, qilichlarini qinlaridan yalang‘ochladilar-da, otlarining jilovlarini bo‘shatib piyodalar bilan birgalikda yov ustiga bo‘rondek tashlandilar. Dushmanning oldingi qism qo‘shinlari bu kutulmagan va to‘satdan qilingan hujumdan esankirashib, o‘zlarining tillarida allanarsalar deb qichqirishardi. Zulqarnayn lashkarlari hali hal etuvchi urush holatida turganlariga u qadar ishonqiramagan esalarda, lekin har ehtimolga qarshi qurol-yarog‘li jangovor holatda yotishgan edilar. Ular yotgan yerlaridan sakrab turishib nari-beri otlanishga shoshildilar. Bu vaqtda Tegin lashkarlari go‘yoki qor bo‘ronidek yopirilib keldilar. Chor atroflarda dahshatlik ur-yiqitlar shiddatli tus ola boshlar, otlarning tuyoqlari ostidan otash uchqunlari chaqnardi. Ot to‘yoqlarining dupur-dupurlari, kishnashlari, qurol-yarog‘larning bir-birlariga urilib chiqqan «jarang-juring» ovozlari, dod-faryodlari falakka o‘rlardi. Bu muhoraba uzoq davom etmadi. Zulqarnayn askarlari bardosh berolmay lashkargohlaridan chekina boshladilar. Biroq, vaqt allaqachon qo‘ldan ketib, halokat muqarrar bo‘lib borardi. Tegin jangchilari yog‘iylarni tutday to‘kkan ko‘yi qadam-baqadam qorong‘u cho‘l tomonga qisib bormoqda edi. Nihoyat yog‘iylar bunday umidsiz jangdan voz kechib, jonlarini saqlab qolmoq niyatida bor-yo‘qlarini g‘oliblar ixtiyorlariga tashlab cho‘lga qarab qochishga tutindilar.

Qayd etilgan


shoir  16 Oktyabr 2006, 20:39:22

Jang otashida qizib ketgan Arslon tulporini quyundek yeldirib butun safning oldiga o‘tib ketdi va hech narsaga qaramay jon-jahdi bilan qochib ketayotgan bir yunon sipohiga yetib olib, qilichini boshining ustidan baland ko‘targancha, bor kuchi bilan serpadi. Arslonning keskir egri qilichi yunonlik sipohni yelkasidan kindigigacha bo‘lib tashladi. Yunonlik suvoriy navkar egardan yerga qulab tushdi. Uning beliga qistirib olgan katta charm hamyon ham kesilgan bo‘lib, uning ichidan talon-taroj qilib yig‘ilgan oltinlari qonga belanib yerga sochildi.
Xuddi shu paytda donishmand Boqshi dushmanning pistirmasiga tushib qolishdan xavotirlanib, lashkarlarni yog‘iylarning ortidan ortiqcha ta’qib etishdan to‘xtatishga buyruq berdi.
Tong suzila boshlagandi. Quyoshning ilk nurlari tun pardasini yirtib atrofni yorita boshladi. Yigitlar dushmanni quvishdan to‘xtab ortga qaytdilar. Dushmanning qoldiq qismlari qochganlari holda adirliklar orasida g‘oyib bo‘ldi.
Tong to‘liq yorisha boshlagandi. Arslon otidan tushib qilichidagi qon dog‘larini o‘zi chopib tashlagan boyagi yunonlikning choponiga surtib tozalab qiniga soldi. Bu paytda uning yonidan o‘tib ketayotgan bir to‘p askarlar qonga belanib yotgan oltinlarni ko‘rib:
— Bul nedur? — deb so‘rashdi.
— Bul oltin qon, — dedi Arslon va otining tizginidan yetaklab o‘z manzillari tomonga qarab yurib ketdi.
Ana shundan e’tiboran mazkur tunda kechgan jang yerlaridagi ulkan tog‘ «Oltin qon» degan nomda atala boshladi.

Qayd etilgan


shoir  16 Oktyabr 2006, 20:39:36

Jangdan keyin Bars Tegin yobg‘u Qora Boqshi bilan bamaslahat endilikda harakat yo‘nalishini muhokama qildi. Ular Iskandar Zulqarnaynning qasos olish uchun jang boshlashi muqarrarligiga e’tiborni qaratdilar va shu munosabat yuzasidan ehtiyotkor bo‘lib, cho‘lga chiqmay, «Oltin qon»da lashkargoh qurib, xoqonni kutishga qaror qilindi.
Darhaqiqat qilingan taxmin o‘z isbotini topdi. Ertasi kun tong saharda «Oltin qon»dagilar ufqda zo‘r qo‘shinning qorasini ko‘rdilar. Minglagan suvoriylar saf tortib «Oltin qon» tomonga shiddat bilan ilgarilamoqda edilar.
Bars Tegin bilan donishmand yobg‘u o‘z lashkarini ikki qismga bo‘lib, bir qismini «Oltin qon»ning soy tomoniga maxfiy pistirmaga qo‘ydilar. Yana bir qismiga Arslonni boshliq etib, dushmanga qarshi yo‘lladilar. Arslon boshchiligidagi jangchilarning boshlaridagi baland qalpoq parlari xuddi lochin qanotiday haybatli ko‘rinardi.
Iskandar Zulqarnayn lashkarboshilari yobg‘ulari va xos qo‘riqchilarining hamrohligida bir baland tepalik ustida turib bo‘lajak jang maydonini kuzatardi. Bu yerdan ikki tomonning otlari bir-biriga yaqinlashib kelayotgan poyonsiz tekislik kaftdek ko‘rinib turar, undan narida «Oltin qon» tog‘i yuksaklikka bo‘y cho‘zib yotardi. Bulutsiz musaffo osmon uzra esa bir necha kalxat va bir to‘p qarg‘a-quzg‘unlar bo‘lg‘usi jangdan o‘zlariga o‘lja kutib, doira hosil etib parvoz etishardi.

Qayd etilgan