1428 ҳижрий йилнинг муҳаррам ойи 28-куни, Ñешанбада Ð¡Ð°ÑƒÐ´Ð¸Ñ ÐрабиÑтони пойтахти Риёз шаҳрида ИÑлом оламида машҳур уламо шайх Бакр Ðбу Зайд 63 ёшларида вафот Ñтдилар.
Иннаа лиллааҳи ва иннаа илайҳи рожиъуун
Шайх Бакр Ðбу Зайд 1364 ҳижрий Ñана (1945 йил)да таваллуд топиб, иÑломий оилада Ñ‚Ð°Ñ€Ð±Ð¸Ñ ÐºÑžÑ€Ð³Ð°Ð½Ð»Ð°Ñ€.
63 йиллик умрлари мобайнида Ð¡Ð°ÑƒÐ´Ð¸Ñ ÐрабиÑтонидаги катта уламолардан иÑломий билимларни ўрганиб, бир неча ўн йиллар ичида жуда кўп иÑломий илмий манÑабларда хизмат қилганлар.
Жумладан:
Мадинаи Мунавварадаги РаÑулуллоҳ Ñоллаллоҳу алайҳи ваÑаллам маÑжидларининг имом-хатиби бўлиб ишлаганлар (1971-1976 йиллар);
Ðйни шу МаÑжиди Ðабавийда толиби илм муÑулмонларга илмий дарÑлар ва умумий мавъизалар қилганлар ҳамда шу пайтнинг ўзида Мадина шаҳри қозиÑи бўлиб ҳам хизмат қилганлар (1970-1980 йиллар);
1980 йили Ð°Ð´Ð»Ð¸Ñ Ð²Ð°Ð·Ð¸Ñ€Ð»Ð¸Ð³Ð¸Ð½Ð¸Ð½Ð³ Ð¡Ð°ÑƒÐ´Ð¸Ñ Ð¿Ð¾Ð¹Ñ‚Ð°Ñ…Ñ‚Ð¸ Риёз шаҳридаги вакили Ñтиб Ñайланганлар;
1985 йили ИÑлом анжумани ташкилоти таъÑÐ¸Ñ Ñтган ИÑлом оламидаги машҳур уламолардан ташкил топган “Мужаммаъул-Фиқҳил-ИÑломий†ташкилотининг раиÑи Ñтиб тайинланганлар;
1992 йили Ð¡Ð°ÑƒÐ´Ð¸Ñ қироли Фаҳд бин Ðбдулазиз шайх Бакр Ðбу Зайдни Ð¡Ð°ÑƒÐ´Ð¸Ñ ÐрабиÑтони Катта уламолар ҳайъатига аъзо Ñтиб тайинлаган.
Шайх Бакр Ðбу Зайд ТафÑир, ҲадиÑ, Ðътиқод, Фиқҳ, УÑули фиқҳ, Шаръий ÑиёÑат, Ðраб қабилаларининг наÑаблари, Тарих ва бошқа илм-фанлар бўйича мутахаÑÑÐ¸Ñ ÑƒÐ»Ð°Ð¼Ð¾ Ñдилар.
Бу олим фиқҳ илми ÑоҳаÑида нафақат ҳанбалий мазҳаби, балки барча мўътабар мазҳабларнинг фиқҳий манбаларидан хабардор уламолардан Ñдилар.
Шайх Бакр Ðбу Зайд бир қатор иÑломий, илмий китоблар таълиф қилганлар, у киши ёзган аÑарлар дунёнинг кўп минтақаларида жуда кенг тарқалган.
Ðнг машҳур китоблари қуйидагилар:
- “Мадинатун-Ðабий Ñоллаллоҳу алайҳи ваÑаллам раъÑл-айн†(“Пайғамбаримиз Ñоллаллоҳу алайҳи ваÑалламнинг шаҳарларини худди томоша қилгандай†таништирувчи риÑола).
- “ҲилÑту Толибил-Илм†(“Толиби илмнинг зийнатиâ€, ИÑломда толиби илмлар зиммаÑидаги буюк ахлоқ-одоблар ҳақида).
- “Ðадабу Толибил-Ҳадиц(“ҲÐ°Ð´Ð¸Ñ Ð¸Ð»Ð¼Ð¸Ð½Ð¸ ўрганувчи талабанинг одоблариâ€).
- “ТаÑҳийҳуд-Дуаа†(“Дуо қилишни тузатиш†- Ðллоҳ таолога илтижо қилиш одоблари ва аҳкомлари, дуо қилишдаги хато ва бидъатлардан огоҳлантириш ҳақида).
- “Ðдабул-Ҳаатиф†(“Телефон одоблариâ€).
- “ТаÑмиÑтул-Мавлуд†(Янги туғилган фарзандга иÑм танлаш ҳамда бунга оид аҳком ва одоблар ҳақида).
- “Бароату ÐҳлиÑÑуннаҳ минал-вафийъати фий уламаил-уммаҳ†(Ðҳли Ñунна вал-жамоанинг ИÑлом уммати уламоларини Ñъзозлаши ҳақида).
- “Ҳукмул-интимаъ илал-фирақ…†(“ИÑломни даъво қиладиган турли-туман фирқалар, партиÑлар ва жамоаларга аъзо бўлишнинг ҳукмиâ€).
- “ТаÑнифун-ÐааÑ…†(Одамларни билиб-билмаÑдан ҳар хил тоифаларга бўлиб ташлашнинг хатари ҳақида).
- “Тағрийбул-алқобил-илмийÑҳ†(“Илмий мартабаларни ғарбга тақлид қилиб номлашнинг ҳукмиâ€.
- “Фиқҳун-Ðаваазил†(Янги пайдо бўлган маÑалалар фиқҳи).
- “Муъжамул-манаҳил-Лафзиййаҳ†(Талаффуз қилиш манъ қилинган калималар қомуÑи).
- “ҲироÑатул-Фазийлаҳ†(“Шон-шарафни қўриқлаш†– муÑлима аёлларнинг ҳижобларини, иффату ҳаёларини, одобу ахлоқларини ҳÐ¸Ð¼Ð¾Ñ қилиш аҳамиÑти ҳақидаги китоб. Бу китобнинг араб дунёÑидаги муÑлима аёлларга ижобий таъÑири жуда катта бўлган, СаудиÑдаги аҳли хайрлар бу китобни миллионлаб нуÑхаларда бепул тарқатишган).
Ðллоҳ таоло шайх Бакр Ðбу Зайдни ва бошқа барча вафот қилиб кетган уламоларимизни Ўз раҳмати ва мағфиратига олÑин, ўзларидан кейин қолдириб кетган илмларини ИÑлом умматига манфаатли қилÑин. Буюк уламоларидан ажраб қолаётган, чекÑиз муÑибатлар ичида Ñшаётган ИÑлом оламига Раҳмли Парвардигоримиз Ðллоҳ азза ва жалла Ўз марҳаматларини Ñ‘ғдириб, тезроқ буюк нуÑрат ва ғалаба ато ÑÑ‚Ñин. Вафот қилган уламоларнинг ўринларини боÑа оладиган Ñнги уламолар етишиб чиқишини наÑиб айлаÑин.
Manba:
www.muslimuzbekistan.org