Bir kuni o'rangan yoshroq ayol men ketib borayotgan kirakash damas avtomashinasini to'xtatib, unga chiqmoqchi bo'ldi. Men shafyorni yonida ketyapman. O'rta o'rindiqdagi bir kishi u ayolni eng orqaga o'tishga taklif qildi. U joyda ikkita erkak va bitta bo'sh o'rindiq bor edi. Ayol u o'rindiqda erkaklar bo'lgani uchun "mutakallif"ning o'zi o'tib olishligini iltimos qildi. Haligi kishi befarosatlarcha "Nima bo'pti? Bo'sh joy borku, o'tavering." desa bo'ladimi?! Janob shafyor ham jim kuzatib o'tiribdi. Musulmon kirakash haloldan pul topib, tirikchilik qilayotgan mashinasida muslima ayollarning noqulay holatga tushishlariga yo'l qo'ymasligi kerak. Kirakash faqat texnikani emas ichki muhitni ham ro'lini boshqarishi shart emasmi? Odamlar mol-qo'y emasku, aralash-quralash chiqarib ketavergani. Yozning issiq kunlarida hamma yupqa kiyimlarda bo'lishi, terlashi, bir-biriga tegib ketishi bor. Agar o'zlari xohlab, men shu joyga o'tiraman desa, bu boshqa gap. Lekin, turishidan noqulaylikka tushayotganligi bilinib turgan yo'lovchilarni hech qachon bu ahvolda qoldirmaslik zarur.
Hurmatli shafyor akalar! Sizning ham qizingiz, ayolingiz, singlingiz shunday holatlarga tushishi bor. Sizning e'tiborsizligingiz tufayli sodir bo'lgan holatlar ahli ayolingizga qaytishi tayin.
Kirakash aka-ukalarga shu gaplarni imkon qadar yetkazib qo'yishlaringizni iltimos qilamiz!

Ko'zlari ojiz bo'lsada, Alloh qalbini ko'r qilmagan, Qur'onga va Qur'on hofizlariga muhabbatli bo'lgan bir kichkina do'stim bor edi. Yoshi o'n birda, lekin kattalardek gapirardi. Duo qilishda imom domlalardek so'zga usta, arab-o'zbek tillarida go'zal duolar qilardi. Xotirasi judayam kuchli, bir marta ovozini eshitgan odamni bir necha oydan keyin ham taniy olardi. Biz bir hafta oldin ko'rgan odamimizni ko'rib, zo'rg'a eslaymiz. Yuzlab tanishlarini telefon raqamlarini yodda saqlab, klaviatura bilan bemalol terib, qo'ng'iroq qilaverardi. Bizga o'xshab kontaktga saqlab qo'yishga muhtoj emas. Qur'ondan tinglab, bir kunda bir betdan yodlardi. Qisqa suralar va ko'p o'qiladigan suralarni yodlab, Baqara surasini tugatib, Oli Imron va Kahfni yodlayotgan edi. Uzun-uzun she'rlarni adashmasdan, tutilmasdan aytib berardi. Ko'zlari ojiz bo'lishiga qaramasdan bu yil namoz o'qishni boshlagan edi. Odamlar bilan muomala qilishda ham mendan ancha yaxshi edi. Qayerda qaysi imom, qaysi qori borligini bilsa ular bilan ko'rishsa, telefon raqamlarini olishga harakat qilar, do'stlashishga, hamsuhbat bo'lishga oshiqar edi. Mashhur qorilardan Mishari ibn Roshid Al-afasiyning qiroatlarini sevib tinglardi. Kamina bilan ham Al-afasiyni yoqtirganimni o'rqasidan tanishgan, telefon raqamimni olib, qo'ng'iroq qilgan. Uyimizda bir necha marta mehmon bo'lgan, kaminaning nikoh to'yimga ham tashrif buyurgan. Telefonda ham, yuzma-yuz bo'lganda ham ich-ichidan har xil savollar, fikrlar otilib chiqardi. Qo'limdan kelganicha, uning yoshbolaligini hisobga olib javob berishga harakat qilardim. U esa meni hayron qoldirib, kattalardek javob qaytarardi. Boshqa do'stlari bilan ham xuddi shunday qiziqish va mehr-muhabbat bilan gaplashar edi. Uylanishimdan oldin tez-tez gaplashib turardik. Oila qurganimdan so'ng ishlarim ko'payib, mashg'ulligim ortib ketdi. U bilan ham kamroq gaplashadigan bo'lib qoldik. Oxirgi paytlarda judayam oz suhbatlashdik. Qur'onni tinglab yodlayotgani uchun mendan qaysi bet qaysi oyatdan boshlanib, qaysi oyatdan tugashligini so'rab turardi. So'nggi kunlari hech qo'ng'iroq qilmay qo'ydi. 29-noyabr kuni kechqurun o'zim qo'ng'iroq qilib, hol-ahvol so'ramoqchi bo'ldim. Telefonini ayol kishi (ayasi yoki buvisi) oldi. Uni so'rasam, bir necha kunlar oldin olamdan o'tganligini aytib, ovozlariga yig'i aralashdi. Umuman kutilmagan holatda eshitilgan xabardan ko'z yoshlarimni zo'rg'a yashirdim. "Alloh rahmatiga olsin! Alloh sabr bersin!" deb suhbatni tugatdim. Men qanday do'st bo'ldim? Oldinroq xabar olsam bo'lmasmidi? Nega doim u qo'ng'iroq qilishi kerak? Hol-ahvol so'rashga, tez-tez holidan xabar olib turishga u muhtojroq ediku... O'lim yosh tanlamasligi, har soniya qaysidir qadrdonimizdan ayrilish ehtimoli borligi yana bir bor o'z isbotini topdi. Yaqinlarimizni borida qadrlashni yo'lga qo'yishimiz kerak ekan. E'tiborsizlik, beparvolik, dunyoga mashg'ullik bilan bizga muhabbat qilgan insonlardan g'aflatda qolib ketamiz. Hatto, janozasiga ham yetisholmay qolamiz.
Ey Robbimiz! Kalominga muhabbat qilgan ko'zlari ojiz bandangni rahmatinga ol! Qabrlarini iymon va Qur'on nurlari bilan munavvar qil! Biz g'ofillarga ofiyat berib, O'zing muhabbat qilgan zotlarga muhabbat qilishga tavfiq ber!

Oxirgi nafasim qanday bo'larkin? Oxirgi holatim, so'nggi lahzam qanday bo'larkin? Bu dunyoda oxirgi marta ko'zlarim nimani ko'rarkin? Oxirgi eshitganim nima bo'larkin? Oxirgi amalim qanday bo'larkin? Oxirgi xotimam, umrimning so'nggi qanday kayfiyatda bo'larkin? Oxirgi suhbatim, oxirgi fikrim, oxirgi niyatim, oxirgi e'tiqodim qanday bo'larkin? Tilimdan chiqadigan oxirgi so'zim nima bo'larkin? Oxirgi qadamim va so'nggi manzilim qanday bo'larkin? Telefonda oxirgi marta gaplashganim, internetda so'nggi yozuvim, postlarga bildirgan so'nggi izohim, oxirgi "Yoqdi"ni bosganim qaysi bo'larkin? Oxirgi o'qigan postim, oxirgi o'qigan kitobim, oxirgi ushlagan narsam qaysi bo'larkin? Oxirgi marta yig'laganim, so'nggi bora kulganim, oxirgi quvonganimu so'nggi xafaligim nimadan bo'larkin? Oxirgi kunim, oxirgi daqiqam, so'nggi soniyam... Oxirgi holat judayam muhim! Umrni qanday o'tkazganimizga ko'ra xotima topamiz. Oqibatimiz, so'nggi lahzalarimiz xayrli bo'lsin!

Oxirat azobidan qutqarishini Allohdan so'raydigan, ammo gunohlarda davom etaveradigan odamni Imom G'azzoliy xazratlari bunday ta'riflagan ekanlar: "Bir odam sahroda yirtqich hayvondan qochib ketayotsa, yo'lidan devorlari baland, darvozalari mustahkam bir qal'a chiqib qoladi. U odam qal'ani darvozasi yoniga kelib, ichkariga kirmasdan: "Yirtqichning yomonligidan devorlari baland, darvozasi mustahkam qal'aning menga panoh berishini so'rayman", deb duo qiladi. Avval qal'aga kirib, keyin duo qilishi kerak edi. Haligi odamlar ham xuddi shu odamga o'xshaydilar. Allohning buyruqlarini bajarish bilan din qal'asiga kirib olib, keyin panoh so'rashlari kerak".

Agar biz ne'matlar Allohdan ekanligini bilmasak, hayvondan farqimiz qolmaydi. Agar biz ne'matlarni Allohdan deb bilsag-u, Allohni unutsak, hayvondan ham battar bo'lamiz. Biror itga har kuni suyak berib tursangiz, u sizni yaxshi ko'rib qoladi, doim taniydi, vafodorga aylanadi. Chunki, u o'ziga rohat bo'lgan yegulikni siz berishingizni biladi.

Bir boy insonni vafodor iti va unga qaraydigan xizmatkori bo'ladi. Taqdirning taqozosi bilan boy kasodga uchrab tilanchiga aylanadi, xizmatkor esa boyib ketadi. Sobiq boy yo'lda tilanchilik qilib yursa, bir import mashinadan boyib ketgan xizmatkor bilan haligi iti tushib keladi. Sobiq xizmatkor tilanchini tanimay o'tib ketadi. It esa to uyga kirib ketgunlaricha tilanchidan ko'zini uzolmasdi...

Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam payg'ambar bo'lgan vaqtlarida Ka'batullohning atrofi uch yuzdan ortiq butlar bilan to'lgan edi. Payg'ambarimiz alayhissalom u butlarini qo'llari bilan sindirmaganlar, odamlarning qalbida ularga bo'lgan buzuq e'tiqodni sindirishga harakat qilganlar. Oqibatda o'sha butlarni odamlarning o'zlari uloqtirib, sindirib tashlaganlar. Haqiqiy da'vat mana shunday bo'ladi. Insonlarni qalblarini poklamasdan turib hech narsaga erishib bo'lmaydi. Qurol ishlatib, dinni yoyaman deb da'vo qilayotganlar haq ekanmi, yoki odamlarning qalbini isloh qilishga xizmat qilayotgan Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf rohimahulloh kabi ulamolarning yo'llari haq ekanmi? Albatta, Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning muborak yo'llarini tutganlar haq bo'ladilar!  Prezidentimiz aytganlaridek, jaholatga qarshi ma'naviyat bilan kurashish kerak, portlatish, qatl qilish, urush chiqarish, norozilik namoyishlari, buzg'unchiliklar bilan emas.

Vahiyning kotibi, nozil bo'layotgan Qur'on oyatlarini yozib turuvchi bir kishi bor edi. Mushriklar mol-dunyo bilan uni o'zlariga og'dirib olishdi. U bir kuni mast holda: "Men Muhammadga nozil bo'lgan narsaga o'zimdan kalimalar qo'shib yubordim. Ular meni kalomimni oyat deb tilavat qilishmoqda", deb masxara qildi. Aslida esa Alloh taolo hargiz bunga yo'l qo'ymagan. Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam u kishiga Alloh kifoya qilishini aytdilar. U tez orada vafot etdi va yerga ko'mildi. Ammo, yer uni qabul qilmay tashqariga chiqarib qo'ydi. Uch marta takror ko'mib ketishganda ham tepaga chiqib qolaverdi. Oxiri shu holda tashlab ketishdi. Yuziga itlar bavl qilib, sasib, chirib, xor bo'ldi.
Har qanday sharafli ishga sazovor bo'lganda ham inson hidoyatdan burilib ketishi mumkinligidan xavfda, duo-iltijoda bo'lishi zarur ekan.

"Ey Robbimiz, bizni hidoyat qilganingdan so'ng qalblarimizni og'dirmagin va bizga O'z huzuringdan rahmat ato qilgin. Albatta Sening O'zing ko'plab ato qiluvchisan." (Oli Imron, 8-oyat)

Turmushga chiqqan o'zbek qizining misoli, ishi sudga oshirilgan ayblanuvchidir. Qaynona - qoralovchi. Qaynota - oqlovchi. Ovsinlar - guvoh. Kuyov - sudya ))

Xazrati Muso alayhissalom yigitlik vaqtida Misrdan bosh olib chiqib ketib, Madyan degan joyga boradi. Vatanidan, oilasidan ayrilgan, mol-mulki yo'q, boshpanasi yo'q bir holatda daraxtning soyasiga o'tirib, Allohga nima deb duo qilganiga e'tibor bering: "Ey Robbim! Men uchun nima yaxshilikni tushursang shunga muhtojman" (Qosos surasi, 24-oyatidan). Falon-falon narsaga xojatim bor demayapdi. Bizga o'xshab tan sihatlik, mo'l rizq, uzoq umr, ketmas boylik so'ramayapdi. Allohdan nima xayriyat kelishi mumkin bo'lsa, o'shani so'rayapdi. Uzoq umr yoki ketmas boylik bizga yaxshilik bo'lishini qayerdan bilamiz? Salomat bo'lib bir yomon ishga qo'l urib qo'yganimizdan ko'ra kasal bo'lib shu ishni qilolmay qolganimiz yaxshi emasmi? Taqdirimizda qanday kunlar, qanaqa sinovlar borligini bilmaymiz. Biz so'rayotgan dunyoviy narsalar o'zimizga qiyinchilik tug'dirishi mumkin. Undan ko'ra duo qilishda payg'ambarlardan o'rnak olaylik. "Ey Robbimiz! Biz uchun nima yaxshilik tushursang shunga muhtojmiz".