Buning uchun yarim litr xom sutni asta-sekin isitib, tovuq tuxumi bilan aralashtirasiz va unga bir choy qoshig‘ida asal va shuncha sariyog‘ solasiz. Hammasini yaxshilab aralashtirib, yotish oldidan ichasiz. Saharga borib grippdan asar ham qolmaydi.

Грипп хавфлими?

Қишнинг изғирин кунларида одамлар сртасида турли хил касалликлар ортиб боради. Бу касалликларнинг аксаристи юқумлилиги билан хавф туғдириши мумкин. Мисол учун шу кунларда кспчиликни ташвишга солаётган касаллик - грипп ҳақида қанча ксп гапирмайлик, барибир касаллик кспайгандан-кспайиб бормоқда. Бунда чалинганлар уй шароитида врач рухсатисиз турли дорилар истеъмол қилиишмоқда, оқибатда касаллик авж олмоқда. Грипп ҳақиқатдан хавфли касалликми, бу касалликка чалинганлар биринчи навбатда қандай йсл тутмоғи лозим. Биз ушбу саволлар билан мутахассисга мурожаат стдик.

Грипп сткир инфекяион касаллик бслиб, асосан юқори нафас йслларининг зарарланиши ва умумий интоксикаяис билан кечади. Соғ кишиларга осон юқади ва касаллик йилнинг куз ва қиш фаслида кспроқ кузатилиши мумкин. У ёш танламайди. Гриппнинг сширин съни инкубаяион даври 1-2 кун. Яширин даврининг қисқалиги, одамларнинг грипп билан оғришга жуда мойиллиги грипп спидемиссининг тез тарқалишига сабаб бслади. А­пидемис тез-тез ҳар 3-4 йилда такрорланиб туради, вақти-вақти билан бутун ер юзидаги аҳоли сртасида ёйилади. (Ландемислар деб шунга айтилади.) Грипп қсзғатувчиси вируслардир, грипп вирусининг бир неча тури маълум.

Беморнинг бурун, оғиз ва томоқ шиллиқ пардаларида бсладиган грипп вируси у акса урганда, йсталганда ва гаплашганда сслак ёки бурун шилимшиғи зарралари, томчилар орқали ҳам юқади. Касаллик одатда тссатдан бошланади. Беморнинг бирдан сти увушиб, қалтирайди, кейин тана харорати 38-39 , баъзан 40 даражагача кстарилади. Бош қаттиқ оғриб, бутун аъзои бадан қақшайди, айниқса, бел ва болдирлар зирқираб туради. Дармон қуриб, иштаҳа йсқолади. Гриппда бемор ланж тортиб, уйқучан, баъзан аксинча тажанг бслиб қолади. Юз-ксзлари қизаради. Бадани иссиқ бслиб қслга сал нам уннайди. Гавда температураси кстарилиши билан ёки бироз кейинроқ беморнинг бурни битиб оғзи қақшайди. Тсш орқаси ачишиб туради, қуруқ йстал келади. 3-5 кундан кейин ҳарорати пасайиб аста-секин соғайиб боради. Гриппдан кейин бирмунча вақт бемор дармонсиз ланж тортиб, боши айланиб туради. Шу сабабли соғайгандан сснг ҳам киши врач рухсатисиз, айниқса ёши катта кишиларни ишга тушиши срамайди. Грипп кспинча зотилжам пешана бсшлиқлари ҳамда срта қулоқнинг сллиғланиши, плеврит ва шу каби касалликлар билан асорат беради, айрим ҳолларда, грипп асорати юрак, бсғинлар, буйрак, мис ва мис пардаларини ҳам шикастлайди. Грипп тарқалишига қарши курашнинг бирдан-бир усули беморни бошқалардан алоҳидалаб қсйишдир.

Беморни алоҳида хонага, имкони бслмаса ширма ёки парда орқасига ётқизиб қсйиш керак. Бемор ётган хонани ҳсл латта билан тозалаб артиш, тез-тез шамоллатиб туриш лозим. Беморнинг идиш-товоғи ва сочиғи алоҳида бслиши даркор. Беморга тутилган идишни қайноқ сув билан ювиб туриш керак. Бемор билан мулоқотда бслганда тсрт қаватли докадан тикилган, ювилган ва схшилаб дазмолланган боғлам (ниқоб) билан оғиз ва бурунни беркитиб олиш мақсадга мовфиқдир. Бола смизикли онанинг шу қоидага амал қилиши айниқса муҳим. Грипп билан оғриган бемор албатта врач назоратида бслиши ва ётиши шарт. Овқат осон ҳазм бсладиган тсйимли, сервитамин бслмоғи лозим. Аччиқ ва шср таомлар емаслик лозим. Бемор ксп суюқлик - иссиқ чой, қуруқ малина, липа гули дамламаси, иссиқ сутга маданли сувни аралаштириб ичиб туриши керак. Врач ксргунга қадар бемор дори-дармон, айниқса антибиотиклар ичиши мумкин смас.

А­кспресс Инфо