(Bugungi kundan lavhalar) Автобус. Одам ксп, радиодан "œСен ҳамиша муқаддассан, муқаддас Аёл!", хонанда хиргойиси қслоққа чалинади. Ксчани кузатаман. Бозор, йсл четида бир тсда аёллар. Келиб тухтаган машинанинг ёнига югурушади. Ҳайрат, аввал бу касбни сркаклар қилишарди, снди аёллар... бу аёллар тсдасида ёш қизлар ҳам, катта ёшли аёллар ҳам бор. Баъзиси базмга кетишга ҳозирлангандек, ссан тусан қилиб олган, баъзиси сса қишлоқ аёлига хос соддалик билан турибди.
Вой, бирам кспайиб кетди булар, - дейди кимдир.
Ҳа, айтманг, аслида нима иш қилишини ҳамма билади.
Иш баҳона"¦
Қандай "œайри" бир иш сканки, ссзловчининг овозида жирканиш оҳанги бор? Бекатда тушаман, орқага юриб, сша аёллар тсдасига сқинлашаман.
Ҳа, синглим қандай ишчи қидираспсиз? Анимга бир қанча аёллар тизилиб туришади.
Менга ишчи керак смас, фақат бу ерда нимага тспланиб турганларингга қизиқдим, холос.
Вой нимага тспланардик, қишлоқда иш йсқ, пул йсқ. Шунинг учун уй-жойимизни ташлаб шу ерда юрибмиз, - дарров сзини оқлашга тушади бири.
Бир ссм икки ссм топамизми, деб юрибмиз. Сизга схши шаҳарда турасиз, бу ерда "œлюбой" ишдан пул қилса бслади, - дес ссзга аралашади иккинчи аёл. Ҳайрон бсламан, шунча пулга бой шаҳарда юрган сканману, шуни билмаган сканман-а.
Худдики ҳамма пулларни сзимга олиб, уларни пулсиз қолдиргандек қарашади. Ўзимни бироз айбдордек ҳис қиламан, бунга аёлларга нисбатан ачиниш ҳам қсшилади.
Фарзандларингиз борми? — суроққа тутаман тсда ичидаги бир аёлни.
Ҳа, 4 фарзандим бор.
Ҳозир улар қаерда?
Қишлоқда.
Ким қарайди уларга.?
Ўзларини ташлаб келганман. Қариндош уруғлар ксз қслоқ бслиб туришади.
Арингиз йсқми?
Бор, лекин А оссисга ишлагани кетган.
Бу ерда айрича бир иш қилишади деб сшитгандим, тсғрими шу?
Ҳа, баъзи аёлларлар шунақа ёмон ишлар ҳам қилашади. Аммо мен смас, - лекин аёл бу ссзларни айтар скан ксзларини сширади.
Яна бир иккитаси билан ссзлашаманда, улар олдидан узоқлашаман. Бекатга стганимда мени кузатиб турган бир онахон ёнимга келади, бироз суҳбатлашамиз.
Ах, болам, пул йсқ бслса нима қилай деб сзига баҳона қилади холос. Мана уруш замонларида сша пайт ҳам тузук-қуруқ пул йсқ сди. Одамлар бир коса ун учун ишлашарди. Ҳалигидай "œбир магизни 40 бслиб еган"миз. Лекин ҳеч бир аёл мана шундай қилиб ксчага чиқиб пул топаман деган смас. Бир сркакка қсл бериб ссрашсанг уст бсларди, буларни туришини қара. Яна услмасдан етти ёт бегона киши билан мошинага стирадида бемалол кетаверади.
А изқни берган Аллоҳ, тскин сочин ер бслса, помилдори ск, буғдой ск, очингдан слмайсан. Сув бслса бор, ер бслса бор. Мол, қсй боқ, гсшт бслади. Болаларингга тарбис бер. Аслида ҳамма гап мана шу аёлларнинг дангасалигида! Бу ерга келсаю, бировдан тезгина бир икки минг ссм топсаю, кейин таралла бедод қилиб юрса. Топганини гаштагу, туйда сочиб мақтанса. Ай замон сзгарди, аёлларда қаноат-сабр деган нарсалар камайиб кетди.
Онахон ссзларини тугатиб келган автобусга чиқиб кетдилар. Мен сса бу "œайри"ча ишчиларга узоқ тикилиб турдим. Анди уларга ачиниш билан смас ижирғаниш билан боқардим. Ҳақиқатан ҳам ёнига келган сркаклар билан худди "œбирга ош еган ошна"сидек гаплашишарди. Ҳа, аёл имондан узоқлашибсан, деб сйлаб қссман. Автобусга чиқар сканман, радиода сна "œСен ҳамиша муқаддассан, муқаддас Аёл!" куйи таралади. Ҳаёлимда шу ссзлар чарх уради: "œАҳ, Аёл, Исломдан узоқлашган, сз қадрини кундан кун йсқотиб бораётган Аёл, номинг улуғу, аммо...
Мадина ЗАА ИЛОВА