1034/3. Abdulloh ibn Abdurahmon ibn Abu Sa’sa’adan (r.a.) rivoyat qilinadi. Abu Said al-Xudriy (r.a.) Abdullohga: «Sening qo‘ylar va yaylovlarni yaxshi ko‘rishingni bilaman. Agar qo‘ylaring huzurida yoki yaylovda bo‘lsang, namoz uchun azon ayt. Azon aytayotganda ovozingni baland qil. Chunki muazzinning ovozini biror jon yoki inson yoki boshqa biror narsa eshitsa, Qiyomat kuni (uning mo‘minligiga) guvohlik berishadi», dedilar. Abu Said ushbu hadisni Rasulullohdan (s.a.v.) eshitganman, dedilar. Imom Buxoriy rivoyatlari.

1035/4. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Agar namozga azon aytilsa, shayton orqasini o‘girib, yel chiqarib, azon eshitilmaydigan yergacha qochadi. Agar azon aytib bo‘linsa, yana qaytib keladi. Va namozga takbir aytilsa, yana orqa o‘girib qochadi. Takbir aytib bo‘linganidan keyin yana qaytib kelib, namoz o‘qiyotgan kishining fikriga har xil bo‘lmag‘ur fikrlarlarni olib kelib, hali hech xayoliga kelmagan narsalarni eslatib, uni eslagin, buni eslagin, deb vasvasa qiladi. Hattoki bu kishi qancha namoz o‘qiganini bilmay qoladi», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1036/5. Abdulloh ibn Amr ibn Oss (r.a.) rivoyat qiladilar: «Rasululloh (s.a.v.) «Muazzinning azon aytayotganini eshitsanglar, u aytganidek qaytaringlar. So‘ngra menga salovot yo‘llanglar. Kim menga bitta salovot aytsa, Alloh taolo unga o‘nta salovot aytadi. Keyin menga Allohdan vasilani so‘ranglar. U (ya’ni, vasila) jannatdagi bir makondir. U makon Allohning bandalaridan bittasiga nasib etadi. O’sha banda men bo‘lishimga umid qilaman. Kim menga vasila so‘rasa, unga shafoatim nasib etadi», dedilar. Muslim rivoyatlari.

1037/6. Abu Said al-Xudriydan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Azonni eshitganinglarda muazzin nima desa, o‘shani aytinglar», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1038/7. Jobirdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kim azon eshitganida, «Allohumma robba hazihid da’vatit tammah vassolatil qoimah, ati Muhammadanil vasiylata valfaziylah vab’ashu maqomam mahmudanillaziy va’adtah», desa, unga shafoatim hosil bo‘ladi», dedilar. Imom Buxoriy rivoyatlari.

1039/8. Sa’d ibn Abu Vaqqosdan (r.a.) rivoyat qilinishicha, Rasululloh (s.a.v.) bunday deganlar: «Kim muazzinni eshitgan paytda: «Ashhadu alla ilaha illallohu vahdahu la shariyka lahu va anna Muhammadan ‘abduhu va rosuluh, roziytu billahi robban va bi Muhammadin (s.a.v.) rosulan va bil-Islami diyna», desa, uning gunohlari kechiriladi».
Boshqa rivoyatda: «Va ana ashhadu», desa, deyilgan. Imom Muslim rivoyatlari.

1040/9. Anasdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Azon bilan iqomatning orasidagi duo rad qilinmaydi», dedilar. Abu Dovud va Termiziy rivoyatlari.

Termiziyning rivoyatlarida quyidagi jumla ziyoda qilingan: «Ey Rasululloh, bu ikkalasining orasida nima deymiz?» deb so‘rashdi. U zot (s.a.v.) «Allohdan dunyo va oxiratda ofiyat berishini so‘ranglar», dedilar».

187-BOB
Namozlarning fazilati to‘g‘risida

Alloh taolo:
«Albatta, namoz buzuqlik va yomonlikdan to‘sar» (Ankabut surasi, 45-oyat), deb aytgan.

1041/1. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Qaramaysizlarmi, agar sizlardan birortangizning eshigingiz oldidan anhor o‘tsa, shu kishi anhorda har kuni besh marta yuvinsa, u kishida biror kir qoladimi?» degandilar, sahobalar: «Yo‘q, hech kir qolmaydi», deyishdi. Shunda Rasululloh (s.a.v.) «Besh vaqt namozlaringiz ham shu anhor kabidir. Alloh taolo besh vaqt namoz o‘quvchi kishining ham gunohlarini o‘chiradi», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1042/2. Jobirdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Besh vaqt namoz xuddi sizlardan biringizning eshigi oldidan limmo-lim bo‘lib oquvchi anhorga o‘xshaydi. U kishi anhorda har kuni besh marta cho‘miladi», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1043/3 . Ibn Mas’uddan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bir kishi bir xotindan bo‘sa oldi. Keyin Rasululloh (s.a.v.) huzurlariga kelib xabar berdi. So‘ngra Alloh taolo quyidagi oyatni nozil qildi: «Kunduzning har ikki tarafida va kechadan bir bo‘lagida namozni to‘kis ado qiling! Albata yaxshi amallar yomonlik - gunohlarni ketkazur». Bas, haligi kishi: «Ey Allohning rasuli, bu men uchun xosmi?» deganida, u zot: «Balki bu ummatimning barchalariga xosdir», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1044/4. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Besh vaqt namoz vaqt orasida hamda jumadan jumagacha o‘z o‘rtalarida bo‘lgan gunohlarga kafforatdir. Agar kabira (katta) gunohlardan saqlanilgan bo‘lsa», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1045/5. Usmon ibn Affondan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Qaysi bir musulmon farz namoziga hozir bo‘lganida tahoratini chiroyli qilib, namozidagi xushu’ va ruku’larini chiroyli ado etsa va bu orada katta gunoh sodir etmasa, avvalgi kichik gunohlariga kafforat bo‘ladi. Bu va’da (mening zamonimga mos bo‘lmay, balki) har zamonga xosdir», deb aytdilar. Imom Muslim rivoyatlari.

188-BOB
Bomdod va asr namozlarining fazilati haqida

1046/1. Abu Musodan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kim bomdod va asr namozlarini ado etsa, jannatga kiradi», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

Foyda: Bu ikki namozni fazilatli bo‘lishiga sabab, chunki bomdod paytida uyqu g‘olib keladi. Asr vaqtida esa ishlar ko‘payib, tijoratda ko‘plab foyda qo‘lga kiritish payida bo‘linadi.

1047/2. Abu Zuhayr Umora ibn Ruvaybadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Qaysi bir kishi quyosh chiqishi va quyosh botishidan oldin, ya’ni bomdod va asr namozlarini o‘qisa, do‘zaxga tushmaydi», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1048/3. Jundub ibn Sufyondan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kim bomdod namozini o‘qisa, u kishi Allohning ahdi va omonidadir. Alloh sizlarni hargiz ahdini zoe qilgan holda topmasin», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari.

(Ya’ni, subhi namozi va qolganlarini ham o‘qigan kishi yomonlik qilishdan ogohlantirilyapti.)

1049/4. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Sizlarning huzuringizga kechqurun bir jamoa va kunduzi bir jamoa farishtalar orqama-orqa kelib, bomdod va asr namozlarida jam bo‘lishadi. Kechqurun turgan farishtalar Alloh huzuriga chiqishganda, Alloh o‘zi bilgan holda: «Bandalarimni qay holda tark qildinglar?», deb so‘raydi. Farishtalar: «Ularni tark qilganimizda ham, borganimizda ham namoz o‘qishayotgan edi», deyishadi. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1050/5. Jarir ibn Abdulloh al-Bajaliydan (r.a.) rivoyat qilinadi. Biz Rasululloh (s.a.v.) huzurlarida edik. U zot to‘lin oyga qarab: «Sizlar yaqin kunlarda Rabbingizni xuddi mana shu oyni ravshan ko‘rgandek ko‘rasizlar. Qodir bo‘lsangizlar, quyosh chiqishi va botishidan oldingi, ya’ni bomdod va asr namozlarni tark qilmanglar», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

Boshqa rivoyatda: «O’n to‘rt kunlik oy», bo‘lib kelgan.

1051/6. Buraydadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kimki asr namozini tark qilsa, amallarini habata qilibdi», dedilar. Imom Buxoriy rivoyatlari.

189-BOB
Masjidga piyoda borishning fazilati haqida

1052/1. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kim kunduzi va kechqurun masjidga borsa, har borib-kelishiga Alloh ziyofat hozirlab qo‘yadi», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1053/2. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kim uyida tahorat olib, Allohning uylaridan bir uyga Uning farzlaridan birini bajarish uchun borsa, qadamining biri xatolarini o‘chirsa, ikkinchisi darajalarini ko‘taradi», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1054/3. Ubay ibn Ka’bdan (r.a.) rivoyat qilinadi: «Ansoriylardan bir kishi bor edi. Bu kishidan boshqa biror kishini masjiddan uzoqroq joyda turishini bilmayman. U biror namozni qoldirmas edi. O’sha kishiga «Agar bir eshak sotib olib, uni qorong‘i zulmatda va qattiq issiq bo‘lganda minib kelsang bo‘lmaydimi?» deb aytganimda, u kishi: «Manzilim masjid yonida bo‘lishi meni xursand qilmaydi. Men masjidga borishimdagi va ahlimga qaytishimdagi qadamlarimga (savob) yozilishini xohlayman», dedi. Rasululloh (s.a.v.) (buni eshitib): «Alloh taolo senga bu narsalarning hammasini jamlab berdi», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1055/4. Jobirdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Masjid yonida bir o‘rin bo‘shab qolib, Bani Salama masjid yaqinidagi o‘sha joyga ko‘chishni xohlashganida, bu xabar Rasulullohga (s.a.v.) yetib keldi. Rasululloh (s.a.v.) «Sizlar masjid yaqiniga ko‘chib kelishni xohlayapsizlarmi?» deganlarida, ular: «Ha, ey Allohning rasuli, biz shuni xohlayapmiz», deyishdi. Shunda Rasululloh (s.a.v.) «O’z joylaringizni (qo‘ldan boy bermay) saqlang. Qadamlaringizga (savob) yoziladi», deb aytgandilar, ular: «Bu gapdan keyin ana shu yerdan ko‘chish bizni xursand qilmas edi», deyishdi. Imom Muslim rivoyatlari.