Ўзбекча трансфер сиёсати ёхуд Одил Аҳмедовнинг ижара баҳоси қанча?
Ҳозирда кспчилик юртдошларимизни сқинда А оссис премьер лигаси вакили "œАнжи" клубига стган Одил Аҳмедовнинг трансфер баҳоси қизиқтираётгани табиий. Лекин Одил Аҳмедовнинг сотиб олинмаганлиги фақат ижара асосида тсп суриши айтилганидан кейин бу қизиқишлар бироз пасайгани, ҳатто баъзиларнинг ҳафсаласи пир бслгани ҳам бор гап.
Осиё Кубоги баҳсларида ажойиб сйин ксрсатган футболчимизни Европанинг кучли миллий чемпионатларида иштирок стадиган жамоаларнинг бирида пайдо бслишини кспчилигимиз истагандик. Одилни сз сафида ксришни истаётган жамоалар орасида "œБолтон", "œЛокомотив" (Москва), "œДинамо" (Киев), "œБешиктош", "œМонако" ва Испаниснинг снги грандига айланиш режасини тузаётган "œМалага" каби жамоаларнинг борлиги барчамизни хурсанд қилганди ва кснглимизда катта умидлар пайдо бслганди. Аммо "œЛахтакор" сардори кутилмаганда А оссис премьер лигасида сртамиёна жамоа ҳисобланган "œАнжи"ни танлади. Бошида бироз ажаблансак-да, унинг бу қарорини тсғри баҳоладик. Сабаб.
Биринчидан, "œАнжи"нинг бу мавсум сз олдига юқори мақсадларни қсйганлиги, аниқроқ қилиб айтганда, Еврокубокубоклар йслланмаси учун кураш олиб бормоқчи сканлиги кснглимизга таскин берди. Ҳаттоки, бразилислик футбол юлдузи А оберто Карлоснинг ҳам Аҳмедовнинг снги жамоасида тсп суриши ҳақида гап-ссзлар юрибди. Шамол бслмаса дарахтнинг учи қимирламайди дейишганларидек, бу миш-мишнинг охир оқибат ҳақиқатга айланиш ёки миш-миш бслиб қолишидан қатъи назар бу борада қандайдир алоқалар бслган... Агар Одил Европа майдонларида ҳам сзини ксрсата олса кучлироқ чемпионатда сйнаш имконистига сга бсларди.
Бироқ А оссисда кучли жамоалар ксп. Уларнинг кспчилиги Еврокубоклар йслланмаси учун кураш олиб боради. Масалан, сқинда "œТерек" клубига голландислик собиқ футбол афсонаси А ууд Гулит бош мураббий бслиб келди. Бундай таниқли мутахассисни олиб келиш сз-сзидан бславермайди, албатта. Демак, Чеченистон жамоаси бақувват ҳомийга сга. Хуллас, А оссис премьер лигасида рақобат жуда кучли.
Айтмоқчи бслганим, Аҳмедовнинг жамоаси ҳали евро ареналарда сйнаш имконистини қслга кирита оладими, йсқми бу аниқ смас. Бунинг устига Осиё Кубоги ҳамма учун катта срмарка бслди. Европалик ксплаб селекяионерлар Қатар майдонларида осиёлик футболчиларнинг сйинларини кузатишгани сир смас. Қитъа чемпионатида сзини ксрсатган бир қатор футболчилар снги жамоаларга ксчиб стишди.
Умуман олганда, Осиё Кубоги катта бир срмарка сди. Одил сса бу мусобақада ёрқин сйин ксрсатган кам сонли футболчилилардан бири бслди. Аммо шундай рекламадан кейин ҳам оддийгина "œАнжи"га йсл олди. Хсш, сша оддийгина "œАнжи"даги сйинлари орқали сзини кейинчалик реклама қила оладими, съни кучлироқ жамоаларнинг сътиборини торта оладими..?
Иккинчидан, охирги пайтларда футболчиларимиз А оссис премьер лигаси жамоаларида сзларини ксрсата олишмаспти. Бунинг устига, футболчиларимизни шунчаки, йиғинларда синовдан стказилишига срганиб қолгандик. Одилнинг тсғридан-тсғри прмьер лига жамоасига стиши биз учун снгиликдек қабул қилинди. Чунки, А оссисда футбол тобора ривожланиб бормоқда. А ус футбол клублари професионал даражага чиқиб улгурди, чемпионат сависси кстарилди. Бизда сса чемпионат сависси бир жойда қотиб қолган. Шу боис бизнинг олий ва А оссис премьер лигаси сртасидаги тафовут йилдан-йилга ортиб борспти.
Учинчидан, "œАнжи"да Одилнинг асосий таркибда сйнаш сҳтимоли кспроқ. Футболчимиз кучлироқ жамоага стганида унга асосий таркибдан жой кафолатланмасди. Шу боис Одил таваккал қилишни истамади. Лекин, Одил Аҳмедовдаги потеняиал билан бемалол кучли миллий чемпионатларда сйнаш мумкин. Масалан, Одил скка курашларда Гарри Кюсллни "œёш бола" қилиб қсйди. Кюслл Европа сависсидаги футболчи ҳисобланади. Тсғри, ёши бироз стиб қолган бслиши мумкин. Лекин у ҳозирда "œГалатасарой"нинг асосий футболчиларидан бири саналади. Яна бир мисол, сқин вақтларгача "œБунёдкор" таркибида сйнаган Виктор "œМальорка"нинг десрли барча сйинларида майдонга тушспти-ку.
Тсртинчидан, "œЛахтакор" жамоаси томонидан юқорида номларини тилга олиб стган клублардан ҳеч қандай расмий таклиф бслмаганлигини маълум қилинди. Демак, "œтарқатилган" миш-мишлар асоссиз. Шу сринда, сз-сзидан ҳақли савол туғилади. Бу миш-мишлар ким томонидан тарқатилган? Ҳарқалай бундай миш-мишлардан "œМонако" ёки "œМалага"га ҳеч қандай наф бслмаса керак. Калаванинг учи сзимизга келиб тақалмасптими..?
Мендан кспчилик танишларим Одилнинг неча пулга стганини ссрашди. Хсш, нима ҳам дейишим мумкин... Торреснинг баҳосини ссрашсин, хоҳлашса, долларда, еврода, фунт стерлингда... айтиб бераман. Аммо сзимизнинг футболчиларнинг нархи борасида...
Аима учундир клубларимиз футболчиларнинг қанчага сотиб олинганлиги, қанча маош олиши ва ҳаказоларни сширишади?
Аслида професионал жамоа (биз ҳали професионаллашмадик деган баҳоналар кетмайди, ҳар қалай бизда ҳам ЛФЛ бор, клубларимиз номига "œпрофесионал" ссзи қсшиб ёзилади, айтилади, професионал жамоа сифатида мусобақаларда қатнашишади)да ҳаммаси ошкора бслиши керак. Жамоанинг бюжети, футболчиларнинг трансфер баҳоси, маоши ошкор айтилмаса, унда тсланаётган солиқларнинг реаллигига ёки ажратилаётган маблағнинг кимлардир томонидан сзлаштирилмаслига ким кафолат бера олади?
Аслини олганда, мухлисларнинг билиши ва қизиқиши иккиламчи нарса. Аслида, масаланинг бошқа бир томони ҳам бор. Бизга маълумки, биздаги ҳолатдан фарқли слароқ хориж клублари ошкоралик приняипларига қаттиқ амал қилишади.
Анди тасаввур қилинг, бир сзбек футболчиси Англис ёки Германиснинг бирон бир клуби томонидан сотиб олинди. Футболчини таништириш маросимида кечирасизлар, биз бу футболчининг нархини айта олмаймиз, чунки, футболчининг собиқ клуби шундай талаб қсйишган, дейишадими?.. Ундан ксра жанубий америкалик ёки африкалик футболчини олганлари маъқул смасми. Ксрспсизми, клубларимиз олиб бораётган ёпиқ тизимнинг қанчалик мантиқсизлигини. Бу футболимиз ривожланишига сзининг сезиларли равишда салбий таъсирни стказади. Бизнинг сзбекча "œандишамиз" Ғарб жамоаларига стмайди...
А оссис ёки Украинада сса футболчининг нархини борасида маълумот тарқаб кетмаслиги мумкин. Лекин бу мамлакатларда ҳам ошкораликка аста-секинлик билан стиб борилмоқда. Икки-уч йилдан буён А оссис клублари йиллик бюжетини маълум қилишспти, футболчиларнинг маоши ва нархи ҳақида ҳам маълумот беришспти.
4 феврал куни ЎФФнинг ҳисобот йиғилишида Мираброр Усмонов Одил Аҳмедовнинг катта маблағга трансфер қилиганлигини таъкидлаганди. Лекин кейинчалик Аҳмедовнинг ижарага берилгани маълум бслди. Аммо унинг қанча сумма свазига ижарага берилгани айтилмади.
А оссис томонларда ҳам Одилнинг ижара нархи ҳақида ҳеч нарса айтилмади ёки биз сшитмадик...
2010 йил октсбрдан бошлаб ФИФА трансферлар борасида снги қонунни кучга киритди. Яъни, онлайн тизимига стилди. Унга ксра трансфер қилинаётган ҳар бир футболчи ҳақидаги маълумотлар махсус коддан стказилганидан сснг бу трансфер тасдиқланади. Бу қонун кспроқ ёш (18 ёшга тслмаган) футболчиларнинг чет мамлакатлар жамоаларига стиб кетмаслигининг олидини олишга қаратилган бслса-да, унда трансферлар баҳоси аниқ ксрсатилиши ҳам айтилганди. Аммо ҳозирча ФИФАнинг бу қонуни таъсири билинмаспти. Аҳтимол, бу тизимга ҳали тслиқ стилмагандир.
Яна Одилнинг ижара пули масаласига қайтамиз. Жаҳонга машҳур transfermarkt.de сайтида ксрсатилган маълумотга таснадиган бслсак, унинг ижара нархи 350 минг еврони ташкил қилади. Анди сзингиз таққослайверинг, Марат Бикмаев 300 минг евро свазига "œСпартак" Аальчикка стганди. Таъкидлаш керакки, бу сайтда клублар, терма жамоалар, миллий лигалар ва футболчиларнинг қанчага баҳоланаши ҳақида статистик маълумотлар доимий равишда бериб борилади.
Қуйида сиз "œАнжи" футболчиларининг трансфер бозоридаги нархлари борасидаги маълумотлар билан танишасиз. Аътибор берсангиз, Одилнинг фамилисси ёнига белги қсйилган. Бу белги унинг ижарада сканлигини англатишини билиб олиш қийин смас. Ушбу маълумотни transfermarkt.de сайтида,берилган ксринишда сътиборингизга ҳавола стамиз.
Squad from Anzhi Makhachkala in the season 2011
Name / Position Market value
Aleksandr Makarov Goalkeeper (TW), 32 Years 200.000 ?
Nukri Revishvili Goalkeeper (TW), 23 Years 700.000 ?
Leonid Musin Goalkeeper (TW), 25 Years 50.000 ?
João Carlos Defence (IV), 29 Years 4.000.000 ?
Benoît Angbwa Defence (AR), 29 Years 3.000.000 ?
Oskars Klava Defence (RV), 27 Years 800.000 ?
Mahir Shukurov Defence (AR), 28 Years 500.000 ?
Ibra Kébé Defence (DA), 32 Years 200.000 ?
Rasim Tagirbekov Defence (DA) , 26 Years 800.000 ?
Ali Gadzhibekov Defence (AL), 21 Years 100.000 ?
Odil Akhmedov* Midfield (DA), 23 Years 350.000 ?Aleksey IvanovMidfield (RM), 29 Years 3.200.000 ?
Makhach GadzhievMidfield (OA), 23 Years 100.000 ?
Kamil Agalarov Midfield (ZM), 22 Years 500.000 ?
Dmitri Ivanov Midfield (DM), 23 Years 750.000 ?
Mikhail BakaevMidfield (DM), 23 Years 800.000 ?
Todor Timonov Midfield (LM), 24 Years 400.000 ?
Magomed Magomedov Striker (MS), 23 Years 150.000 ?
Ilia KukharchukStriker (OA), 20 Years 100.000 ?
Jan Holenda Striker (MS), 25 Years 700.000 ?
Miroslav Slavov Striker (MS), 20 Years 100.000 ?
Isah Abdulahi Eliakwu Striker (OA), 25 Years 350.000 ?
А аҳим Юсуф Али
Манба: