Биродарлар келинглар биз битта нарсага ойдинлик киритиб олайлик. Бир-биримизни нотсғри англашни бас стайликда холисона Шайх хазратнинг фатволари билан Чустий биродаримизнинг саволлари сртасидаги боғлиқ жихатга назар солайлик.
Чустий биродаримиз:
Turmushga chiqqan opa-singillarga: Turmush o'rtog'iz, sizga bilintirmagan holda, ikkinchi hotingayam uylaganlari haqida, biron bir tanishizdan eshitib qoldiz? Shu holda qanday yo'l tutatsiz?
деган савол билан мурожаат килдилар.
Шайх хазратга савол берган киши сса:
Savol:Bir kishinidan bir gap eshitib qolgan edim. Unda shunday deyilgan:Erkaklar nima uchun ikkinchi turmush qurmaydilar, ayollari ruhsat bermaganlari uchunmi? Yoki ayollaridan qo'rqishgani uchunmi? Ahir ersiz qiynalayotagn qancha muslimalar bor. Ular hamma tomondan, ham ma'naviy ham moddiy tomondan qiynalishadi. Mo'min mo'min uchun mas'ul. Ana shu qiynalayotgan muslimalar uchun ohiratda qodir bo'lsalarda ularni o'z qaramog'iga olmayotgan va ular hohlasalarda bunga tish tirnoqlari bilan qarshilik qilayotgan ayollar ham jabovgarlardir".
Shu gapda jon bormi?
Agar erkak kishi ikkinchi ayolga uylanmoqchi bo'lsa birinchi ayolini roziligi shart qilinganmi?
деган саволни қсйганлар.
Икки савол сртасида ер ила осмон қадар тафовут бор. Буни озгина фаросат ила фахм стиш мумкин.
Чустийнинг саволларидаги маъно Ахли аёлига билдирмай, ссрамай-нетмай, мутлақ сширин уйланиб олган шахс хақида фикр юритишни талаб стса, Шайх хазратга берилган саволдаги маъно сса, Хотинга айтилганда хотин рози бслиш бслмаслигининг қизиғи борми қабилада келмоқда.
Чустийнинг саволлари мутлақ сширинча уйланиб олгани маълум бслган срга унин аёли қандай муносабатни бслишни билиш учун берилган бслса,
Шайхга берилган савол жамистда сзи соғлом, фарзандлари ота меҳрига зор аёлнинг иккинчи хотин бслишида ср кишининг биринчи ахлиссидан оладиган розилиги мухимми деган маънони келтириб чиқаради.
Бу ерда сътибор қаратилиши керак бслган нуқта шуки, сзи қодир, адолатга ақли етадиган ср агар аёлидан "мен сна бир хотин олмоқчиман" деб ссраса-ю, ана унда у аёл қизғанчиқлиги ва дийнни тсғри тушунмаслиги оқибатида "йсқ" деб жавоб беришининг ахамисти йсқ деб Шайх айтаётган бслсалар, "сзи бир рсзғорни спламай, аёли ва болаларига етарлик меҳр бермай, камига адолатсизлик ила иккинчи хотининикига сширин қатнаб юриб, сири фош бслган срга қандай қарайсиз деб Чустий ссрамоқдалар.
Чустийнинг форум қизлари ва муслималарига берган саволларидан чиқадиган маъно очиқ-ойдин. Хамда унга Муслима.бгм, Капалак, Мухсена каби иштирокчиларнинг берган жавоблари хам хеч қандай тушунарсиз ва нафсий истакни диний таълимотга қарши-қарши келтирадиган даражада хатарлик смас. Фақат Салтанат хонимнинг муслималарга қарата айтган гаплари у кишининг савол ва жавобларнинг матн ва маъносини тслиқ англамаганлари сътиболридандир.
Шайх Мухаммад Содиққа берилган саволдан келадиган маъно ҳам ва у саволга берилган жавоб ҳам очиқ-ойдин.
Хар иккисини қориштирмаслик керак.
Валлоҳу аълам