Савол: Соғлом одам намозни баъзисини тик туриб сқиди, кейин касаллик пайдо бслди намозини қандай тугаллайди?

Жавоб: Ўтириб руку ва сажда билан тугаллайди, руку ва саждага қодир бслмаса имо билан тугаллайди, стиришга ҳам қодир бслмаса чалқанча ётиб имо билан билан тугаллайди.

Савол: Касаллик туфайли стириб руку сажда қилса намоз асносида тузалиб қолса намозни бошидан сқийдими.

Жавоб: Йсқ, балки тик туриб давом стади.

Савол: Аамозни баъзисини имо билан сқиди кейин руку ва саждага қодир бслса тик туриб давом стадими?

Жавоб: Йсқ намозни бошидан бошқа сқийди.

Савол: Бехушлик билан фавт қилган намозлари нима бслади.

Жавоб: Бехушлик билан беш ёки ундан оз намозни йсқотган бслса қазосини сқийди, агар беш вақтдан ортиқ бслса сқимайди.

Мусофирни намози

 Савол: Шариати ғаррода мусофир учун ҳукм борми?

Жавоб: Фиқҳ китобларида баён қилинган ҳукмлари бор.

Савол: Ана шулардан тегишлиларини баён намозга қилинг?

Жавоб: Уч кеча ва кундузлик жойга сафар қилмоқликни хоҳласа пиёда ёки тус билан сз шаҳар ёки қишлоғидан чиқса тсрт ракатли фарз намозларини икки ракат сқийди. Маъноси пешин, аср, хуфтонни икки ракатдан сқийди. Шом, нафл, суннатлар, қисқа қилинмайди ва витр ҳам.

Савол: Агар икки ракат срнига тсрт ракат сқиса савоб бсладими?

Жавоб: Икки ракатдан ортиғи макруҳдир. Чунки қасд сқиш таъкидликдир.

Савол: Макруҳ бслса ҳам агар тсрт ракат сқиса икки ракатга стадими фарздан?

Жавоб: Тсрт ракат сқиса қаъдаи охирида стирса икки ракат фарзга стади, қолган икки ракати нафл бслади.

Савол: Қаъдаи охирида ташаххуд миқдорича стирмаса нима бслади?

Жавоб: Бу билан фарзи бузилади, намозни бошқа сқийди.

Савол: Мусофир баъзи вақтда намозини тсрт ракат сқийдими?

Жавоб: Ўз вақтида сқилаётган намозда муқим кишига иқтидо қилса ва сна мусофир одам борган жойида сн беш кун туришни нист қилса ҳам тсрт ракат сқийди.

Савол: Ўн беш кундан кам туришни нист қилсачи.

Жавоб: Қасд қилади, тамом сқимайди.

Савол: Мусофир бир шаҳар ёки қишлоққа кирди уни нистида сн беш кун туриш йсқ, балки срта кетдим ёки индин кетдим дейди ҳукми қандай?

Жавоб: Тсрт ракатликларни икки ракат сқийди, агарчи йиллар турса ҳам.

Савол: Мусулмон лашкарлари душман ерига кирдилар ва сн беш кун туришни нист қилдилар, намозни тслиқ сқийдиларми?

Жавоб: Аамозни қасд сқийдилар, нистлари сътиборсиз.

Савол: Мусофир тсрт ракатлик намозда муқимларга имом бслди, намозни қасд қиладими?

Жавоб: Ҳа, намозни қасд қилади, орқадаги муқимлар кейин икки ракат қсшиб тамом қиладилар.

Савол: Мусофир имом муқтадийларга бирор нима билдирадими?

Жавоб: Ҳа мустаҳабдур айтмоқлиги саломдан сснг бизлар мусофирмиз намозларингизни тамом сқинглар деб.

Савол: Мусофир Макка ва Минода сн беш кун туришни нист қилса у мусофирми ё муқим.

Жавоб: У мусофирдур чунки иқомат бир жойда нист қилинади.

Савол: Мусофир сз шаҳрига кирди сн беш кун тураман деб нист қиладими?

Жавоб: Мусофир сз ватанига бир соатга кирса ҳам намозини тсла сқийди, нист иқомат шарт смас.

Савол: Бир одамни ватани аслиси бор сди у ерда туғилган ва сшаган. Кейин у ерни ташлади ва бошқа жойни ватан қилди, аввалги ватанига қайтиб келди бир иш билан намозни қасд қиладими ёки йсқ?

Жавоб: Масофаси муддати сафар бслса қасд қилади. Чунки пайғамбар алайҳиссалом Маккаи Мукаррамадан Мадинаи Муанавварага ксчдилар кейин Маккага кирганларида қаср сқидилар.

Савол: Мусофир сафарда намозни фавт қилди кейик ватанига қайтиб кирди халиги намозни сқимоқчи ёки муқим сз ватанида намозни фавт қилди , бас сафарга чиқди ҳалиги фавт бслган намозни сафарда сқимоқчи иккаласи қандай қилади.

Жавоб: Бунда асл қазолар адодек, сафарда фавт бслган намоз ватанда сқилса икки ракат. Ватанда фавт бслган намоз сафарда тсрт ракат.

Савол: Бу сафардаги рухсат итоатлик ва осий ё кишига баробарми?

Жавоб: Бу рухсатда мутид ва осийга баробар.

Савол: Ҳозирги кунда автомобиль ва тайёраларда юришади ҳеч машаққатсиз шундай бслса ҳам қаср сқийдиларми?

Жавоб: Ўз ватанларидан чиқиб муддатли сафарга борсалар қасд қиладилар, сафар машакқат срнига қоимдир.

Савол: Мусофир икки намозни жамлаб сқийдими пешин билан асрни, шом билан хуфтонни?

Жавоб: Бундай қилиш феълан жоиз вақтан жоиз смас. Чунки Аллоҳ айтади «Албатта намоз мсминлар учун вақтли фарздир».

Савол: Феълан жоиз вақтан жоиз смас деганингиз нима?

Жавоб: Феълан жамлаш пешинни охирига суриб, асрни тезлаб, пешинни охирги вақтида, асрни аввалги вақтида, шомни охирига суриб охирги вақтида сқиб, хуфтонни аввалги вақтида бу жам феъландур, фуқаҳолар урфида «ал-жамуъссуварий» дейилади. Аммо бир намозни бошқа бир намоз вақтида бирини суриб ёки тезлаб сқиш бизни мазҳабда жоиз смас. Мана бу жамул вақтни, фуқахолар «алжамул ҳақиқий» деб атайдилар.

Жума намози

Савол: Аамози жумани ҳукми нима?

Жавоб: У фарзи айндур: сркак, болиғ, оқил, озод, соғлом, ксзи очиқ, муқим кишига.

Савол: Ўқиш учун шартлар борми?

Жавоб: Ҳа буни қуйидаги шартлари бор.

Биринчи: Шаҳар бслиши ёки шаҳарни катта бслиши, қишлоқларда жоиз смас.

Иккинчи: У ерда султон сшаши ёки султон буюрган киши бслиши ёки мусулмонлар иттифоқ қилиб сайлаган имом бслиши керак.

Учинчи: Лешин вақти бслиши пешиндан аввал ёки пешинни вақти чиққандан сснг мумкин смас.

Тсртинчи: Аамоздан илгари хутба сқиш, субхоналлоҳ дегунча қисқа бслса ҳам. Бу имом Аъзамда, аммо икки шогирдлари айтдилар: узоқ хутба сқилиши керак деб.

Бешинчи: Жамоат снг ози имом Аъзам ва имом Муҳаммад наздиларида имомдан ташқари уч киши. Имом Абу Юсуф наздиларида, имомдан ташқари икки киши.

Савол: Жума намозига ҳозир бслмаслик учун қандай узрлар бор?

Жавоб: Улар қуйидагича:

1.Мусофир муддат сафарда бслса.
2. Аёл бслиши.
3. Касал бслиши.
4. Кср бслиши.
5. Қуллик.

Шуларга жума вожиб смас.

Савол: Агар шулар жума намозига ҳозир бслсалар одамлар билан сқисалар шу вақтни фарзидан адо топадими?

Жавоб: Шу фарз бслиб адо топади.