Axloq-odobga oid hadis namunalari  ( 127448 marta o'qilgan) Chop etish

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 ... 23 B


Foniy  02 Fevral 2008, 17:00:53

241. Uch xil sifat bordirki, kimda-kim ularga ega bo’lsa, Tangri qiyomat kuni uni himoya qilib, o’z jannatiga kirgizur:
1. Zaiflar bilan xushmuomala bo’lish.
2. Ota-onasiga shafqatli bo’lish.
3. Qo’l ostidagilarga himmatli bo’lish.

242. Uch xil sifat bordirki, ular kimda bo’lsa, Tangri uni yengil hisob qilib, o’z rahmati ila jannatga kirgizadi:
1. Seni mahrum qilganlarga ehson qilishing.
2. Senga zulm qilganlarni afv qilishing.
3. Qarindoshlar bilan silai rahmda bo’lishing.

243. Uch xil sifat bordirki, kim ularni Tangriga ishonchli holda va savob umidida qilsa, Tangri unga yordam berishi va baraka ato etishi haqdir:
1. Qulni ozodlikka chiqarishga harakat qilsa.
2. O’sha umidda oila qursa.
3. Qo’riq yerni o’zlashtirsa.

Qayd etilgan


Foniy  04 Fevral 2008, 11:58:11

244. Uch xil narsa bordirki, qimor o’ynashlik bilan barobardir:
1. Qimor. 2. Oshiq o’ynash. Kaptarbozlik29.

245. Uch xil yomon sifat bordirki, ular (ma’naviy) faqirlikdandir:
1. (Yomon) podshohkim, yaxshiligingga shukur qilmaydi, yomonligingni kechirmaydi.
2. (Yomon) qo’shnidirkim, sendan yaxshilik ko’rsa yashiradi, yomonlik ko’rsa oshiradi.
3. (Yomon) xotindirkim, birga bo’lsang ozor beradi, yo’q bo’lsang xiyonat qiladi.

246. Uch xil narsaga qasamyod qilaman:
1. Sadaqa qilgan bilan bandaning moli kamayib qolmaydi.
2. Qaysi bir bandaning moliga zulm bilan xiyonat qilinsa-yu, u unga sabr aylasa, albatta Tangri uning izzat va sharafini ziyoda etadi.
3. Qaysi bir banda tilamchilik eshigini ochib qo’ysa, Tangri unga faqirlik eshigini ochib qo’yadi.

29 Hammomda ashula aytish, hazil mutoyiba qilish va kuy qilib hushtak chalish odobsizlik hisoblanadi.

Qayd etilgan


Foniy  04 Fevral 2008, 12:00:48

247. Sizlarga bir hadisni aytaman, sizlar uni yodda tutinglar! Dunyo to’rt toifa odamlar uchun yaratilgandir:
1. Har kimga Tangri ham boylik, ham ilm ato qilgan bo’lsa, u shu boyligidan faqat o’zigina foydalanmay, balki qavm-qarindoshlariga ham inoyat qilib tursa va ilmi sababi Tangrining haqqini ham ado etsa, bu martabalarning eng afzalidir.
2. Kimgaki faqatgina ilm berilib, boylik ato qilinmagan bo’lsa: "œMenda ham davlat bo’lganda edi, falonchi kabi ishlar qilur edim", - deb sof niyat bilan aytsa, u shu niyati bilan saxiy boyning savobiga ega bo’lur.
3. Agarda kimgaki, molu dunyo berilib, ilm ato qilinmagan bo’lsa, qavm-qarindoshlariga muruvvatda bo’lmay, Tangrining haqini ham ado etmagan bo’lsa, bu martabalarning eng yomonidir.
4. Kimgaki ilm ham, molu dunyo ham nasib etmagan bo’lsa, u: "œMolim va ilmim bo’lganda edi, men ham falonchilar kabi yaxshi amalda bo’lur edim", - desa, bu niyati ila ular bilan savoblari barobar bo’ladi.

248. Uch xil duo bordirki, ular shaksiz mustajob bo’lgay:
1. Ota-onaning farzand haqiga qarg’ab turib qilgan duosi.
2. Musofirning duosi.
3. Mazlum kishining duosi.

249. Uch xil ish bordirki, ularni ummatlarim hech tark qila olmaydilar:
1. Zotu nasabi bilan faxrlanish.
2. O’likka dod-voy solib yig’lash.
3. Yulduzlar bilan fol ochish.

Qayd etilgan


Foniy  04 Fevral 2008, 12:55:10

250. Uch xil sifat egalari bordirki, qiyomat kuni ularga men dushmandurman, vaholonki, kimga xusumatda bo’lsam, unga xusumatim qattiq bo’ladi:
1. Kimki mening nomim bilan30  biror narsani birovga berib, so’ng unga xiyonat qilsa.
2. Hur odamni qul deb sotib, pulini yeb yuborsa.
3. Mardikorni to’la ishlatib, haqini to’liq bermasa.

251. Uch xil kishilar borki, ularning obro’sini to’kib haqoratlash mumkin:
1. Fisq-fasod ishlarni oshkora qiluvchi odamni.
2. Zolim podshohni.
3. Bid’at-xurofot qiluvchi odamni.

252. Uch toifa kishilar borki, ularning qilgan duolarini Tangri ijobat qilmaydi:
1. Xarobaga aylangan uy ichiga tahorat ushatganlarni.
2. Yo’l o’rtasiga tahorat ushatganlarni.
3. Ot-ulovlarini bo’sh qo’yib yuborib, so’ng Tangridan uni saqlashni so’raganlarni.

30 Xudoning nomi bilan demoqchi.

Qayd etilgan


Foniy  04 Fevral 2008, 13:06:03

253. Uch toifa kishilar bordirki, Tangri qiyomat kuni ular bilan so’zlashmaydi va ularga rahmat nazari bilan boqmaydi, ularning gunohlarini ham kechmaydi, balki ularga qattiq azoblar beradi:
1. Sahroda ortiqcha suvini boshqa yo’lovchilardan ayagan odam.
2. Asrdan keyingi ulug’ bir soatda o’z molini bunchaga sotib olganman deb, Tangri nomi bilan yolg’on qasam ichib sotuvchi odam.
3. O’z podshohi bilan dunyo umidida ahdlashgan, agar undan foyda ko’rib tursa, ahdiga vafo qilib, foyda ko’rmasa xiyonatga o’tadigan odam.

254. Uch toifa kishilar borki, Tangri qiyomat kuni ular bilan so’zlashmaydi va  rahmat nazari bilan ham boqmaydi va gunohlarini ham kechmaydi, balki ularni  qattiq azoblaydi:
1. Keksa bo’la turib, zino ishlaridan qaytmagan odam.
2. Yolg’onchi podshoh.
3. Maqtanchoq kambag’al.

255. Uch xil kishi bordirki, Tangri qiyomat kuni ularga rahmat nazari bilan boqmaydi:
1. Ota-onasini norozi qilib, ularga oq bo’lgan kishi.
2. O’zini (kiyim va pardozda) erkaklarga o’xshatib olgan ayol.
3. O’z xotiniga rashk qilmaydigan er.

Qayd etilgan


Foniy  07 Fevral 2008, 19:47:42

256. Uch toifa kishilar borki, ular jannatga kirmagaylar:
1. Ota-onasiga oq bo’lgan farzand.
2. Ichkilikka mukkasidan ketgan kishi.
3. Bergan xayru ehsonini yoki yaxshiligini minnat qiluvchi odam.

257. Sakkiz toifa kishilar qiyomat kuni Tangrining maxluqlari ichida eng yomoni hisoblanurlar:
1. Yolg’onchilar.
2. Mutakabbirlar.
3. Qalblarida mo’min birodarlariga nisbatan adovat saqlagan holda, ularni ko’rganlarida mulozamat qiluvchilar.
4. Tangri bilan Rasulining da’vatini sekin, shaytonning buyrug’ini esa tez bajaruvchilar.
5. Nohaq bo’lsa-da, qasam bilan dunyodan tama qiladigan kishilar.
6. Chaqimchilar.
7. Do’stlarni bir-biridan ayirishga harakat qilib yuruvchilar.
8. Gunohsiz pok odamlarga nohaq bo’hton qiluvchilar, mazkurlarning hammasiga Tangrining g’azabi yog’ilur.

258. Molu dunyoingdan uchdan birini sadaqa qilishing mumkin, lekin shu ham ko’p. Merosxo’rlaringni odamlarga muhtoj qilib kambag’al holda qoldirib o’tganingdan ko’ra, boy holda qoldirib ketganing yaxshidir. Shuni bilib qo’yki, Tangrining rizoligi yo’lida har bir qilgan nafaqang uchun, hatto xotining og’ziga solib qo’ygan luqma uchun ham ajr olursan.

Qayd etilgan


Foniy  07 Fevral 2008, 19:48:31

259. Katta yoshdagilar bilan suhbatda bo’linglar, ulamolardan masalalar so’ranglar va hukamolar bilan aralashib turinglar.

260. Bola-chaqa ko’p bo’lib, moddiy mablag’ning oz bo’lishi katta balodir.

261. Bozorlarimizga chetdan mol olib kelish go’yo Tangri yo’lidagi jihod kabidir. Bozorlarimizdagi narsalarni uyida yashirib saqlovchi odam go’yo Tangrining kitobidagi xudosiz kabidir.

Qayd etilgan


Foniy  07 Fevral 2008, 19:49:14

262. Kishining go'zalligi - uning tilidan bilinur.

263. Jihod to’rt xildir: 1. Amri ma’ruf (yaxshi ishlarga buyurish). 2. Nahyi munkar (yomon ishlardan qaytarish). 3. O’zining zarariga bo’lsa ham rost so’zlash. 4. Fosiq kishi masxara qilsa, unga chidab turish.

264. Biror narsani qattiq sevib qolish ko’zni ko’r, quloqni kar qilib qo’yadi.

Qayd etilgan


Foniy  07 Fevral 2008, 19:50:14

265. Tahoratda qo’l va oyoq barmoqlari orasini ishqalab yuvuvchi va taomdan keyin tishlarini tozalovchi ummatlarim qanday yaxshidirlar.

266. Yer yuzida bitta jinoyatga berilgan jazo Yer ahli uchun qirq kun yomg’ir yoqqanidan afzaldir.

267. Jangga ketganlarning xotinlari uzr bilan uyida qolganlar uchun bamisoli onalaridek mahramdirlar. Ulardan qaysi biri omonat qolgan shu ahlu ayollarga nisbatan shahvoniy xiyonat qilsa, qiyomat kunida uni tik turg’izib qo’yib, mazlumga: "œUning savoblaridan xohlaganingcha ol!" — deb buyuriladi. U esa uning savoblaridan oladi. Shunday bo’lgach, yana qanday gumon qilasiz.

Qayd etilgan


Foniy  07 Fevral 2008, 19:50:51

268. Yaxshi gumon qilish ham yaxshi ibodat qilish bilan barobardir.

269. Xizmatchilarga yaxshi muomalada bo’lish — barakadir, axloqsizlik — shumlikdir, ayol kishiga itoat qilmoqlik — nadomatdir. Sadaqa esa baloni qaytaruvchidir.

270. Har bir ishning salbiy tomonlarini hisobga olish ayni ehtiyotkorlikdir.

Qayd etilgan