ҚАТАА ГА ҚАА ШИ ҚААДАЙ ЎЙААГАА МААªҚУЛ?
7 снварь куни Қатарда навбатдаги қитъа чемпионатига старт берилади. Барчангизга маълум, турнирнинг очилиш учрашувида миллий терма жамоамиз мусобақа мезбонига қарши билан майдонга тушади. ЖАА да бслиб стган жаҳон чемпионати очилиш учрашувини юртдошимиз А авшан Арматов бошқарганди. Қаранг, бир йил ичида стказилаётган икки йирик мусобақанинг стартида Ўзбекистон вакиллари қатнашмоқда. Арматов стартни муваффақистли бошлаб, юртимиз шаънини муносиб ҳимос қила олганди. Анди сса навбат термамизга ҳам етиб келди. Қатар билан бсладиган сйинга борган сари кам вақт қолаётгани туфайли пайтдан фойдаланиб имконистлар хусусида ссз юритамиз.
Учрашув бошланишидан олдин ҳар иккала терма жамоада ҳам имконист бор. Аммо сйиндан кейин кимдир ғолиб, кимдир мағлуб бслади. Дуранг ҳам мувозанатни қайсидир томоннинг фойдасига оғдиради. Биз учун ғолиблар томонида бслишнинг сгона йсли футболчиларимиз ғалаба қозониши керак. Аммо қандай қилиб ва ниманинг свазига керакли натижага сришамиз? Умуман Қатар билан қандай сйнаш керак? Бу каби саволлар нафақат Вадим Абрамов ва мураббийлар штабидагилар, балки футболга қизиқадиган кспчилик юртдошларимизнинг хаёлидан стспти. Қатар билан бсладиган сйин сқинлашган сари хавотирлар ортиб борспти. Аега? ЖЧ-2010 саралашидаги стартни ссланг! Ўша сйиндаги қақшатқич мағлубистдан кейин сзимизга кела олмагандик. Биз кснгилсиз хотираларни сслаш орқали ҳеч кимнинг кайфистини бузмоқчи смасммиз. Шунчаки сски хатолар қайта такрорланмаслиги учун ҳам сша сйинни сслашни жоиз деб билдим.
ИАИЛЕЕВАИАГ ХАТОСИ АИМАДА АДИ?ЖЧ-2010 саралаш босқичида мураккаб гуруҳга тушганимизга қарамай жаҳон чемпионатига бора олишимизга ишонч кспроқ сди. Бироқ Қатардаги 0:3 ҳисобидаги мағлубистдан сснг ҳамманинг ҳафсаласи пир бслди. Ўшанда А ауф Инилеев катта хато қилганди. Тсғри, бу мағлубистда Инилеевгача бслган омилларнинг "œҳиссаси" ҳам катта бслгандир, лекин тан олиш керак, мураббий сйинни тактик жиҳатдан бой берганди. Ўшанда мураббийларимиз томонидан рақибга очиқ футбол таклиф стилган, бундан сса Хорхе Фосатти бошчилигидаги мезбонлар унумли фойдаланишганди. Ваҳоланки, меҳмонда сйнаётгандик, бунинг устига ғалаба биздан ксра рақиб учун кспроқ аҳамистли бслган учрашувда сди. Аътиборлиси бу сафарги ҳолатимиз ҳам сшандагига сқин. Дастлабки учрашув, сна Қатар мезбон ва снг муҳими уларга худди стган сафаргидек ғалаба кспроқ керак.
АВВАЛ ҲИМОЯ КЕЙИА ҲУЖУМЮқорида таъкидланганидек, Қатар - мезбон, бунинг устига очилиш учрашувидаги хасжон мавжуд. Бутун стадион уларни қсллаб қувватлайди. Бу уларнинг фойдасигасм, зиёнигасм ишлаши мумкин. Буниси снди бизга боғлиқ бслган масала. Биласизми, нима учун охирги йилларда терма жамоамиз уй учрашувларида кснгилдагидек сйнай олмаспти? Аегаки кучли босим остида қолиб кетспти. Бунга сабаб рақибларимиз бизни шунга мажбур қилишнинг йслини топа олишаётганида. Тасаввур қилинг, биз уйда сйнаспмиз демак ғалаба қозонишимиз керак. Бунинг учун биринчи навбатда рақиб дарвозасига тсп киритишимиз талаб стилади. Аатижада дастлабки дақиқаларданоқ катта куч билан олдинга стиб рақибни жарима майдончаси атрофида қамал қиламиз. Бу сса рақибларимиз учун айни муддао бслади. А ақиб томон сз жарима майдончаси атрофида зич жойлашиб, совуққонлик билан сйин олиб боради. Дарвоза томон марказдан кириб бориш қийинлашгач, тспни у қанотга, у қанотдан бу қанотга, мавриди келса орқага оширишлар бошланиб кетади, Тсп бир неча бор «иккинчи қават»дан узатилади, аммо жарима майдончаси ичида рақиб ҳимосчилари сз позияиссини бехато танлай олиши натижасида вазист йсққа чиқаверади. Чунки 6 ёки 7 нафар ҳимосчи ҳужумларни скунловчиларга қараганда сон жиҳатдан устунликка сга бслади. Узоқдан бериладиган зарбалар тссилади ёки аниқлик етишмайди. Хуллас вақт стган сари футболчиларимиз шошилиб, асабийлаша бошлайди ва кейин... Маҳмуд Абдулраҳмоннинг зарбалари сна тушингизга кира бошлаши мумкин.
Хсш, қандай қилиб Қатарни қуролсизлантириш мумкин? Биринчи масала — рақибнинг босим остида қолишига сришиш. Бунинг учун биринчи галда ёпиқ футбол намойиш стиш керак. Ҳимосда имкон қадар зич сйнаб, жарима майдончаси атрофида бсшлиқни юзага келтирмаслик лозим. Бу орқали биринчидан, дарвоза томон берилиши мумкин бслган зарбаларнинг олди олинади. Иккинчидан, рақиб ҳужумчиларининг дарвозага сқин кириб келишида муаммолар келиб чиқади. Биласиз, араб футболчиларида тсп билан схши ҳаракатланиш қобилисти ва дриблинг схши шаклланган. Бунинг устига маҳаллийлаштирилган Себастьсн Сорис ҳам жанубий америкаликларга хос бслган техникага сга футболчи. Аммо зич ҳимосни ёриб стишда дриблинг устаси Мессининг ҳам қийналишини ЖЧ-2010 чорак финалида Германисга қарши учрашувда ксргандик.
Барча араб жамоалари сингари Қатар ҳам асосан марказдан ҳужум уюштиришга ҳаракат қилади. Шу боис асосий кучни марказга йсналтириш ва рақиб ҳужумларини майдон маркази атрофида бартараф стиш керак. Ана шунда мезбон жамоада биз кутган руҳий парокандалик юзага келиши мумкин. Аатижада улар ҳужумларни қанотларда олиб боришга мажбур бслишади. Араблар кспинча қанотлар орқали сйнашда қийналишади. Дарвоқе, ЖЧ-2010 учрашувларини таҳлил қилган мутахассисларнинг хулосасига ксра, аксарист терма жамоалар рақиб ҳужумларини майдон марказида қарши олишган. Бу борада снг юқори ксрсаткични Испанис термаси қайд стган.
Тезкор гол. Агар сйин сз уйимизда ёки нейтрал майдонда стказилса, тезкор гол режаси ҳақида гапириш мумкин. Лекин айни пайтдаги ҳолатда Қатар ҳимосда сйнамаслиги аниқ. Шу боисдан тезкор гол уриш режаси ҳақида кспроқ улар сйлашади ва олдинга стишга мажбур бслишади. Менингча, снг маъқул йсл — рақибга ташаббусни бериш ва иккинчи рақамли жамоа сифатида вазист пойлаш керак. Қатар сйинни сҳтиёткорлик билан бошласа-да, вақт стган сари гол уришга интилишнинг кучайиб бориши натижасида ҳужумга тслиқ куч билан стишга мажбур бслади. Оқибатда майдоннинг рақиб дарвозаси жойлашган томонида бсш зоналар юзага келади. Бундай имконист пайдо бслганида футболчиларимиздан тезлик билан ҳужумга стиш талаб стилади. Абрамовда бундай талабга жавоб бера оладиган футболчилар бор. Масалан, схшигина тезликка сга бслган Жасур Ҳасанов билан Санжар Турсунов, шунингдек узоқ ва срта масофаларга аниқ тсп ошириб бера оладиган Сервер Жепаров. Агар футболчиларимиз биринчи бслимда тсп кирита олишмаса ҳам ҳеч бслмаганда 0:0ни сақлаб қолишса, иккинчи бслимда қатарликлар ҳужумга зср беришади. Ва бу термамизда қарши ҳужумдан гол уриш учун имконистни оширади. Бизнинг асосий вазифамиз сйин сяенарийсини совуққонлик билан сзимизда сақлаб туриш ва вақтнинг сз фойдамизга ишлаши учун гол стказмаслик режасини амалда қсллашимиз керак бслади.
Иккинчи масала — иқлим. Истаймизми-йсқми, Қатардан бир ёки икки бош баланд сависда бслмас сканмиз, бу фактор билан ҳисоблашишга мажбурмиз. Тсғри, Шимолий Африка ва БААда йиғинлар стказилди. Унгача Абрамов жамоаси Саудис ва Баҳрайнга қарши сртоқлик учрашувларида майдонга тушди. Лекин бу нарса иқлим билан боғлиқ муаммоларнинг олди олинди дегани смас. Мадомики, Қатар - мезбон скан, иқлим барибир уларнинг фойдасига хизмат қилади. Шундай скан, биз учун кучни иккинчи бслиб срталаригача тежаш ва сйиннинг сснгги 20 дақиқасини жуда фаол стказиш снг маъқул вариант бслади. Асингизда бслса, стган мавсум "œЛахтакор" ОЧЛда худди шундай усул билан "œАл-Айн" устидан ғалаба қозонганди.
ЯАА АИМАЛАА ГА ААªТИБОА ҚАА АТИШ КЕА АК?- Қатарга 0:3 ҳисобида имконист бой берилган учрашувдаги дастлабки гол стандарт вазистдан киритилганди. Сснгги пайтларда араб футболчиларининг жарима зарбаларини қойилмақом қилиб бажаришни сзлаштиришганига бир неча бор гувоҳ бслдик. Шунинг учун имкон қадар жарима майдончаси сқинида сйин қоидасини бузмасликка ҳаракат қилиш лозим.
- Узун ва юқоридан узатиладиган паслардан камроқ фойдаланиш керак.Узун паслардан фақат очиқ зоналар пайдо бслганида фойдаланилса, мақсадга мувофиқ бслади. Чунки бошқа вазистларда тспнинг йсқотилиш сҳтимоли ортади.
- Қатарликларнинг етакчиси Себастьсн Сорис ҳимосчиларимиз томонидан схши қсриқланиши лозим. Аегаки бу футболчи нафақат ҳужумни скунловчи ролида, балки ҳужумларни ташкил стишда ҳам фаол иштирок стади.
- Яккакурашларда имконистни бой бермаслик, снг асосийси ҳужумга стилаётган паллада тспни йсқотмаслик зарур. Аегаки футболчилар сз позияисларини йсқотиб қсйиши натижасида рақиб тезлик билан қарши ҳужумга стиш имконистига сга бслади.
- Гейнрих иккинчи бслимда майдон туширилса кспроқ фойда беради. Чунки "œЛахтакор" ҳужумчисининг жисмоний ҳолати бутун сйин давомида фаол тсп суриш учун етарли смас.
- А ақиб кспроқ марказдан ҳужумлар ташкил қилишини ҳисобга олсак, марказда сркин ҳаракатланиш қийинлашади. Шу боис иккала қанот ҳимоссида сйнайдиган ҳимосчилар ( Карпенко ва Жсраев) керак пайтда ҳужумларда иштирок стиши талаб стилади.
Манба