-
Laissez-faire (French, [lɛsefɛʁ]; English, [leɪseɪˈfɛər]) is a term used to describe a policy of allowing events to take their own course. The term is a French phrase literally meaning "let do". It is a doctrine that states that government generally should not intervene in the marketplace.
The term is often used to refer to various economic philosophies and political philosophies which seek to minimize or eliminate government intervention in most or all aspects of society.
Wikipedia janobi oliylari (http://en.wikipedia.org/wiki/Laissez-faire)
-
Mister Usmanbek!
"Parle vu France", "Let's speak in English" qilmasdan o'zbekchasiga so'ylayvering.
-
Mister Usmanbek!
"Parle vu France", "Let's speak in English" qilmasdan o'zbekchasiga so'ylayvering.
Iye, bor ekansizku! Men yarim soatdan buyon shu mavzuga tikilib, nima haqidaligini tushunolmay turgandim. Sizning postingizdan keyin yaxshilab tikilib qarasam, Usmonbekning bloglari o'zbekcha emas, inglizcha ekan! :7
-
Laissez faire - Let people do as they choose.
Qo'shimcha ma'lumot uchun:
Физиократлар. XVIII асрда франяуз файласуфлари ва иқтисодчиларидан бир гуруҳининг таклифига ксра жамист бизнес ва саноатни қсллаб-қувватлашдан воз кечиб, уларга сътибор бермаслиги керак сди. Булар физиократлар сди.
Физиократлар қишлоқ ҳсжалик маҳсулотлари ва бошқа табиий ресурслар бойликнинг ҳақиқий манбаи деб ҳисоблар сди. Зеро, худо томонидан сратилгани туфайли ҳукумат бизнес ва саноатга фойдани кспайтириши учун алоҳида сабаблар йсқ. Шу мулоҳазаларга асосланиб улар ҳукуматнинг «қулай. савдо баланси»га сришиш йслидаги уринишларига қарши чиқдилар.
Бошқача қилиб айтганда, ҳақиқий бойлик «ер»дан келиб чиққанлиги сабабли, снг муҳими, ҳар қандай ҳукумат тадбиркорларга тегмасдан, воқеаларнинг табиий тарзда ривожланишига имкон бериши лозим. Бу ғос «Laisser faire» (одамлар хоҳлаган ишларини қилишга имкон беринг) деган ссзларда ифодаланган.
Шуниси қизиқки, иқтисодиётни бошқариш тарафдорлари билан «Laisser faire» издошлари сртасидаги 200 йиллик баҳс шу пайтгача тсхтагани йсқ. Бу муаммолар айрим одамларга (қашшоқлик ва ишсизлик сингари) ёк ташкилотларга (бизнеснинг ссиши ёки банкнинг синиши сингари) тааллуқли бслишидан қатъи назар муаммони ҳал стишга давлат аралашишининг тарафдорлари ҳам, «Laisser faire» съни иқтисодий кучларга сркинлик бериш тарафдорлари ҳам топилади.
-
Iqtisodiy oliy o'quv yurtlarining ko'pchiligida darslik sifatida qo'llanib kelinadigan mashhur Makkonnell va Bryuning "Ekonomiks" kitobi quyidagi so'zlar bilan boshlanar ekan:
"Inson zoti ehtiyojlar yukini bir umr ko'tarib yuradigan baxtsiz mavjudotdir..."
Juda ham adolatli ta'rif emasmi?
Ana shu ehtiyoj va talab emas, boshqa narsa insonni harakatga keltiruvchi kuch bo'lganda nima bo'lardi? Balki shunda butun boshli "Ekonomiks" fan sifatida kerak bo'lmay qolarmidi?
Faqat, shuuu, boshqa narsa sifatida jamiyatda nima xizmat qilishi mumkin? Eng yaxshi variant bu iymon va vijdon deb o'ylardim. Keyin bilsam, bu variantni mendan aaaancha oldinroq taklif qilishgan ekan :D Taklif qilingan paytdan buyon o'tgan vaqtga qaraganda bu kuchning o'zgarishi yaqin istiqbolda ro'y berishi amri mahol.
-
Laissezfareni o'qib, "Political Theory" darslarim esimga tushib ketdi. :)
-
je parle francais aussi... ALORS LAISSEZ FAIRE ce que on veut!!
-
Iqtisod maydonidan tashqarida...
O'yin tugaganiga 15 minut bo'ldi.
Barca kuchli. Lekin Real baribir Real.
Bugun Real himoyasiga nima deyish mumkin....
1) albatta, o'sha Higuain urgan gol... Ronaldo qoida buzganmish...heh )) Hakam bu qarori uchun bolalar futbolini olib borishga yo'l oladi...
2) Adebayor...unga maydonda nima bor? Xuddi Mourinoning qarshiligiga qaramasdan, Peres Adebayorni sotib olgan-u, hamma o'yinda Jose Peresga "mana qarab qo'y, sen sotib olgan o'yinchining ahvoli" degandek, zaxiradan tushiradigandek. Adebayor ham doimo ishonchni oqlaydi - to'psiz yugurib yurish va o'yinchilarni betiga urish bilan ovora
3) birinchi o'yin - Pepega ko'rsatilgan qizil. Alves oyog'ini chiroyli tarzda otib yubordi.. qoyil... Unaqa 'jonsiz' yotishdan so'ng, yana bir taym hech narsa ko'rmagandek o'ynab bersih - bu haqiqiy 'mardonavor' ish bo'lgandi. Ana shu ikki to'p o'yin taqdirini hal qilib bo'lgandi.
3) Casillas, Marcelo - hamma o'yinchilar shu ikkisi kabi jon kuydirib o'ynaganda, Barcani holiga Adebayorlar yig'larmidi...
4) Messi ... messisiz barcelona - ...o'qsiz miltiq, otishi mumkin - faqat yilda bir marotaba
5) Cristiano yoki Messi, albatta Messi...kuchli...lekin baribir Ronaldo bu....Ronaldo
6) Barcaga o'xshab orqaga 80 marta oshirib, kerakmas paytda ham to'pni olib ikki-uch o'yinchi "kvadrat" o'ynagan holda yutganda Realga ham qiziqishim qolmasdi
ha mayli, Barca yutdi, blankos yutqazdi. Haqiqatdanam Barca kuchli, finalda ham yutsa kerak.
lekin biz hali qo'shin to'plab kelamiz, hali hammasiga ko'rsatib qo'yamiz...
-
Ok mais je n'ai pas compris le concept d'appeller votre *mavzu* laissez faire??
-
"Laissez faire" is just the name of my blog. This term is the favourite of classical and neoclassical economists and means "the doctrine of unrestricted freedom in commerce, especially for private interests" /lingvo/. However it doesn't mean that all posts in my blog are devoted to the issues of free market economy. You can see the proof above.
-
Bien sur, je comprend votre *mavzu*
est-ce possible de les expliquer en francais, parce que j'ai la misere de comprendre ce que vous dit par *free market*
-
Tarjimasiniyam ...iloji bo'lsa
-
Менга мамлакатнинг пулларини бошқарувчи инсонни ксрсатинг,
шунда менинг ундаги қонунларни ким чиқариши билан ишим бслмайди.
М.А отшильд
преамбула:
M0 = нақд пул
М1 = М0 + чеклар ва "талаб қилиб олингунча" омонатлар
М2 = М1 + жорий ҳисоблардаги пуллар, муддатли омонатлар
М3 = М2 + жамғарма омонатлари
L = М3 + қимматбаҳо қоғозлар
Ксриб турганингиздек, бугунги мавзу Лул ҳақида.
Ҳа, айнан пул, унинг ксринишлари ва у билан боғлиқ "кичик" иқтисодий муаммо ҳақида.. (пул топиш ҳақида смас ;))
Бугунги кунда пул менга керак смас, дейдиган одамни қидириш худди денгиздан қуруқ тошни ахтариш билан баробар. Барча камчиликларни тан олган ҳолда - пул бечора аксарист ҳолларда жиност, турли гуноҳларда "айбдор" ролини қойилмақом қилиб бажарса-да, тан олиб айтиш керакки, одамлар орасидаги олди-берди муносабатларида ҳозиргача сйлаб топилган снг универсал ва самарали ихтиро ҳам пулдир.
Кспчилигимизнинг ксз олдимизга пул деганда сша машҳур Бенжамин Фраклин тасвири туширилган 100 "кски" ёки сзимизнинг "Амир Темур музейимиз" расми муҳрланган 1000 ссмлик келади. Бу табиий, чунки биз кундалик турмушда фақат нақд пул купюраларидан фойдаланамиз. Бироқ преамбуладаги формуладан ксриниб турибдики бу купюралар пулнинг фақат нақд массасини ташкил қилади (М0), қолган пуллар сса нақдсиз ксринишда миллий иқтисодиётимизда "айланиб" юради. Иқтисодиётда умумий пул массаси бу — жисмоний, юридик шахслар ва давлат секторига тегишли бслган нақд ва нақдсиз маблағларнинг йиғиндисидир1. М0, М1дан тортиб L гача - бу ҳаммаси пул агрегатлари деб аталади.
Хсш, пул агрегатлари сзи нима ва у бизга нима учун керак? Табиийки, сзаро савдо ва бошқа муносабатларда фақат нақд пулдан фойдаланиш кспгина ноқулайликларга олиб келади. Масалан, тасаввур қилинг, банкдаги бир ҳисобдан иккинчисига, ёки бир банкдан иккинчисига, ёхуд умуман, бир мамлакатдан иккинчисига пулни саноқли сонисларда стказиш қаерда-ю, 5 чамадон пулни кстариб югуриб юриш қаерда. Демак, пулнинг ҳар қандай ксриниши табиий сҳтиёж натижасида келиб чиққан ва иқтисодиётда сз срнига сга. Шу сринда айтиб стиш керак, пул агрегатларининг снг асосий фарқи - бу уларнинг ликвидлигида (ликвидлик деганда бирор нарсанинг қанчалик тез нақд пулга айлана олишига айтилади)
Хуллас, иқтисодиётда нақд пулдан ташқари қандай пуллар айланиб юришидан хабар топдик. Анди бу гапларнинг муаммога нима алоқаси бор?
Алоқаси бор!
Масалан, кеча бир танишим айтиб қолди: "Ишхонада шундоқ ҳам ойликнинг срмини карточкада беришаётганди, бу ойдан сса, тслиғича пластикка стқазишибди..."
Бу нима дегани?
Ўзи, умуман, пластик карточкалар тизимининг срнатилиши, давлат иқтисодий сиёсатининг самарали бир қисми сифатида жуда сринли бслди деб айтиш мумкин. Ўзингиз сйлаб ксринг бу:
- биринчидан, инфлсяис суръатлари пасайишини олдини олишга
- иккинчидан, пулларнинг инкассаяисси назорати схшиланишига
- учинчидан, қора бозорнинг қисқаришига
ёрдам беради.
Анг асосийси, карточкаларнинг жорий стилиши аҳоли учун анча енгиллик ҳам туғдирди. Анди халта-халта пул срнига чснтакда биттагина карточка олиб юрасиз ва барча сотувчилар сизга табассум билан қарайди. Хуллас, "пластик"ларнинг амал қилиши халқ учун, миллий иқтисодиёт учун жуда схши бслди дейиш мумкин.
Лекин, масаланинг иккинчи томони ҳам бор сди...фақат иккинчи томонга стишдан аввал сна сша "ликвидлик" ҳақида.
Аормал иқтисодий шароитда нақд пул ва нақдсиз пул сквивалент бслиши, съни доимо бир хил қийматда қабул қилиниши лозим. Бунинг учун сса нақдсиз пул массасининг ҳам юқори даражада ликвидлиги таъминланиши керак. Содда қилиб айтганда, М0дан ташқаридаги барча пул ксринишлари қисқа муддат ичида нақд пулга айлана олсагина улар М0 билан бир хил қийматга сга бсла олади.
Афсуски, бизнинг иқтисодиётда ҳали нақдсиз пулнинг юқори ликвидлиги таъминланмаган сди. Аақд пул ва нақдсиз пул "курси" орасидаги тафовут ҳозиргача тахминан 15-20%ни ташкил қилади. Бу ҳеч кимга сир смас.
Тсғри, пластик карточкалар борасида бу муаммо "айланиб стилиши" мумкин сди. Аппасига савдо жойларида терминаллар срнатилиши таъминланди, солиқ идоралари савдо ва хизмат ксрсатиш жойларида терминал бслиши ва ишлашини таъминлашди. Буларнинг ҳаммасини сришилган ютуқларга ёзиб қсйиш мумкин сди.
Лекин бу ҳаммаси бошланишида сди.
Ҳозир масала қандай ксриниш олган? Келинг буни мисолларда ксриб чиқамиз:
- катта ва кичик фермер, тадбиркорлар ойлик маош туширилган пластикларни пойтахтдаги банкларга "оптом" топшириб, худди сша 15-20% камроқ нақд пулни оладиган бслишди.
- банкоматларда карточкадан керак пулни нақдлаштиришнинг иложи бслмагани сабабли банк ва аҳоли сртасида "воситачилик" қилувчи олғирлар пайдо бслишди - сна сша 15-20 фоиз свазига (таъкидлаш жоизки, бу фоиздан 2-3%гина олғирнинг ҳамёнига, қолгани сса банкнинг фидойи ходими киссасига кетади).
- юқорида айтганимиздек, ойликни тслалигича "пластик"ка стқазиб юборувчи мард бошлиқлар пайдо бслди. (аҳоли ҳалигача асосий кундалик харидни бозорлардан қиладиган бир пайтда)
Анди, танишимизнинг гапига қайтадиган бслсам. "Анди мен пластикни бир танишга бердим, майли 5-10% ечиб олсин, зато нақд пул бслади қслимда..."
Кспчилигимиз ҳали ҳам айбни давлат, ҳукуматдан қидирамиз. Қани айтингчи, сша олғир кимсалар, мард раҳбарлар, банк ходимлари-ю, уларнинг бу ишига ксз юмаётган бошлиқларининг давлатга нима алоқаси бор?
Ҳаммасига сзимиз айбдормиз.
Аега сша танишим, тегишли жойга ариза билан мурожаат қилмайди?
Аега банк ходимлари банк стикаси уёқда турсин, оддий одамгарчиликни ҳам унутиб қсйишган?
Аега раҳбар ходимининг қандай кун кечириши ҳақида қайғурмайди?
Аега сша олғир кимсалар осонгина пул топиш йслини ҳалол меҳнатдан устун қсйишади?
Хуллас, нега? нега? деган саволлар туғилаверади. Лекин сзимизни тузатмас сканмиз, ҳеч ким бизга ёрдам бера олмайди. Суқрот айтганидек: оламни сзгартирмоқчимисан? сзингдан бошла!
1 http://ru.wikipedia.org/wiki/Денежнас_масса
(с) Усмон
-
Suhrob aka, maqola yaxshi chiqibdi. Yaxshigina ijodkorlik qobiliyatigiz bor ekan-ku :) ;)
-
Suhrob aka, maqola yaxshi chiqibdi. Yaxshigina ijodkorlik qobiliyatigiz bor ekan-ku :) ;)
hammasi ko`chirilgan..
-
Данисль Альсидес Каррион Гарсис
1885 йил 27 августда Лерулик студент-медик - Данисль Каррион доктор Аваристо Чавес ёрдамида сша вақтларда Леру марказий воҳаларида ксп тарқалган "перу ссгали" касаллигига чалинган паяиентнинг қонини сзига инъекяис орқали юборади.
Бир ой давомида студент сз касаллик тарихини сзи ёзиб боради. Бир ойдан сснг безгак тутиши, анемис ва восвосга чалинганидан сснг клиник қайдлар, унинг илтимосига ксра, сртоқлари томонидан олиб борилади. Ўн кундан сснг студент агонис ҳолатида жон таслим қилади.*
Тиббиёт ривожи учун жонини ҳам асмабди...
* http://ru.wikipedia.org/wiki/Каррион,_Данисль_Альсидес
-
Ўзбекни ҳар битта қилган иши қизиқ...
Футбол 23 июль соат 19.00 да бошланади, томошабинларнинг срмига сқини худди шу куни соат 18:40-50да стадион олдига келиб билет қидиришмоқда...
Ўзи кассада 2000-3000 бслган билет, қслда соат 18:30да 10000, соат 18:45да 25000гача чиқиб кетди. Билет сотаётган ишбилармонларнинг олдини сраб олишган, ур-тсполон...
Ҳожибой тсғри айтган, футболчилар чиқиб узр ссраши керак сди: "Узр, биза вақтли бошлаб қсйвоммиза, узр..."
Тсғриси, сйин унча ёқмади, футболам битта дарвозага сйналадими? 4:0 бу манимча снг кичкина ҳисоб бслди. Қирғизлани 2-дарвозабонида ҳатто формасисм йсғакан...
Ишқилиб, ҳали асосий синов олдинда, бу фақат машғулот бслди.
-
Маълумки, Ислом воқеий диндир. Яъни, у инсонни покиза ҳаёт кечиришига даъват қилишда ғайривоқеий йслларни тутмайди. Бинобарин, бу қонунда ҳам воқеий, инсоний ҳаёт назарда тутилган. Биринчидан, асрлар давомидаги тажрибалар ксрсатишича, сғил боладан ксра қиз бола кспроқ туғилади; иккинчидан, аёл киши сркак кишидан ксра узунроқ умр ксриши ҳам воқеий ҳақиқат; учинчидан, турли фожиалар, хусусан, уруш ва тсқнашувларда, асосан, сркаклар ҳалок бслади.
Мана шу ва сна бошқа ксп сабаблар натижасида аёлларнинг саноғи сркакларнинг саноғидан кспроқ бслади, демак, бир сркак фақат бир аёлга уйланиши мумкин дейилса, сркак саноғидан ортиб қолган аёлларга зулм қилинган бслур сди. Яъни, бу аёллар сзларининг турмуш қуриш ва она бслиш ҳуқуқларидан маҳрум бслиб қолар сдилар. Аатижада, жамистда нопоклик ва маиший бузуқлик юзага келади. Шунинг учун Ислом моддий имконистлари бслган кишиларга агар адолат қилишнинг уддасидан чиқсалар, бирдан ортиқ аёл билан турмуш қуришга рухсат беради. Ва шу йсл билан бирга аёллар сртасида адолат қилмай, фақат шаҳвоний нафсини қондириш учунгина ксп хотин олишга ружу қсйган кимсалар учун Охиратда ашаддий азоб борлиги ҳақида огоҳлантиради. Демак, юқоридага ости карима сртага ташланган саволга тсла-тскис жавоб берар скан.
Бу қанақа изоҳ бслди. Ман унча тушунмадим, форумда полигамис тарғиб қилинсптими? Қонунда бирдан ортиқ никоҳ қуришга рухсат берилмаган пайтда бунақа нарсалани жойланиши сал ғалатироқ бспти лекин. Бу нарсани ҳамма сқийди-ку, ахир. Баъзи бировларнинг ҳатто дунёқараши шаклланишига таъсир қилади. Сал сҳтиёткорроқ бслайлик...
Анди агар масаланинг моҳистига келадиган бслсак, адолат, адолат... қанақа адолат ҳақида гап бслиши мумкин, агар кспхотинликка фақат моддий таъминланган одам учун рухсат берилган бслса? Аима, ҳозир уруш бслсптими, сркаклар қирилиб кетади? Агар аёл киши срга тегмай қолиб кетса, ёки урушга кетган сридан кейин қолса, нима, унга ғамхсрлик қиладиган қариндошлари йсқми? Фарзанд керак бслса - ана қанчадан-қанча бегуноҳ болалар етим... Ўзининг фарзанди бошқачами? Кечирасиз-у, бугунги кунда "ср етмаётганлиги" сабабли смас, бошқа сабаблар туфайли фарзанд ксриш, оила қуриш бахтига сришолмаётганлар қанча... Бслмаса, адолат жуда тсғри, ҳақ бслиши учун ажратиш керак: қаерда аёллар сони сркакларга нисбатан кам бслса, у ерда аёлларга 4 тагача сркакка срга тегиш учун рухсат берилсин...
Бу мани блогим ва мани фикрларим!
-
Усмон, қсшхотинлик ҳақида Аллоҳ таоло аниқ ҳукмни белгилаган:
"Агар етим қизларга адолат қила олмасликдан қсрқсангиз, сизлар учун никоҳи ҳалол бслган аёлларга иккита, учта, тсрттадан уйланаверинглар. Анди агар (улар орасида) адолат қила олмаслиқдан қсрқсангиз, бир аёлга (уйланинг) ёки қсл остингиздаги чсри билан (кифосланинг). Мана шу жабру зулмга стиб кетмаслигингизга сқинроқ ишдир".
Бу ерда ҳамма нуқта адолат қила олишликда. Аллоҳ белгилаб берган айнан шу адолат кспчиликнинг ҳам қслидан келавермайдиган масъулистдир. Бу дегани иккала тарафга ҳам бир хил қараш, ҳатто, баъзи уламоларнинг айтишича, кийим-кечак, уй, емиш борасида ҳам бир хил бслишини таъминлашдир. Икки аёл сртасида бир хил муомала, адолат қилиш, икки аёлни бирдек рози қилиш жуда мушкул вазифа. Шунинг учун ҳам Аллоҳ таоло сзи таъкидласптики, Анди агар (улар орасида) адолат қила олмаслиқдан қсрқсангиз, бир аёлга (уйланинг)!
Бу қаттиқ ҳукм. А асулуллоҳ ҳам айтсптилар: "Кимнинг бирдан ортиқ аёли бслса ва шу аёллари сртасида адолат қилмасдан турмуш кечирадиган бслса Қиёмат Кунида сша инсоннинг срми қайтиб тирилади, холос, срми йсқ бслади", дедилар.
Сиз олган манбада ҳам айтилганидек, "баъзиларнинг шунчаки бир кснгилхуши учун, пулдорлиги ёхуд мансабдорлиги сабабли сзининг ксз очиб ксрган аёлига, фарзандларига бепарво бслиб, бошқа бир аёлга махфий суратда уйланиб олиб, "Бу — шариатнинг ижозати", дейишлари, аслида, шариатга амал қилганлик смас. Бундайлар шариатимиз қайтарган ишни қилган кишилар бсладилар. Чунки Қуръони Каримда Оллоҳ таоло: агар адолат қила олмасанглар, битта билан кифосданинглар, деб таъкидлайди. Адолат қилмоқлик шу қадар зарур ишки, гсё икки хотин сгаси бслган кишининг бутун вужуди иккига бслинади. Ҳар иккала аёлга ҳам баробар ксз билан қараш зарур бслади. Ксз очиб ксрган аёлини фарзандлари билан ташлаб ёшроқ аёлга кетиб қолиш Исломга зид ишдир. Аки бировни сз никоҳига олиб, сснг уни бир шаръий никоҳидаги аёл каби смас, балки ҳаром сйнаш каби махфий тутиб, бири билан ошкора ва бошқа бири билан пинҳона ҳаёт кечириш шариатга ҳам, адолатга ҳам зид амаллардандур. Чунки кичик аёл ҳам мен фалончининг оиласиман, деб айта олиши учун бу нарса сл олдида маълум бслиши керак. Шунинг уддасидан чиқолмаган кишиларнинг иккинчи хотинга уйланишлари уларнинг гуноҳкор бслиб қолишларига сабаб бслади. Аммо, адолат қила олган кишиларга шариатимиз ижозат беради. Биз оилавий турмуш масаласидаги мана шу ста нозик жиҳатни схши билиб олишимиз керак."
Бу ерда полигамисга тарғиб йсқ, фақатгина Ислом рухсат стган амалнинг гарчи жуда қийин бслса-да, қай даражада амалга ошириш мумкинлиги ҳақида айтилспти. Ислом ҳеч қачон кспхотинликка мажбур қилмаган.
Агар аёл киши срга тегмай қолиб кетса, ёки урушга кетган сридан кейин қолса, нима, унга ғамхсрлик қиладиган қариндошлари йсқми?
Усмон, аёл киши учун, айниқса, у аввал турмуш қурган бслса, қариндошлари ғамхсрлик қилишлари мумкин. Лекин улар аёл сридангина олиши мумкин бслган маънавий ва моддий озуқани беролмайдилар. Мен жинсий муносабатни назарда тутмаспман. Турмуш орқали, турмуш сртоқ аталмиш ҳамроҳ борлигини ҳис стишнинг сзиёқ аёлнинг анча-мунча дардларига енгиллик бслади. Иншааллоҳ, уйлансангиз, снада схшироқ англайсиз.
Ислом қаттиқ шартлар асосида кспхотинликка рухсат берган. Қонунан, кспхотинликка рухсат йсқ. Иккаласини ҳам тан оламиз. Лекин, бу бири иккинчисини инкор қилади, дегани смас.
Баҳсни шу ерда тсхтатамиз. Бундан кейинги ортиқча гап-ссзлар счирилади.
-
Форумда жим-житлик ҳукм сурмоқда. Битта сзим қсрқвомман... :o
Шу сабабли ҳам жим тургандан ксра бирор-бир пост қолдирамиз. Бу сафар Uzdaily.uzнинг "свежий" хабарини "уриб ташлаймиз" Қани кетдик бсмаса...
Мана хабар жаноби олийларининг сзи:
Ташкент, Узбекистан (UzDaily.uz (http://www.uzdaily.uz)) -- Объем торгов на А еспубликанской фондовой бирже (А ФБ) «Тошкент» в снваре-июне 2011 г вс‹рос в 9 раз по сравнению с аналогичнс‹м периодом 2010 г и составил 83,3 млрд. сумов.
За шесть мессяев 2011 года на А ФБ «Тошкент» бс‹ло реализовано 114,1 млн. акяий 78 акяионернс‹х обс‰еств.
Объем первичного рс‹нка в отчетном составил 11,51 млрд. сумов или 13,8% от обс‰его объема торгов. Долс вторичного рс‹нка в обс‰ем объеме торгов составила 86,2% или 71,8 млрд. сумов (+ 4 раза).
Кроме стого, на спеяиализированной плос‰адке А ФБ по торговле корпоративнс‹ми облигаяисми бс‹ло продано 35 тс‹с. облигаяий Ааяионального банка внешнескономической дестельности Узбекистана на обс‰ую сумму 35,66 млрд. сумов.
Ааибольшей инвестияионной привлекательностью пользовались яеннс‹е бумаги компаний, занстс‹х в сфере оказанис финансовс‹х услуг — банковские услуги, страховс‹е услуги и лизинговс‹е компанией. Так, за отчетнс‹й период на долю предпристий стого сегмента скономики приходстсс 78,8% от биржевого оборота или 65,7 млрд. сумов. Лри стом значительнас часть из них составлсют яеннс‹е бумаги коммерческих банков — 73,3% от биржевого оборота или 61,1 млрд. сумов.
Оборот с акяисми страховс‹х и лизинговс‹х компаний составил 3,5 млрд. сумов (4,2%) и 1,1 млрд. сумов (1,3%) соответственно.
С начала 2011 года обс‰ий оборот по сделкам А ЕЛО составил 3,5 млрд. сумов, из них 10 сделок на первс‹м стапе с акяисми 4 смитентов на сумму 1,2 млрд. сумов и 16 сделок обратного вс‹купа акяий 6 смитентов на сумму 2,3 млрд. сумов.
Қани... бошладик бслмаса...
Объем торгов на А еспубликанской фондовой бирже (А ФБ) «Тошкент» в снваре-июне 2011 г вс‹рос в 9 раз по сравнению с аналогичнс‹м периодом 2010 г и составил 83,3 млрд. сумов.
Ҳар доимгидек, хабар қуруқ ва ҳеч қандай маълумот бермайди. Оддий, иқтисодиётдан умумий тушунчаларга сга одам уёқда турсин, профессионал иқтисодчи ҳам бу хабардан десрли ҳеч нарса олмаслиги аниқ. Савдо ҳажми ниманинг, кимнинг ҳисобига 9 баробар ссди, кимлар фаол иштирок стди. 9 баробар бу ҳазилакам ксрсаткич смас, ахир, бу - 900% ссиш дегани! Сабабини, тафсилотларини ксрсатмай, қуруқ 9 баробар ссди, дегандан ксра хабарни бермай қсйган ҳам маъқул.
За шесть мессяев 2011 года на А ФБ «Тошкент» бс‹ло реализовано 114,1 млн. акяий 78 акяионернс‹х обс‰еств
Бунисичи? Бу нима маълумот беради? Кимлар бозорда снг ксп акяис сотди? Кимлар снг ксп сотиб олди? Анг катта deal (сделка) қайси бслди? Тафсилотлар...
Объем первичного рс‹нка в отчетном составил 11,51 млрд. сумов или 13,8% от обс‰его объема торгов. Долс вторичного рс‹нка в обс‰ем объеме торгов составила 86,2% или 71,8 млрд. сумов (+ 4 раза).
Хсш, демак, 11,51 млрд. ссмлик IPO бслган. Хсп, ҳаммасини ёзманг, лекин ҳеч бслмаса снг катта 2-3 IPO қилган компанисни ксрсатинг сй журналист... Халқ қаҳрамонларни билсин. Компанис активлари қандай баҳоланди? Хуллас, сна сша гап...
Иккиламчи бозор сса, жуда катта ҳажмга сга бслибди! Демак кимлардир иккиламчи бозорда фаол иштирок стаспти. Демак, қайсидир компанислар сз акяисларини сотиш свазига инвестияилар жалб қилспти... Лекин сна тафсилотлар йсқ...
Корпоратив облигаяисларни ташлаб кетамиз...
Ааибольшей инвестияионной привлекательностью пользовались яеннс‹е бумаги компаний, занстс‹х в сфере оказанис финансовс‹х услуг — банковские услуги, страховс‹е услуги и лизинговс‹е компанией. Так, за отчетнс‹й период на долю предпристий стого сегмента скономики приходстсс 78,8% от биржевого оборота или 65,7 млрд. сумов. Лри стом значительнас часть из них составлсют яеннс‹е бумаги коммерческих банков — 73,3% от биржевого оборота или 61,1 млрд. сумов.
МААА МАСАЛА ҚАЕА ДА! Ҳа бу фонд бозори жонивор асосан иқтисодиётнинг реал секторига хизмат қилиши керакку. Ўша реал сектордаги "реал" ишлаб чиқарувчилар шу фонд бозори орқали инвестияис жалб қилишлари керак смасми? Бу ерда сса - 80% - банк, суғурта, лизинг компанислари. Демак, фонд бозоримизнинг шиори "молис сектори молис сектори учун"дир... Банклар бир-бирининг акяиссини спекулсяис қилиб нима фойда топаётганига сса каминанинг ақли ҳозирча ожиз...
С начала 2011 года обс‰ий оборот по сделкам А ЕЛО составил 3,5 млрд. сумов, из них 10 сделок на первс‹м стапе с акяисми 4 смитентов на сумму 1,2 млрд. сумов и 16 сделок обратного вс‹купа акяий 6 смитентов на сумму 2,3 млрд. сумов.
Менга қолса, А ЕЛОни умуман ҳисобга олмасдим, чунки А ЕЛО бу фақат қисқа муддатли қарз, унинг фонд бозори инвестияис имконистига, менимча, ҳеч қандай алоқаси йсқ... Ис, шу ерга келганда хабар ҳам тугаб қопти, на бир хулоса, на бир фикр-мулоҳаза. Бу хабарни сқиб нима олиш мумкинлигига сса ҳали ҳам бошим қотмоқда... ???
Юқоридагиларни сқиган одам Усмонга нима бслди, ахир бу оддий хабар, ҳеч қандай таҳлил ёки доклад смас, дейиши мумкин. Гап шундаки, Уздейли.уз интернет ОАВ ичида миллий фонд биржамиз ҳақида у ёки бу даражада маълумот берадиган саноқли сайтлардан бири. Бундан тузук ахборотни топиш жуда мушкул. Тсғри, БВВ, Деловой партнер газеталари, Акономическое обозрение журналида йилда бир марта таҳлилийга сал сқинроқ мақола берилади, лекин улар ҳам ҳали жуда жсн.
Uzdaily.uzга сса раҳмат, шунчалик хабар берипти-ку, бермаганда шу ҳам бслмасди. Ҳамма гап А ФБ "Тошкент"нинг сзида. Аегадир жуда суст, жудасм...
-
Раҳмат, шу иқтисоддаги ҳар хил ўйинларни унча тушунмайман-да.
Яқинда Россияликларни яхшигина чув туширган, 50 дан ортиқ одамнинг юрак ҳуружидан вафотига сабаб бўлган, Сергей Мавродининг «МММ» (http://ru.wikipedia.org/wiki/МММ) компанияси ҳақида ўқиб қолдим.
Унинг молиявий ўйини моҳиятини тушунмадим. Билсангиз, сиз жавоб берсангиз.
У одамларни қандай ишонтирди?
Нега унинг акциялари қўлма-қўл бўлиб кетди?
Нега бу фирибгарликдан одамлар ўз вақтида огоҳ этилинмади?
Кейинчалик бу муттаҳам Интернетда Stock Generation деган молиявий пирамидани ташкил этади. Бунинг оқибатида расмий ҳисобда 275 минг киши чув тушади.
Бу пирамиданинг ишлаш тизими қандай эди.
Бу тиниб-тинчимаган фирибгар 2011 йил январидан «МММ-2011: Мы Можем Многое!» пирамидасини ташкил этибди.
Энди нима билан алдаркин?
-
Мавроди 93-94 йилларда А оссисда сндигина "сркин бозор иқтисодиёти" шамоли ссаётгандек туюлган, ислоҳотлар авжида бслган, ҳамма нима бслаётганини унчалик тушунмаётган пайтда миллионлаб одамларни чув туширган.
Молисвий пирамида қуриш у даражада қийин иш смас. Бироз математика, озгина психологисдан хабарингиз бслса етади ))
Кейин сна бунинг учун озгина бошланғич маблағ ҳам керак бслади.
Моҳист бундай:
Бирор лойиҳа борлиги сълон қилинади. Бу лойиҳадан юқори даражада фойда ваъда қилинади. Одатда фойда, пулингизни банкка омонат қсйганда оладиган фоизлардан анча юқори бслади. Яхшилаб реклама қилинади. Дейлик, биринчи 10та мижоз пайдо бслади. Улардан пул олиниб, муддати келганда сша ваъда қилинган юқори фоизлари билан қайтиб берилади. Бунда тикилган бошланғич капиталдан фойдаланиб турилади.
Анди фойдани ксрган одамларнинг оғзи қулоғида... сша 10та клиентнинг барчаси ундан ҳам кспроқ пулини "ишбилармонга" топширади. Бу ҳам етмагандек, сзининг қариндошлари, дсстларини ҳам бошлаб келади. Ахир схшилик қилгиси келади... Агар "ишбилармон" мижозлар снада кспайишини хоҳласа, сзи билан бирга снги мижоз етаклаб келганларга бонус ёки қсшимча фоизлар таклиф қилади. Қарабсизки, 10 киши 100га, 100 - 1000га ва ҳ.к.
Анди "ишбилармон" бошланғич капиталига мурожаат ҳам қилмайди. Чунки 1000 кишидан олган қсйилмаларингиз 100 кишига фоизлари билан қайтариш учун бемалол етади. Фойдага ҳам кирилади... минг... миллион... кетти уёғи )) Кейин бир куни солиқ идорасидан ёки милияисдан кимдир келади... ҳаммаси тамом. Лулини охирги бслиб топширганлар чув тушганларича қолиб кетишади...
Мавродининг ҳозирги уриниши сса, фақат "мен ҳали ҳам тирикман" деганидан бошқа нарса смас, менимча ))
-
Бир марта шу мавроди хақида каттагина мақола сқигандим. У фириб устаси фаранги Франк Абегнаейлдан хам туллакроқ скан. Обид ака "Кулол ва хумча" фильмида битта зср ибора ишлатган: Туллакни туллаги! Мани хайрон қолдираётган нарса сса кариллайдиган рус хукумати ва хуқуқни мухофаза қилиш идораларининг Мавродига нисбатан чорасиз ва харакатсизлигида. У нима учун хали хам озодликда?!
-
Мавроди утириб чикди биринчи МММ учун адашмасам 6 йилга.
Айб тер тукмай пул топишга уч одамларнинг узида. Бундай одамлар бор скан Мавродини камашса хам, уни урнига бошка мавродийга ухшаганлар топилаверади, алдайверади одамларни.
-
Ҳозиргина CA-newsда сқиб қолдим:
Биринчи срим йиллик скунига ксра банклардаги депозитлар миқдори 52.3%га ошибди. Аҳолининг кредит ташкилотларидаги депозитлари 6 триллион ссмга етибди (бозор курсида тахм. 2.4 млрд. доллар)...
Мени қийнаётган савол... бугунги кунда ҳозирги фоиз ставкалари шароитида ким банкларимизга депозит қсймоқда??? ниманинг ҳисобига бунчалик ссиш... форумда депозит сгалари бслса, фикрлари билан сртоқлашсак...
-
Қачон расмий гаплар аслиятга тўғри келсагина, халқда ўзига ва бошқаларга ишонч пайдо бўлади. Қоғоз ва ҳаёт бир-бирига тўғри келмаган жойда эса лоқайдлик пайдо бўлади...
(с) Усмон
Бугунги мавзу ишончсизлик ва умидсизликка бағишланади.
Кичкина болани тасаввур қилинг. 7 ёш... унга карра жадвални ўргатяпсиз... охири 9х ни ёд олиш сал қийинроқ кечяпти. Сиз, нима қиласиз? Уни қизиқтиришга ҳаракат қиласиз..масалан, "бугун келгунимча 9х ни ёдлаб қўйсанг, сенга битта шоколад олиб келаман" бола хурсанд... ишдан келган заҳотингиз югуриб чиқиб, 9х ни шариллатиб ёдлаб беради ва ...шундагина сиз йўлдан шоколад олишни унутганингизни биласиз.. "Ҳа, майли, Эртага обераман" деб вазиятдан чиқиб кетасиз...
Бу кичкина эпизодик вазият.. бола бундан ҳеч қандай хулосага келмайди... "эртага бўлса, эртага-да.." Энди, шу вазият ҳар куни ёки кунора такрорланаётганини тасаввур қилинг-чи... сизнинг бераётган ваъдангизга ҳам, бошқа сўзларингизга ҳам бола ишонмай қўяди... бундан ҳам ёмонроғи - энди бола нафақат сизнинг, балки ҳамма "катталар"нинг гапига ишонмай қўяди, ҳамманинг гапига шубҳа билан қараш, ишончсизлик, умидсизлик...лоқайдлик...
Бугунги мавзу умуман бола тарбиясига бағишланган эмасди...
Яна ўша иқтисод яйловларига...
Масалан, ахборот кўрсатуви сўнгида баъзан "МБ бугундан хорижий валюта курсларининг сўмга нисбатан янги қийматини белгилади, унга кўра доллар фалон, евро пистон..." деган сўзлар қулоғимизга чалиниб қолади... биз бу маълумотга эътибор ҳам бермаймиз ёки уни эшитиб қолсак ҳам ичимизда "Ҳеҳ, барибир бу курсда олиб бўпсан", деган хаёл ўтади...
Ростдан ҳам ҳеч ким бу курсда сотиб ололмайди хорижий валютани.
Гап шундаки, бугунги кунда миллий ишлаб чиқарувчиларимиз энди оёққа туряпти, ишлаб чиқариш энди ривожланиб боряпти.. Шундай экан, улар ҳали ички талабни қондириб, бозорни тўйинтириб ташлашга қодир эмас.. Демак, импорт учун бизга катта миқдорда хорижий валюта керак. Бундай катта миқдордаги валютага бўлган талабни эса қондириш жуда мушкул. Табиийки, банклар бугун МБ ўрнатган курсда доллар бера олмайди. Бунинг устига, бор валюта ҳам қора бозорга чиқарилади...
Агар масалага сал чуқурлашадиган бўлсак, ҳар бир exchangeнинг олдидаги "кеннайи"лар ва улар ёнида юрадиган шоввозлар оддий пиёда экани, долларнинг exchangeдан эмас, қора бозордан жой олишига сабабчи - аввалги мавзуларда қайд этилган "фидойи банкир"лар эканини тушуниш қийин эмас.
Мавзуга бошқа чуқурлашишга ҳожат йўқ.
Бунга қўшимча жуда кўп мисолларни расмий статистикамиздан ҳам топиш мумкин.... масалан, нега инфляция 6-7% бўларкан-у, индексация 20-30%. Нега ишсизликни ҳисоблашда ҳали ҳам эски услуб - меҳнат биржасида рўйхатдан ўтганлар сонига таянилади... нима учун? Бу каби усуллар орқали олинган маълумот, табиийки ишонарли бўлмайди... Статистика кимгадир ёқиш, мақтаниш учун олиб борилмайди-ку, у бизга тўғри маълумотга эга бўлиш ва хатоларни тўғрилаш учун хизмат қилиши керак... демак Статистика қўмитамизга ҳам эътирозлар бор...
Айтмоқчи бўлганим, бугун реал ҳолат қоғоздагига, расмий сўзларга тўғри келмаяпти...
Тўғри, ютуқлар кўп, масалан, Тошкентга анча пайт келмаган одам, бугун келиб, оғзи очилиб қолиши турган гап... юзлаб янги бинолар, кўча тўла Шевролелар... турмуш даражаси...
Лекин бу дегани камчиликлар йўқ деганимас-ку... Майли қанчалар хунук бўлсаям шу камчилик томонлар устида баҳслашиш вақти келмадими? Балки шунда муаммолар ўз ечимини топар? Шунда лоқайдлик, умидсизлик кайфияти йўқолар....
-
Yarim yillik yakunlariniyam qivoldu mana...
Показатель Темп роста
Валовой внутренний продукт 108,0
Промышленная продукция 106,8
Потребительские товары 112,3
Продукция сельского хозяйства 106,7
Розничный товарооборот 114,6
Платные услуги 114,0
Экспорт 118,7
www.stat.uz
Shu statistikadigi o'rtola qachon o'sish temipga 100% qo'shib yozishni to'xtatisharkin, hayronman... Hisobotlaridan xuddi hammasi 2 baravardan ko'p o'sib ketgandek :1
-
Shu mavzuni nomini ko'rsam nimagadir "Leziz fare" deb o'qiyveraman-da:) tarjimasini so'ramang, yaxshi narsamas:)
-
iya, iya, xush keptila, bir piyola choy ichib ketsez bo'lardi.... mayli, sor'amadik tarjimasini :-)
-
Aslida Lesse Fay'g dib oqiladi.. bizani tilda-bilgan ishini qil digani
-
O'zi asli ma'nosi "Essiz Fayz" edi... bizani tilda bu "Essiz... Fayz.." yoki "Essiz - fayz" degani...
-
Nima diydi?
-
Buni bozor iqtisodiyotigayam, ijtimoiy muammolargayam umuman daxli yo'q!
Bugun judayam xursand bo'ldim bitta gapni eshitib, agar o'zim shunaqa muvaffaqiyatga erishganimdayam bunchali xursand bo'masdim manimcha....
Ishqilib, gap shundaki... ONAM O'zbekistonda xizmat ko'rsatgan madaniyat xodimi bo'ptila. Ichimga sig'maganidan shuyoqqa yozovrdim.. Hali uyga bormadim ishdaman, xullas, bugun uyda kotta bayram :7
-
Умрларини берсин....
-
Familiyangiz Fayziyevmi?
-
aha, opamniki Fayzieva, bizaniki Fayz :-)
-
Buni bozor iqtisodiyotigayam, ijtimoiy muammolargayam umuman daxli yo'q!
Bugun judayam xursand bo'ldim bitta gapni eshitib, agar o'zim shunaqa muvaffaqiyatga erishganimdayam bunchali xursand bo'masdim manimcha....
Ishqilib, gap shundaki... ONAM O'zbekistonda xizmat ko'rsatgan madaniyat xodimi bo'ptila. Ichimga sig'maganidan shuyoqqa yozovrdim.. Hali uyga bormadim ishdaman, xullas, bugun uyda kotta bayram :7
Men ham judayam xursand bo'ldim. Doimo bosh qosh bo'lib yuraversinlar farzandlariga, ona baribir ona-da : )
Forumimiz nomidan ham tabriklab qo'ying onajoningizni.
(http://s56.radikal.ru/i151/1109/b1/7486d3eb110b.jpg) (http://www.radikal.ru)
-
Bundan uch yil avval ishxonada rahbariyatdan zo'rg'a ruxsat olib, magistraturaga o'qishga hujjatlarni topshirgandim. O'zimni Milliy universitetimga topshiray desam, man o'qigan Xalqaro iqtisodiy munosabatlar yo'nalishi yopilib ketgan, fakultetimizni boshqa yo'nalishlariga esa mani bakalavr diplomimdagi ta'lim shifri to'g'ri kemasmush...
Qayoqqa borishgayam hayron qoldim. O'sha paytda XIM yo'nalishi hamma joydan olib tashlanib faqat Diplomatiya va NarXozda qoldirilgandi adashmasam (undan avval Sharqshunoslik, Milliy, hatto, Islomda ham XIM bor edi)
Shunday qilib, diplomni ko'tarib to'o'g'ri Diplomatiyaga yo'l oldim. Afsuski, qabul komissiyasi diplomiga qarab ham o'tirgani yo'q. Emishki, ular faqat Diplomatiyani bitirganlarni qabul qilisharkan... Bizam soddagina bo'lib, "Ashindeyakandaaa" deb tarvuzni qo'ltig'dan tushireeb ketdik u yerdan.
Xaritamizdagi keyingi joy tabiiyki, NarXoz bo'ldi. Qabul komissiyasi ochered, tirband, hamma o'shayaqqa topshirvottimi diyman... Ishqilib 3 kun diganda navbatim sal yaqinlashib qoldi. O'zimcha XIMga topshirmoqchiman, mandan oldin 10tacha odam bor soat 5 ga yaqinlashib qogan, 6 da esa qabul komissiyasi ishini tugatadi va ertasi kuni oxirgi kun.
Shunaqilib, "bugun topshirolarmikinman" dib o'ylab tursam, bitta amakim foyeda o'rtaga chiqib, e'lon qib qoldila: "Diqqat! Universitetimizda yangi yo'nalish ochildi "Korporativ menejment", topshiradiganlani bezochered qabul qilamiz!!!". Kutvurib charchaganidim, yonlariga borib so'radim "Ta'lim shifrichi? unga qaramiysilami?" Amaki (keyin bilsam u amak qaysidir fakultet dekaniykanla) "Yo'q, farqi yo'q shifrini, iqtisod bo'sa bo'ldi (!)" dedila... Angrayib turgandim, savol berib qoldila: "Ingliz tilini bilasmi?" Uncha-muncha bu tildan xabarim boriydi "Ha" deb javob berdim. "Unda topshirin, nime cho'chiysiz, kak raz siladaka bolla kere! Darslani ko'pi bu yo'nalishda ingliz tilida o'qitiladi"... Ikkilanib qoldim, birinchidan ertaga qogim kemadi, ikkinchidan Korporativ menejment o'zim oldindan qiziqqan soha. Yana darsla ingliz tilida o'qitilsa.... "Nima qilaman XIMni?" deb o'yladim, "to'rt yil shuni o'qiganim yetar..." Amakiga etdim "mana, man topshiraman shu yo'nalishga!". Ulayam xursand bo'p ketdila negadir. Ishqilib, hujjatlani 5 minutga qomiy qabul qivolishdi.
Imtihongayam ozgina qogan.... Bakalavrda korporativ menejment umumiy menejmentni bir qismi sifatida qisqa qilib o'tib ketilgan, uyda o'tirvolib rosa qaytardim o'ziyam..
Ishqilib imtihonlayam o'tdi 3 ta fandan topshirdik, hozir qanaqa imtihon bo'ganiniyam eslagim kemiydi...Ballarim ja yomon bo'madi lekin. Topshirganlayam uncha ko'pmasiydi.
Xullasikalom 20 avgustlada javob chiqadigan bo'ldi... 1-sentabr keldiyamki, darak yo'q javobdan.. har hafta qatnab turibman, aynan korporativ menejmentni javobi yo'q. Hamma yo'nalishlar mandati e'lon qilingan, KM yo'q. Oktabr, noyabr o'tdi... Dekanatga kirsam.."bizayam kutvommiz vazirlikdan, tel. raqamizi qoldirin chiqishi bilan etvoramiz.." deydi... "Xo'p" deyman, kutaman..telefon raqamimniyam kamida 3-4 marta obqolishdi ungacha...
Ashinde cho'zilib, cho'zilib, ishqilib yanvar oyini 20-lari edi adashmasam...borsam KMga kirgan tolibi ilmlar ro'yxati osilib turibdi.
Dunyodagi barcha qiziq narsalani yig'ib kesayam shu ro'yxat hammasidan qiziqroq bo'sa keragooov.. Ro'yxatda yo'nalish bo'yicha qabul qilingan talabalarning ism sharifi turibdi xolos... Na to'plangan ballar, na kirolmagan bechoralani familiyasi bor.....
Dekanatga ko'tarildim.. so'radim "Bu qanaqa ro'yxat? mani familiyam umuman yo'g'u, kiromaganla qani?"... "Familiyezi etin...hmmmm... Fayz..bilasmi, siz ro'yxatda 9-chi bo'p turibsiz, kimdir o'qishni xohlamasa, kontraktni to'lolmasa, sizga xabar beramiz" .. sho'ppayeeeb chiqib ketdim.... e magistraturengayam.... KMingayam... dekanatingayam...digim keldi
Xullas bu voqealar o'tib ketdi. Keyingi yil magistraturaga undan o'lsa o'ligi ortiq joyga o'qishga kirdim, Xudoga shukur, bitiribam oldim. Hozir o'shanda kirmaganimga xursandman qaytaga...
Lekin bir voqea bo'ldi, shu bo'lmaganda bu yerda bu postni qoldirish niyatim yo'q edi...
Bir bola bilan tanishib qoldim.. Gapdan gap chiqib qayerni bitirganini so'rasam... "Iqtisodiyot universitetini KM yo'nalishini magistraturasini" deb qoldi. :-) "Ibi...ha bu.. manam siz kirgan yiliz o'shanga topshirganman", desam, "O'ziz kirmoqchi bo'ganmisiz?" deb so'radi.. "Aha, shundoq bo'ganiydi" dedim..."Kimlar qabul qilinishi oldindan ma'lum ediyu uyoqqa" deb kuldi :-) hmmmm..ehh Usmon, Usmon, dedim ichimda.. Demak haligi Amak reklom qivotganlarida nedobor bo'lib gap eshitib qomiylik, raqobat bo'sin dib man va manga o'xshaganlani qurbonlik keltirvorganakanladeee :-) yaxshi..... juda zo'r
O'sha bolaga etdim: "O'sha yili mandat judaaa cho'zilib ketgandi, yanvarda chiqqandi o'ziyam" disam, yana kulib: "Qiziqmisiz? Mandat 3-sentyabr kuni chiqqan" deb qosa bo'ladimi... ana KMuu, mana XIM yashavor NarXoz, didim ichimda.
O'l-e Usmon, jinni qilib, suvga oborib sug'ormiy obkelishibdi, sanam yurvuribsan ketligidan lo'killaaab...ketgan vaqtimga va mehnatimga achindim....
P.S. Keyin surishtirib bilsam, "9-bo'lib kirdiz" taktikasi hamma shunaqa yo'nalishlarda qo'llanilarkan. "O'zini bosib olsin, janjal ko'tarib yurmasin" deyishsa kerak-da... Shundayam oddiy xalqni o'ylashibdi baraka topkurla
-
/O'zbekiston Axborot Agentligiga hurmat saqlagan holda/
Yurtimizda bugun asta-sekinlik bilan bo'lsa-da, Axborot makoni kengayib bormoqda, tabiiyki bu jarayon axborotning sifati, tezligi va ishonchliligi kabi bir qator ko'rsatkichlarning oshishi bilan hamqadamlikda yuz bermoqda.
.uz axborot saytlari ham ancha-muncha ko'payib qolganligi e'tiborga molik.
Shulardan o'zim ko'pincha kirib o'qiydigan saytlardan uza.uz, uzreport.com, uzdaily.uz, ut.uz, xs.uz larni misol qilib keltirishim mumkin. Taassufki, baribir, ko'pchilik axborot saytlarimiz hali ham asosiy ma'lumot va maqolalarni rus tilida berishmoqda. Lekin bugungi post bu muammoga bag'ishlanmagan.
O'zbekiston Axborot Agentligi va uning veb-sayti bugun yurtimizda eng nufuzli axborot manbai hisoblanishi hech kimga sir emas.
Men to'xtalmoqchi bo'lgan masala esa shu saytdagi maqolalardagi birxillik va laganbardorlik kasb etuvchi gaplar, parazit maqtov so'zlari edi.
Gap shundaki, negadir maqola va axborot mualliflari imkon tug'ildi deguncha yaltoqlanib maqtov so'zlarini ishlatishga urinishadi. Kimgadir yoqishga urinishadimi bu bilan, yoki buni ko'rsatib qo'yishgami, yoki boshqa maqsadda - bunisi menga qorong'u.
Gaplarim dalilsiz bo'lmasligi uchun quyida saytdagi yangi qo'yilgan axborot va maqolalardan iqtibos keltiraman, o'zingiz baho bering;
Mana bu "œIdas Elektroniks Sistem" O‘zbekiston — Singapur qo‘shma korxonasi mamlakatimizda ishlab chiqarilayotgan Matiz, Damas, Spark, Nexia hamda Lasetti avtomobillari uchun CD/MP3 pleyerlari hamda raqamli soatlar ishlab chiqarayotgani haqidagi yangilikdan:
Mamlakatimizda Prezidentimiz rahnamoligida amalga oshirilayotgan iqtisodiy islohotlar samarasida ishlab chiqarish subyektlari, qo‘shma korxonalar safi kengayib, ular xalq farovonligini oshirish, aholini ish bilan ta’minlashda muhim o‘rin tutmoqda.
Mana bunisi Toshkent farmatsevtika institutida aholini sifatli dori vositalari bilan ta’minlashga bag‘ishlangan anjuman o'tkazilgani haqidagi yangilikdan:
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi Spikeri o‘rinbosari U.Vafoyev, Toshkent farmatsevtika instituti rektori A.Yunusxo‘jayev va boshqalar mamlakatimizda Prezidentimiz Islom Karimov rahnamoligida amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlar inson manfaatlarini ta’minlash, aholi salomatligini muhofazalash va tibbiyot tizimini takomillashtirishda yuksak samaralar berayotganini ta’kidladi.
Mana bu "global iqlim o‘zgarishi muammolari, uning inson salomatligi, ekologik muvozanat hamda iqtisodiy rivojlanishga salbiy ta’sirini kamaytirish borasida mamlakatimizda amalga oshirilayotgan ishlar va galdagi vazifalarga bag‘ishlangan matbuot anjumani" bo‘lib o‘tgani to'g'risidagi yangilikdan:
O‘zbekiston Tabiatni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi raisi N.Umarov va boshqalar Prezidentimiz Islom Karimov rahnamoligida mintaqaviy va global ekologik muammolarning oldini olish hamda ishlab chiqarish tizimiga ekologik sof texnologiyalarni joriy etishga qaratilayotgan e’tibor yuksak samaralar berayotganini ta’kidladi.
Bunisi esa "œAlkogol va tamaki mahsulotlarining tarqatilishi hamda iste’mol qilinishini cheklash to‘g‘risida"gi qonun qabul qilingani haqidagi yangilikdan:
Prezidentimiz Islom Karimov rahnamoligida aholi salomatligini mustahkamlash, sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilish, har tomonlama sog‘lom va barkamol avlodni voyaga yetkazish bo‘yicha keng ko‘lamli ishlar amalga oshirilmoqda.
Bunisi O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining Demokratik institutlar, nodavlat tashkilotlar va fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari qo‘mitasi tomonidan jamoatchilik eshituvi o‘tkazilgani haqidagi maqoladan:
...Respublika Ma’naviyat targ‘ibot markazi rahbari G‘.Mirzayev, "œKamolot" yoshlar ijtimoiy harakati markaziy kengashi boshqaruvi raisi B.G‘aniyev, xalq ta’limi vazirining o‘rinbosari A.Xolbekov va boshqalar Prezidentimiz Islom Karimov rahnamoligida yurtimizda yosh avlodni barkamol insonlar yetib voyaga yetkazish davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishi sifatida belgilanganini ta’kidladi.
Yana qo'yardim iqtiboslardan...ochig'i, zerikdim...
Shu va shunga o'xshash yaltoqlanishlar haddan tashqari ko'pligiga nima sabab? Maqola, yangiliklar mualliflarining laganbardorligimi yoxud ularni tahrirlayotgan muharrirlarning mas'uliyatsizligidanmi?
Hammamiz bilamiz - bugungi kunda barcha islohotlar Prezidentimiz boshchiligida o'tkazilyapti. Mamlakatdagi erishilayotgan barcha yutuqlar va bartaraf etilishi kerak bo'lgan kamchiliklar uchun albatta birinchi navbatda davlat boshlig'i mas'ul bo'ladi, buning ajablanarli tomoni yo'q. Ha, haqiqatdan ham bu o'ta katta mas'uliyat. Lekin shu narsani har ikki gapning birida, imkon bo'lsa ikkalasida ham qayta-qayta uqtiraverish nahot Agentlik xodimlarining "tishiga tegmasa"...
Balki gaplarim noo'rindir, lekin menga bugun shunday tuyuldi...
-
Shuyaqqa yozmasam qayaqqa yozaman diganakan mashoyixlarimizdan biri....
Оммавий ахборот воситаларидан снг қулайи Интернет бслиб қолди... Яқинда газета.уз сайтини "варақлаб" стириб бир кичкинагина снгиликка ксзим тушди. Мақола рус (!) тилида бслиб, унинг мазмуни қисқача қилиб айтганда, мобиль операторларининг катта учлиги (МТС-Ўзбекистон, UCell ва «Билайн») тарифларни ошираётгани, снги йилдан уларнинг барчасида асосий пакетларда бошқа мобиль оператори абонентлари ёки шаҳар телефонлари номерига чиқиш 3 яентни ташкил қилиши, UCell ва «Билайн»нинг пре-пеид пакетларида сса 1 яентлик абонент тслови киритилиши сълон қилинган ва операторлар расмий сайтига ҳаволалар берилган сди.
Бир қарашда ҳаммаси оддий, "Ҳа, нима бспти, сълон берса бергандир, бир яентга осмон узилиб ерга тушармиди, ҳеч бсмаса, олдиндан огоҳлантиришибди-ку", дейиш мумкин. Лекин ҳаммаси ҳам бунчалик осон смас.
Агар биргина МТСнинг абонентлари сони десрли 10 миллион скани, айтайлик шулардан учдан бири (3 миллион киши) фаол деб ҳисобласак, шу уч миллион одам кунига ҳеч бсмаганда 1 минут гаплашсин. Бу кунига 30 000 АҚШ доллари ойига сса.... салкам 1 миллион АҚШ доллари (!) дегани. Майли, балки бу ҳисоб-китоб жуда қспол ва бир томонламадир. Лекин, мен сътиборингизни қаратмоқчи бслганим бутунлай бошқа жиҳат.
Аритгични миллий қонунчилигимиз томон бурсак. Гап шундаки, 1996 йил 27 декабрда қабул қилинган 355-I сонли "ТОВАА БОЗОА ЛАА ИДА МОАОЛОЛИСТИК ФАОЛИЯТАИ ЧЕКЛАШ ВА А АҚОБАТ ТЎҒА ИСИДА"ги қонуннинг 6-моддасидаги бир "кичкинагина" жойи масалани бошқа призмадан ксришга имкон сратади. Шу жойни сиз билан бслишсам:
Хсжалик юритувчи субъектларнинг рақобатни чеклайдиган битимлари (келишиб қилинган ҳаракатлари)
Муайсн товар бозорида жами сттиз беш ва ундан ортиқ фоиз улушга сга бслган сзаро рақобатлашаётган ёки рақобатлашиши мумкин бслган хсжалик юритувчи субъектларнинг рақобатни чеклаб қсйган ёки чеклаб қсйиши мумкин бслган битимлари (келишиб қилинган ҳаракатлари), шу жумладан:
қатъий нархлар, тарифлар, чегирмалар, устамалар, қсшимча тсловлар ёки ортиқча нархлар белгилаш ёки уларни сақлаб туришга;
сркин бозор нархлари қарор топишига тссқинлик қилиб, уларни сунъий равишда сстириш ёки пасайтиришга;
...
қаратилган битимлари (келишиб қилинган ҳаракатлари) тақиқланади ва белгиланган тартибда тсла ёки қисман ҳақиқий смас деб топилади.
Ана бслди. Анди бирма-бир жавоб берамиз:
(1)
- Бу уч гигант компанис мобиль алоқа бозорининг 35%дан ксп қисмини сгаллайдими?
Жавоб аниқ:
- Ҳа. АЛБАТТА! МТС, Билайн ва Юселл биргаликда бозорнинг десрли 90%ни (GSM алоқада 100%) ташкил қилади, адашмасам. Аима бслганда ҳам, бу ксрсаткич 35дан юқорилигини 6-синф боласм билади (5-синф ҳали фоизларни стмаган).
(2)
- Улар сзаро рақобатлашувчи компанисми?
- сна ҲА! бунга ортиқча изоҳни керагисм йсқ.
(3)
- Уларнинг бу ҳаракати рақобатни чеклаб қсйиши мумкинми?
- уҳҳҳҳ, сна ҲА. Албатта! Чунки, агар компанислар келишмай туриб, улардан бирортаси скка ҳолда шу ишни қилганда рақобат натижасида сз абонентларининг анчасидан айрилиши мумкин сди. Келишиб қилинганда сса... рақобат чекланади, абонент ҳам бошини қайси деворга уришини билмай гаранг..
Анди нархнинг сунъий равишда, келишиб олинган ҳолда оширилаётганига далил шарт смас, деб сйлайман. Ҳар ҳолда Шерман қонунлари киритилганда Америка монополислари бир вақтда "билмаган ҳолда" шу ишни қилишса, улар қаттиқ жазоланган бслса керак.
Хуллас, ана шунақа гаплар. Янги йилга снгича совға. Гап бу ерда яентлар ҳақида смас, шу билан кимдир бойиб қолмаслиги мумкин (лекин 30000 доллар.... сйлаб ксриш керак :-)), аммо ҳалоллик билан бизнеснинг барча қонун-қоидаларига риос қилиб иш тутиш ҳатто хорижий инвесторларнинг ҳам ссидан чиқаётганлиги сйлантиради. Тсғри, мен юрист смасман, балки масалада мен томонимдан тушириб қолдирилган ва муаммога жузъий таъсир стадиган тафсилотлар бордир.. Бироқ шу хушхабарни биринчи ксрганимда келган фикрлар билан сртоқлашгим келди. Иии ... узр телефоним жиринглаб қолди....
З.Қ. Қонундаги товарлар бозори тушунчасига хизматлар ҳам киради.
(c) Usmon Toship
-
1, 2, 3 larni ko'rib latifalarmikin deb astoydil boshidan o'qishni boshlabman qarang... Saytizi mobil versiyasi yo'qmi? Ismi-sharifidan ancha foydali saytga o'xshab turibdi..
-
mobil versiyasi yaqinda bo'ladi xudo xohlasa :)