129/2. Ibn Abbos (r.a.) xolalari Maymuna (r.a.) uylarida yotib qolganlarida, Rasulullohning tungi namozlari haqida ko’rganlarini quyidagicha rivoyat qiladilar: «Rasululloh sajdadan boshlarini ko’tarsalar:

«Robbig’firliy varhamniy vajburniy varfa’niy varzuqniy vahdiniy va ‘afiniy», deb aytar edilar». (Ma’nosi: Ey Rabbim, gunohlarimni kechir, menga rahm qil, menga yordam ber, meni oliy martabalarga ko’tar, menga rizq ber, meni hidoyatda va ofiyatda qil.) Bayhaqiy va Abu Dovud rivoyatlari

42-bob. Ikkinchi rak’atdagi zikrlar

Birinchi rak’atda nimalar o’qilgan bo’lsa, ikkinchi rak’atda ham shular aytiladi. Faqat takbiri tahrima, sano va a’uzu aytilmaydi. Va ikkinchi rak’atdagi qiroat avvalgisiga qaraganda qisqaroq bo’ladi.

43-bob. Vitrdagi qunut duosi

Vitr namozida qunut duosini o’qish vojibdir.

130/1. «Allohumma inna nasta’iynuka va nastahdiyka va nastag’firuka va natubu ilayka va nu`minu bika va natavakkalu ‘alayka va nusniy ‘alaykal xoyro kullah, nashkuruka va la nakfuruka va naxla’u va natruku may yafjuruk. Allohumma iyyaka na’budu va laka nusolliy va nasjudu va ilayka nas’a va nahfidu narju rohmataka va naxsha ‘azabaka inna ‘azabakal jidda bilkuffari mulhiq» (Ma’nosi: Ey Rabbim, Sening yordam berishingni, hidoyat qilishingni, gunohlarni kechishingni so’rayman. Senga tavba qildim, iymon keltirdim va Senga suyandim. Yaxshiliklarning barchasi bilan Seni sifatlaymiz. Senga shukr qilamiz, noshukrlik qilmaymiz. Senga fojirlik qilganlardan chetlashamiz. Ey Rabbim, Senga ibodat, namoz, sajda etamiz. Va Sening yo’lingda sa’y-harakat qilib, rahmatingni umid qilamiz. Azobingdan qo’rqamiz. Albatta, haq azobing kofirlarga ro’para qilinuvchidir.) Ibn Abu Shayba rivoyatlari

131/2. Hasan ibn Ali (r.a.) rivoyat qiladilar: «Rasululloh  alayhicsalom menga bir qancha kalimalarni o’rgatdilar. Ularni men vitrda aytaman.

«Allohummahdiniy fiyman hadayta va ‘afiniy fiyman ‘afayta va tavallaniy fiyman tavallayta va barik liy fiyma a’toyta va qiniy sharro ma qozoyta fainnaka taqziy va la yuqzo ‘alayka va innahu la yazillu man valayta tabarokta robbana va ta’alayt». (Ma’nosi: Ey Rabbim, hidoyat qilgan kishilaring qatori meni hidoyat qil, ofiyatda qilgan kishilaringdek meni ofiyatda qil, yordam bergan kishilaringdek menga ham yordam ber. Bergan narsalaringni menga barakali qil. Hukm qilgan narsalaringning yomonidan saqla. Sen hukm qiluvchisan. Senga hukm qilinmaydi. Senga do’st bo’lgan kishilar aslo xor bo’lmaydi. Ey Rabbim, Sen barakotli va oliy zotsan.) Abu Dovud, Termiziy, Nasoiy, Ibn Moja, Bayhaqiylar rivoyati

Ba’zilar Umar ibn Xattob (r.a.) rivoyatlarida kelgan quyidagi duoni o’qishni yaxshiroq deyishadi:

«Allohumma inna nasta’iynuka va nastag’firuka va la nakfuruk va nu`minu bika va naxla’u may yafjuruk. Allohumma iyyaka na’budu va laka nusolliy va nasjudu va ilayka nas’a va nahfidu narju rohmataka va naxsha ‘azabaka inna ‘azabakal jidda bilkuffari mulhiq. Allohumma ‘azzibil kafarotallaziyna yasudduna ‘an sabiylika va yukazzibuna rosulaka va yuqotiluna avliyaak. Allohummag’fir lilmu`miniyna val mu`minat val muslimiyna val muslimat vaslih zata baynihim va allif bayna qulubihim vaj’al fiy qulubihimul iymana val hikmata va sabbithum ‘ala millati Rosulillah sollallohu alayhi vasallam va avzi’hum ay yufu bi’ahdikallaziy a’hadtahum ‘alayhi vansurhum ‘ala ‘aduvvika va ‘aduvvihim ilahal haqqi vaj’alna minhum». (Ma’nosi: Ey Rabbim, Sendan yordam so’raymiz va Senga istig’for aytamiz, kufr keltirmaymiz, Senga iymon keltirib, Senga fojirlik qiladiganlardan chetlanamiz. Ey Allohim, Senga sajda qilib, namoz o’qib, ibodat qilamiz. Harakat etib, Senga intilamiz. Rahmatingni umid qilamiz, azobingdan qo’rqamiz. Albatta, haqiqiy azobing kofirlarga ro’para qilinuvchidir. Ey Allohim, Sening yo’lingdan to’sadigan, rasullaringni yolg’onchiga chiqaradigan va do’stlaringni o’ldiradigan kofirlarni azobla. Ey Rabbim, mo’min-musulmon erkaklarning va mo’mina-muslima ayollarning gunohlarini kechir. Ularning oralarini isloh etib, qalblarini ulfat qil, qalblariga iymon va hikmat urug’larini soch. Ularni Rasululloh sollallohu alayhi vasallam millatlarida sobitqadam qil va ahdlashgan narsalarida Sening ahding bilan vafo qilishni ularga nasib et. O’zingning va ularning dushmanlariga qarshi ularga yordam ber. Ey haq Iloh, bizni ulardan (ya’ni, nusrat berilganlardan) qil.)

Imom namozda bu duolarni o’qiyotganida, faqat o’ziga xoslab emas, balki jamoat uchun qiladi. Rasululloh  alayhissalom quyidagi hadislarida shunday qilishga buyurganlar.

132/3. Savbondan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh alayhissalom: «Qavmga imom bo’lgan kishi duoda o’zini xoslab olmasin. Agar shundoq qiladigan bo’lsa, jamoatdagilarga xiyonat qilibdi», dedilar. Abu Dovud va Termiziy rivoyatlari

(Masalan, imom «gunohlarimni kechir», demasdan, «gunohlarimizni kechir», deb ko’plik lafzida  aytadi. — Tarjimon.)

44-bob. Tashahhud

133/1. Ibn Mas’ud (r.a.) Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qiladilar:

«Attahiyyatu lillahi vassolavatu vattoyyibat assalamu ‘alayka ayyuhan nabiyyu va rohmatullohi va barokatuh. Assalamu ‘alayna va ‘ala ‘ibadillahis solihiyn. Ashhadu alla ilaha illallohu va ashhadu anna Muhammadan ‘abduhu va rosuluh». (Ma’nosi: «Salomlar, duolar va yaxshiliklarning barchasi Alloh uchundir. Ey Payg’ambar, sizga salom va Allohning rahmatiyu barakoti bo’lsin. Bizlarga va Allohning solih bandalariga ham salom bo’lsin. Allohdan boshqa iloh yo’q deb guvohlik beraman. Va yana Muhammad Allohning bandasi va rasuli deb guvohlik beraman.) (Bizning Imom A’zam mazhablarida shu hadisdagi lafz ixtiyor qilingan. -- Tarjimon.) Buxoriy va Muslim rivoyatlari

134/2. Ibn Abbos (r.a.) Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qiladilar:

«Attahiyatul mubarokatus solavatut toyyibatu lillah. Assalamu ‘alayka ayyuhan nabiyyu va rohmatullohi va barokatuh. Assalamu ‘alayna va ‘ala ‘ibadillahis solihiyn. Ashhadu alla ilaha illallohu va ashhadu anna Muhammadar rosululloh». Muslim rivoyatlari

135/3. Abu Muso Ash’ariy (r.a.) Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan qilgan rivoyatlarida tashahhud quyidagi lafzda kelgan:

«Attahiyyatut toyyibatus solavatu lillah. Assalamu ‘alayka ayyuhan nabiyyu va rohmatullohi va barokatuh. Assalamu ‘alayna va ‘ala ‘ibadillahis solihiyn. Ashhadu alla ilaha illallohu va anna Muhammadan ‘abduhu va rosuluh». Muslim rivoyatlari

136/4. Qosimga (r.a.) Oisha onamiz (r.a.) Rasululloh alayhissalomning tashahhudlari, deya quyidagilarni o’rgatganlar:

«Attahiyyatu lillahi vassolavatu vattoyyibat. Assalamu ‘alayka ayyuhan nabiyyu va rohmatullohi va barokatuh. Assalamu ‘alayna va ‘ala ‘ibadillahis solihiyn. Ashhadu alla ilaha illallohu va ashhadu anna Muhammadan ‘abduhu va rosuluh». Imom Bayhaqiy yaxshi isnod bilan rivoyat qilganlar.

137/5. Abdurahmon ibn Umar Qoriydan rivoyat qilinadi.  U kishi Umar ibn Xattob (r.a.) minbarda turib, quyidagi tashahhudni kishilarga o’rgatayotganlarini eshitgan ekanlar:

«Attahiyyatu lillah, azzakiyatu lillah, attoyyibatus solavatu lillah, assalamu ‘alayka ayyuhan nabiyyu va rohmatullohi va barokatuh, assalamu ‘alayna va ‘ala ‘ibadillahis solihiyn. Ashhadu alla ilaha illallohu va ashhadu anna Muhammadan ‘abduhu va rosuluh». Imom Molik va Bayhaqiy rivoyatlari