36. Ҳеч бир мсмин сркак ва ҳеч бир мсмина аёл учун Аллоҳ ва Унинг А асули бир ишга ҳукм қилганида, сз ишларини сзларича ихтиёр қилмоқ йсқ. Ким Аллоҳга ва унинг А асулига осий бслса, бас, батаҳқиқ, очиқ адашиш-ла адашибди.
Барча мсмин-мусулмонлар учун Аллоҳ таолонинг амри, Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳукмлари ҳамма нарсадан устун туради. Аллоҳнинг ксрсатмаси, А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг айтганлари турганида, мсмин киши, хоҳ сркак бслсин, хоҳ аёл, сзича бир иш қила олмайди. Мумкин смас. Ким Аллоҳнинг ва Унинг А асулининг ҳукмини қсйиб, сзича иш тутса, Аллоҳ таборака ва таолога ва Унинг А асули соллаллоҳу алайҳи васалламга осий бслади.
«Ким Аллоҳга ва Унинг А асулига осий бслса, бас, батаҳқиқ, очиқ адашиш-ла адашибди».
Очиқ адашганларнинг ҳоли нима бслиши ҳаммага маълум.
Ушбу ости кариманинг ҳукми барча мсмин-мусулмонларга тегишли саналса ҳам, остнинг нозил қилинишига баъзи бир воқеалар сабаб бслгани ривост стилади. Жумладан, ал-Авфий Абдуллоҳ ибн Аббос розисллоҳу анҳудан қуйидагиларни ривост қилади: «Ҳеч бир мсмин сркак ва ҳеч бир мсмина аёл учун...» ости А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Зайд ибн Ҳориса розисллоҳу анҳу учун совчиликка борганларида нозил бслган. У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам Зайнаб бинти Жаҳш ал-Асадис олдиларига кириб, совчилик қилиб, розилигини ссрадилар. У (Зайнаб): «Мен унга (Зайдга) тегмайман», деди. А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Хсп де, унинг никоҳига кснавер», дедилар. У: «Ай Аллоҳнинг А асули, менга сз нафсимда ҳам амр қилинадими?!» деди. Икковлари гаплашиб туришганида Аллоҳ таоло: «Ҳеч бир мсмин сркак ва ҳеч бир мсмина аёл учун...» остини нозил қилди. Шунда Зайнаб розисллоҳу анҳу: «Ай Аллоҳнинг А асули, менга уни никоҳга олувчи деб рози бслдингизми?» деди. А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳа» дедилар. Зайнаб розисллоҳу анҳу: «Ундай бслса, А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга осий бслмайман, сз нафсимни унинг никоҳига топширдим», деди.
Остнинг нозил стилишига сабаб бслган ривостдан ксриниб турибдики, Зайнаб бинти Жаҳш розисллоҳу анҳу бу никоҳга сз иродасига қарши, Аллоҳнинг остини сшитиб, А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг рағбатлари туфайлигина розилик бердилар.
Чунки Аллоҳ ва Унинг А асули ҳукм қилган ишга ҳеч бир мсмин ва мсмина қарши чиқиши мумкин смас. Мусулмонлар ушбу сътиқодда мустаҳкам турган пайтларида, фақат Аллоҳ таолонинг ва А асулининг ҳукми ила иш юритганларида дунёнинг пешқадам уммати бслганлар.
Жоҳилистнинг ботил қонун-қоида ва урф-одатлари йсқотилиб, срнига исломий қонун-қоида ва урф-одатлар жорий стиларди. Маълумки, жоҳилистда турли инсоний табақалар мавжуд бслиб, ҳар кимнинг қадр-қиймати табақасига қараб белгиланар, шунга ксра муомала қилинар сди. Хусусан, қуллар ёки қулликдан озод бслганлар одам срнида ксрилмасди. Ислом ҳамманинг тенг сканини, оқ билан қора, араб билан ажам, бой билан камбағал, подшоҳ билан гадо орасида ҳеч қандай фарқ йсқлигини, бслганида ҳам, фақат тақвога ксра бслиши мумкинлигини қатъий низом асосида қсйди. Бу ҳақда ост ва ҳадислар жуда ҳам ксп.
А асули акрам соллаллоҳу алайҳи васаллам ушбу оламшумул таълимотларни амалда татбиқ қилишни истадилар. Бу ишни сз сқинларидан бошладилар. Ўзларининг мавлолари—озод қилган қуллари Зайд ибн Ҳориса розисллоҳу анҳу номидан аммалари Умайма бинти Абдулмуттолибнинг қизлари Зайнаб бинти Жаҳш ал-Асадисга совчи бслиб бордилар. Бу билан Исломда асли қул ҳам, Бани Ҳошимдан бслган оқсуск ҳам баробарлигини ксрсатмоқчи сдилар. Шундай бслди ҳам. Зайд ибн Ҳориса ва Зайнаб бинти Жаҳшлар розисллоҳу анҳу оила қурдилар.
Лекин турмушлари унча келишмади. Ару хотин тотув сшай олмадилар. Зайд хотинидан норози бслиб, унинг устидан шикост қилиб, А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига қайта-қайта келди. Лайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам сса, унга насиҳат қилиб, сабрга чақириб, оиласига қайтарар сдилар. Кейинроқ Зайд розисллоҳу анҳу хотини Зайнаб розисллоҳу анониу талоқ қилиш нистида сканини айта бошлади. А асулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга талоқ қилмай туришни маслаҳат берардилар. Сснгра иш умуман бошқача тус олиб кетди.
Manba (http://muslimaat.uz/content/view/13/111/)