Савол: Мусофирдан бошқа кишига ҳам рамазонда рсза тутмаслиги мумкинми?

Жавоб: Ҳомиладор ёки смизикли боласи бор аёл сзига, ёки боласига ҳалокат сҳтимоли бслса рсза тутмасликлари жоиз ва кейинчалик фавт бслган рсзани тутиб берадилар.

Савол: А амазонда рсза тутмаслиги вожиб бслган кишилар ҳам борми?

Жавоб: Ҳа ҳайз ва нифосдаги аёллар рсза тутмайдилар, балки уларга рсза тутиш жоиз смас, чунки ҳайз ва нифос рсзага зиддир.

Савол: Бу иккови рамазондан сснг қазосини тутадиларми?

Жавоб: Ҳа уларга фавт бслган рсзаларини тутмоқ вожиб.

Савол: Одамлар ичида қазо вожиб бслмасдан, рсзани тарк қилгани учун фидс вожиб бсладиган кишилар ҳам борми?

Жавоб: Шайхи фонийлар рамазонда рсза тутмасдан свазига фидс берадилар.

Савол: Шайхи Фоний ким?

Жавоб: У рамазонга ва бошқа вақтда рсза тутишга қодир бслмаган киши, умрини охиригача ҳам қазо тута олмайдиган одам.

Савол: Фидс нима?

Жавоб: Ҳар бир кунга бир мискинни тсйдирмоқ фидсдур каффоротларда тсйдиргандек.

Савол: Бир одам рсзани тарк қилди сафар ёки касал сабабли. Қазосини тутишга вақт ҳам топди лек тутмади ва ажали етиб слди. Аима қилади?

Жавоб: Истиғфор айтади ва Аллохга тавба қилади. Ва васист қилади ҳар куни қазоси учун битта мискинни сз молидан тсйдиришни валисига васист қилади. Бир кунига срим соъ буғдой ёки бир соъ арпа ва ё хурмо.

Савол: Аш бола балоғатга етса ёки кофир мусулмон бслса рамазон кунларида нима қилади?

Жавоб: Кунини қолган қисмида рсзани бузадиган нарсалардан сзини ушлайди ва кечгача рсза тутади.

Савол: Кейинчи шу куни рсзасини қазосини тутадими?

Жавоб: Бу кунни қазосини тутиш вожиб смас.

Савол: А амазонда тутқаноқ бслган киши нима қилади?

Жавоб: А амазонни кундузида тутнанок, бслган киши шу куни рсзасини нист қилган сди шунинг учун бу кунни қазоси лозим смас. Аммо кейинги кунларда сна тстқаноқ (бехуш) бслса қазосини тутади.

Савол: А амазонни баъзи кунларида жинни тузалса нима қилади?

Жавоб: Ўтган кунларини қазосини тутади ва қолган кунларини ҳам тутади.

Савол: Мусофир ватанига келса рамазон кунида рсзани нист қилмаган ёки хайздаги аёл пок бслди нима қилади?

Жавоб: Куннинг қолган қисмида рсза бузадиган учта нарсадан сҳтиёт қилиб рамазонни ҳурматларини сақлайди.

А АМАЗОА АИМА БИЛАА СОБИТ БЎЛАДИ

Савол: А амазонда рсза тутиш қачон вожиб бслади ва рамазон нима билан собит бслади.

Жавоб: Айтдилар пайғамбар алайх салом: рсза тутинглар снги ойни ксриб ва оғизларингни очиб рамазонни тугатинглар шаввол ойини куриб. Агар хаво берк булиб рамазонни снги ойларини ксрилмаса шаъбоннн сттиз кун қилиб тслдиринглар. Одамларга вожибдир. Шаъбонни йигирма тсққизинчи куни снги ойни суриштирмоқликлари агар снги ойни ксрсалар сртасига рсза тутадилар, агар ҳаво берк бслиб ой ксринмаса шаъбонни сттиз кун тсла қилиб сснг рсза тутадилар.

Савол: Ҳавода булут бслса бир одам снги ойни ксрдим деб йигирма тсққизинчи куни гувоҳлик берса уни гувоҳлиги қабул қилинадими?

Жавоб: Унинг гувохлиги қабул қилинади рамазонни снги ойининг ксришликда у адолатли мусулмон бслса сркак бслсин ёки аёл ёки озод бслсин, ё қул.

Савол: Ҳаво очиқ бслса бир ёки икки киши 29 шабон кунига снги ойни ксрдик деб гувоҳлик берсалар нима қилинади?

Жавоб: Шу суратда гувоҳликларинн қабул қилинмайди ҳатто кспчилик ксриб аниқлик бслмагунча.

Савол: Бу рамазонни собит бслиши учундир. Шаввол ойининг собит бслиши қандай?

Жавоб: Агар осмонда булут бслса, подшо ва қози фитр ҳилоли ҳақида гувоҳликни қабул қилмайди. Токи икки сркак ёки бир сркак икки хотин ксрдик демагунча агар ҳаво очиқ бслса катта жамоат бслиб ксриб, уларни аниқ хабарларини билинса қабул қилинади.

Савол: Бир одам рамазон ёки шавволни снги ойини ксрса гувоҳлигини имом қабул қилмаса нима қилади?

Жавоб: Агар шу иш рамазонда бслса ксрган киши сзи рсза тутади, агар ийдни ойини ксрдим деса одамлар билан рсза тутади ксрганига амал қилинмайди.

НИЯТНИ ШАРТЛИГИ

Савол: Рўзани ўргатишда ният билан дедингиз, ниятни маъноси нима. Кенгайтириб беринг?

Жавоб: Ният дил билан боғланишдир. Мен рўза тутаман худо учун фалон рўзани деб, кейин рўза бир неча қисм. бўлади.

   1. Фарз рўза у рамазондир;
   2. Таъиин назр рўзаси;
   3. Мутлоқ назр рўзаси;
   4. Рамазон рўзасини қазоси;
   5. Бузилган нафл рўзани қазоси
   6. Каффорот рўзалари;

Нафл рўзани, рамазон рўзасини муайян назр рўзаси ва нафл рўзаларини жоиздир кечасидаги ният билан тутса. Лекин кечасида ният шарт эмас агар ният қилмаса ҳатто тонг отса кунни ярмигача ҳам ният қилса кифоя. Аммо рамазонни қазоси, ўзи бузган эди, бу рўзаларни тутиш кечасини ният қилмасдин мумкин эмас.

Савол: Мутъа қилувчи билан қирон қилувчилар , рўза тутсалар қурбонликка қодир бўлмасалар, кечасида ният қилиш мумкинми?

Жавоб: Кечасида ният қилмоқ шартдур. Бошқа каффоротларга ўхшаш. Гапингиздан билиндики нафл рўзани бузилса қазо вожиб бўлур экан.

Савол: Унинг шархи ва изоҳини хоҳлаймиз.

Жавоб: Унинг шархи. Аафл рсза тутгучи сз нафсига хсжайин ишни бошлашдан олдин. Қачон бошласа тамомига етказиш вожиб. Агар бузса бошланган ишини қазоси вожиб. Агар у иш рсза бслса ё намоз хаж бслсин ё умра. Бу фаслда рсзани бузадиган ва қазо вожиб бслиши фақат ёки қазо каффорот ҳар иккиси вожиб бслиши.

Савол: А сзани бузувчиларни айтиб беринг?

Жавоб: Кимки хотинини спса ё бирор ерини ушласа ёки хотини фаржидан бошқа ерга овратини ишқатса ва маъний тушса, ё майда тошларни ютса, данак ютса ё ҳуқна қилса ё буриндан дори қуйса ё қулоғига дори қуйса ёки қорин оғриғига дори қилса у қоринга етса ёки суюқ дорини қасд қилса ва у қоринга етса ёки димоғига етди, ёки саҳарликда тонг отгани йсқ деб гумон қилди ва овқат еди, тонг отган сди ёки ифтор қилди кун ботган деб кейин билди кун ботмоган скан шу ишларни ҳаммасида рсза бузилади ва вожиб бслади қазо, каффорот вожиб смас.

Савол: А­р киши закарини учига дори томизса рсзаси бузиладими?

Жавоб: Имом Аъзамда ва Имом Муҳаммадда рсзаси бузилмайди. Аммо имом Абу Юсуфда бузилади. Аллоҳ уларни рахмат қилсин.

Савол: Беихтиёр ёки зсрлаб қусса рсза бузиладими?

Жавоб: Қусуқ сзича келса рсза бузилмайди. Қасддан зсрлаб оғиз тслгундек қусса бир кун қазо қилади.

Савол: Каффорот ва қазо иккаласи қачон вожиб бслади.

Жавоб: Қасддан икки йслни бирига сқинлик стса ё бирор нарса еса ё ичса қозо бсладиган ё даво бсладиган нарсани рсзаси бузилади ва қазо, каффорот ҳар иккиси вожиб бслади.

Савол: Каффорот нима?

Жавоб: У қул озод қилмокликдир. Қодир бслмаса икки ой узлуксиз рсза тутмоқлик орага рамазонни аралаштирмасдан ва рсза тутиш ман стилган кунлардан ташқари. У кунларни сқинда Иишоолоҳ биласиз, агар Унга ҳам қодир бслмаса Олтмишта мискинни тсйдиради.

Савол: А амазондан бошқа рсзани бузса ҳам каффорот борми?

Жавоб: Бошқа рсзани бузса каффорот йсқ. Агарки рамазонни қазоси бслса ҳам.

А ЎЗААИ БУЗМАЙДИГАА ААА САЛАА 

Савол: А сза тутгувчига пайдо бсладиган айрим рсзани бузмайдиган нарсаларни айтиб беринг?

Жавоб: Агар ссида йсқ еса, ё ичса, жимоъ қилса рсзаси бузилмайди. Ва ухласа ихтилом бслса ё хотинига қараса мани нозир бслса, ё баданини ёғласа, ё қон олдирса, ё сурма қуйса, ё хотини спса мани келмаса шу суратларда рсза бузилмайди.

А ЎЗАДОА  УЧУА МАКА УҲ ААА САЛАА 

Савол: А сзада макрух ишлар нима?

Жавоб: Хотинини спмоқлик макрухдир, агар сзига ишонч бслмаса. Агар хотиржам бслса зарари йсқ ва оғзи билан бирор нарсани татмоқлик, сақич чайнамоқ, мисвок бошқа нарса билан оғиз тозалаш чстка ва унга схшаш Аёллар учун оиласига бирор нарса чайнаб бериш макрухдир. Агар бошқа иложи бслса, аммо бошқа иложи бслмаса макрух смас.