Хомлигича ес беришади
Масаллиқлар борки, уларни хомлигича ейиш мумкин, лекин бир хилларини пиширмасдан еб бслмайди. Масалан, помидор, бодринг, редиска, турп каби сабзавотларни ва мева-чевани хомлигича ес берамиз, бироқ картошка, шолғом, ошқовоқ, лавлаги, гуруч, нсхат, гсшт, балиқ ва бошқа масаллиқлар борки, буларни хомлигича сира еб бслмайди.
Лазандалик — пиширмоқлик деган ссздан олинган, лекин Африка чангалзорларида бир хил слатлар бор, булар ҳатто гсштни ҳам хомлигича паққос тушира беради. Бизда тундра сскимос, чукчи, лавраветсн, алист халқлари ошпазлигида ҳам снг ноёб таом хом балиқ ҳисобланади. Қишда снги тутилган балиқни тозалаб шундоққина далага олиб чиқилса бас, бир пастда тошдаккина бслиб музлайди. Ана шуни оштахта устига қсйиб, тсқмоқ билан уриб схидан туширишади-да, туз сепиб ес беришади. Азда бслса хом балиқ гсштига пича сирка ва пиёз аралаштирса, ажиб таом ҳосил бслар смиш.
Анди Леру халқининг пазандалигига мурожаат қилайлик. Бу мамлакатда денгиз сатҳидан 4 минг метр баландликда Титикака деб аталмиш тоғ ксли бор. Бу кслга ёлғиз алпинистларгина чиқа олади, чунки Титикакада йилнинг 10 ойи қаҳратон қиш, 2 ойи сса ёз. АЗ бслганда ҳам жазирама ёз бслади. Ана шу пайтларда офтобнинг тафтида улкан дошқозондай қайнаб кетган кслдаги балиқлар сзини қирғоққа тап-тап ота бошлайди, Алпинистлар ҳам худди шу пайтларда Титикака соҳилларида ҳозир бсладилар. Улар қирғоқларда питирлаб ётган балиқларни бемалол йиғиб келиб, червиче деган таом тайёрайдилар. Балиқни тозалаб бошидан думига қарата чувалчангсимон тасмаларга кесиб чиқадилар ва хомлигича лимон шарбатига ботириб, пиёз ва помидорга қсшиб танаввул қиладилар. Ларижнинг снг машҳур ресторанларида устрияа деб аталмиш денгиз молюскаларининг бир тури албатта бслади.
Мазакхсраклар заказ берганда офияиант тирик устрияани ликопга солиб олиб келади, садафини тарс ёриб сртасидан чиққан шилиқ молюсканинг устига сирка се-пади-да хсрандага узатади, у олиб оғзига солади, ютганида томоғидан стаётиб «чий-чий» деса ҳузур қилади, агар бундай товуш чиқмаса — слик скан, деб пул тсламайди! Ҳа, қоидаси шунақа бслгандан кейин биз нима дес оламиз. Асда тутайлик, дид табиатига келганда баҳс очилмайди деб келишиб олганмиз-ку.