forum.ziyouz.com
Ilm va ziyo => Ma'rifat => Mavzu boshlandi: Robiya 30 Sentyabr 2007, 14:47:26
-
Ushbu mavzuda o'z sohasida birinchi bo'lgan kishilar,yoki tarixda ilk bora amalga oshirilgan ishlar ,xullas barcha "Birinchilar" haqida so'z boradi.
-
Islom tarixida birinchi Armiyani tuzgan va harbiy xizmatdagilarga maosh belgilagan shaxs Umar ibn Hattobdir.
-
Yer yuzida eng birinchi qurilgan uy — Ka’ba
-
Qiyomat kunida banda so’raladigan eng birinchi amal — namoz
-
Hijratdan keyin tug’ilgan eng birinchi sahoba — Abdulloh ibn Zubayr
-
Eng birinchi gunoh - hasad
-
Dindan eng birinchi yo'qoladigan narsa - xushu'
-
Islom tarixida aholini birinchi marta ro'yxatga olgan shaxs - Umar ibn Hattob.
Islom tarixida birinchi pul zarb qilgan shaxs - Umar ibn Hattob.
Islom tarixida birinchi kanal qurgan shaxs - Umar ibn Hattob.
-
O'zbek adabiyotida:
Birinchi "Xamsa" muallifi - Alisher Navoiy.
Birinchi roman muallifi - Abdulla Qodiriy.
Birinchi pyesa muallifi - mahmudxo'ja Behbudiy.
-
Islom tarixida birinchi shahar qurgan shaxs - Umar ibn Hattob.
Islom tarixida birinchi marta mamlakatni uluslarga, viloyatlarga bo'lgan shaxs - Umar ibn Hattob.
Islom tarixida birinchi bojxonani tashkil etgan shaxs - Umar ibn Hattob.
-
Olloh subhonahu va taolo eng avval yaratgani Rasululloh (s.av.)ning nuri ekan.
-
Islom tarixidagi birinchi muazzin - Bilol Habashiy hisoblanadi.
-
Koinotga birinchi chiqqan ayol - Tereshkova
-
Birinchi o'zbekcha islomiy sayt tashkil qilgan inson Abdulquddus Mirzo (rohimahullah)
-
Islom tarixida birinchi mirshablik bo'limini tashkil qilgan shaxs - Umar ibn Hattob.
Islom tarixida birinchi tarovih namozini boshlab bergan shaxs - Umar ibn Hattob.
Islom tarixida birinchi marta Qiyos ilmini boshlab bergan shaxs - Umar ibn Hattob.
Islom tarixida birinchi marta masjidlarda tunlari chiroq yoqishni joriy qilgan shaxs - Umar ibn Hattob.
-
AQShning birinchi prezidenti quldor - Jorj Vashington
-
Islom tarixida birinchi marta imom va muazzinlarga maosh belgilagan shaxs - Umar ibn Hattob.
Islom tarixida birinchi marta qattiq hajviya yozganlarni jazolagan shaxs - Umar ibn Hattob.
Islom tarixida birinchi marta ayollar ismini she'rlarda madh etishni ta'qiqlagan shaxs - Umar ibn Hattob.
Islom tarixida birinchi marta "Nikohi mu'ta"ni ta'qiqlagan shaxs - Umar ibn Hattob.
Islom tarixida birinchi ayol qullarni sotishni ta'qiqlagan shaxs - Umar ibn Hattob.
-
Birinchi inson, payg'ambar - Odam alayhissalom.
Birinchi xalifa - Abu Bakr siddiq.
Birinchi qurilgan masjid - Ka'bai muazzama.
-
Islom tarixida birinchi bor pochtani tashkil qilgan zor - Umar ibn Hatoob
-
Payg’ambarimiz(s.a.v.) boqiy dunyoga safar qilganlaridan keyin ortlaridan ilk rixlat etgan ayollari Zaynab binti Jahsh onamizdir.
-
Nashri maorif to'g'risida vatanimizning birinchi qahramoni Mahmudxo'ja Behbudiy
-
Soqiynomani janr sifatida birinchi marta Umid Tehroniy boshlagan
-
Birinchi telefon asl kasbi vrach bo'lgan Bell tomonidan yaratilgan
-
Sim orqali birinchi so'zlashuv 1876 yilda bo'lgan.
-
Birinchi velosiped qadimgi Misrda kashf etilgan.Bir necha asr o'tgach rus injeneri Gennadiy Artamonov uni takomillashtirgan (Hozirgi "Ural" rusumli velosipedlar)
-
Ilk soatlar qumli yoki suvli bo'lgan.Birinchi budil'nik va shu bilan birga maktab qo'ng'irog'i ham suvli bo'lgan.Uning muallifi qadimgi grek faylasufi Aflotun sanaladi.
-
Dastlabki cho'ntak kalkulyatori 1972 yilda yaratilgan.
-
Jihod maydonida eng birinchi shahid bo'lgan sahoba Hazrati Mihjadir. (Badr g'azotida shahid bo'lganlar.)
Uhud g'azotidagi ilk shahid Abdulloh ibn Amr r.a.dir.
Ansorlardan ilk shahid bo'lgan sahobiy - Horis bin Suroqa r.a. dir.
-
Alloh yo'lida ilk qilich ko'targan sahoba Abu Zar G'iforiy r.a. dir.
Alloh yo'lida ilk o'q otgan sahoba Sa'd ibn Abu Vaqqos r.a. dir.
-
(Futbol)
O'zbekiston yoshlar terma jamoasining JCHda kiritgan birinchi goli,birinchi sariq kartochkasi va birinchi qizil kartochkasi egasi - Islom Inomov :)
-
Hazrati Usmondan (r.a.) rivoyat qilinadi: "Rasululloh (s.a.v.) dedilar: Qabr - oxirat manzilgohlarining birinchisi." (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=1938.0)
-
Birinchi temir yo'l 1825 yil Angliyada qurilgan.
-
Futbol bo'yicha birinchi bo'lib jaxon chenpioni bo'lgan terma jamoa Urugvay
-
Birinchi oyga uchgan inson Armstrong(musulmon).
-
Birinchi o'zbek fotografi Xudoybergan Devonov (adashmasam) :)
-
Birnchi fazogir Yuriy Gagorin
-
Birinchi reklama 1770 yil Angliyada olingan ekan.
-
1847 yil ingliz jarrohi Jeyms Yang Simpson tibbiyot tarixida ilk bor bemorni operatsiya qilishdan oldin og'riq qoldiruvchi vosita sifatida xloroformdan foydalandi.
-
Dastlabki cho'ntak kal'kulyatori 1972 yilda yaratilgan.
-
Birinchi kino aka-uka Ogyust va Lui L'yumerlar tomonidan suratga olingan bo'lib, "La Sortie des Ouveriers de Pusine Lumire" deb nomlangan.
-
Birinchi ovozli fil'm "Djaz qo'shiqchisi" deb nomlanadi - 1927 yilda yozilgan.
-
Abdulla Qodiriy birnchi o'zbek romanchiligiga asos soldi. ("O'tgan kunlar")
-
Dunyoda birinchi bosh kiyimlar hozirgi Afrika hududida topilib, ular mamont terisidan tayyorlangan ekan.
-
O'zbekistonda birinchi mul'tfil'm 1865 yilda suratga olinagn.
-
Birinchi rasmli kino 1892 yilda namoyish etilgan.
-
Koreya Respublikasining birinchi prezidenti Li Seung Man.
-
Markaziy Osiyoda birinchi spiker ayol - Dilorom Toshmuhammedova
-
Professor unvoniga sazovor bo'lgan birinchi o'zbek olimi - Abdurauf Fitrat
-
Bugun O'zbekiston terma jamoasi Livan bilan birinchi marta o'ynaydi. :)
-
Birinchi o'zbek uyali aloqa kompaniyasi UZDUNROBITA
-
Birinchi O'zbekistonda ochilgan qo'shma korxona SovplastItal
-
Ilk Konstitutsiya AQSHda 1787 yili qabul qilingan.
-
O'zbek adabiyotidagi ilk dilogiya - bu Cho'lponning "Kecha va kunduz" asari. Xozirgacha asarning "Kunduz" qismi topilmagan
-
Ilk o'zbek futbol klubi Qo'qonda 1912 yil tashkil qilingan.
-
Dunyodagi ilk Parlament Angliyada XIII asrda tashkil topgan
-
Birinchi elektron soatlar 1843 yilda Aleksandr Beyn tomonidan kashf etilgan.
-
Birinchi mayatnikli soatni XVII asrda golland mexanigi Xristian Gyuygens kash etgan.
-
Birinchi "Kodak" fotoapparati 1888 yil Jorj Istmen tomonidan yaratilgan.
-
Dunyoda birinchi AES (atom elektr stansiyasi) 1954 yil Rossiyada ishga tushirilgan.
-
Birinchi animatsion filmlar XIX asr 90 yillarida fransuz rassomi Emil Reyno tomonidan ishlangan.
-
Birinchi "œPolaroid" fotoapparati 1948 yilda chiqarilgan.
-
Birinchi Polaroid fotokamerasi amerikalik ixtirochi Edvin Lend tomonidan yaratilgan.
-
Yevropaga qahva urug’i 1952 yilda kirib kelgan.
-
O’rta Osiyoga birinchi elchi 986 yilda Kiyev knyazi Vladimir tomonidan Xorazm hukmdori saroyiga yuborilgan.
-
O’zbekiston respublikasining birinchi poytaxti Samarqand shahri edi (1925-30)
-
Turkiston o’lkasidagi birinchi savdo yarmarkasi 1870 yild 16 oktyabr kuni Toshkent shahrida o’tkazilgan. Shundan so’ng u har yili o’tkaziladigan bo’ldi. Unda buxorolik, xivalik va rossiyalik savdogarlar qatnashgan.
-
O’zbekistonda unni qayta ishlovchi birinchi zavod 1883 yilda Toshkent shahrida tashkil etilgan.
-
O’rta Osiyodagi konditerlik mahsulotlarini ishlab chiqaruvchi ilk korxona 1888 yilda Toshkent shahrida ish boshlagan.
-
Zamonaviy o’zbek adabiy tilining birinchi izohli lug’ati 1972 yilda "œFan" nashriyoti tomonidan chiqarilgan.
-
Madinaga borgan birinch da'vatchi Mushab Ibn Umayr
-
Payg'ambarimiz Muhammad SAV ga birinchi iymon keltirgan ayol Hadicha binti Xuvaylid R.A
-
Payg'ambarimiz Muhammad SAV ga birinchi iymon keltirgan erkak Hazrat Abu Bakr Siddiq R.A
-
Islomda birinchi o'lja Abdulloh Ibn Jaxsh R.A tomonidan olingan.
-
Islom tarixida birinchi marta Alloh yo'lida hijrat qilgan sahoba - Hazrati Usmon r.a.
-
Islom tarixida birinchi bo'lib "Amiral-muslimiyn" nomiga sazovor bo'lgan sahoba - Abdulloh ibn Jahsh r.a.
-
Dunyo tarixida birinchi bosh vazir ayol - Sirimavo Bandrananke 1960 yilda Shri Lankada bosh vazir bo'lgan.
-
Hijriy-qamariy yil hisobining birinchi oyi - Muharram
-
Birinchi marta Umid burnini Bartolomeo Dias aylanib o'tgan.
-
Birinchi marta "œQahramon ona" fahriy unvoni SSSR Oliy Sovetining prezidiumi tomonidan 1944 yilning 27 oktyabrida tasdiqlangan. 14 nafar "œQahramon ona"lar ichida 1-raqamli orden Moskva viloyatining Mamontoka qishlog‘ida yashovchi, 12 farzandni tarbiyalagan Anna Aleksaxinaga topshirilgan. Urush paytida uning 8 farzandi fronga ketib, 4 nafari halok bo‘lishgan. 1-raqamli orden 1944 yil 1 noyabr kuni Kremlda topshirilgan. Aslida 1-raqamli orden kommunist ayolga topshirilishi kerak bo‘lgan. Ammo nomzodlar ichida kommunistik partiya a’zolari topilmagan. Shundan keyingina ordenni partiyasiz Anna Aleksaxinaga topshirishga majbur bo‘lishgan. Anna ona qishloqdagi xarob kulba (barak)lardan birida yashagan. Ko‘pfarzandli onani Moskvadan qutlash uchun hukumat vakillari kelishi munosabati bilan kulbaga raykomdan mebel keltirilgan. Yuqoridan kelgan mehmonlar ketishi bilan esa mebel yana raykomga olib ketilgan.
-
O’zbekistonda aholini ro’yxatga olish birinchi marta 1865 yili amalga oshirilgan.
-
Birinchi Nobel mukofoti sovrindori - Rentgen
-
Irlandiyada birinchi bo'lib qaysi davlatda jamoat joylarida sigaret chekish taqiqlangan.
-
Dunyodagi eng birinchi dorixona Bag'dodda 1000 yili ochilgan.
-
Rus knyazlari orasida birinchi bo'lib podshoh (А¦арь) unvoniga ega bo'lgan shaxs - Ivan Grozniy
-
Islomda eng birinchi tug'ilgan chaqaloq - Ja'far ibn Abu Tolibning o'g'li.
-
Dunyoda birinchi terish mashinkasini Peter Mitterxofer yasagan?
-
Qadimiy Misrda fir’avn chap oyog‘i barmog‘ini ulash uchun mo‘miyodan foydalanishgani haqida arxeologik ma’lumotlar mavjud. Ushbu birinchi plastik operatsiyada suyak va yog‘och bir-biriga ulangan. Fir’avn o‘limidan so‘ng uning sun’iy barmog‘i bilan birgalikda mo‘miyolangan va bu bizning davrimizgacha yaxshi saqlangan. Bu topilma jahon ilm maydonida katta sensatsiya bo‘ldi. Olimlar qadimiy Misrda hatto kosmetik operatsiyalyaar ham o‘tkazilmagan, deb hisoblardilar.
-
Antarktidadan boshqa hamma materikni birinchi bo'lib kezib chiqqan sayyoh - Jeyms Kuk.
-
Qullardan kim birinchi bo'lib Islomni qabul qilgan sahobiy - Zayd ibn Horisa r.a.
-
Rasululloh sav bilan birinchi bo'lib namoz o'qigan inson - Hadicha r.a.
-
Habashistonga qilingan birinchi hijratda 12 ta erkak va 4 ta ayol hijrat qilishgan. Ularga Usmon r.a. rais bo'lganlar.
-
Makkadan Madinaga eng birinchi hijrat qilgan sahobiy - Abu Salama ibn Abdulasad r.a.
-
"Marakana" stadionida to'p surgan birinchi o'zbek futbolchisi - Birodar Abduraimov
-
Hijriy birinchi yil milodiy yil hisobida 622 yilga to'g'ri keladi.
-
Madinaliklardan birinchi bo'lib musulmon bo'lgan - As'ad ibn Zurora r.a.
-
Ilk marta "Arba'in hadis" kitobini Abdulloh ibn Muborak al-Marvaziy yozgan.
-
Islom nuri yer yuzini charog'on qilganidan keyin ilk marta to'kilgan qon Hazrati Sa'd ibn Vaqqos tomonidan to'kilgan.
-
Rasululloh s.a.v.ni birinchi bo'lib uch kun onalari Omina, keyin esa amakilari Abu Lahabning joriyasi Suvayba ismlik ayol emizgan.
-
Bluetooth moslamasi ilk bor Daniyada ishlab chiqarilgan
-
Ilk bor velopoygalar musobaqasi 1868 yil Parijda o’tkazilgan.
-
Ilk bor yerning radiusini hisoblagan yunon olimi - Eratosfen Kirenskiy.
-
Ilk juma namozi Raruna vodiysida o'qilgan
-
O'zi ilk rasul bo'lgan va og'illaridan biri iymonga kelmagan payg'ambar - Nuh a.s.
-
Yer yuzidagi ilk masjid Ka'ba. Uni Allohning amri bilan Ibrohim va Ismoil a.s.lar qurganlar.
-
Tarixdagi ilk musulmon turk davlati Qoraxoniylar davlati. Melodiy 840 yili Turkistonda tashkil topgan.
-
Madinada ilk qurilgan masjid - Qubo
-
Makkada qur'oni karimni ilk marta oshkora o'qigan sahoba - Abdulloh ibn Mas'ud.
-
Payg'ambarimiz SAVga ilk vahiy Hiro tog'ida kelgan.
-
Rasululloh SAV Madinada ilk marta Abu Ayyub al-Ansoriyning uyida mehmon bo'ldilar va u yerda 7 oyga yaqin qoldilar.
-
Ilk vahiy nozil bo'lganida Jabroil a.s. Rasulullohga odam shaklida ko'ringanlar.
-
Ilk iymon kalimalarini keltirgan zot-- mo'minlar onasi, Payg'ambarimiz (s.a.v.) jufti xalollari Xadicha( Allox ulardan rozi bo'sin).
-
Islomning ilk da'vatchisi nomini olgan sahoba - Mus'ab ibn Umayr.
-
Islomning eng avvalgi chavandozi nomini olgan sahoba - Miqdod ibn Amr
-
Birinchi bo'lib Andalusiya fathiga qo'mondonlik qilgan Islom sarkardasi Toriq ibn Ziyod. U 710 yilda Afrika shimoli-g'arbidan Pireney yarim oroliga musulmonlarni olib o'tgan. Ular kechib o'tgan 14 km li bo'g'oz keyinchalik Toriqning nomi bilan Gibraltar deb nomlangan.
-
Birinchi marta musulmonlar va Xitoy qo'shinlari o'rtasidagi jang 751 yili Talas vodiysida bo'lgan. Abu Muslim qo'mondonlik qilgan musulmonlar qo'shini Xitoyliklar ustidan g'alaba qozonib, O'rta Osiyoda Islomning barqaror bo'lib qolishiga sababchi bo'lishgan.
-
Birinchi bor "Xodimul Haromaynish-Sharofayn" unvonini olgan kishi Usmonli Sulton Salim Yavuzdir. U 1517 yili Makka va Madina, umuman butun Hijoz ustidan hukmronlik o'rnatgandan so'ng Masjid ul-Haromdagi xutbada imom tomonidan shu unvon bilan atalgan.
-
Birinchi Islom oliygohi - Al-Azhar ga 975 yilda asos solingan.
-
Islom yo'lida birinchi bo'lib shaxidlik sharbatini ichish baxtiga muyassar bo'lgan zot( ayol) Yasir oilasidan bo'lgan Sumayya edi.
-
Iymon kalimlari birinchi bo'lib Masjidi Xaramda musofir Abu Zarr tomonidan oshkora, baralla aytilgan.
-
Birinchi bo'lib Qur'on o'rgatuvchilar safidan o'rin egallagan shaxs Xabbob bo'lgan.
-
Rosululloh s.a.v ga ilk nozil bo'lgan oyat- Alaq surasinig avvalgi besh oyatidir.
-
Barak Obama AQSHning birinchi qora tanli prezidenti...
The Alchemist
-
"Birinchilar" mavzusiga birinchi marta post qoldirgan user " AbdulAziz" :)
The Alchemist
-
The_Alachemist
Birinchilar mavzusidagi birinchi post muallifi - Robiya bo'ladilar.
Ushbu mavzuda o'z sohasida birinchi bo'lgan kishilar,yoki tarixda ilk bora amalga oshirilgan ishlar ,xullas barcha "Birinchilar" haqida so'z boradi.
-
ZUBAIRga,
Robiya mavzuni ochigan user buladi lekin hech qanaqa malumot qoldirmaganlar, hech qanaqa birinchi degan misol keltirmaganlar, AbdulAziz esa uyinni ochib berganlar Robiya esa tashlik qilganlar. Robiyani posti esa uyin qoidalarini tushuntirish bulgani uchun ham bu mavzuda birinchi post qoldirgan user hisoblanmaydilar :)
The Alchemist
-
Bu forumga o'zimdan oldingi userdan keyin birinchi bo'lib a'zo bo'lgan user kamina bo'ladilar :D
-
Birinchi bo'lib mavzudan chetlashgan 3 ta user - ZUBAIR, The_Alchemist va registan bo'ladilar :D ;)
-
Muso alayhis salom ilk hijrat qilgan shahar-Madyan shahridir.
-
Payg‘ambarimiz vafotlaridan eng avval xafa bo‘lgan qizcha hazrat Alining qizlari Zaynabdir! (http://forum.ziyouz.com/index.php?topic=1739.msg80865#msg80865)
-
Birinchi bo'lib Rasululloh :sw: ga bay'at berishga kelgan muhojira bu -Ummu Kulsum binti Uqba :ra:
-
:as:
ILK GRAMPLASTINKALAR
Zar qog‘oz qoplangan g‘o‘lani ko‘z oldingizga keltiring. Ovozni kuchaytiruvchi karnayga ulangan ignaning uchi o‘sha g‘o‘laga tegib turibdi. G‘o‘la sekin aylanyapti.
Ovoz kuchaytiruvchi bu karnayga gapirilsa, tovush zarbidan igna harakatga keladi va uning uchi zarqog‘ozga dam katta, dam ingichka iz o‘yadi va bu bilan tovush yo‘lchalari hosil bo‘ladi. 1877 yili amerikalik ixtirochi Edison yaratgan tovush yozish va ovoz eshitish apparati — fonograf shu yo‘sinda ishlagan. 1888 yili esa nemis ixtirochisi Berliner fonograf g‘o‘lasi o‘rniga aylanuvchi taglik o‘rnatdi.Shu tariqa gramplastinka kelib chiqdi.
-
KOVAKDAGI ShIRINLIK
Qadimda asal to‘plash uchun odamlar o‘rmonlarga borishgan. Yovvoyi asalarilar yashaydigan daraxt kovaklarini topib to‘plangan asalni olishgan, uya «xo‘jayin»lari esa bunga qarshilik qilgan. Odamlar daraxtlarga yasama kovaklar ham o‘rnatishgan. Biroq keyinchalik to‘nka va g‘o‘ladan kovak yasab, g‘o‘lalarning o‘zini daraxtlarga osib qo‘yish yengil ko‘chishi ma’lum bo‘lgan. Slavyanlar sun’iy kovaklarni o‘rmon asalarichiligi, mahsulot yig‘uvchilarni asalarichilar deb atashgan. Vaqt o‘tishi bilan ular yasama kovaklarni bir-biriga yaqin qilib joylashtirishgan. Shu tariqa asalarixonalar vujudga kelgan.
-
QATIQ IShTIROKIDA BO‘YOQ
O‘tmishda odamlar maxsus bo‘yoq moddasini izlab yurishmagan. Ular g‘or devorida, daraxt va terida nimaiki iz qoldirsa, masalan, bo‘rmi, qorakuyami, loy yoki o‘simlik sharbatimi, duch kelganini bo‘yoq uchun ishlataverganlar. Keyinchalik minerallar, o‘simlik va hayvon organizmidan haqiqiy bo‘yoqlar yaratila boshlangan. Masalan, qadimiy rimliklar purpur(qimmatbaho qizil bo‘yoq)ni dengiz mollyuskalaridan olishgan. Ajdodlarimiz qizil misni qatiqqa solib, idishni ikki hafta issiq joyda saqlashgan va undan «yar» — yarqiroq bo‘yoq hosil bo‘lgan. XIX asrning o‘rtalarida Angliyada sun’iy bo‘yoq tayyorlangan. XX asr boshlarida, ayniqsa, hozirgi davrga kelib sun’iy bo‘yoqning biri-biridan antiqa xillari chiqib ketdi.
-
BASKETBOL QAERDA O‘YNALGAN?
Ikki yarim ming yillar muqaddam hindular «pokta-pok» o‘yinini o‘ynashgan. Ya’ni ular kauchuk sharlarini baland joylarga mahkamlangan yog‘och gardishlarga irg‘itib tushirishgan. Sharni qo‘l bilan ushlashga ruxsat berilmagan, u faqat tirsak, tizza va bo‘ksa bilan o‘ynalgan. XVII asrda Rusiyada ham koptokni osma savatga tashlash o‘yini bo‘lgan. Agar bularni «ibtidoiy basketbol» deb atasak, hozir biz bilgan basketbol 1890 yili AQShdagi kollejlardan birida vujudga kelgan va o‘sha yerda inglizcha «korzina» va «to‘p» so‘zlaridan «basketbol» atamasi kelib chiqqan. Ilk basketbol to‘plari hozirgidek ipdan to‘qilgan savatchaga emas, balki shaftoli teriladigan savatlarga tashlangan.
Manba (http://www.marifat.uz/uzbl/bolalar_sahifasi/ixtirolar_tarixidan.mgr)
-
-Islomdagi birinchi qora tanli inson Bilol bolib.. u kishi birinchi azoni aytganlar.
-Muhammad s.a.v lamning olimlaridan so'ng, birinchi marta Islom 3 ta oilaga bolinga, Suniylar, Shiyalar, va khadijilllar,(1%ni tashkil etadi)
-Dunyodagi eng va chiroyli payg'ambar-Yusuf s.a.v bo'lib.. kochadan otganlarida, Ayollar *shock* tushib oylar tilsiz qolisharkan..
-Islomdagi eng birinchi sevgi Bu Yusuf s.a.v bilan Zulayho bo'lganlar,
-Islomdagi eng birinchi gapirgan Chaqaloq, Yusuf s.a.vni hayotlarini Saqlab qolgan.
-Islomdagi eng uzun judolik.. bu Yusuf s.a.v bilan va otalari Yaqub s.a.v bo'lgan.
-Islomdagi, oilalaridan azob chekkan payg'ambar bu Yusuf s.a.v bo'lib .. aka-ukalari, U kishi Quduqa tashashgan va otollariga.. Yusuf s.a.vni Bo'ri yep ketdi dib aldashgan.
-
:as:
Ғарблик олимларнинг таъкидлашларича, дунё тарихида кишиларни тишни тозалаб юришга биринчи бслиб амр қилган шахс Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламдирлар. (http://islom.uz/content/view/1590/135/)
-
:as:
Доктор А оғиб Сиржонийнинг айтишича "Ислом оламидаги биринчи касалхона халифа Валид ибн Абдулмалик даврида қурилган. (http://islom.uz/content/view/701/137/)
-
eng qadimgi muqaddas kitob - "Avesto"
-
Ilk tazkira muallifi - As-Saolibiy "Yatimat ut dahr"
-
Ilk g'azal ijodkori - Ro'dakiy "Bo'yi jo'yi Mo'liyon "
-
Ilk turkiy g'azal muallifi - Rabg'uziy "Bahoriyot"
-
Qur'on syujeti asosidagi ilk doston - "Qissai Yusuf" (Ibn Sino, fors tilida)
-
Qur'on syujeti asosida yozilgan ilk turkiy doston - "Yusuf qissasi" (Qul Ali, 1239)
-
Hadislardan birinchi bo'lib o'z asarlarida foydalangan adib - Yusuf Xos Hojib
-
Narsda ilk bor dialogdan Rabg'uziy foydalangan
-
She'riyat(g'azal)da ilk bor dialogni Lutfiy qo'llagan
-
Ilk qadisa - "Bahor madhi" ("Qutad'gu bilig", 59 bayr)
-
Ilk yozma munozara muallifi - Abu Nasr Asadi Tusiy (fors adabiyotida)
-
Turkiy dabiyotda ilk munozara - "Qish bilan yoz" (M.Qoshg'ariy)
-
Ilk xamsanaviy - Nizomiy Ganjaviy ("Panj ganj", 1173-1201)
-
Aruzda yozilgan ilk turkiy asar - "Qutadg'u bilig"
-
Aruz haqida ilk turkiy risola - "Mezon ul-avzon" (A.Navoiy)
-
Ilk tuyuq namunalari "Qutadg'u bilig"da uchraydi
-
Ilk izohli lug'at - "Devonu lug'otit turk" (M.Qoshg'ariy)
-
Ilk tarixiy doston - "Shayboniynoma" (M.Solih, XV asr)
-
Hurmuzd tomonidan yaratilgan birinchi odam - Kayumars ("Avesto")
-
Birinchi o'zbek ayol olimasi - f.f.d. akademik M.Asqarova
-
Qur'oning ilk surasi - Iqra (O'qi)
-
Qissa janidagi ilk asar - "Qissasi Rabg'uziy"
-
Ilk detektiv asar - Edgar Allan Po "Morg ko'chidagi qotillik"
-
Navro'z bayramini qayta tiklaganlar - akademik Qori Niyoziy, Shoislom Shomuhammedov
-
Yoshlik jurnalining ilk muharriri - Erkin Vohidov
-
Ilk tanga pullar qadimgi Lidiyada ishlab chiqarilgan (m.av.VII asr, shoh Giges davrida)
-
Qadimgi odamlar pishirib iste'mol qilgan dastlabki taom bu olovda pishgan go'sht bo'lgan.
-
Dunyodagi dastlabki quldorlik davlati - Misr
-
Dastlabki yozuv mil. av. IV ming yillikda Shumerda kashf etilgan.
-
Rus yerlaridagi dastlabki g'ishtin ibodatxonalar ham vizantiyalik me'morlar tomonidan qurildi.
-
Yevropadagi dastlabki ustaxonalar qog'ozni eski lattalardan qilishgan.
-
Movarounnahr va Hindiston o'rtasidagi elchilik munosabatlari dastlab amalda Hindiston hukmdori Bobur hukmronligi davrida (1526—1530) boshlangan edi.
-
Qoraqalpoqlarning ilk yozma asarlari XIX asrda paydo bo'la boshlagan
-
1874-yil Xiva xoni Muhammad Rahimxon Rossiyadan sotib olgan ikkita litografiya mashinasida Turkistonda ilk marotaba kitob chop etdirishni yo'lga qo'ydi
-
O'zbek tilida yaratilgan ilk sayohatnomalar (yo'l ocherklari) muallifi - Muqumiy
-
1871-yili Turkistonda o'zbek tilda chop etilgan ilk bosma kitob "Taqvim" deb atalgan. Bu bir talay nasihatlar va maslahatlar kiritilgan kalendar bo'lib, uni Sh.lbrohimov tuzgan.
-
Dastlabki litografiya 1874-yili Xivada o'zbek matbaachisi Otajon Abdalov tomonidan ochilgan va 1910-yilga qadar faoliyat ko'rsatgan. Ana shu korxonada 40 ta asar nashr etilgan.
-
1870-yil 28-aprel — Turkistonda dastlabki gazeta — "Turkestanskiye vedomosti" (Turkiston axborotnomasi) chiqa boshladi
-
1913-yil — Samarqandda ilk havaskorlik teatri tashkil etilishi
-
1914-yil — Toshkentda ilk teatr tashkil etilishi (Abdulla Avloniy)
-
1915-yil — Qo'qonda dastlabki teatr tashkil etilishi (Hamza) ».
-
1873-yil iyun — Turkistonda dastlabki Toshkent-Orenburg xalqaro telegraf aloqasi liniyasi ishlay boshladi
-
O'zbek tilshunosligida birinchilardan bo'lib ANTISEMA atamasini yosh olima (f.f.n) Dildora Abdullayeva olib kirgan. Himoya kecha 10.12.2010 da O'zFAning Til va adabiyot institutida bo'lib o'tdi.
-
O'zbek adabiyotidagi birinchi detektiv asar - Iskandar Qalandarov "Shohidamas bargida..."
-
Badiiy qimmati jihatidan esa ilk detektiv asar Tohir Malikning - "Shaytanat" qissasi
-
Milliy adabiyotimizda birinchilardan bo'lib modern oqimida barakali va samarali ijod qilgan yozuvchi - Nazar Eshonqul
-
O'zbek adabiyotida birinchi epopeya - S.Ayni "Qullar"
-
Butun turkiy dunyo yurtlariaro birinchi bo‘lib Nobel mukofotiga sazovor bo‘lgan ilk turk yozuvchisi - O‘rxon Pamuq
-
Ilk trilogiyalar Antik davrda paydo bo'lgan.
Daslabki Ma'buda dionis sharafiga o'tkazilgan bayramda ketma-ket
3 tragediya ijro etilgan. Bular Exsilning:
"Oresteya", "Zanjirband promotey", "Tilamchi ayollar" edi.
-
Butun turkiy dunyo yurtlariaro birinchi bo‘lib Nobel mukofotiga sazovor bo‘lgan ilk turk yozuvchisi - O‘rxon Pamuq
O'z millatini qirg'inbarot qildi, deb kofirlarni ko'nglini olib olgan mukofoti nima bo'lardi...
Zotan Turkiyaga kelolmaydigan bo'lib qolgan, unga faqat achinaman!
-
Butun turkiy dunyo yurtlariaro birinchi bo‘lib Nobel mukofotiga sazovor bo‘lgan ilk turk yozuvchisi - O‘rxon Pamuq
O'z millatini qirg'inbarot qildi, deb kofirlarni ko'nglini olib olgan mukofoti nima bo'lardi...
Zotan Turkiyaga kelolmaydigan bo'lib qolgan, unga faqat achinaman!
Bunaqaligini bilmasakanman.
-
Yirik monopolistik uyushmalarning birinchilari GERMANIYADA paydo bo'lgan...
-
Germaniyaning birinchi Imperiya kansleri - Otto Fon Bismark bo'lgan.
U davlat boshqaruvida umuman ko'nikmaga ega bo'lmagan Vilgelim Ini o'ziga bo'ysundirvolib burun boshli imperiyada 20 yil cheksiz hokimlik qilgan.
-
Birinchi parlament 1265-yilda Angliyada tashkil etilgan.
-
O'zbekistondagi birinchi ovozli "QASAM" nomli film 1937-yilda suratga olingan
-
Арабларда биринчи бслиб денгизда сузиш илмининг назариётчиси Шиҳобуддин Аҳмад ибн можид ас-Саъдий ан-Ааждий (Ибн Можид) бслган. У машҳур араб денгизчиси бслиб, денгизда сузиш бсйича қирққа сқин асар ёзган. Асарларининг кспчилиги сса шеърий тарзда бслган. 1498 йили Васко да Гама Акспедияиссини Шарқий Африкадан Ҳиндистоннингн Коликут портига олиб стган. "œКитоб ул-фавоид фи усул илм ил-баҳр ва-л-қавоъид" (Денгиз илми ва унинг қоидалари асоси ҳақида фойдали маълумотлар китоби) номли насрий асарида денгизда сузиш қоидалари ва йсл-йсриқларини қадимги манбаалар ва сз тажрибалари асосида назарий ва амалий томондан муфассал баён стган. Ибн Можиднинг ушбу асари асосан Форс қслтиғи, Қизил денгиз, Ҳинд океани ва Жанубий Хитой денгиз йслларига бағишланган. Унинг 3 шеърий асарининг сгона қсл ёзма нусхалари Ленинградда сақланади.
-
Осма ва очиладиган ксприкларнинг биринчиси Англисда Х1Х асрда қурилган. Бу нарса сша даврда саноат империсси ҳисобланган.
-
Birinchi xonaqoh Abu Hoshim Kufiy tomonidan Ramla shahrida qurilgan
-
Muhammad Yusuf ga shu taxallusni Tohir Malik tavsiya qilgan ekanlar.
-
Sharq yulduzi jurnalida Tohir Malik mas'ul kotib bo'lganlarida Muhammad Yusupov nomi bilan she'r kelgan. Shunda Tohir aka Payg'ambarning ismi bunday bo'lmaydi. Muhammad Yusuf bo'lsin deya jurnalda she'rini chiqarganlar. Lekin buni birinchilarga aloqasi yo'qku Aqoid aka.
-
Ўзбек тилига илк таржима қилинган чет сл адабиёти намуналари орасида машҳур инглиз ёзувчиси Данись Дефонинг "œА обинзон Крузо" асари ҳам таржима борасидаги биринчи асарлардан ҳисобланади. Муҳаммад Фозилбек Отабек сғли томонидан қилинган биринчи таржимада А обинзон образи диндор ва кучли сътиқодли инсон сифатида намоён бслади. Дастлаб бу асар Тошкентда чиқадиган "œТуркистон вилостининг газети"да босилади. Бу газетанинг чиқиши сзбек китобхонларини ҳам дунё адабиёти ҳазинасидан баҳраманд бслишларига сабаб бслади.
-
Ўзбек адабиётида Антик адабиётнинг биринчи таржимони Мусо Тошмуҳаммад сғли Ойбекдир.
-
Birinchi so’fiy — Odam alayhisalomning farzandlaridan biri Shish. (Husayn Voiz Koshifiy "œFutuvatnomai sultoniy")
-
Birinchi so’fiy — Uvays Qoraniy. (A.Navoiy "œNasoyim ul muhabbat")
-
Birinchi so’fiy — Abu Hoshim Kufiy. (A.Jomiy "œNafohat ul-uns")
-
Tohir Malik adibimizga hurmatimiz balandligidan bu mavzuga qo'ygim kegandi-da ukam, e'tirozingiz o'rinli.
P.S Shu postimning tepasida Nuriddinboyning bizga e'tirozi bitilgan posti bo'lish k-k edi...
-
:5 бИА ИАЧИ КЕМА ЯСАГАА АУХ АªАЛАЙХИССАЛОМ,табиийки,СУВАИ ТА ТИШ КУВВАТИАИЯМ БИА ИАЧИ БУЛИБ ААИКЛАГААЛАА ,лекин Архимедга нисбат беришган (А ЕКЛАМА: АЛЕКТА ОА ТАА ИХ.УЗни укинг)
-
ХИТОЙЛИКЛАА БИА ИАЧИ БУЛИБ ЧОЙ ИЧИШАИ КАШФ КИЛИШГАА,УЛАА ЯШИЛ БАА ГАИ ча-ийе" деб аташади
-
БИА ИАЧИ ЛАГМОА ХАМ ХИТОЙВОЙЛА УЙЛАБ ТОЛГАА.УЛАА "хамирдан ссалган илон таом" деб аташган бизани суюкли лагмонни :D
-
ОЛИМЛИАДА УЙИАЛАА И БИА ИАЧИ МАА ТА ЮАОАИСТОАДА-ГА ЕА¦ИЯДА УТКАЗИЛГАА : )
-
ДУААДАГИ БИА ИАЧИ МАТЕМАТИК ААЛ ИЛАТИЯ БУЛГАА (у хакида "Агора"кинофильмда маълумот берилган,лекин дахшатли) ::)
-
O'zbek operasining birinchi qaldirg'ochlari Shohista va Karim Zokirovlar bo'lishgan. Ya'ni Botir va Farruh Zokirovlarning ota-onalari
-
Mustaqilligimizdan keyin birinchi Nihol mukofoti sovrindori qo'shiqchi Izzat Ibrohimov (Ho'ja guruhu).
-
Биринчи сзбек адибаси, талантли ҳикоснавис Ойдин ижоди сзбек адабиётининг тараққий стишида муҳим срин тутади. Ойдин сзининг ажойиб ҳикослари, новеллалари, шеър ва публияистик мақолалари билан сзбек адабиёти ривожига катта ҳисса қсшган йирик ссз санъаткорлари қаторида туради. Айниқса, кичик прозамиз юксалишида унинг хизматлари беқиёс каттадир.
Ойдиннинг дастлабки "Аслаш ёки виговор" (1938) номли дастлабки ҳикоссида озод меҳнатнинг снги инсонни тарбислаб етиштиришдаги роли, меҳнат жараёнида сзбек хотин-қизлари онгида рсй берган сзгаришлар ифодаланган. Унинг «Чақалоққа чакмонча", "Ширин-шакар", "Услди шекилли, ерга қаради", "Садағанг бслай, командир" ҳикосларида снгича оила, севги-муҳаббат, садоқат акс сттирилган.
-
O'zbek tilshunosligida semasiologiya sohasida 1-kitob muallifi - M.Hakimova. Semasiologiya.- T. Uslubiy qo'llanma, 2008
-
1908 йилда Худойберган Девонов Хивада Ўрта Осиёдаги биринчи фото-кинолабораторисни ташкил стади.
-
Mikrokalkulator sxemasini ixtiro qilgan va chizib qoldirgan birinchi olim Leonardo da-Vinchi
-
тарихда биринчи бслиб атмосфера босимини слчаган шахс итальсн олими Торичеллидир. У бир атмосфера босими 760 мм симоб устуни баландлигига тенг сканини тажрибада аниқлаган. Хозирда саноат мақсадларида ишлатиладиган "мм.симоб.устуни" номли катталик Торичелли шарафига "Торр" деб юритилади.
-
Касб-хунар лексикаси бсйича дастлабки лингвистик тадқиқот иши деб С.Иброҳимовнинг "œФарғона ипакчилари лексикасини срганишда бир тажриба" номли номзодлик диссертаяисси ҳисобланади. Бу иш тилшуносларимиз диққатини касб-ҳунар лексикаларига сна ҳам тортди ва унга қизиқиш кучайди.
С.Иброҳимовнинг қатор асарлари ва докторлик диссертаяисси сзбек тили касб-ҳунар лексикасини срганишда схши намуна бсла олган.
-
Ширин образи биринчи маротаба ёзма адабиётда Фирдафсийнинг "œШоҳнома" асарида қаламга олинган. Кейинчалик Аизомий Ганжавий сса уни алоҳида ишқий-саргузашт достон ҳолига келтирган. У XIV асрда Қутб томонидан туркий тилга таржима қилинган.
P.S Ширин образи мумтоз адабиётимиздаги ксплаб асарларда учрайди. 590 йилда тахтга стириб, 628 йили слдирилган Арон шоҳи Хусрав Ларвезнинг севикли хотини Ширин ҳақида тарихчи Табарий (923 йилда вафот стган) уни "œХусравнинг снг севикли хотини бслган", деб хабар беради. Баъламий (966 йилда вафот стган)нинг фикрича ундан гсзал аёл бслмаган. Аима бслган тақдирда ҳам, сз севигисини слими билан исбот стган бу гсзал малика ҳақида ксплаб афсоналар тсқилган. Ҳатто араб сайёҳи Ақут (1179-1229) Ширин муҳаббати ҳақида Бухустун тоғида Доро ёздирган ёзувларни сз ксзи билан ксрганлигини маълум қилади.
Кейинчалик Ҳазрат Аавоий сзининг 5 достондан иборат "Хамса" асарида бу образга кенг ксламда ёндашган.
-
Ўзбек мумтоз адабиётида биринчи тарихий достон Муҳаммад Солиҳнинг "œШайбонийнома" асаридир.
-
(http://i033.radikal.ru/1106/30/a2eb0af024d2.jpg) ISTIQLOL DAVRI, UMUMAN O'ZBEK ADABIYOTIDA
BIRINCHI ROMAN YOZGAN ADIBA - SALOMAT VAFO HISOBLANADI.
-
Birinchi o'zbek Folklor ansamli 1978-yili Toshkent viloyatining Bo'stonliq tumanida "Gulyor" nomi b.n tashkil etilgan.
-
Ko'pchilini habari bomi yuqmi,
"Tour de France" sprintini yutgan birinchi O'zbek "Tashkent Terror" laqabi bilan mashxur
Jamoliddin Abdujabborov buladi.
Erishga yutuqlari:
1991 yil Tour de France g'olibi
1992 yil ispaniya ochiq chemoiyanati mutloq g'olibi
1993 yil Tour de France g'olibi
1994 yil Italiya ochiq chempiyanati g'olibi
1995,1996 va 1997 ladayam chempiyanatla g'olibi buganla brat.
Ungacha SSSR ri ko'p karra chempiyoni.
O'zbekistonda 1964 yil Toshkenda tug'ilgan.
-
(http://i033.radikal.ru/1106/30/a2eb0af024d2.jpg) ISTIQLOL DAVRI, UMUMAN O'ZBEK ADABIYOTIDA
BIRINCHI ROMAN YOZGAN ADIBA - SALOMAT VAFO HISOBLANADI.
"O‘tkan kunlar" roman emasmidi yoki bu ayolning romanlaridan keyin yozilganmi? uzr, yanglish savol bo`lsa va off-top uchun
-
Birinchi roman yozgan ayol ijodkor. Ijodkor ayollar ichida birinchi roman yozgan.