Arab yarim oroli va u yerdagi xalqning ahvoli
Bu ikki mamlakatning janub tarafida boshqa bir qit’a bor edi; uni Arab yarim oroli (Jaziratul-arab), deb ataganlar. Bu yerning xalqi asosan arablardan tashkil topgan. Arab yarim oroli Rum va Eron yurtlari kabi obod emas, balki ko‘p yerlari qumlikdan iborat bo‘lib, ba’zi qit’alardagina obod manzillar mavjud edi. Bu qit’alardan eng mashhuri va muboragi Hijozdir, chunki bu qit’ada Makka bilan Madina joylashgan. Xaritaga qarasangiz ko‘rasizki, Hijoz qit’asining bir tarafi Qizil dengiz va boshqa bir tarafi cho‘ldir. Bu joylarni Rum va Eron davlatlari egallay olmaganlar. Bu yerda yashovchi xalqlar Rum va Eron kabi o‘z hukumatlariga ega bo‘lmay, qabila-qabila, ya’ni to‘p-to‘p bo‘lib yashaganlar. Har bir qabilaning o‘z sardori bo‘lgan.
Barcha arablar johil va badaviy (sahroyi) bo‘lganlar. Cho‘ponlik va qaroqchilik bilan kun ko‘rganlar. Biron yil bo‘lmaganki, bir qabila ikkinchisiga hujum qilmagan, o‘rtada qon to‘kilmagan bo‘lsin. Barcha qabilalarning diii butarastlik edi. Makka shahridagi Ka’ba xonasida 360 but (sanam) o‘rnatilgan bo‘lib, har bir qabila o‘ziga tegishli butga sig‘inar edi. Qimorbozlik va sharobxo‘rlik ularning ko‘ngil ochar ishlari bo‘lgan. Agar ularniig xotinlari qiz tug‘sa, or qilib, begunoh go‘daklarii tiriklayin yerga ko‘mar edilar. Xullas, na faqat Rum va Eron yoki Arab yarim orolidagi qabilalar, balki butun olam davlatlari xarob ahvolga kelgan edi. Buyuk Hazrati Parvardigor bu dunyoning xarobaliklarini xohlamas edi, shuning uchun bot-bot payg‘ambarlar tayin qilib, ular orqali pand-nasihatlar qilardi. Alloh taolo juda ko‘p payg‘ambarlar yuborgandan so‘ng, endi haqdin bilan oxirgi payg‘ambarni yuborishga qaror qildi, ammo oxir zamon payg‘ambarini Rum va Eron kabi buyuk davlatlardan tanlamadi, chunki bu davlatlardagi odamlar ko‘p beaxloq, beandisha va beg‘ayrat bo‘lib ketgan edilar. Ammo Arab yarim orolidagi Hijoz arablari Rum va Eron podshohlariga hech vaqt tobe’ bo‘lmagan va u mamlakatlarning xalqlari bilan bordi-keldi qilmagan edilar; harholda axloqda ulardan mumtozroq edilar. Ularning xislatlaridan ba’zilari shuki, ular musofirparvar, rostso‘z, g‘ayratli, so‘zamol va shoirlik iqtidoriga ega edilar. Binobarin, Xudoyi taolo u buyuk Payg‘ambarni arab qavmidan tayin qildiki, ul janob bizning Payg‘ambarimiz Muhammad ‘alayhissalom bo‘ldilar.