manin qishlog'im Xitoy xalq jumhuriyati Shinjang o'zark bo'lgasi Aqsuv viloyati Boy nohiyasadagi Sayrom qishlog'idir. ol yurtda Muhammad Ya'iqubbek mirzosi Mulla Muso Sayromiy tavallud bo'lib << Torixiy Hamidi>>, <<Torixiy Aminiya>> kabi buyuk asarlarni yozib Totoristondagi Qozonda chob attirgandir. ol hazrat <<Torixiy Hamidi>> kitobida Sayrom haqida Sayromlilar Turkistondagi Sayromdan kalib yarlashkandir,deb yozg'andir. Bu yarda yana Nimshahid Armiyo Ali Sayromi dagan juda katto shoir o'tkandir. bu musaddas ol zadningdir :
(Uyg'ur Tilida yo'llanib qoldi, uzra suroyman)
Péqirning Iqrari
(Museddes)
Nimshéhit
Patti köksümge zeher tirnaqlaring, ey shum pelek,
Urdi qanliq qamchasin alchaqlaring, ey shum pelek,
Qaqshatip yutti meni patqaqlaring, ey shum pelek,
Aldi gül orni tiken-yantaqlaring, ey shum pelek,
Qan shorap chaqti - zülük chaqqaqlaring, ey shum pelek,
Her qedemde ming tuzaq-qiltaqlaring, ey shum pelek.
Qaysi bir nes künikim men töreldim zimin'ge?!
Qaysi bir dunya jehennem oxshaghay bu türmige?!
Qan yutup her dem zeher-zequm yedim men künige,
Ming ölüp, ming yol tirildim cherxi bidat zulmige.
Basti bashimni bu zulmet taghlaring, ey shum pelek,
Barmikin dunyada adil chaghlaring, ey shum pelek?!
Uchti shemi közlerimdin uchti ümidning nurlari,
Ketti sewri ilkimizde ötti hörlük künleri,
Qayda barsam zulmi bidad nale-peryad ünleri,
Közimizni basti zulmet qap-qarangghu tünleri.
Qan bilen alude qol-barmaqlaring, ey shum pelek,
Belki qol-puttur sanga qorchaqlaring, ey shum pelek.
Kimgedur rozi-sapa, kimlergedur zulumi - sitem,
Kimgedur bayramlaring, kimlergedur cheksiz elem,
Biz nichün tenglik süyidin behri almay qetre hem,
Sürse shumlar eyshi-ishret, biz nichün teshna shu dem?!...
Yoq iken edling bilen insaplaring, ey shum pelek,
Boghuzimizgha sürdi tigh qassaplaring, ey shum pelek.
Boldi zulmingdin juda gülzaridin bulbullari,
Bigunah chüshti qepeske qirilip nurghunlari,
Wetensiz boldi qachip yurtidin oghullari,
Boldi xar boyun qisip yétim-yétime tullari.
Chiqmidi derding bilen armanlaring, ey shum pelek,
Qaydidu exlaq yene wijdanlaring, ey shum pelek?
Qanmidu, marjanmidu, ya qetre shebnem yashimiz,
Tashmidu, ya taghmidu, qayghuda yatqan bashimiz,
Yoqmidu dunyada bizning ich köyer yoldashimiz,
Daima qayghu-elem, hesretmidu qurdashimiz.
Sorulup bash üstige tupraqlaring, ey shum pelek,
Boldighu zindan kebi heryaqlaring, ey shum pelek.
Wah... Ejeb qush uwasigha shum Yilan «méhman iken»!
Bilmiduq awwal dilida bir ghezel pinhan iken,
Aldanip qiltaqqa chüshtuq --- hileger dewran iken,
Yaki qismetni ezelde mollasi yazghanmiken?!...
Zepmu patti boghuzimizgha qarmaqlaring, ey shum pelek,
Bigunahlar köksini yarmaqlaring ey shum pelek.
Ne gunahliq bende biz zulmette qalduq nagihan,
Jayimiz purqetke toldi, dagh bilen qiynaldi jan,
Yoq adawet-gine birle bizge boldung bedguman,
Körmigendu shungghache héchkim bu ishni héchqachan.
Közüng kichik, tar sening qorsaqlaring, ey shum pelek,
Qan-yiring-zerdapqa tolghan dowsaqlaring, ey shum pelek.
Boldi qoylar pasibani, böriler aghzida xun,
Kim heqiqetni dese, boldi hem hali zebun.
Aylanip tetür hemishe cherxing sening kaj - wajigun,
Basti töhmet-pitniler alemni manendi quyun.
Boldi hakim üstimizde zaghlaring, ey shum pelek,
Öchmigey mehshergiche bu daghlaring, ey shum pelek...
Héch bulut künni tosalmas, perde zulmet chak bolur,
Nimshéhit qayghurmighin köp, kelgüsing parlaq bolur,
Nispi ay bolsa qarangghu, nispi roshen aq bolur,
Ta ezeldin béri bu qanun erur, shundaq bolur...
Aqiwet güm bolghusi rawaqlaring, ey shum pelek,
Örtenip kül bolghusi tayaqlaring, ey shum pelek...