Бизнинг узоқ тоғли Ауротамизнинг қишлоқлари газ ва слектр нуридан баҳраманд. Шундай бслса-да, ҳар бир нуроталикнинг хонадонида счоқбоши мавжуд бслиб, унда тандир, иккита счоқ — бири чой қайнатишга, иккинчиси сса овқат пиширишга мслжалланган.
Қадимдан ҳам урф-одатимизга ксра, бсй етган қизнинг хонадонига борган совчи, аввало, унинг счоқбошига разм солган. Бу жойнинг супуриб-сидирилганидан тортиб, қозонларнинг қопқоғи устидан оддий матолардан чанг урмаслиги учун "декпсшонак" (ёпқич) бор-йсқлигию, ҳатто счоқ олдида турган косовнинг бир томонлама ушланганига (мабодо, косовнинг икки томони қорайган бслса, сша аёлни бефаросат ҳисоблашишган) ча сътибор беришган. Биздан бир маҳалла нарида сшайдиган Ҳикматой ас Бомулло махсум қизларининг мсрили счоқбошиси ҳамон ёдимда. Ас қсшниларга ҳам рапида ссаб, қозонларни ушлаш учун қслқопчалар тикиб берарди. У счоқбошининг қозони орқаси қора кусдан, ичи қорамойдан тоза бслишига ҳамиша сътиборли сди. "Қозоннинг ичи тоза бслса, доғлаётган мойинг олов олмайди, орқаси тоза бслса, пишираётган овқатингга аланга тез таъсир қилади", — дердилар доим.
Ас тандир, счоқларини ҳар йили кузда ичи ҳамда ташини сомонли лой билан слтиллатиб шуваб чиқарди. Мабодо тандирининг оғиз томони тушиб кетган оилаларни ксрса: "Бу тандирга "раҳмат" дегин. Сенга шу ҳолатда нон узатаспти", — дес танбеҳ бериб қссрди.
Табриклайман, савобли мавзуни бошлабсизлар. Чунки бугунги ёшларимиз сртага бир оиланинг бекаси бслмоққа тайёргарлик ксраётган қизлар, бизнинг ота-боболаримиз қадрлаб келган счоқбоши сирларини билиб қсйсалар, сзларига фойда-ку!
Саодат А АҲМАТОВА,
кекса фахрий,
Аавоий вилости,
Аурота шаҳри.