127
Sizga qo‘rqinchli yo‘llar haqida aytib o‘tirmayman, ularni «o‘lim talvasasi»da aytib o‘tganman, lekin chindan ham butun yo‘l rasvo edi. Bunaqa yo‘llarda siz o‘zingizniki bo‘lmay qolasiz, hatto yashayotganingizga shubhalanasiz, chunki istagan kishi hech bir sababsiz sizni to‘xtatishi, tintuv o‘tkazishi, urishi va o‘ldirib yuborishi mumkin. Tog‘ dovonlari undan ham battar: arang turgan tor yo‘laklar, to‘satdan yog‘adigan qor va tumanlik, na yuqorida va na jardaligingni bilmasliging, tekis yerga chiqamanmi-yo‘qmi deya umidsizlikka tushish... Bunaqa yo‘llar odatda faqat ertaklarda aks ettiriladi. Lekin bu bo‘sh yupanchdir, chunki haqiqatda u yakun emas, balki qo‘rqinchli tushning boshlanishidir.
Lekin ular yo‘l tugadi deyishsa ham, sayohat hanuz davom etardi. Biz Qoshg‘arda avval Rossiya elchixonasi bo‘lgan, bir kechalik tunash bahosi 500 dollarlik (BMT ning cho‘ntagidan ketadi-ku) mehmonxonada to‘xtadik. Bu dabdabali binoda «Yirik O'lja», polkovnik MakKartni, josuslar ari uyasi va romantizm hanuz saqlanib qolgandi. Ajoyib suratlar, g‘aroyib mebel va ipak devorlar... Mening bu mamlakatga kirish uchun vizam yo‘q edi, xo‘jayin buni bilar, dam-badam «Biz BMT himoyasidamiz» deb qo‘yardi. Chindan ham xo‘jayin mehmonxonaga to‘lagan bahoni ko‘zdan kechirarkan, hech kim mendan bu haqda so‘ramasdi. Xo‘jayin esa pasportini umuman ko‘rsatmas, uning o‘rniga hamma joyda BMT guvohnomasini ko‘rsatar, faqat bir gal kanadalik qizining rasmini pasportining ichidan olib ko‘rsatganda, unga ko‘zim tushdi. U pasportni boshqa qog‘ozlarining ustiga tashlab, kelgusi rejalarni muhokama qilishga tushdi.
Men esa rejamni allaqachon pishitib qo‘ygandim...