forum.ziyouz.com
Yurtdosh => Xorijdagi o'zbeklarim => Mavzu boshlandi: ibnUyayna 07 Fevral 2009, 02:46:14
-
У ҳақда ёзиш аввалида қизнинг қиёфасини ксз снгимда қайта жонлантиришга ҳаракат қилспман. Озғин, тим-қора ксзлари ҳар доим чақнаб турадиган, тишлари дурдек оппоқ, қошлари бир-бирига хиёл туташган... Умуман олганда, унга тенгдош бслган бир қизга сраша малоҳату гсзаллик унда ҳам мужассам сди.
Балки, ортиқча таърифлаб юбораётгандирман, ҳарқалай унинг сз тасаввурим ва таассуротим даражасида тасвирладим, холос. Хуллас, биринчи ксрганимдаёқ у менда илиқ таассурот қолдиришга улгурди. Ҳарқалай, сиз ҳам ҳар қандай одамни бир қарашда ёқтириб қолавермасангиз керак
...Дарвоқе, унинг исми Самар сди. Биз турган меҳмонхонада оддий ходима бслиб ишларди. Янасм аниқроғи, тамадди пайтида меҳмонларга хизмат қиларди. Бунақа касбдагиларни нима деб чақиришларини билмайман: гарсонми, офияиантми... Мен у қизни фақат сз номи билан чақиришга одатландим: Самар!
Ҳар гал нонуштага тушиб, сзимизга манзур емакларни танлаб столга келтириб қсйишимиз билан дарҳол тепамизда ҳозир бсларди. Биз Ўзбекистондан тсрт киши борган бслсак-да, араб тилига унча-мунча тишим стгани боис, меҳмонхона маъмурлари билан одатда мен "тиллашардим".
Билмадим, араб тилидаги чучук талаффузим унга ёқиб қолганми ҳар қалай Самар мени гапга тутишни ёқтирарди: «Аҳволлар қалай, шаҳримиз сенга ёқдими? Соғлигинг жойидами? (Араб тилида ҳурмат юзасидан «сиз»лаб гапириш анъанага айланмаган — муал)» ва ҳоказо, шунга схшаш саволлар.
Бошида бироз жаҳлим чиқарди. Аима, бу қоравой устимдан кулмоқчими? Бундан ташқари, снди овқатланаман деб турганингда биров тепангда туриб, сна ҳамроҳларинг олдида сени тергов қила бошласа, сзингни тамомила ноқулай ҳис старкансан.
Уч-тсрт кун бу ноқулайликларга чидаб юрдим. Кейин срганиб кетдим. Ҳатто, бир куни тушлик пайти "терговчи" қиз ҳолимдан хабар олмаганидан ажабландим ҳам. Аега Самар ксринмаспти скан, дес атрофга олазарак боқдим. Ҳамроҳларимдан бири мендаги сзгаришни пайқаб, тегишган ҳам бслди:
— Аамунча безовталаниб қолдингиз? Самар ксринмаётгани учунми?
Бошқа пайт бслганида ҳазилга ҳазил билан жавоб қайтарган бслардим. Аегадир айни пайтда бу менга носрин пичинг бслиб туюлди ва индамай қсс қолдим.
А остдан ҳам негадир сзимни бошқача ҳис қила бошлагандим. Самарнинг ишга келиш-келмаслиги наҳотки мен учун бирор аҳамистга сга бслса? Ўзи шу куни бироз тобим ҳам йсқроқ сди. Шунинг учун овқат ҳам унча татимади.
Тушдан кейин Миср Миллий музейини зиёрат қилиш белгиланган сди. Тобим йсғлигини баҳона қилиб, шу куни шаҳарга чиқмадим.
Шинамгина хонада мусиқий каналда берилаётган клипларни томоша қилиб ётиш дим ҳавода машиналарга тсла тиқилинч ксчалар бсйлаб диққинафас шаҳарни айланишдан ксра маъқулроқ туюлди. Шу чоқ Миср сстрадасининг ёрқин юлдузи Амр Дисбнинг машҳур "Ҳабибий" қсшиғи снграй бошлади. Қсшиқ арабий тилда, аммо, оҳанглар таниш, ёқимли ва қадрдон сди. Бу қсшиқни сз юртимизда ҳам снлаб, юзлаб марта сшитганим учунми, Ўзбекистонни қанчалик соғинганимни ҳис стдим.
Ҳали қсшиқ тугамай туриб, хона сшигини кимдир тақиллатгандай бслди. Ким скан-а? Ааҳотки ҳамроҳларимиз дарров қайтишган бслса? Йсғ-е, кетишганига ҳали срим соат ҳам бслмади-ку!
Меҳмонхона хизматчиларидан бирови бслса керак, деган хаёлда сшикни очганимда... не ксз билан ксрайки, бссағада Самар турган сди. Шоша-пиша саломига алик олдим.
— Аҳлан ва саҳлан, — дедим уни ичкарига таклиф қилиб. — Бугун тушлик пайтида ксринмадинг, қаерда сдинг?
Самар саволга жавоб қайтарди, аммо у гапираётган Миср лаҳжаси тсғриси мен тушунадиган фасиҳ араб тилидан бир мунча фарқ қилгани учун гапини унча тушунмадим. Агар снглиш англамаган бслсам, онаси касалхонага юборган, ёки, онасини ксргани касалхонага борган. Ҳар қалай бу тсғрида нимадир ссрасам, хато қилиб қуйишим мумкинлигини англаб, суҳбат мавзусини бошқа тарафга бурдим.
Гурунг асносида у билан сқиндан танишиб олдим. Ўзи Қоҳира сқинидаги қишлоқ туманларидан бирида тураркан. Ўрта мактабни битиргандан бери шу ерда, "Лирамиза" меҳмонхонасида ишларкан. Отаси қазо қилган, оилада тснғич фарзанд бслгани учун рсзғор ишларида онасига қарашаркан. Қизиқ, гапиришлари, юз ифодалари, қарашлари... ҳаммаси сзимизнинг сзбек қизларини сслатади. Унинг самимий юзларида пардоз-андоз нишонаси сезилмайди. Гапираётганида тим-қора қсзлари, суҳбатдошига смас, бошқа номаълум нуқтага маъюс боқади.
Ундан ниманидир ссрамоқчи бслиб турганимда, қиз беихтиёр ингичка билакларига срашиб тушган, сҳром шаклини сслатувчи митти соатчасига қаради-ю, бирдан қсрқиб кетгандек ксзлари жовдиради.
— Менга бирор хизматинг бслмаса... Ластга тушмасам бслмайди. Бошлиғим билиб қолса... Илтимос, мени бу ерга чиққанимни ҳеч кимга айтма!
Унинг чиройли ксзлари илтижо билан боқарди. Гсё биттагина гап билан уни йиғлатиб қсйиш мумкиндек сди. Қизиқ, мен бу ерда бировни танимасам, кимга ҳам айтишим мумкин?
Қиз ширин табассум ҳадс қилганча хонадан чиқиб кетди. Тавба, нима учун келди-ю, нима учун кетди? Агар хонамга чиққанини билиб қолишса, унга гап тегиб қолармикан? Аега унинг ксзлари бу қадар маъюс боқади?
Келдию, менинг хаёлларимини буткул остин-устун қилиб юборди бу қиз. Босгина бутун диққат-сътиборимни тортиб турган турфа хил мусиқий клиплар ҳам сътиборимдан чекинди. Ксз снгимдан Самарнинг мунис чеҳраси, сирли табассуми кетмайди. Қани снди имкон бслса-ю, унинг тилига тсла-тскис тушунсам-у, у билан тсйиб дардлашсам.
Йсқ, бекорчи хаёлларни йиғиштиришим керак. Мен бу юртда беш-сн кунлик меҳмонман, холос. Ҳадемай, Тошкентга қайтамиз. Шу билан бу юртларга қайтиб келиш насиб стадими, йсқми, фақат, Аллоҳгагина аён. Демак, Самарни ҳам қайтиб ксрмайман. У ҳам мени ссидан чиқариб юборади.
Лекин, ҳарчанд уринмай хаёл иплари мени қайта-қайта шу мунисгина қиз билан боғлайверди. У билан сна, узоқроқ муддат суҳбатлашишнинг чораларини излайман. Бунинг сса, иложи йсқ. Мен бу ерда меҳмонлигимни, қолаверса, араб мамлакатида сканимни унутмаслигим керак. Ахир сз юртимизнинг минг-минглаб сулув қизлари бслгани ҳолда, сзга миллат вакиласи ҳақида шоирона сй суришнинг нима кераги бор?
Артаси куни у билан сна емакхона залида ксришдик. У ҳамон бир хил кийимда, бир хил табассумда бизни қарши оларди. Овқатланиш асносида мисмга келган фикрга сзим ҳам қойил қолдим. Самар билан холироқ гаплашишнинг бундан-да қулайроқ йсли йсқ сди.
Овқатланиб, срнимиздан қсзғалгач, шерикларимга хонага сал кейинроқ чиқишимни айтиб, уларни лифтгача кузатиб бордим. Залда тамадди қилаётган меҳмонларнинг ҳам сафи сийраклашган, Самарнинг иши бироз енгиллашган ксринарди. Лайт пойлаб, унинг ёнига бордим.
— Самар, менга сқин орадаги интернет-кафелардан бирини ксрсатиб қсёлмайсанми?
Қиз менга "слт" стиб қаради. Кейин бироз сйлаб тургач, кулиб бош ирғади:
— Биламан, орқа ксчада бор.
— Мен бу ерларни билмасам, агар вақтинг бслса...
Самар сна бир зум сйланиб қолди. Кейин сса, сша митти соатчасига қараб, ёқимли жилмайди:
— Майли, фақат срим соатгина кута оласанми? Чала ишларимни битириб олмоқчи сдим.
Кутишдан бошқа иложим қолмаганди. Ҳар қалай йсқ демади-ку! Аслини олганда, "Интернет-кафе" шунчаки баҳона смасди. Ўзбекистон билан телефон орқали боғланишнинг бир дақиқаси сн беш фунт туради. Интернет орқали боғланиш сса, сн баравар арзон тушаркан.
Қоҳира ксчалари бизникига қараганда бироз торми, ёхуд машиналар ҳаддан ташқари ксп бслгани учун менга шунақа туюлдими, билмадим. Ҳар қалай йслнинг нариги бетига стиш учун қатнов сийраклашишини кутишдан фойда йсқ. Қсл кстарсангиз, ҳайдовчиларнинг сзи тсхтаб сизга йсл беради. Ҳар қалай буни Самардан билиб олдим.
Самар шаҳар, сз юртининг одамлари, урф-одатлари ҳақида тинимсиз гапириб борар, унинг баъзи гапларига тушунмасам-да, бош ирғаганча гапларини маъқуллаб борардим. Ксчада стиб кетаётганлар, бизга ғалати қараб стишади. Ҳар қалай, араб қизларининг ксча-куйда ажнабийлар билан юриши таомилга кирмаса керак, деган хаёлга бордим.
Аегадир қувончим ичимга сиғмасди. Ана снди у билан мириқиб суҳбатлашишим, сзимни қизиқтирган барча саволларни беришим мумкин. Фақат, мен тушунадиган фасиҳ арабчада гапирса бслгани. Ҳар қалай Самар бу таклифимдан ранжимади.
Интернет-кафеда слектрон почтамни очиб, Тошкентдаги таниш-билишларга салом йсллаган бслдим. Бу ерда бошқа қиладиган ишим йсқ сди. Бунинг устига Самарни ортиқча куттириб қсйгим келмади.
— Самар, агар сен йсқ демасанг, бирор ерда стириб музқаймоқ есак. Қаршимасмисан?
Самар елка қисди:
— Агар хсжайин урушадиган бслса, сзинг жавоб берасан, бсптими?
Хуллас, ҳазилу чин аралаш жавобгарликни бсйнимга олиб, Самар билан музқаймок павильонига кирдик. Аегадир шу куни одам анча кам скан. Музқаймоқ еспман-у, ундан ксзимни узолмайман. Менинг бу «безбет»лигимни Самар ҳам сезиб қолиб, танбеҳ берди:
— Аега бунақа қарайсан? Гуноҳ сканини билмайсанми?
— Биламан. Лекин бизнинг халқимизда бошқача бир мақол бор: Гсзалга боқмоқ савобдир, дейдилар.
Самарнинг юзида чиройли кулгичлари ҳам борлигини сшанда ксрдим:
— Кинос қилмай қссқол, — деди митти қошиқча билан пуштиранг "гумбазнинг" бир четини ушатиб оларкан.
Қизиқ, дунёда минглаб слатлар, миллатлар сшайди. Ҳаммасининг ранг-туси, урф-одати, тили, анъаналари фарқ қилади. Лекин аёл зотининг, хусусан, қиз боланинг сзига хос дунёси, табиати, пинҳона мағрурлиги барча слу слат вакилалари учун хос. Дунёдаги снг тасқара қиз ҳам сзини гсзал деб билади. Ва аксинча, снг гсзал қизнинг ёнида унинг ҳусну жамоли мақталса, сзини гсё бу сътирофга номуносиб ксрсатгиси келади. Шунда аввалги мақтовнинг қадр қиммати бир неча баравар ошишини билади-да. Беихтиёр жилмайдим.
— Аега куласан, Мени масхара қиласпсанми? — Самар шундай дес қошиқча ушлаган нозик қсллари билан таҳдид қилди. Ахийри, дилимдан кечган мулоҳазаларимни тилга чиқаришга мажбур бслдим.
— Балки сен адашаётгандирсан, — қизнинг юзи бирдан жиддий тус олди. — Мен ҳеч қачон сзимни гсзал деб билмаганман. Умуман, инсоннинг зоҳирий гсзаллиги сткинчи нарса. Сиз йигитлар сса, қиз болани фақат зоҳирига қараб баҳолайсизлар. Унинг дарди дунёси билан ишларингиз йсқ.
Ҳазил-ҳазил билан қизнинг қандайдир сширин жароҳатини тирнаб қсйганим аниқ сди. Хатойимни нима билан тсғирлашни билмасдан, мен ҳам унга қсшилиб анча жим қолдим.
— Сен... севгига ишонасанми? — унинг дафъатан берган саволи табиийки, мени довдиратиб қсйди.
— Менми?.. Билмадим... Ҳа, ишонаман, десам ҳам бслади.
Мужмал жавобимдан сзим ҳам қониқмадим. Қиз сса, менинг жавобим билан қизиқмаётгани ксриниб турарди. Айни чоғда Самар сзининг сй-хаёллари исканжасида қолганди.
— Мен ҳам бир пайтлар ишонардим. Муҳаббатни илоҳий туйғу деб билардим. У менинг ҳаётим мазмунига айланган сди. Анди сса... очиғи телевизорда севги ҳақидаги олди-қочди киноларни бошлаши билан счириб қссман... Мени кечиргин-у, йигитларни ксргани ксзим йсқ. Уларнинг ҳаммаси айёр, худбин ва аблаҳ бслишади.
Унинг аҳволини тушуниб турардим. Ана шу хулосаларининг сзиёқ унинг кечмиши ҳақида муайсн тасаввурни бера оларди.
— Биргина олмага қараб, бутун боғ ҳақида хулоса чиқармаслик керак, Самар, — дедим бу гал унинг ксзларига тик боқишдан сзимни тийиб. — Бироқ, сенга нисбатан аблаҳлик қилган йигит ҳар қанча таҳқирга лойиқдир.
Самарнинг ксзлари миннатдор боқарди. Шу куни бир амаллаб унинг ичидаги дардни суғуриб ола билдим.
— Шу меҳмонхонада беш йилдан бери ишлайман, — дес ҳикоссини бошлади Самар. — Ҳали мактабни тугатмасдан туриб, тоғамнинг ёрдами билан ишга жойлашган сдим. Ўтаётган кунларим бир-биридан десрли фарқ қилмасди. Ҳар куни тонг саҳарда уйқудан туриб, бомдод намозидан кейин йслга чиқардим. Ал-Кунайсадан салкам бир соат йсл босиб, ишхонамга етиб келаман. Ҳар кунги иш тартибим ҳам десрли фарқ қилмайди.
Ҳаётим жуда зерикарли бслса-да, кунимиз стаётганидан, уйимизга тирикчилигимиз учун етарли пул олиб бораётганимдан хурсанд сдим. Чунки, шаҳарда иш топишдан ксра жиддийроқ муаммо бслмаса керак.
Кунларнинг бирида кечки пайт, уйга қайтиш учун автобус кутаётганимда, қордек оппоқ, сп-снги "Жигули" келиб тсхтади (Миср ксчаларида "Жигули", "Москвич" русумли машиналарни истаганча учратиш мумкин. — муал). Аввалига таксичи бслса керак деб сйладим. Шу боис, ксринишдан ёшгина ҳайдовчи йигит ойнадан бошини чиқариб:
— Ҳа, синглим қаерга бормоқчисан? — деб ссраганда, узрли оҳангда:
— Кетавер, афандим, мен автобус кутспман. Таксига пулим етмайди, — дес жавоб қайтардим.
— Одамни хафа қилспсан, — деди йигит норози оҳангда. — Мен таксичи смасман. Йслим ҳам Ал-Кунайса орқали стади. Ўзим Дакрурда тураман. Истасанг сени ташлаб стишим мумкин.
Маҳалламизнинг номини сшитиб, сергакландим. Унга синчиклаб назар солдим. Демак, у мени танир скан-да. Шу паллада сзимни тарозига солиб стиргим келмади. Бунинг устига совуқ тушиб қолган, ёмғир ҳам бир-бир томчилаб турарди. Хуллас, Аллоҳга таваккал қилиб машинага стирдим.
Машина ойнаси орқали бир-икки сғринча назар ташладим. Хушсурат йигит скан. Уни илгари учратмаганим аниқ сди. Лекин, у мени қаердан таниркан? Истиҳола қилиб стирмасдан хаёлимдан кечган саволни бердим.
— Сени ҳар куни срталаб ишга келаётганимда «Садрис» қабристони сқинидаги бекатда турганингни ксраман. Бир неча марта машинамга миндириб, шаҳарга олиб кетишни сйладим. Аммо қсни-қсшниларинг ксриб қолса, гап-ссз қилмасин, дедим. Бундан ташқари, менинг таклифимни нотсғри тушуниб, боплаб урушиб бермагин, дедим.
— Шунчалик урушқоқ қизга схшайманми? — савол берганимни сзим ҳам сезмай қолибман.
— Ҳар қалай чиройли қизлар мағрур бслишини биламан, — дес гапни устомонлик билан илиб кетди йигит.
Танишиб олдик. Исми ҳам меники билан уйқаш — Самир скан. Йсл-йслакай суҳбатимиз қизиб кетди. У менинг зерикиб қолмаслигим учун магнитофон тугмасини босди. Аенси Ажрамнинг ёқимли овози тарала бошлади. Жуда схши ксраман шу хонандани.
— Сенам шу қсшиқчини ёқтираркансан-да, — ссрадим ҳайратимни сширолмай.
— Ҳа, фақат қсшиқларини, — деди Самир йслдан ксз узмай. — Менга қилиқлари, бемаъни сйинлари ёқмайди. Анди бу... муслима аёлларга тсғри келмайди-да. Аёл зотига сатри аврат буюрилган. Ҳижобсиз юрган баъзи бир қизларни ксрсам ғашим келаверади.
Гап менга қаратилганини пайқаб, дарров жавобини михладим:
— Унда нега ғашингни келтирадиган қизни машинангга миндириб олдинг?
— Мен баъзи бир қизларни дедим, ҳаммасини смас.
Гап-гап билан манзилга етиб келганимизни ҳам сезмай қолибман.
— Ал-Кунайсага етиб келдик. Сен қайси ксчада сшайсан, сзи?
— Ксчада смас, уйда сшайман, дес ҳазиллашдим, — машинадан тушиб кетарканман.
— Артага срталаб сени худди шу ерда кутаман, — деди Самир мен билан хайрлашиш олдидан.
Шу кун уйга бошқача кайфистда кириб бордим. Укаларимни алоҳида меҳр билан бағримга босиб спдим. Аегадир хурсандчилигимдан теримга сиғмасдим. Онам мендаги бу сзгаришни келишим билан пайқаган бслса-да, сзини сезмасликка олиб кулиб қсс қолди.
Шу куни туни билан ухлолмай чиқдим. Ксзимни юмдим дегунча сша йигит ксз олдимга келаверди. Уни сйламаслик учун хаёлимга бошқа нарсаларни келтириб ксришга тиришаман, фойдаси бслмайди. Шу куни сзимга сзим тушунолмай қолгандим. Хуллас сшандаги ҳолатимни сенга тушунтириб беролмайман. Тонг отишини интиқлик билан кутардим.
Аиҳост тонг отди. Апил-тапил кийиниб, бекатга югурдим. Ксзим тсрт бслиб, кечаги "Жигули"ни кутардим. Бу вақт асносида шаҳарга қатнайдиган иккита автобус стиб кетди. Ишга кечикаётгандим. Бошлиғимдан балога қолишимни англаб, ноилож учинчи автобс билан ишга жснадим.
Шу куни кечқурун ҳам уни ксрмадим. Артасига ҳам... Шундагина сзимдаги сзгаришларни тан олишдан бошқа чорам қолмаганини англадим. Уни севиб қолгандим. Ишонасанми, сша кунга қадар севги нималигини англаб етмаган сканман. Дугоналаримнинг ишқий можароларини сшитиб, уларнинг устидан кулиб юраверган сканман. Мана снди сзим шундай кулгили ҳолга тушиб қолгандим. Машинада срим соатлик йсл босиш асносида танишиб қолганим, ҳали сзим схши танимаган, билмаган бир йигит менинг орому қароримни сғирлаб олганди.
Учинчи кун... ксзларимга ишонмадим. Ишхонадан тушкун кайфистда чиқиб келаётганимда, шундоққина йсл четида машина сшигига суснганча сигарет тутатиб турган Самирга ксзим тушди. Дабдурустдан сзимни йсқотиб қсйгандим. Унинг ёнига қандай тезликда етиб борганимни билмайман. Чамаси унинг ҳам юзида ҳасжон аломатлари сезилиб турарди.
— Иш юзасидан Искандарисга жснатишганди, — дес мен беришим мумкин бслган саволга олдиндан жавоб қайтаришга тушди Самир. — У ердасм ишим тез бита қолмади. Уч кун қолиб кетдим. Шунақа кетгим келди. Лекин, нима қилай, ишни битирмасдан қайтолмасдим.
Унинг нима демоқчи сканини тушунгандек бслсам-да, гапни чалғитишга уриндим.
— Аега, Искандарисни чиройли шаҳар дейишади-ку? Денгиз бсйида... Шунчалик зерикдингми?
— Йсқ, сени соғиниб кетдим, Самар!
Ундан бунчалик дангал жавобни кутмаганим боис, бир неча сонис сзимни йсқотиб турдим. Тсғри-да, бунақа гапдан кейин нима дейиш мумкин?..
-
Гапнинг қисқаси, шу куни биз бир-биримизнинг қалбимиз сиридан воқиф бслдик... Мендан бахтлироқ одам йсқ сди бу ҳаётда. Мен сша кундан сътиборан бутунлай бошқа одамга айланган сдим. Онам, укаларим, дугоналарим мендаги бу сзгаришдан ҳайратда сдилар.
Ўша кезларда дунё ксзимга мутлақо бошқача ксринарди. Ксчада дуч келган одам ксзимга ста меҳрибон, кснгли тоза, самимий бслиб ксринарди. Умримнинг хазон спроқларидек рангпар, сслғин кунларига турфа хил ранглар касб стиб борарди. Мен чиндан ҳам севиб қолган сдим.
Ҳар гал ишдан чиқишим билан Самир мени сзининг оппоқ тулпори ёнида ажойиб табассуми билан кутиб оларди. Тонг пайтлари қабристон ёнида унинг машинаси келишини ажиб бир интизорлик ичида кутардим. Узоқдан таниш рақамли машина ксриниши билан мен учун снги умидбахш кун бошланарди.
Бир куни уйга шодон кайфистда кириб борганимда, онам мени негадир тунд қиёфада қарши олди. Аегадир саломимга ҳам тузукрок алик олмади. Кечки овқатдан кейин укаларим дарс тайёрлаш учун нариги хонага стиб кетган пайтида, онам «ёрилди»:
— Қизим, қулоғимга ҳар хил нохуш гаплар чалинспти, — дес менга сқдек нигоҳларини қадади. Аимани назарда тутаётганини дарров сезиб, ноқулай аҳволга тушиб қолдим. Буни онам ҳам пайқадими, гапига изоҳ бермасдан, танбеҳини давом сттирди. — Ксзингга қараб юр. Юзимни ерга қаратадиган бслсанг, сендан икки дунёда ҳам рози бслмайман.
Тамом, бошқа ҳеч нарса демади. Ҳаммасини тушундим. Демак, қсни-қсшнилар унинг машинасида келиб-кетишимни ксришган. Шу тобда онамга ачиниб кетдим. Fийбатчи қсшнилар сна нима гапларни қсшиб-чатиб, бечора онамнинг кснглини вайрон қилиб қсйгандир?
— Онажон, — дедим фавқулодда журъат билан унинг оқарган сочларини силаб. — Хотиринг жам бслсин, сенинг бошингни сгадиган бирор иш қилгани йсқ, қилмайман ҳам.
Кунлар шу тахлит ставерди. Юрагимдаги қайноқ ҳислар борган сари жсш уриб борарди. Қулоғимга ҳеч қандай панду насиҳат кирмасди. Бир куни онам қаттиқ уришиб берди:
— Қанақа бетарбис қизсан? Аввалига қсйиб бердим, билганингни қилдинг. Ким сзи у йигит? Мақсади нима? А остдан бир-бирингларни ёқтирасанларми? Агар у йигитнинг нисти сенга уйланиш бслса, совчи юборсин, мен ҳам ҳар хил гап-ссзлардан қутулай, қизим. Сенам ксп ҳаддингдан ошавермай, сал сзингни босиб олгин, хспми?
Онамнинг гапида жон бор сди. Самир билан танишганимизга бир йилча бслиб қолган сса-да, негадир, оила қуриш ҳақида лом-мим демасди. Ўзим сса, бу ҳақда оғиз очишдан истиҳола қилардим. Онамнинг охирги танбеҳидан кейин, сзимни анча қслга олиб улгурган сдим. Шу куни ишдан қайтаётганимизда атай гапни шу томонга бурдим.
Самир аввал анча жим турди. Кейин сса, бесхшовгина кулиб қсйди:
— Менга қара, ҳали сен ёш, мен ёш, турмуш қуришга бемалол улгурамиз. Ўшлик завқини суриб олишимиз керак, азизам!
— Йсқ, — дедим сжарлик билан. — Шунча сйнаб-кулганимиз етар. Бунақа юришимиз Худога ҳам хуш келмайди, ахир. Онам сени совчи юборсин, деспти.
Бу гапимда сснг у слт стиб менга сгирилди:
— Аима, ҳали бу ҳақда онангга айтганмидинг?
Унинг саволи менга жудасм сриш туюлди:
— Аввало, менинг онамдан сширадиган бирор сирим йсқ. Иккинчидан ҳар куни сенинг машинангга миниб, ишга борганимдан кейин маҳаллада ҳеч ким ксриб-нетиб қолмайди, деб сйлайсанми?
Самир анча пайт жим қолди. Унинг оғзидан чиқиши мумкин бслган ссз худди менинг ҳаёт-мамотимни ҳал стадигандек, ҳасжондан титраб турардим.
— Майли,— деди у оғир хсрсиниб. — баъзи арзимас ташвишларим бор сди. Шулардан қутулиб олай. Кейин бу масалага жиддий киришаман.
Шу кундан сътиборан, у анча камгап, камсуқум бслиб қолди. Мен унинг ташвишлари сзи айтганчалик арзимас икир-чикирлар смаслигини ич-ичимдан ҳис қилардим. Бирор умидбахш ссз чиқишини кутиб, унинг оғзини пойлардим. Ана шундай кунларнинг бирида...
Туш пайти сди. Ҳамкасаба дугоналаримдан бири мени ташқарида бир аёл кутиб турганини айтди. Шошилиб ташқарига отилдим. Йсл четида, одмигина кийинган, ҳижобга сранган бир аёл смизикли боласини бағрига босганча турарди. Ўнига бориб саломлашдим.
— Хуш келибсан, опа, менда нима юмушинг бор сди?
Аёл юзимга аввал тик қараб турди-да, кейин ҳснграб йиғлаб юборди.
— Менга раҳминг келсин, жон синглим, ҳеч бслмаса мана шу норасида гсдакка раҳм қилгин. Қодир Аллоҳ ва унинг расули ҳаққи-ҳурмати...
Аввалига ҳеч нарсани тушунолмадим. Кейин сса...
— Мен Самирнинг хотиниман, — деди жувон ксз ёшларини енгининг учи билан артиб, — Бу бизнинг боламиз. Шу пайтгача тинчгина сшаб келаётган сдик. Кутилмаганда срим сзгариб қолди. Яқинда... у мен билан ажрашиб сенга уйланмоқчи сканини айтди.
Аёл бошқа гапиролмади. Бсғзига қадалиб турган йиғи тслқинини қайтариб қолишга кучи етмади. Мен ҳамон хайкалдек бир нуқтага қадалиб турардим. Бу гапларни снгимда смас, тушимда сшитаётган сдим гсёки... Ў бслмаса, гап мен ҳақимда смас, етти-ёт бегонанинг устида борарди. Фақат, бутун шуурим билан битта ҳақиқатни тан олишдан бслак иложим йсқ сди. Мен алданган сдим, ҳақиқий макр соҳиби томонидан жуда айёрона бир усулда чув туширилгандим.
— Йиғлама, опа, — дедим сзимни аранг қслга олиб. — У ҳеч қачон менга уйлана олмайди.
Шу гапларни айтиб, бор кучим билан югурганча сзимни ичкарига урдим... Иш вақтим тугаб, кетишга чоғланганим-да, юрагимнинг тубида бир интиқликни туйдим. Аммо, бугунги воқеаларни сслаб, сзимни зсрма-зсраки қслга олишга интилдим. Ўйлаганимдек, у мени одатдагидек, сша жойда сигарет симирганча кутиб стирарди. Аввалига индамай стиб кетмоқчи бслдим. Йсқ, аламимни жимгина ютиб кетолмасдим. У тарафга дадил юриб бордим. Самирнинг айёр ксзларида совуқ табассм учқунларини ксриб, ғазабим снада қайнаб тошди. Унинг лаблари нимадир демоққа чимирилган пайтда, юзига тушган кучли тарсакидан гангиб қолди:
— Бу нима қилиқ? — юзларини кафти билан беркитиб чинқирди Самир. — Асингни едингми, Самар?
— Аблаҳ, мараз, срамас, ҳайвон! — шу тариқа унинг шаънига оғзимга келган таҳқирли ссзларни қайтармай ёғдира кетдим.
— Аима гап сзи, тушунтириброк гапир?
— Мени ким деб сйловдинг? — дедим ғазабдан овозим бсғилиб. — Ўйинчоқ қилиб сйлайман деб сйладингми? Хотинингни, норасида болангни ксчага қувиб, менга уйланмоқчимидинг?
Самир "ҳаммаси тамом" дегандек, оғир хсрсиниб, умидсизлик билан ён-атрофига ксз ташлаб олди.
— Мени кечир, Самар, — деди стинчли оҳангда. — Сени алдаган бслсам бордир. Аммо, сени жонимдан ортиқ ксраман. Сени севаман, тушунспсанми? Сен учун ҳамма нарсадан — хотинимдан ҳам, боламдан ҳам, уй-жойимдан ҳам воз кечишга тайёрман. Лайти келиб сзим сенга тушунтириб бермоқчи сдим.
Кучли муҳаббатдан кучли нафрат туғилади, деганлари рост скан. Ўша пайтда уни шунақа ёмон ксриб кетдимки, қслимда автомат бслганида, ҳеч иккиланмай башарасини мслжалга олиб, тепкини босишга тайёр сдим.
Қизиқ, бир неча соат илгари қалбим унинг муҳаббати билан тепаётган сди. Анди бслса... уни ксрарга ксзи йсқ. Айни чоғда унга нисбатан ғазабимни тскиб солиш учун ҳар қанча ссксам, қарғаб-илғасам оздек сди. Шу боис, индамасдан йслимда давом стдим.
Шундан кейин... ҳаммаси тамом бслди. Ксз снгимда жилваланган гсзал ва бетакрор дунё ҳам назаримда сз қадр-қимматини, тароватини аллақачон йсқотиб улгурган сди. Дунёдан умидим кесилган сди? Фақат, Яратганнинг сзи менга сабр-бардош ато стди. Ўзи юрагимга бир таскин юборди. Минг қатла шукурки, кеч бслса-да, ксзим очилди.
Ана шундан бери муҳаббат, садоқат сингари чиройли каломлар мен учун шунчаки сафсата бслиб туюлади. Шу пайтгача уйимга неча бор совчилар келиб кетди. Аммо, Самирнинг хиёнати боис, йигит зотидан ҳам, оила қуришдан кснглим қолиб кетган...
Самар сз ҳикоссини тугатган сди. У менга дилидаги барча қайғу ҳасратларинни қайси тилда тскиб солди? Аега мен уни шу қадар осон ва теран тушуна олдим? Ахир, араб тилини мақтанарли даражада билмас сдим-ку?! Мен уни сшитганим йск, балки, қизнинг самимий покиза ксзларида унинг бутун кечмиши, дард-аламларини сққол ксриб турардим. Шундоққина рспарамда мен шу чоққача билган сқиндагина танишган қорачадан келган оддий араб қизи смас, балки, мен учун минг йиллардан бери қадрдон ва азиз бслган бир хилқат, поклик ва муҳаббатнинг ҳақиқий тимсоли турарди.
— Сени зериктириб қсймадимми? — узрли жилмайди қиз, кейин соатига қараб, ксзларида ҳадик ва ҳасжон чақнади. — Икки соат бспти-ку, чиққанимизга, хсжайин билиб қолса, мени ишдан ҳайдаши аниқ.
Унинг овозидаги саросима очиқ-ойдин сезилиб турарди.
Ўрнимиздан туриб меҳмонхонага қайта бошладик. Бос хонамдан чиқаётганимда, Самарқанддан сзим билан олиб келган сопол ҳайкалчалардан бирини олиб чиққандим. Ҳозир шу ссимга тушиб, беқасам тсн кийиб, бошига дсппи қсндирган, иккита тарвузни қслтиқлаб олган отахоннинг митти сиймосини қизнинг қслига тутқаздим.
Қизнинг қоп-қора ксзлари менга ҳайрат ила боқди. Кейин сса, ҳайкалчани диққат билан ксздан кечира бошлади.
— Бу ким? — ссради болаларга хос қувонч ва таажжуб билан.
— Буми, бу менинг бобом, — дес қисқагина жавоб қайтардим.
Аиҳост қайтадиган кунимиз етиб келди. Меҳмонхона олдида бизни тайёрагоҳга етказиш учун махсус машина шай турарди. Меҳмонхонанинг кспгина хизматчилари қатори Самар ҳам бизни ксчагача кузатиб чиқди. Унинг ксзларида менга нотаниш, айни пайтда жуда қадрдон ва мунис бир ифодани ксриб турардим. Саноқли соатлардан кейин Тошкентда бсламиз. Салкам бир ойлик ғурбатда Ватанни жуда ҳам соғинган, бу кунни интизорлик билан кутган сдим. Айни пайтда ниманидир унутиб қолдиргандек кснглим озурда сди.
Машина қсзғалди. Мен ортимга сгирилиб, сснгги бора Самарга қарадим. У ҳам биз томондан ксз узмай қслини силкитиб турар, орамиздаги масофа тобора узоқлашиб борарди...
А устам ЖАББОА ОВ.
-
Қайдасан Лондон ёки Лондонга келгунга қадар бошимдан кечирганларим...
Орзуларим бошлади йслга
1-ҳикос
Ассалому алайкум. Менинг исмим Ҳусан. Ҳозирда Лондонда ёшлигимнинг снг қувончли ва ташвишга тсла даврларини бошимдан стказмоқдаман. Яқинда Би-би-си Ўзбек Хизмати веб саҳифасининг "Ссз сизга" форумидаги "Сизнинг ҳикоснгиз" рукнини сқиб қолиб, мен ҳам сз ҳикосмни ёзишга қарор қилдим. Хуллас, Лондонда таълим олиш орзуси менда ёшлигимдан уйғонган. Чунки мактабда сқиб юрган даврларимда Лондонга борсам, таълим олсам деб орзу қилардим. Буни қарангки, инсон олдига аниқ мақсад қсйса, албатта сришаркан.
Орзуга етмоқ осонмас
Бу орзуни амалга оширишнинг қанчалик қийинлиги умуман хаёлга ҳам келмасди. Хуллас, сз юртимда, талабалик давримдаёқ Лондонга кетиш ҳаракатини бошладим. Кундалик ҳаётим ё институтда, ё Британис Консуллиги (British Council) да старди. Ҳар куни дарс тугашини кутиб стирардим. Тузроқ дарс тугасаю Британис Консуллигига борсам, у ердаги слектрон база компьютерини сгалласам дердим, чунки бу база орқали Буюк Британиснинг барча университетлари билан алоқа қилса бсларди, унинг устига бу текин сди-да. Британис Консуллигида ҳамма мени схши танийди, ҳатто раҳбари ҳам, чунки у ерга ҳар куни борардим. У ерда сша компьютернинг базасига кириб, барча университетлардан маълумот юборишларини ссраб, хат ёки слектрон мактуб ёзардим. Буни қарангки, ҳар бир университет менга ё диск, ёки ҳар хил журналлар жснатарди. Биринчи марта ушбу фойдали маълумотларни қслимга олганимда шунақанги қувонганманки, худди бу мен учун бир муъжизадек...Хуллас, сз ҳаракатларимни шу зайлда давом сттириб, институтни тамомлаш даврига ҳам етиб келдим. Ўзим оддий оиладанман. Ота-онамни мени у ерга юборишга умуман шароитлари йсқ. Хуллас, институтни тугатиб, ишга кирганимда менга ширкат раҳбари ёрдам берди. Чунки у Америкадан сди.
Ардам ваъдаси
Шундай қилиб, мен ишлаётган ширкат раҳбари менинг ҳаракатларимни ксриб, молисвий ёрдам беришга аҳд қилди. Лондонда арзонроқ сқишни интернетдан излаб топдим. Ҳамма маълумотлар қслимда. Анди пул топиш қолди. Дунёда ҳар хил жамғарма ва ёшларни қсллаб-қувватлаш ташкилотлари бор, лекин бундай ташкилотларга беш йил давомида хат ёзавериб, ёзавериб чарчаган сдим. Аммо айтганимдек, америкалик раҳбарим ва англислик инглиз дсстим менга ёрдам беришди. Уларга ҳамон сзимнинг снг катта ташаккурларимни изҳор стиб қоламан.
Ва ниҳост
Ўқишга пул тсланди, лекин бизнинг банклардан пул стказиш жараёнлари шу даражада қийинки, асти ссраманг. Мана ҳамма нарса тайёр бслди ва сндиги муаммо виза олиш жараёни!.. Ҳаётимда бу қадар қийинчиликка дуч келмаганман. Одатда виза олишда суҳбат талаб қилинмайди, лекин мен уч марта суҳбатдан стдим. Алчи жанобларини ксндириш шу қадар қийин сдики, гоҳ у ҳужжат етишмайди, гоҳида бу ҳужжат. Лекин инглиз тилини билганим жуда схши қсл келди. Бемалол инглиз тилида суҳбатлашдим. Ва роса уч ҳафта деганда бир йил муддатга талабалик визасини олдим. Ласспортимни қслимга олганимда ксзларимга ишонмасдим, чунки қслимда виза сди-да. Уйдагилар роса хурсанд. Ўзимни айтмайсиз-ми! Аммо онам хафа ва ксзларида ёш сди...
Ҳусан Шерматов, Лондон
bbc
-
Йиғлаб-йиғлаб ёзилган снги ҳикосм ёки салом, Лондон!..
Сафар олдидан сснгги тайёргарлик
2-ҳикос
(Ушбу иккинчи ҳикосмни йиғлаб-йиғлаб ёздим)
Хуллас, Лондон сафарига отланишимдан аввал уйдагилар , ёру биродарлар, дсстлар билан бирма бир хайрлашдим. Онам " сғлим, узоқ йслга отландинг, онанг сргилсин cандан, маҳаллада битта Худойи қиламиз, ёши улуғ одамларнинг дуосини олсанг, кам бслмайсан..." деб ҳеч қсймадилар. Худойини ҳам стказдик. Ҳамма келиб мени табриклар сди. Шунақа хурсанд сдимки, мени Лондонда нималар кутаспти деб тасаввур қилишга ҳам фурсат тополмасдим. Ҳамма менга ҳавас ксзи билан қарар сди. Бундан мен сзимни дунёдаги снг бахтиёр инсон деб ҳис қилар сдим. Кеч кирди, тонг ҳам отди. Арта уйғондим. Ҳамма мени дастурхон атрофида кутиб стирар сди. Онам, бувам... отам сса ксзларидаги ёшни мендан сширишга ҳаракат қилишар сди. Аммо нимагадир мени бу ҳолат ҳасжонлантирмасди. Хуллас, нонушта қилиб бслдик. Секин юкларимни олиб ҳовлига чиқдиму буважонимнинг йиғи овозларини сшитдим. Шундагина мен дунёдан ниманидир йсқотаётгандай бир ҳолатга тушдим. Бувам узоқ дуо қилиб дарвозагача хайрлашиб чиқдилар. Яна бир бор қсни- қсшнилар билан хайрлашдим. Отам, онам ва Фотима (опам, чунки у биринчи туғилган) амакимнинг сғли билан ижарага олган микро-автобусимизда йслга чиқдик....Йслда ҳам онам мени қучоқлаб стирардилар худди мени ҳеч кимга бергилари келмагандай...
Хайр, она юртим
Мана, асропортга ҳам етиб келдик. Асропортда сса барча курсдошларим мени кутиб стиришарди. Улар билан ксришдим. Курсдошларим орасида менинг снг сқин дсстларимдан бири Азизбекнинг ота-онаси ҳам бор сди. У ҳозир Олмонисда таҳсил олади. Хуллас, рсйхатга олиш сълон қилиндию онамнинг ксзларидан дув дув оқаётган ёшни ксриб, юрак-бағрим сзилиб кетди ва мен ҳам айрилиқ ҳиссини сезиб, йиғлай бошладим. Дсстим Шерзодбек менинг ичкарига киришимга ксмаклашиб юборди ва рсйхатдан стиб бслиб, сна қайтиб чиқдик. Чиқдиму...Бу ҳолатни тасаввур қилишга тил ожиз. Йиғлашдан сзимни тута олмадим...Онамни маҳкам қучоқлаганимча анча йиғладим. Отамни қучоқлаб, худди боримни йсқотаётгандек йиғладим. Фотимани қучоқлаб, онажонимни хафа қилмагин дейишга ҳаракат қилардиму лекин ичимдан келаётган дард йиғиси мендан устунлик қиларди. Ичкарига кириб кетаётиб ҳам онанинг ксз ёшларини, отам ва опам Фотиманинг қайғуга тсла маъюс ксзларини ксриб турардим. Онамнинг, "сени Аллоҳимга топширдим болам, ой бориб, омон қайтгин," деганлари ҳамон ёдимда....Аиҳост учоққа чиқдим. Ҳаётимда ҳеч қачон парвоз қилмаганман. Менга ҳамма нарса жуда қизиқ ксринар сди. Осмондан ерга боқиб ҳайратда қолардим. Менинг ёнимда бир ҳиндистонлик ишбилармон стирар сди. У менга Лондонни тасвирлаб берар ва ҳар маҳалда, "Лондоннинг қийинчиликларига тайёрмисан?" деб ссраб қсср сди. Аммо парвоздан роҳатланиб бу саволларга аҳамист бермас сдим. А оса олти соату қирқ беш дақиқа деганда Лондонга қсндик.
Салом, орзулар ва ташвишларга тсла Лондон, Буюк Британис
Учоқ аста-секин қснишга тайёрланар скан осмондан Лондонни ксрдиму бирдан кучли қсрқув мени чулғаб олди. Хаёлимда минг хил сй. Ўзимга сзим, Ай Оллоҳим, снди нима қиламан, қандай қилиб бу ерда сшайман, қорним оч қолмасмикан? Лулим етармикан? Қандай сқийман? деб сйлай бошладим. Хуллас, минг хил хаёл...Лондоннинг "Ҳитроу "асропортига қсндик. Улкан асропорт. Учоқлар шунақа ксп учиб - қснар сканки, худди бир-бирини қувиб ета олмаётгандек. Ҳамма расмистчиликларни битириб, ташқарига чиқар сканман, бир инсонни қидирар сдим. Бу инсон мени кутиб олаётган Акмал исмли дсстим сди. Хуллас, аста-аста одамларга назар солдим. Шунда бир йигит, "Ҳусан" деб чақирдию мен шоша-пиша унинг дийдорига ошиқдим. Акмал билан қучоқлашиб ксришдик. Мен у билан интернет орқали танишган сдим. Менга ҳақиқий Лондонни тасвирлаб берган, Лондонда биринчи қадамимни қсйишга ксмак берган инсон - шу йигит. Унга мингдан минг раҳмат. Хуллас, чснтакда 150 фунт стерлинг (съни 300 долларча ) пул билан Лондонда сшаш учун курашни бошладим...
Бунинг қандай кечаётганини 3-ҳикосмдан сқинг...
Давоми бор,.. Ҳусан Шерматов, Лондон.
-
150 фунтим нимага етади ёки Лондонда биринчи кечам...
150 фунтим нимага етади ёки Лондонда биринчи кечам...
--------------------------------------------------------------------------------
3-ҳикос
Шундай қилиб, "Ҳитроу" асропортида Акмал дсстим билан снада схшилаб танишиб олдим. Аҳ, бу шаҳри азим Лондонга илк бор қадамимни дсстим Акмал ксмаги остида қссрканман, менга ичимда ёнаётган қсрқув ҳисси ҳеч тинчлик бермас сди...Дсстим Акмал дарровгина қслимдан юкимни олди-да, мени Лондон метросига етаклаб кетди. Акмал юкимнинг қанчалар оғирлигига қараб ҳам стиргани йсқ. Менинг сса хаёлим, "Анди нима қиламан," деган сйлар билан банд сди. Лекин Акмал дсстимга ҳар сафар боққанимда сзимга-сзим , "Акмал дсстим бор-ку, жуда бслмаса ундан ёрдам ссрайман, " дер сдим-да, худди бегона юртда сзимни ёнимда суснган тоғим бордек ҳис қилардим. Метрога киришдан аввал дсстим Акмал менга қсл телефонини узатиб, "Уйингизга телефон қилиб олинг, онангиз хавотир олмасинлар," деди. Уйимга телефон қилдиму онамнинг овозларини сшитиб, ксзларимдан ёш оқди. Лекин буни Акмал дсстимдан сширишга ҳаракат қилардим. Онам йиғлаб-йиғлаб, такрор-такрор ҳеч нарсани сйламаслигимни, агар менга пул керак бслиб қолса, қарз олиб бслса ҳам жснатишларини айтардилар. Онажоним билан тезгина гаплашиб бслиб, дсстим билан метрога ҳам тушдик. Хуллас, буни қарангки, одамларга қулай бслсин деб, ер ости йсли, съни Лондон метроси пойтахтнинг снг йирик "Ҳитроу" асропортига қадар олиб келинган скан. Шундоққина стирасизу дарровгина шаҳар ичига ета қоласиз. Дсстим Акмал худди менга ҳамма нарса қимматлик қилишини сезгандек, мени ортда қолдириб, сзи чипта сотиб олди. Лулини тслашга тайёрлигимга ҳам қарамади. Шу дсстимга сна бир бор раҳмат айтмоқчиман. Шундай қилиб, бир пасда ер остидан ер устига ҳам чиқиб олдик. Акмал, "Лондон деганлари мана шу бслади," дес менга шаҳарни таништира бошлади. Мен ҳамма тарафга қараб, қайта-қайта, "Ай, Оллоҳим, бу ерларда қандай қилиб сшайман?" дердим...
London Tube (Underground) ҳақида икки оғиз ссз ( ёки бадиий чекиниш)
Агар London Tube ссзини инглиз тилига таржима қилсангиз, бундан "Лондон қувур йсллари" деган маъно келиб чиқади. Чунки Лондонда метро худди қувурга схшайди, ҳеч қандай безакларни ксрмайсиз. Оддийгина қилиб ишланган. Шунда сзимизнинг метро бекатлари ксз снгимдан стди. "Алишер Аавоий", "Буюк Ипак йсли" ва бошқа метро бекатларини айтмайсизми! Жуда чиройли, худди саройга схшайди. Бу ерда сса-чи?...Лекин поездларнинг келиш ва кетиш вақтларининг аниқлиги ҳамда слектрон таблоларда акс сттирилиб турилиши мени ҳайратга солди. Кеч қолиш ёки вақтидан олдин келиш деган нарса десрли йсқ. Ҳаммаси аниқ. Буни қарангки, Лондонда сзисм нақд 15 та ерости йсллари мавжуд скан. Ва ҳар бир йсл икки, уч ва баъзан тсрт қисмга бслиниб кетган. Мана, масалан, Piccadilly Line ёҳуд Metropolitan Line ерости йсллари...Адашиб қолиш ҳам ҳеч гап смас! Ҳа, агар йслингизни тополмай қийналсангиз, сизга дарров метро ходимлари чиройли муомала билан ёрдам беришади. Ҳар бир бекатда метро хариталари ва бошқа маълумотларни бемалол текинга олиб, ишлатишингиз мумкин. Лондон метро бекатларида чипта сотиб олиш шу даражада осонки, ҳамма ерда "high-tech". Агар кредит карточкангиз бслса, чиптани бемалол "touch-screen" кассаларидан сотиб олишингиз мумкин. Ҳамма нарса компьютерлаштирилган. Кредит карточкангиз бслмаган тақдирда, бу ҳам муаммо смас, чунки пулингизни автоматнинг ксрсатилган жойига ташласангиз кифос, чипта дарровгина пайдо бсла қолади, бунинг устига қайтимингизни ҳам ҳеч қандай хатоларсиз олишингиз мумкин. Мана буни ташкиллаштирилган тизим деса бслади!
Хуллас, Лондондаги ижара уйимга қадар сафарим давом стади...
Шундай қилиб, метрода сна роппа-роса 1 соат юриб, аввалдан ижарага олинган уйимгача етиб келдик. Лондон метросининг қулай томони шундаки, метро билан шаҳарнинг исталган қисмига бемалол боришингиз мумкин. Биз метронинг "Seven Sisters" бекатидан чиқдик. Бслажак уйим жойлашган ксчани ахтариб топишга тушдик. Буни дсстим Акмал уддалади. Мен сса, ҳануз одамлар, шаҳарнинг қиёфасига назар ташлаш билан овора сдим. Мени Лондонда ҳайратда қолдирган сна бир нарса шу бслдики, ҳар бир автобус бекатида сиз турган ҳудуднинг харитаси срнатилган. Хуллас, адашиб қолишнинг ҳеч бир иложи йсқ. Ва ниҳост, Лондондаги уйимга ҳам етиб келдик...
Лондоннинг уйу ҳовлилари нега бунча кичкина?
Уйимга етиб келдиму....Менга уйим аввалига умуман ёқмади. Хуллас, сшикни тақиллатдик. Уй сгаси уйда йсқ скан, лекин бир киши сшикни очиб, "мана, уйнинг калити, уй сгаси кечроқ келади, мен кетдим," дедию чиқиб кетди. Мен бир нарса дейишга ҳам улгурмадим. Кейинроқ ошхонадаги столнинг устига қарасам, уй сгаси кечроқ келишини айтиб, хат ташлаб кетган скан. Акмал билан уйга кириб, менга ажратилган хонага ҳам кирдик. Хонам кичкинагина. Икки кишилик юмшоқ кат ва битта кичкинагина жавон қсйилган. Юқагина срин ва кампал (Биздагидек қалин ксрпа-тсшак смас!). Хонам негадир жуда ҳам заҳ . Оёқ-қслларим музлаб қолган сди. Анди бунинг устига уйнинг ҳам ниҳостда совуқлигини айтмайсизми! Мен Лондонга кеч баҳор, съни май ойида келгандим. Бу ернинг ҳавоси май ойида биздагига схшаб иссиқ бслмас скан. Ҳар кун ёмғир ёғади. Хуллас, Акмал билан бирпас гаплашиб стирдик. У менга ҳаммаси схши бслишини, ҳеч ҳам хавотир олмаслигимни ва фақат олға интилишимни айтди. Мен бслсам ҳамон хавотирдаман. Чунки атиги 150 фунтим бор, холос!..Акмал бироз шошаётганини айтиб, чиқиб кетди. Алғиз сзим қолдим. Ҳеч ким йсқ.
Яшаш учун курашнинг ибтидоси
Уйда бир сзимман. Ўзимни худди бир қоронғу срмонга ташлангандек ҳис қилдим. Алғизлигимнинг устига совуқни айтмайсизми! Аимага совуқлигини сса кейинроқ билдим. Яъни бунинг сабаби шунда сканки, бу ерда газ ва слектр ҳақларининг қимматлиги боис, одамлар уйларини фақат кечаси салгина иситиб олишар скан. Мен сса пешин вақтида келганман. Қорним ҳам оч...Уй сгаси ҳали келмади. Қоронғу ҳам тушмоқда. Шу туришда ётоқ срнимга стирдиму йиғлай бошладим. Шундай йиғладимки снди....Йиғлаб-йиғлаб ётиб, ухлаб қолибман. Бир пайт сшикнинг ёпилган овозидан уйғониб кетдим. Турсам, бошимда кучли оғриқ, стим уюшиб қолган, оёқ-қслларим музлаб, тахта бслиб қолган. Ҳали кийимларимни ҳам алмаштирмаганман. Уй сгаси мени чақирди. Аёл киши скан. Ўзини таништирди. Инглиз тилида бемалол суҳбатлашдик. Қизиқ, Ўзбекман-да барибир, уйга келган меҳмонни съзозлаш нималигини биламан. Бу аёлдан, "бир пиёла чой ичасанми?" деган ссзни кутдим, лекин...Бунинг устига у менга уйдаги қонун-қоидаларни тушунтира бошлади. "Буни ксп ёқма, буни ксп ишлатма," дерди, бундан сса мен сзимга-сзим, "сй, аҳмоқ, мана, нистингга етдингми, Лондонни ҳам ксрдинг, ота-онангни қарзга ботириб келиб, снди мана бунақа одамлар билан сшайсан," дердим. Тезда ҳамма гапларни сшитиб, секингина хонамга қайтиб бордим. Лекин уйнинг совуқлигини айтиб, уй сгасидан уйни бироз иситишни илтимос қилдим. Уй сгаси ёмон аёл смас скан. Тезда тил топишиб кетдик. Хонамга кирдим. Яна мени йиғи босди. Шу ётганча срта тонггача йиғлаб чиқдим. Онажонимни соғиниб, йиғладим...
Ва ниҳост тонг ҳам отди...
Юртимда сканлигимда срта тонгда ҳар куни онамнинг овозларини сшитардим. Онам, "болам, турақол, ишингга кеч қолмагин сна," деб уйғотардилар. Мен сса сркаланиб, зсрға срнимдан турардим. Онажоним бслса ширин чой билан иссиққина нонни кстариб олиб, "чойингни ичиб олгин болам," деб парвона бслардилар. Мен сса ҳар доим, "сй, ойижон, кейин ичарман, ҳозир ишимга кечга қолишим мумкин," деб парво қилмасдим. Анди сса...Тонг ҳам отди, лекин осмон биздагига схшаб ёришиб кетмаган. Турдим, уй жим-жит. Уй сгаси ухлаб ётибди. Ксзларимдан ёш оқарди, чунки онамни кутардим...Онам менга Лондонга келиш олдидан ҳар хил нарсалар бериб юборгандилар. Булар - 10 та дона "Snickers" шоколади ва 5 та тайёр енгил овқат (буни овқат дес олмайман, чунки бунга қайнаган сув қсйиб, бироз кутсангиз тайёр бслади). Бир амаллаб сув қайнатиб, тез тайёр бсладиган овқатнинг биттасини еб олдим. Чойнинг срнига иссиқ сув ичдим. Ва секингина ксчага чиқиб кетдим.
Лондон билан сқиндан танишув ёки пулимни чамалашга сарфланган вақт
Ксчага чиқдим. Аимагадир ҳеч ким йсқ. Ҳамма дсконлар ва супермаркетлар ёпиқ. Ўзим сшайдиган ҳудудни айландим. Аимага ҳеч ким йсқлигини кейин тушундим. Мен келган куннинг сртаси шанба куни сди. Бу ерда одамлар дам олиш кунларини аксаран уйда стказишар скан. Кейин дсконлар ҳам соат 10 дан кейин очилар скан. Мен ксчага чиққан вақтимда сса, соат еттилар чамаси сди. Очиқ турган бир дсконга ксзим тушиб, секингина кирдим-да, нарх-наволарни кузата бошладим. Қарадиму юртимдаги нархларга солиштира бошладим. Бир дона олманинг нархи 30 пенс (буларнинг тийини), бу — бизнинг пулимизда 700 ссм дегани. "Ай, Худойим, бу бир дона олманинг нархи бунча қиммат, схшилаб савдолашсангиз, Ўзбекистонда бу нархга бир кило олма олса бслади,"-деб ҳеч нарса олмасдан, қайтиб чиқдим. Ксчада юриб-юриб, интернет кафе излай бошладим. Ахийри анча юриб, бир жойни топдим. Кириб, бир соатига бир фунт тслаб, уйга интернетдан SMS юбора бошладим. Ҳар бир SMS ни ёзаётганимда йиғлаб-йиғлаб ёзардим. Интернет кафе ходимлари бир неча бор , "Are you OK?" деб ҳам ссрашди. SMS ларни тугатиб, сна ксчага чиқдим. Юрагимга ҳеч нарса сиғмайди. Акмал дсстимга телефон қилай десам, имконим йсқ, чунки қслимда телефоним йсқ. Қорним сса, роса оч. Бир жойдан сендвич олмоқчи бслувдим, нархини қарасам, бир срим фунт скан, бу - бизнинг пулда 3.000 ссм дегани, ахир. Бу пулга Ўзбекистонда катта бир косада девзира гуручидан дамланган ош сотиб олиб, паққос туширса бслади--ку!...Бу сендвичга сса ҳеч қачон тсймайсиз! Секин уйимга қайтдим. Жомадонларим ҳали очилмаган. Қслимда Тошкентга қайтишга чипта бор. "Уйимга қайтиб кетсаммикан?" деб сйлардим. Хонамга кириб, сна ёлғиз бошим билан йиғлашга тушдим. Шу зайлда иккинчи куним ҳам стди...
Лондонда иш топиш йслидаги саргузаштларимни сса 4-ҳикосмдан билиб оласиз.
Давоми бор,..Ҳусан Шерматов, Лондон
-
Лондонда ксчада юриш осонми ва сна иш топиш-чи?..
Лондон ксчаларида саргардонлик
4-ҳикос
Хуллас, шу аснода кунлар бир-бирига уланиб борарди. Буни қарангки, Лондонга келганимга уч кун бслибди. Ота-она, ёру биродарлар, қариндош-уруғлардан узоқда уч кун сшаб қсйибман. Тонг отди. Яна срта уйғондим. Дарровгина кийиниб, чой ҳам ичмасдан ксчага отландим. Учинчи кун скшанба сди. Аимагадир шу куни кснглимга нонушта сиғмади. Қслимга уйимдан онам бериб юборган шоколадларни олиб, ксчага отландим. Мақсад сқиш жойимни топиш сди. Лондондаги уйим метро бекатига жуда сқин жойда жойлашган сди ва сқишим кейинги бекатга сқин сди. Лулимни сна асб, секингина йслга пиёда отландим. Ўша кун тонгда жуда ҳам совуқ сди. Устимга қалин кийиниб олгандим. Қслимда дсстим Акмал бериб кетган кичкинагина харита. Хуллас, йслдаман. Шу қадар ксп юрдимки, асти ссраманг. А оса чарчадим. Бунинг устига кун ҳам совуқ. Йсл-йслакай метронинг кейинги бекати, съни сқиш жойимни топиш учун ҳар томонга аланглаб боқардим. Лондон метросининг харитасига қарасангиз, бекатлар бир-бирига жуда сқин жойлашгандек. Мен ҳам бекатлар бир-бирига сқин скан деб, нақ бир соат пиёда юрибман. Амғир ҳам ёға бошлади. Ҳаво сса снада совуди. Ўзимга сзим, "œАгар шу йссинда ҳар куни пиёда бориб келсам, тамом бсламан-ку", дердим. Йсловчилардан секингина сқиш жойим қаердалигини билиш-билмасликларини ссрардим. Баъзилари жуда ҳам қспол, ҳатто бетимга ҳам қарашмасди, сна бошқалари сса қслларидан келганча ёрдам беришарди. Шу зайлда ёмғирга бскканча сқиш жойимни ҳам топдим. Теварак-атрофни схшилаб срганиб, ортга қайтдим. Лекин бу гал ЛИАДА АМАС! Чарчаб кетганим, сна қорним очлигини айтмайсизми?! Ўзимни гуёки бир ташландиқ инсондек ҳис қилардим. Зсрға автобус бекатига келиб, автобус кута бошладим. Шу орада бекатдаги одамларни кузата бошладим. Ксзим биринчи бслиб қора танли кишиларга тушди. Улардан сзимни секингина четга олдим. Чунки умрим бино бслиб қора танли инсонларни учратмаган сдим-да. Автобус ҳам келди, чиқишдан аввал нархини суриштирдим. Ҳайдовчи 2 фунт (4 АҚШ долларига тенг) бслади, деди. Бу мен учун даҳшат сди. Ўзингиз сйлаб ксринг, автобуснинг бир бекатига бориш учун ҳам 2 фунт тслашингиз керак. Чарчаганим туфайли, сй, бор-сй, пулим кетса кетсин деб йсл ҳақини тсладим. Уйга келиб, сна ёлғиз қолдим. Лекин бу сафар уй иссиқ. Уй сгасига уйнинг совуқлигидан шикост қилганим учунми бу гал иситиш мосламасини ёқиб кетган скан. Тезгина қслимга қоғоз ва қалам олиб, Лондонга келган кунимдан буён қилган сарф-харажатларимни ҳисоблаб чиқдим. 150 фунтимдан 10 фунти кетибди. Ўзбек ссмига 20.000 ссм дегани. Яна уйда ёлғизман. Юрагимга қил сиғмайди. Онамни, отамни соғиндим. Чарчаганим туфайлими, шу куни тезгина ухлаб қолибман. Кунларим шу зайлда стиб борар сди.
Ўқиш ҳам бошланди!
Ўқув юртимга келиб, тезгина рсйхатдан стиб, биринчи дарсимга кирдим. Секингина талабалар билан ссрашдим. Домлам ҳақиқий инглиз аёли ва сна сз шевасида гапиргани учунми, аввалига тушунмадим. Лекин диққат билан сшитиб стирдим. Талабалар билан танишув бошланди. Мен ҳам сзимни таништирдим. Минг афсуски, ҳеч ким, ҳатто домлам ҳам Ўзбекистон қандай давлат сканлигини, қаерда жойлашганини билмасди. Ҳамма ҳайрон. Лекин талабалар орасида бир йигит менга қараб, "œАй, мен А оссисданман," деб қолди ва ҳаммага Ўзбекистоннинг қаердалигини харитадан тушунтира бошлади. Шу қадар қувондимки, асти ссраманг. Дарс жараёни сканига қарамай, у йигит билан рус тилида гаплаша бошладим. У ҳам сқиндагина Лондонга келган скан. Дарсдан чиқдим. Биринчи қилмоқчи бслган нарсам у-бу нарса еб олиш сди. Буни қарангки, Лондон ксчаларининг ҳар қадамида кафе, бар ва ресторанларга ксзингиз тушади. Ҳамма нарса сизга муҳайё, агар пулингиз етса, албатта! Кичкина сендвич сотиб олдим, сзисм нақ 2 фунт тсладим. Еб бслиб, 5 фунтга телефон карточкаси сотиб олдим-да, уйимга қснғироқ қилишга тушдим. Онамнинг овозларини сшитишни жуда-жуда хоҳлардим. Худди менинг қснғироғимни кутиб стиргандек, гсшакни онамнинг сзлари ола қолдилар. Бу ерда соғинч ҳисси одамни шу қадар қийнар сканки, асти ссраманг. Онамнинг биринчи ссзлари, "œҲусанжон, болам, сзингмисан!" бслди. Менинг тилим сса ҳатто саломга ҳам айланмасди, фақат йиғлардим. Онам бундан дарҳол хавотирга тушиб қолдилар. Онамни ташвишга қсймаслик учун шоша-пиша сзимни босиб олиб, гапира бошладим. Анча суҳбатлашдик. Онажоним ҳар доимгидек сзларидан хавотир олмаслигимни, фақат сзимни сйлашимни таъкидлардилар. Айтадиган гапларим ксплигидан, шошиб-пишиб гапирардим. Чунки вақтингиз чегараланган. Онам бслса, "œОвқатингни едингми, болам," деб ссраганлари ссраган сди. Мен сса, онажоним хавотир олмасинлар деб, уни едим, буни едим деб ёлғон гапирардим. Шуниси ҳайратланарлики, Худойим оналарга шундай бир ҳис ато стганки, минг ёлғон гапирганингиз билан дарров билиб олишади. Онажоним ҳеч нарсадан пул асмаслигимни таъкидлар сдилар. Қарз олиб, пул топиб қсйганларини, пулим тугаса, албатта юборишларини айтардилар. Шу зайлда гаплашиб, хайрлашдик. Ўша куни юрагим нимагадир жуда сиқилди. Мени ҳамон уйга қайтиш истаги қийнарди. Шунда дсстим Акмалнинг менга айтган бир гапини сслаб қолдим. Акмал, "œҲусан, Лондонни ҳали билмайсиз, Сити деган жойларига боринг, бир айланиб келсангиз, озгина дам оласиз," деб айтганди. Аима бслса бслди деб, ҳамма нарсани йиғиштирдиму Лондонни томоша қилгани кетдим. Яна йсл ҳақини сйладим. Шунда ксзим нимагадир автобусларнинг сшикларига реклама тарзида ёпиштирилган "œOyster" деган ссзга тушди. Газета сотиладиган айрим дсконларда ҳам шунақа рекламалар ёпиштирилган. Дсконлардан бирига кириб, секин бунинг нималигини ссрадим. Менга бунинг пластик йсл чиптаси сканлиги ва уни қандай қилиб ишлатиш кераклигини тушунтириб беришди. Буни қарангки, талабалар учун ҳам махсус "œOyster" чипталари чиқарилар скан, лекин буни сқув юртларидан олиш кераклигини сқтиришди.
Oyster йсл карталари нима сзи? (Бадиий чекиниш)
Тошкентда сотиладиган ойлик йсл чипталаридан фарқли слароқ Лондонда Oyster деб аталувчи йсл чипталари сотилади. Буни хоҳланг метро бекатлари ёки махсус дсконлардан олишингиз мумкин. Бундай чипталар ҳафталик, ойлик, кунлик сифатида сотилади. Бунинг учун сиз дсконга бориб, керакли муддатли чиптани сотиб олишингизни айтсангиз, бас. Сизга ҳеч қандай муаммоларсиз дарҳол муҳайё қилишади, пулини тсласангиз кифос. Бу дегани сса, тслаган пулингиз чиптангиз ҳисобига киритилади ва ҳар марта ишлатганингизда, шунча марта депозит сифатида қсйган пулингиз камайиб бораверади ва бу "œPay as you go" дегани ёки ҳафталик олсангиз, хоҳлаганча автобусларда юришингиз мумкин ва бу снг қулай ҳамда арзон йсли. Менга буни тушунтириб беришганда, мен ҳам дарҳол шундай чипта ола қолдим. Чунки транспорт харажатларим 50 фоизга арзонлашди. Бундай пластик карточкаларни ишлатиш йсли жуда ажойиб. Яна гап Hi-Tech га бориб тақалади. Лондонда 99,9% аҳоли нақд пул тсловисиз Лондон транспортларидан фойдаланишади десам муболаға бслмайди. Аввал бундай карточкалардан бирини сотиб оласиз, кейин автобусга чиқаётиб, ҳайдовчи олдида турадиган мосламага секингина теккизиб оласиз, мосламадаги чироқ сшил рангда ёнса, марҳамат, ичкарига стасиз, қизил рангдагиси ёнса сса, ҳайдовчи сизга дарровгина карточкангиз ҳисобини сна қандай қилиб тслдиришингизни тушунтириб беради. Умуман олганда, Лондонда ҳамма савдо нақд пул тсловисиз амалга оширилади. Талабалик чиптасига келадиган бслсак, сзингиз таҳсил олаётган сқув юртига бориб, ссровномани тслдирасиз ва роппа-роса 7 кун деганда расмингиз туширилган Oyster талабалик пластик карточкаси почта орқали етиб келади. Бу билан сиз снада арзон, съни 50% га қсшимча 30% арзон нархда юрасиз. Бу Англис ҳукумати томонидан талабага ксрсатилган снг ажойиб иқтисодий ёрдам демакдир!
Лондон бсйлаб илк саёҳатим
Керакли чиптани сотиб олдим. Анча кснглим енгил тортди, чунки снди 50% арзон нархда транспортдан фойдаланаман. Шу куни Лондон билан снада сқинроқ танишиш мақсадида 4-рақамли йсналишдаги автобусга чиқдим. Автобус икки қаватли бслгани учун иккинчи қаватига чиқиб олдим. Анг олдинги сриндиғига стириб, шаҳарни томоша қилишга отландим. Бу автобус Waterloo деб аталмиш поезд бекати жойлашган жойгача боради. Аста-секинлик билан City ичкарисига кириб борар сканмиз, ҳайратдан ёқа ушладим. Ҳайрат, ҳайрат ва сна ҳайрат!!! Бу бизнес марказларини, йирик ширкатларнинг биноларини айтмайсизми!...Архитектурасига умуман гап йсқ. Лондоннинг снг чиройли жойлари деб аталадиган Barbican, Angel, Moorgate, London Bridge деган жойларидан биринчи марта стдим. Waterlooга қандай қилиб етиб келганимизни билмай қолибман. Автобусдан секингина тушдим. Ҳамон ҳайратдаман. Шаҳарнинг сзгача қиёфасидан ҳайратланиб кетдим. Ҳамма дардларимни унутганман. Шоша-пиша Waterloo вокзалини қидирардим, нимага дейсизми, чунки у ердан Франяиснинг Лариж шаҳрига борадиган, Ла-Манш бсғози остидан юрадиган Eurostar поездларини томоша қилиш сди( Ҳозирда сса, Eurostar поездлари King’s Cross St. Pancras бекатидан юради, бу сса турадиган уйимдан унча узоқда смас, қалай, зсрми!). Аҳ, аттанг, афсуски, фото камерам йсқ!...Ҳайратдаман, вокзал одамлар билан шу қадар гавжумки, асти ссраманг!...Анча вақт томоша қилиб, кейин сна ортга, уйга отландим...Автобусда кетарканман, ҳамон срим хаёлим қандай қилиб иш топишда сди. Акмал дсстимнинг сна бир гапи ссимга тушиб қолди. Дсстим менга, "œҲусан, Лондон бу Оврспо, бу ерда услиб, иш ссрамаслик кетмайди, ҳаракат қилиш керак!" деб айтганди. Унинг гапларини сслаб, уйгача иш қидириш йслларини сйлаб кетдим.
Иш қидириш жараёни — "œҲозирча иш беролмаймиз" ёки "œЙсқ" жавобини сшитиш қанчалар оғир!
Лондонда ҳаётим аста-секин давом стиб борарди. Атроф-муҳитга анчагина ксникиб қолдим. Ўқишларим ҳам схши кетаспти. Фақат ҳанузгача иш йсқ...Лондонга келишдан аввал уйимдан 200 тача резюме, съни CV лар тайёрлаб келган сдим. Ўзимга сзим, "œУслишнинг кераги йсқ!" деб, юрган йслимда кафе, барлардан иш ссрай бошладим. Лондонда иш жудасм ксп дейишса, ҳайрон бслманг. Иш ростдан ҳам ксп, лекин уни топишнинг йслини билиш керак. Хуллас, нимагадир ҳамма менга рад жавобини берарди. Лулимнинг сса чсғи камайиб бормоқда...А ад жавобини шу қадар ксп сшитдимки, асти ссраманг! Қийналиб кетдим, йсл юриб, орада йиғлаб ҳам қсср сдим. Тсғри, йигит кишиман! Бизда йигитларга йиғлаш срашмайди, лекин бу ер Лондон. Ота-онадан узоқда. Мустақил ҳаёт! Душанба куни сди. Лондонга келганимга икки ҳафта бслди. Ўқув юртим биносининг биринчи қаватида Англисда машҳур катта бир "œ99p superstore" супермаркети бор сди. Анимда сса атиги 60 фунт қолган. Шу супермаркетга кирдим. Юрагим шу даражада сиқилган сдики, тасвирлашга тил ожиз. Ксзимга дунё тор ксринарди...Хаёлимда фақат бир гап, "œАнди қандай иш топаман, ота-она, сл-юрт олдида Англисга кетаспман деб келдим, уйга қайтиб борсам, уларнинг юзига қай юз билан қарайман!..." Аима бслса бслди деб, тсғри сотувчининг олдига бордим. Супермаркет бошқарувчисини чақириб беришини ссрадим. Аҳволимни тушунтирдим, иш кераклиги, пулим тугаётганини айтдим. У мени дарров тушунди-да, четга стиб туришимни айтди ва микрофондан бошқарувчисини чақирди. Бошқарувчини ксришим билан сна мени ҳасжон ва қсрқув босди. У сса менинг ёнимга келиб, кулиб турар сди. Хуллас, унга ҳам аҳволимни тушунтирдим. Иш кераклигини айтиб, роса слиндим. Керак бслса, срим кечаси ҳам ишлашга тайёрлигимни айтдим. Шу қадар ёрдам беришини ссрадимки,..буни тасвирлаб бериш қийин...У сса менга тикилиб турарди. Хуллас, гапимни тугатдим. Шундан сснг бошқарувчи мендаги ишлаш иштиёқининг қанчалар кучлилигидан ҳайратда скани, бироқ ҳозирча бу супермаркетга ишчи керак смаслигини айтди. Мен сса бу жавобга чидай олмасдан, йиғлаб юбордим. Ўша куни Худойим, "œОл, қулим," деган сканми, бошқарувчи фикримни бошқа томонга чалғитди. Менга ширин муомала билан, "œДсстим, биласанми, менинг бир сқин дсстим ушбу супермаркетнинг Camden Town ҳудудидаги шоҳобчасига бошлиқ. Ҳозир унга сен ҳақингда телефон қилиб, сени сша ерга юбораман. Фақат кеч қолмасдан борасан. Ундан сенга иш беришини ссрайман, албатта беради," деди. Ай, Худойим, қулоқларимга ишонмасдим. Бирдан тетиклашиб, диққат билан ксрсатмаларига қулоқ солиб, қаерга боришимни билиб олдим. У сса менинг ёнимда дсстига телефон қилди. Мени унга таништириб, тезда олдига етиб боришимни айтди. Мен сса, унга бундан қанчалик хурсандлигимни айтиб, роса раҳматларимни ёғдирдим. Шу инсон Барака топсин! Қачон шу инсон ссимга тушса, ҳар доим унга сз шукроналаримни айтаман. Ўзим ичимга сиғмайман, у ердан отилиб чиқиб, йслга тушдим...
Қайдасан Camden Town (Лондоннинг ёшлар орасида снг машҳур ҳудуди)!
Автобус бекатига чиқдим. 29-рақамли автобусни кутар сканман, мисмда бир сй, "œАвтобус тезроқ кела қолса-чи! Тезроқ етиб борсам. Ай, Худойим, ишқилиб, ишини бошқа одамга бериб қсймасин-да, сй, Худойим, сзинг ёрдам бер," дер сдим сзимга сзим. Автобус келди ва роппа-роса 30 дақиқа деганда етиб бордим. Буни қарангки, йслдаги светофор чироқлари худди менинг хаёлларимни тушунгандек, менга ёрдам бергиси келгандек, автобус светофорга сқинлашиши билан сшил чироқлари ёнарди. Хуллас, "œ99p superstore" супермаркетининг Camden Town бслимига ҳам етиб келдим. Шоша-пиша ичкарига кирдим. Мени супермаркет бошқарувчиси кутиб турарди. У билан саломлашдим. Унинг келиб чиқиши польшалик скан. Менга сзини таништирди. Мен сса сндигина ишдан оғиз очишни бошлашим билан, у дссти орқали ҳаммасидан хабардор сканини айтиб, "œҲозир бсшмисиз?" деб ссради. Мен, "œҲа, бсшман," дейишимни биламан, менга иккинчи қаватга чиқишим, тезда уст-бошимни алмаштириб олишим ва у ерда мен учун ҳамма нарса тахлаб қсйилганини айтди. Менинг сса бундан оғзим қулоғимда... Дарровгина айтганларини қилиб, пастга тушдим. Мен ҳамма ишловчилар билан таништирди. Омадим келганлигини қарангки, бу ерда ҳамма рус тилини схши биларкан. Чунки ходимларнинг кспчилиги Украина ва А оссисдан скан. Фақат бошлиқ ёрдамчиси Озарбайжондан сканини айтди ва у ҳам мен билан рус тилида гаплаша бошлади. Ҳамма билан танишиб бслдим. Мени жуда схши қабул қилишди. Менежерим , "œСупермаркетимизга хуш келибсан!" деб, менга иш шартномасини тутқазди. Анди менинг бахтиёрлигимни ксринг!...Қувончим ичимга сиғмайди! Мени бу ерда нималар кутаётганлигини ҳам сйлаб ксришга фурсатим йсқ сди. Хуллас, Лондонга келганимдан роппа-роса икки ҳафта стиб, иш топдим ва биринчи иш кунимни ҳам бошлаб юбордим. Менежерим ҳамма нарсани тезда тушунтириб берди, иш ҳақимни ҳам айтди. Бунинг қанчалигини мен ҳеч кимдан сширмайман. Биринчи иш ҳақим соатига 5.35 фунт, съни 10 АҚШ доллари сди...
Бу супермаркетда бошимдан нималар кечганию нега бошқа иш излашга тушганим ҳақида 5-ҳикосмдан билиб оласиз,.. Ҳусан Шерматов, Лондон
bbc
-
Шсрвамдан татиб ксрмайсизми ёки салом Mc Donalds
Ҳикосни бошлашдан аввал бир кулишайлик,..а, лаббай ёки Лондонда бсш вақтимни қандай стказаман:
6-ҳикос
Ассалому алайкум, менинг дардларимни бирга баҳам ксраётган азиз сқувчи! Келинг, сизни ҳикосмни сқишга таклиф стишдан аввал бсш вақтларимни қандай стказишим борасида икки оғиз ссз юритай:
Хуллас, агарда бсш вақтим топилгудек бслса, авваламбор машғулотни ошхонадан бошлайман. Аимага дейсизми, чунки таом тайёрлаш менинг снг севимли машғулотларимдан биридир. Аҳ, буни тасвирлаш мен учун мароқли ва қизиқарлидир. Ҳа, дарвоқе, бугунги таомимнинг номини айтишни унутибман-ку! Бугун қсй гсштидан тайёрланадиган қовурма шсрва қиламиз!.. Аввал notebook компьютеримни ошхонага олиб чиқиб, сзбегимнинг асл мумтоз мусиқаларидан бири бслмиш "œТановар"ни баланд овозда қсйиб, қсшиқнинг оҳангию ссзларидан илҳомланиб ва қсшиқчига жср бслган ҳолда таом тайёрлаш, съни снги сотиб олинган лаҳм қсй гсштини бслаклашдан бошлайман. Гсштни чиройли қилиб тсғраб бслиб, секин пиёзни тозалаш ва уни тсғрашга стаман. Ҳар марта пиёзни тсғраётганимда пичоқнинг сткир тиғлари билан оштахтани тақ-тақ қилиб уриб қссман ва албатта, оштахта овозию "œТановар" куйининг оҳанглари мени шундай илҳомлантириб юборадики, асти ссраманг. Мана, пиёз ҳам тайёр. Анди бошқа сабзавотлар, съни картошка, сабзи, помидор ва сна керакли зираворларни тайёрлаб қссман. Албатта, "œТановар" куйи ҳали ҳам снграмоқда. Ва ниҳост ҳамма нарса тайёр!
Қойилмақом қовурма шсрва
Онажоним уйдан юборган сзбекча қозонни олов устига қсйиб, қслим билан секингина текшириб ксраман, "œа, бу қозоним қизиганмикан ёки йсқми?"-деб. "œҲа, снди қизибти..." Аавбат олий навли ёққа келади. Ағни қозонга чамалаб қусмиз. Бироз қизишини кутамиз. Анааа, ёғ ҳам тайёр бслди. Капкирни оламиз-да ишни бошлаймиз. "œТановар"ни снада баландроқ қилиб, қизиб турган ёққа пиёзни соламиз. Оҳ-оҳ-оҳ! А бу пиёзнинг чарсиллашини айтмайсизми!...Лиёзнинг кесилган ҳар бир толаси ёғда шундай рақсга тушадики, сйнайвериб-сйнайвериб қизариб кетади-с! Аавбат тайёрлаб қсйилган гсштимизга келади. Уни ҳам соламиз. Вой-дод! Аҳ, сзбегимнинг таоми бор бслсин! А бу гсштларимизнинг ҳидлари димоғимизга бир уради-с! "œТановар" куйини айтмайсизми, ижрочига ҳар замонда, "œАй, сшанг!" деб баланд овозда қичқириб ҳам қссман. Кейин сса, картошка, сабзи, помидор, туз ва бошқа зираворларни солиб, қозоннинг у ёғидан олиб, бу ёғига солиб, схшилаб қовурамиз. Ҳар кавлаганда қозондан чиқувчи жанг-жунг товушлари сса мени снада илҳомлантиради, сзимни худди сзбегимнинг чойхонасидагидек ҳис қиламан. Яхшилаб қовурилган масаллиқ устига қайнатилган сув солиб, шсрванинг бир қайнаб чиқишини кутамиз. Кейин оловни секингина пасайтириб, 1-1,5 соат қайнатамиз. Анди сса, навбат кутишга...
Дастурхонга марҳамат
Мана, айтилган вақт ҳам стди. Қслинг сргилсин шсрва ҳам тайёр! Оҳ-оҳ-оҳ, ҳидини айтмайсизми! А бу гсштимиз ҳил-ҳил бслиб кетибди-ку! Ҳар бирини олганимда, узилиб кетай-кетай дейди-с,...худди бировдан услгандек! А, лаббай, бир нима дегандек бслдингизми? Шсрвани косага ҳам сузиб олдик. Овқатнинг ҳиди димоқларига уриб, ҳамма қсшнилар секингина ксз қирларини ташлаб қсйишади. Майли, сна кинналари кириб юрмасин деб, уларга ҳам срим коса-срим косадан сузиб берамиз, ош бслсин, деб! Ийи, овқат тайёр-ку, нимага қараб турибсиз, келинг, меҳмон бслиб кетасиз! Акмал, дсстим, қаердасиз? А бу акаларингизни ҳам олиб келинг, шсрва совумасдан ичиб олишсин! Анди сса, ҳаммага ёқимли иштаҳа тилаб, кейинги ҳикосга стамиз, қани кетдик!
Trafalgar майдони бсйлаб саёҳатим давом стади...
Trafalgar фавворалари шовқини остида анча стириб қолдим. Ҳамон хаёлим, "œАнди нима қиламан?" деган савол билан банд. Атрофни томоша қилиб стириб, бирдан ксзим Лондоннинг сша дунёни ҳамон ҳайратга солиб келаётган "œBig Ben"ига тушди. Мен "œBig Ben"ни ксришни доимо орзу қилиб келганман. Ўрнимдан туриб, улкан соат томон қараб йслга тушдим. Тезда пиёдалар йслакчасига чиқиб олиб, қадамимни тезлаштирдим. Йслимда сса, Лондонда машҳур TESCO супермаркетини учратиб қолдим. Ўзи супермаркетда ишлаб, бсларим бслган. "œМайли, бошқа чора йсқ, нима бслса пешонамдан," деб супермаркетга кириб, менежерини чақиртирдим. Менежер жуда ҳам хушмуомала инсон скан. Мен унга иш кераклигини айтдим ва аввалги иш жойимда нималарни бошимдан кечирганимни айтиб бердим, ҳаммасини очиқ-ойдин гапирдим. У сса кулиб юборди. Кейин, "œДсстим, бизда оғир юкларни ҳеч қачон ходимларимиз ташишмайди, бизда ҳаммасини техника бажаради," деб айтди ва менга тслдириш учун анкета берди. Мен уни тезда тслдириб, қайтардим. Менежер агар иш чиқса, албатта чақиришини айтди. Мен сса, ҳафсалам пир бслиб, сна "œBig Ben" сари йслимда давом стдим. Анча юрдим, ксчалар чиройли ва одамлар билан гавжум. Менинг кснглимга сса қил ҳам сиғмайди. Аиҳост, "œBig Ben"га ҳам етиб келдим. Келдиму ҳамма муаммоларимни унутиб юбордим, нимага дейсизми, чунки "œBig Ben" нинг остидан туриб, унга ердан қиё боқиш завқли сди-да....Борганимда соат иккига сқинлашиб қолган скан, бирдан "œBig Ben"нинг қснғироқлари бонг уриб кетса бсладими?! Соат шу қадар қаттиқ бонг урдики, асти ссраманг:
Кимлардир улкан соатни суратга олиш билан овора....Бир сзим атрофни айландим. Ҳамон ҳайратдаман. Атрофга боқар сканман, ксзим бутун дунёда тилларда достон бслган London Eyeга тушиб қолди. Уни узоқдан туриб томоша қилдим, лекин сқинига бормадим. Чунки "œBig Ben" шундоққина Темза дарёсининг ёнида жойлашган. Темза дарёси узра қад ростлаган ксприкларнинг бирида туриб олиб, узоқ вақт теварак-атрофни томоша қилдим. А оса чарчоғим чиқди. Кейин ксзим автомобиль йслида срнатилган йсл ишораларига тушиб қолди. Қарасам, "œVictoria Station" деб ёзилган скан. Бу вокзал ҳақида китобларда жуда ксп сқиганман. Анди шунча йсл юрдим, шу вокзални ҳам ксрмай кетсам бслмайди, деб сна пиёда йслга тушдим. Вокзалга бориш учун Victoria шоҳ ксчаси бсйлаб юриш керак скан. Шу шоҳ ксча томон ошиқдим. Ҳайратдаман, шоҳ ксчанинг икки тарафида турли хил давлат идораларию катта-катта ширкатлар жойлашган. Банкларнинг ксплиги-чи! Лиёда юриб, анча томоша қилдим. Ҳар бир бинонинг архитектураси сзига хос. Юриб-юриб, Victoria вокзалига етиб келганимни билмай қолибман. Ксча одамларга лиқ тсла. Секин вокзал ичкарисига кирдим...
Victoria вокзали билан сқиндан танишув
Вокзал жуда катта бслиб, у 3 қаватдан иборат. Биринчи қаватида 20 дан зиёд платформа жойлашган. Одамлар шу қадар кспки, ҳамма бир томонга қараб қолган...Аввалига жуда ҳайрон бслдим, кейин қарасам, бу поездларнинг қатнов рсйхати скан. Вокзалнинг бир томонида шу қадар катта мониторлар срнатилганки, асти ссраманг. Ҳамма ёқда реклама, қаёққа қараманг турли хил кафе, ресторанлар, савдо дсконлари ва супермаркетларга ксзингиз тушади.
Бу ердан иш топса бслармикан?
Хуллас, шу асно вокзални анча айландим, ксзим одамлар билан гавжум бир ерга тушиб қолди. Аега бундай скан деб, ҳайрон бслдим. Секингина сша ерга бордим. Борсам, бу ер сша бутун дунёга машҳур Mc Donalds ресторани скан. Аввалига анча иккиланиб турдим. Кейин, қани иш ссраб ксрай-чи деб, секингина ичкарига кирдим. Мендан сотувчи қизлар дарҳол, "œHow can I help you?" деб ссраб қолишди. Аввалига нима дейишни билмадим. Довдираб қолдим. Чунки ресторан одамлар билан шунақа гавжум сдики...Тсғриси, услдим. Кейин тезда, "œМенежер билан гаплашсам бсладими?" деб ссрадим. Улар менга тезгина менежерни чақириб беришди. Ичкаридан оқ ксйлак, галстукда бслган тоза инглиз киши чиқиб келди. Ва мендан ширин муомала билан нима ёрдам кераклигини ссради. Мен унга иш қидираётганим тушунтиришни бошлагандим, секингина сзини ташқарида кутиб туришимни айтди. Бироздан кейин менинг ёнимга чиқди. Мен сса шоша-пиша унга CV, съни резюмеларимни ксрсатдим. У сса мен билан қизиқиб, бундан аввал қаерда ишлаганим ва таҳсил олганимни суриштириб кетди. Кейин сса, менга кулиб қараб, "œДсстим, қслингда бакалавр дипломи бсла туриб, нега ресторанда ишлашга аҳд қилдинг? —деб ссраб қолди. Мен шоша-пиша унга ҳаммасини тушунтиришга ҳаракат қилишни бошладим. Яъни, пулим камайиб бораётганини, кейин қарзим борлигини айтиб, ундан иш беришини ссраб, роса ёлвордим. У менга қараб туриб, "œСенинг инглиз тилинг ходимларимникидан ксра анча схши скан, сени ишга олмай, кимни оламан," деб қолса бсладими? Ичимда бирдан титроқ турди, ҳасжон сна мендан устун кела бошлаганди. Тилим каловланиб қолди. У сса гапида давом стиб, "œГап битта, лекин кечалари ҳам қолиб ишлашингга тсғри келади," деди. Мен ҳаммасига розилигимни айтдим.
Аллоҳим, ҳаммаси учун сзингга шукр!
Хуллас, биринчи ишимни йсқотган куним Худойимнинг иности билан шу куннинг сзида, сна тушлик маҳалига қолмай иккинчи ишимни ҳам топдим. Шундан сснг, Mc Donalds менежери билан анча узоқ ва дилдан суҳбатлашиб қолдик. Менинг кснглим сса снди тинч. Чунки ҳозиргина ишлик бслдим. Менежер шундоққина ёнимда туриб, ресторан бош офисига телефон қилди-да, менинг исму шарифимни айтиб, ҳозир у ерга етиб боришимни таъкидлади. Менга сса, офисга бориб, қандай қилиб рсйхатдан стишимни тушунтириб берди. Мен раҳматни қуюқ қилиб, офисга қараб йслга тушдим. Менежерим мени Лондондаги катта карнаваллар стказиладиган жой, съни Notting Hill Gate шоҳ ксчасидаги бош офисга юборганди. У ерга етиб борсам, мени бир киши кутиб турган скан. У мени тезгина ичкарига бошлади ва иш шартномамни қслимга тутқазди. Ҳамма қонун-қоидаларни тушунтирди. Кейин менинг устки кийимим слчамларини олиб, менга Mc Donalds ходимлари кисдиган иш либосини беришди. Ҳаммаси чиройли қилиб битта сумкага солинган, сумкани қслимга тутқазиб, ишга олинганим билан табриклашди. Менинг сса оғзим қулоғимда. Муаммоларим ҳам бир зумда унутилди. "œИшим бор-ку," деб пулимни ҳар хил ширинликлар сотиб олишга сафрладим. Музқаймоқ еб, сна роса Лондонни айландим. Хуллас, кснглим шод!!! Артаси куни срталаб ишимни Victoria вокзалидаги Mc Donalds ресторанида бошладим. Ҳа, айтганча, иш ҳақимни соатига 10 $ қилиб белгилашди.
Бу ерда бошимда нималар кечганини навбатдаги ҳикосларимдан билиб оласиз. Давоми бор,..Ҳусан Шерматов, Лондон.
bbc
-
Kechirasiz, Siz Akmalmisiz?
Ya tebe odnu umnuyu vesh skaju, tolko ti neobijaysya.
Iz k/f "œMimino".
Men Akmal bilan aeroportda qo’ng’iroqlashib, topishib olishim kerak edi. Bu xaqda Nuriddin aka bilan Toshkentga ketishimdan 3-4 kun oldin kelishib oldik. Akmal menga Toshkentdan qaytishimda oilasi uchun bir narsalar bervorishi kerak edi.
O’sha kuni qo’l telefonimni puli tugab qoldi: "œKirish" bor-u, "œChiqish" yo’q. Aslida pul bir kun oldin tugagan, lekin men, "œKetyapman-ku, bir taraflama aloqa ham yetarli" deb, pul o’tkazmagan edim. Aeroportda Akmalni qo’ng’iroq qilishini kutdim. Lekin u xa deganda qilavermadi. Uyimdan tez-tez qo’ng’iroq qilib turishgan edi. Uydagilarga Akmalni telefon nomerini berib, "œUnga aytinglar, menga qo’ng’iroq qilsin", dedim. Uyimdagilar Akmalga bu gapni yetkazishgan, Akmal 2-3 bor menga qo’ng’iroq qilgan ham, lekin mening telefonim doim band bo’lgan. Xaqiqatanam, o’sha paytda men bilan xayrlashish uchun qo’ng’iroq qiluvchi yor-birodarlar ko’payib ketdi. Samolyotga chiqish paytida yana bir qo’ng’iroq bo’ldi. Men qo’limda kamera bilan atrofni suratga olib ketayotgan edim. To kamerani o’chirib, telefonimni olgunimcha, telefonning ham uni o’chdi. "œO’tkazib yuborilgan qo’ng’iroqlar" ro’yxatida Akmalning ham ismi turardi. Xullas, biz Akmal bilan Kuala Lumpur (KL) aeroportida ko’risha olmadik.
Endigi vazifa — uni samolyotda topish edi. Samolyotimiz xavoga ko’tarilib, remenlarni bo’shatish mumkin bo’lgandan keyin Akmalni qidirish yo’llarini o’ylay boshladim. Tabiiyki, endi telefon menga yordam bera olmaydi — allaqachon uning ekranidagi "œshoxchalari" yo’qolib, xech narsaga yaramaydigan matoxga aylanib qolgan. Samolyotga 200 atrofida yo’lovchi ketadi. Lekin o’sha kuni samolyotimiz to’la emas — 160 tacha odam bor edi. Bu unchalik katta son emas, demak Akmalni topish ham muammo emas. Lekin shuni eslatib qo’yishim kerakki, men Akmalni oldin ko’rmaganman, biz bir-birimizni tanimaymiz. Shunday bo’lsada, uni oson topishimga ishongan xolda, asta qatorlarni aylana boshladim. Men Akmalning 25-35 yoshlardagi o’zbekistonlik yigit ekanini bilaman xolos. Mayli, bu ham katta ma’lumot, xarqalay qidirilayotgan yo’lovchilar orasidan ayollaru-bolalarni, qariyalarni va yana samolyotimizda ancha-muncha bo’lgan xitoylarni chiqarib tashlash mumkin. Mantiqan to’g’ri! Aksiga olib yo’lovchilar orasida yosh yigitlar ko’pchilikni tashkil qilardi. Men ularni bir-bir ko’zdan kechirib chiqa boshladim. Qator oralab yurarkanman, "œBularning qaysi biri Nuriddin akaning kuyovi ekan?", deb o’ylardim. O’zimcha, umrimda ko’rmagan odamimni xisoblab topib olmoqchi edim. Xarqalay, Akmal professorning kuyovi — ziyolinamo qiyofali bo’lishi kerak, deb xisoblardim. Ko’zoynagi bo’lsa ham extimol? (Keyinchalik bilsam, ziyolilik belgisi Akmalda boshqacharoq ekan). Men yo’lovchilarga birovni qidirib yurganimni bildirmasligim kerak edi. Aniqrog’i, ularning basharasiga baqrayib tikilmasdan, sekin, zimdan qarashim kerak edi. Ko’z oldimdan turli qiyofalar ketma-ket o’ta boshladi. Aqlli va unchalik aqlli bo’lmagan, tirjaygan, xo’mraygan, charchagan va x.k"¦ - xar xil qiyofalar. Tez orada men Akmalni osongina topib olish niyatim qanchalik be’mani ekanligini xis qila boshladim. Bu basharalar menga xech narsani bildirmasdi. Ayrimlar xalitdan uyquga ham ketishga ulgurgandi-ki, ularni ko’rib mening jaxlim chiqardi: "œBirpas uxlamay tursalaringchi", degim kelardi. Go’yoki, ochiq ko’zlardan biror narsa uqub oladigandek. Men ekonom klassni to’liq aylanib chiqdim (bizness klassni istisno qilish mumkin, chunki Akmal xarqalay xali student). Xech qanday natija bo’lmadi. Men Akmalni topolmadim.
Ikkinchi urinishda sal surbetroq bo’lishga to’g’ri keldi. Endi yo’lovchilarga uzoqroq tikilardim. Yana o’sha qiyofalar. Kimdir gazeta o’qiyapti. Kimdir yangi tanishgan sherigi bilan suxbatga berilib ketgan. Manavi juftlik esa suxbatni qizitish uchun qittak-qittak qilishyapti. Anavi yerda ikkita chiroyli qiz qarta o’ynashyapti. Men ham bajonidil bu qizlar bilan qarta o’ynagan bo’lardim, lekin "¦ Akmalni topishim kerak. Shundoq oldi qatorda o’tirgan manavi yigit qo’l kompyuterida "œMimino" ko’ryapti. "œMimino" — mening eng sevimli komediyalarimdan biri, shuning uchun bu yigitning oldidan befarq o’tib ketolmadim. Gapiray desam, yigitni qulog’ida naushnik. Kinoga ishora qilib, qo’limni "œMixdey" qilib ko’rsatdim. Yonidagi joy bo’sh ekan, menam o’tirvolib "œMimino" ko’rsammikin? "œLarisa Ivanovna xochu" degan joyi ketyapti ekan. Yo’q, meni ishim bor — Akmalni topishim kerak.
Ayrim ko’zimga issiq ko’ringan yigitlardan "œKechirasiz, mabodo Siz Akmalmasmisiz?", deb so’rardim. Lekin xech kim savolimga ijobiy javob bermadi. Ikkinchi urinish ham muvafaqqiyatsiz tugadi.
Endi biroz dam olamiz. Aqlliroq xarakatlar qilinmasa, yana befoyda bo’lishi mumkin. Men styuardessani yordamga chaqirdim:
- Bilasizmi, men bir yigitni qidiryapman, lekin uni avval ko’rmaganman. Ismi Akmal. Uni topishda yordam bersangiz, iltimos, - dedim men.
- Qanday yordam bera olaman?, - dedi styurdessa.
- Masalan, radio orqali e’lon qilasiz.
- Kechirasiz, biz radioga xususiy e’lonlarni bera olmaymiz.
- Bir ilojini qiling.
- Akmalni shu samolyotda uchayotganligi aniq-mi?
- Aniq.
- Mayli, men surishtirib ko’raman.
Styurdessa ham mening eski usulimni ishga soldi. Yosh yigitlarni oldiga borar va sekingina "œSiz Akmalmasmisiz?", deb so’rardi. Lekin u xech kimdan tortinmas, qatorasiga barcha yigitlardan so’ray ketdi va ko’p o’tmay "¦ Akmalni topdi. Styurdessa meni oldimga kelib, "œAkmal xov anavi orqa qatorda o’tiribdi ekan, Sizni qidirayotganingizni aytdim, xozir oldingizga keladi", dedi. Xaqiqatanam, oradan xech qancha vaqt o’tmay bir yigit kelib, "œMen Akmalman", dedi. Men xursand bo’p ketdim. Akmal bilan salomlashib, xol-axvol so’rashdik. Uni yonimga o’tirishga taklif qildim. O’tirganimizdan keyin, o’zbekcha odat bo’yicha qaytadan xol-axvol so’rashib chiqdik. Shundan keyin
- Men Sizni rosa qidirdim, - dedim men.
- Xa, tinchlikmi, nega qidirasiz?, - dedi Akmal.
Shundagina menda shubxa paydo bo’ldi:
- Siz Nuriddin akaning kuyovi Akmal bo’lasizmi?, - deb so’radim.
- Qanaqa Nuriddin aka?
- "¦
Xullas, u boshqa Akmal ekan. Akmal degan ismni shunchalik ko’p tarqalganini endi bildim. Samolyotimizda nari borsa 20-30 chog’li o’zbekistonlik yosh yigitlar bor. Qarangki, ularning ichida kamida 2 ta Akmal bor edi.
Samolyotimiz tobora manzilga yaqinlashib borar, bu esa Akmalni topish muammosi xavf ostida qolayotganligini bildirardi. Shart o’rnimdan turib "œAkmal" deb baqirvorgim keladi, lekin ichki bir tortinchoqlik bunga yo’l qo’ymaydi. Endi styurdessadan qayta yordam so’rash ham noqulay, u boshqa Akmalni chaqirib berganini bilgani ham yo’q.
Nima qilish kerak? Nuriddin akaga va’da berib qo’yganman. Agar Akmalni samolyotda topolmasam, go’yo keyin xech qachon topolmaydigandek edim (Vaxolanki, keyinchalik biz bir-birimizni topishimizning yo’llari bor edi). Demak va’da qilgan narsalarni Nuriddin akaga olib borib berolmayman. Exx"¦
Samolyot xojatxonasi oldida navbat kutib, xayol surib o’tiribman. Anavi "œMimino"chi yigit xaliyam kino ko’ryapti. Tashvishi yo’q bo’lgandan keyin ko’radi-da. Senga o’xshab u xech kimni qidirmayotgan bo’lsa"¦ Shoshma-shoshma"¦ Men bu yigitni qayerdadir ko’rganman"¦ Qani-qani, eslab ko’rchi, qayerda ko’rgansan bu yigitni?...
Esladim. KL aeroportida bir yigit rosa ko’zimga issiq ko’ringan, lekin uni qayerda ko’rganimni o’shanda eslay olmagan edim. Xozir manavi bamaylixotir film tomosha qilib o’tirgan yigitni kuzatib turib, hammasini xisoblab chiqdim. Aeroportdagi ko’zimga issiq ko’ringan yigit — Nuriddin akaning o’g’li edi. Axir u Toshkentda men ishlagan fakultetda o’qigan, o’sha yerda uni ko’rganman. Manavi "œMimino"chi esa aeroportda u bilan birga edi. Demak Nuriddin akaning o’g’li pochchasini kuzatishga chiqqan.
Men xisob-kitobim to’g’riligiga aniq ishongan xolda "œMimino"chidan
- Siz Akmalmisiz?, - deb so’radim.
- Xa, men Akmalman, - dedi yigit, qulog’idan naushnigini olib.
Xar extimolga qarshi ikkinchi savolni ham berishim kerak edi:
- Nuriddin akaning kuyovi?
- Xa, men Nuriddin akaning kuyovi bo’laman - deya yigit o’rnidan turdi.
Akmal topildi"¦ (Ya tak dumayu. Virajenie iz k/f "œMimino")
-
Ссул халқаро асропорти Ссулга қсшни Инчеон шаҳрида жойлашган. Шунинг учун ҳам у "Инчеон" халқаро асропорти деб аталади. Инчеон - Tinch океанига очиқ Шарқий Хитой денгизининг бсйидаги шаҳар бслиб, Ссулдан 60 чақиримларча узоқликда жойлашган. Тошкент-Ссул рейси бсйича учган самолётимиз 14 август куни срталаб соат 9.30 ларда "Инчеон" халқаро асропортига келиб қснди. Яна, тахминан, 45 минутлардан кейин мен юкимни олиб, асропортдаги расмистчиликлардан қутулиб, ташқарида турардим. Бу менинг хорижга биринчи марта ёлғиз чиқишим сди. Олдинги сафарларимда гуруҳ таркибида бслгандим, шу сабабдан ҳам асропортда бизни кутиб олишган, махсус автобусларда олиб кетишиб, меҳмонхонага жойлашган сди. Хуллас, ҳеч бир хавотирланишга, бош қотиришга ҳожат бслмаган. Анди сса, ҳайҳотдек шаҳарнинг ҳайҳотдек асропортида бир сзим турибман, мени ҳеч ким кутиб ҳам олмайди. Очиғи, мен бу кунни узоқ вақт кутган сдим. Улкан, нотаниш шаҳарга ёлғиз бориш ва у ерга "киришиб" кетиш, мослашиб олиш - менинг орзуларимдан бири сди. Ссулда 10 миллиондан ортиқ одам сшайди. Лекин ана шу 10 миллион одам ичида мен танийдиган лоақал бир одам йсқ сди. Мен ҳақиқатан ҳам нотаниш бир шаҳар, нотаниш одамлар, нотаниш иқлим, хуллас, нотаниш - снгича ҳаёт бссағасида ёлғиз турардим. Ўзимга-сзим, "Салом Корес, салом Ссул!" дедиму, нотаниш шаҳар билан танишиш учун дастлабки қадамларни қсс бошладим.
Аз ёмғири
Мен самолётдан тушганимда Инчеонда енгил ёмғир ёғарди. Ҳарорат 29 даража иссиқ. Агар Ўзбекистонда шундай ҳарорат бслса, бунинг устига ёмғир ёғиб турган бслса, мазза ҳаво бслади. Енгил кийимда исиб ҳам кетмайсиз, совуқ ҳам қотмайсиз. Лекин Коресда унақа смасди. Ҳаво ниҳостда дим, қилт стган шамол йсқ. Мени ҳайрон қолдирган нарса - ёмғир ҳам илиқ сди, ҳа, ишонаверинг ёмғир тагида турсангиз стингиз жунжикмайди, аксинча, исиб кетасиз, ҳатто терлашингиз ҳам мумкин. Коресда ёз ана шундай серёғин ва дим бслади. Куз ва қишлари сзимизнинг мос фаслларга схшайди (баҳорда у ерда бслмаганман). Дим, намлик юқори бслган иқлим океану-денгизларга сқин шаҳарларга хос. Аью Деҳлида ҳам шундай иқлимни кузатганман ва у ерда йил бсйи шундай ҳаво дейишади. Ўрганмаган одам учун бундай иқлим анча ноқулай бслади. Ўзбекистонда 45 даража иссиқ бслса ҳам, қуюқ бир дарахт соссида танангиз ором олади. Лекин иқлими дим, ҳавоси нам слкаларда сос ҳеч қандай ёрдам беролмайди. Иссиқдан фақат сунъий ҳаво совутгичли жойларга қочиб қутуласиз.
Асропортдан университетга қараб
Юқорида, "Мутлақо нотаниш вазист олдида ёлғиз қолдим," деб оширвордим. Аслида мен ҳали Тошкентдалигимдаёқ Seoul National University ( бундан кейин университет)дан снги, чет сллик талабалар учун йсл-йсриқлар ксрсатилган китобча олган сдим. Унда асропортдан университетга қандай қилиб боришдан тортиб, қандай қилиб ётоқхонага жойлашиш-у, қанақа расмистчиликлардан қандай қилиб стиш, хуллас, ҳар бир снги чет сллик талаба дуч келиши мумкин бслган вазистларнинг ечими ёзилган сди. Мен ана шу йсриқномада ёзилган автобусга стириб олдим. Бу автобус асропортдан тсғри университетга борарди. Автобус замонавий сди, ичида ҳаво совутгичи ишлаб тургани учун, муздеккина сди. Йсловчилар сони йслимиз бошидан охиригача ҳам 10 кишидан ошмади. Автобус роппа-роса бир срим соат юрди. Ичида TV ҳам бор сди, лекин табийики, мен ҳозир TV смас, ташқарини томоша қилишни афзал билардим. Мен атрофни катта қизиқиш билан кузатиб келдим. Ҳеч бир нарса ксздан четда қолмасин дегандек, аланг-жаланг сдим, бир снгга қарасам, бир чапга қарардим. Сал олдинроққа стиб кетиб, шуни айтишим мумкинки, мен Ссул транспортидан фойдаланар сканман, ҳали ксп мана шунақа аланг-жаланг қилиб атрофни қизиқиш билан томоша қиламан. Лекин орадан маълум вақт стиб, снди юраётган йслларим менга анча таниш бслиб қолади, снди уларни қайта-қайта ксравериш менга қизиқ бслмайди, снди мен транспортда бемалол газета сқиб кетаман ёки мазза қилиб ухлайман. Лекин бу кейинроқ, ҳозир сса, ксзларим атрофда. Дастлаб ксрганим - атрофим ҳаммаёқ сув бслди. Юқорида ёзганимдек, Инчеон денгиз бсйидаги шаҳар. Биз узоқ пайт денгиздан узоқлашиб кетолмадик, назаримда денгиз ён-атрофимиздан қуруқликка "сйиб" кириб келган сди. Кейинроқ денгиз кичик-кичик тоғлар билан алмашди. Бундай тоғларни Ссулнинг ичида ҳам тез-тез учратиш мумкин. Ссулнинг биринчи менга ёққан тарафи шу бслдики, у ниҳостда озода, тоза шаҳар сди. Ҳар қалай, ҳозирча мен ксраётган қисми шундай сди. Йсл четлари ксм-кск майса қилинган, катта-катта майсали майдонларни ҳам учратиш мумкин сди. Дарахтларга роса ишлов берилган, улар худди қирқиб, чиройли қилиб тараб қсйилган соч каби сди. Ашроқ дарахтларга бир хил тирговичлар қсйиб чиқилган, айрим дарахтлар танаси сса, дока билан сраб қсйилган сди. Мени замонавий, осмонспар бинолар қизиқтиради. Лекин бир срим соатлик йслим давомида бундай биноларга дуч келмадим. Биласизми, менимча, чет слга борган одам учун асропортдан дастлабки қсним топиш масканигача бслган йсл жуда ҳам муҳим бслади. Бу йслда Сизда дастлабки тассуротлар пайдо бслади. Дастлабки таассуротлар алдамчи бслиши ҳам мумкин, лекин кспинча улар тсғри бслиб чиқади. Ана шу йсл, ҳеч бслмаса унинг айрим қисмлари ҳеч ссингиздан чиқмайди.
Москвада "Шереметьево" асропортидан Москва Давлат Университетига борган йслимизнинг ниҳоий қисми ссимда қолган. Тун сди. Узоқдан университет биноси ксринди. Бино ниҳостда гсзал сди. Чироқлар билан ажойиб қилиб ёритилган сди. Москвада бу бинони "Москва гсзали" деб аташади. У ҳақиқатан ҳам бу номга муносиб сди, афсус ссз билан унинг маҳобати-ю, чиройини мен тасвирлашга ожизман.
Аью Деҳлига тонг саҳарда кириб боргандик, ҳали қоронғу сди. Автобусимиз асропортдан Hotelга қараб кетар скан, уйғонаётган одамларга дуч келиш мумкин сди. Одамлар чайлалардан чиқиб келиб, ксча юзида човгумдаги сув билан ювинишарди...
GWANAK CAMPUS билан илк танишув
Мен тушган автобус Ссул Миллий Университетининг Gwanak деб аталувчи асосий Campus ига етиб келди. Мен Сampus дарвозасини суратдан ксрганим учун уни дарров танидим. Бу пайтга келиб Инчеонда ёғаётган ёмғир жалага айланган сди. 25 килоча келадиган юкимни орқамга кстариб олиб, йслга тушдим. Gwanak Campus дегани университетнинг юзлаб биноларини сз ичига олувчи, атроф-айланма йсли 6 чақиримча бслган кичик бир шаҳарча сди. Бу университетнинг срми дегани, унинг бошқа бир жойда сна битта Campusи бор, лекин мен у ерга ҳеч қачон бормаганман. Gwanak Campus билан мен йсриқномадаги харита орқали таниш сдим. Campus ичида автобуслар ҳам қатнар, лекин мен дастлаб борадиган бино унча узоқда бслмаслиги керак, шунинг учун ҳам мен пиёда йслга чиқдим. Дастлаб университетнинг халқаро бслимига учрашим керак сди. Халқаро бслим биноси ҳақиқатан ҳам узоқ смас скан, лекин орқамда юк билан, қаттиқ ёмғир тагида юриб, дабдалам чиқди, ҳамма ёғим ивиб кетди. Уни устига йсл тик қислик сди. Шуни ҳам айтишим керакки, Gwanak Campus тслиқ тоғ ичида жойлашган сди. Мен халқаро бслимда YoungHee исмли қизни ссрадим, чунки мен билан e-mail алмашиб турган қиз шу сди. YoungHee мени илжайиб қарши олди. Мени кутаётганлигини айтди. Ҳол-аҳвол ссради. Амғирда роса ивиганимга ачинди. Мени қаҳва била сийлади. Мендан, "Тушлик қилдингизми?", деб ссради. Мен, "Йсқ" дедим. У шундай ачиниб кетдики, худди йиғлаб юборишга тайёр сди. Менга зудлик билан овқатланишни маслаҳат берди ва қаерда овқатланишим мумкинлигини ҳам тушунтирди. Мен YoungHeeни сшанда тушунмадим, "Аамунча қайғурмаса бу қиз менинг овқатланишимга," деб сйладим. Мен ишларим битмагунча тушлик қилишни сйламаётган ҳам сдим. Яна илгарилаб кетиб, тушлик билан боғлиқ икки ҳодисага тсхталиб стсам. Ссулга келганимдан бир ойлар стиб, Campus ичидаги сартарошхонага бордим. Сартарош қиз сочимни олатуриб, мени гапга соларди. Гап орасида у мендан тушлик қилганим ёки йсқлиги ҳақида ссради. Мен рад жавобини бердим. Сартарош сочимни олиб бслди, пулини олди, кейин бир пас шошмай туришимни илтимос қилди. У менга иккита қайнатилган картошка берди...
Мен инглиз тили дарсига қатнардим. Ўқитувчимиз мендан ёш, АҚШда таҳсил олиб қайтган бир корейс қиз сди. У дарсга кириб келар скан, биринчи ссрайдигани, "Тушлик қилдингларми?", деган савол бсларди. Ҳаммадан тасдиқ жавобини олмагунча, қайта-қайта ссрарди. Ўзбекистонда мен ҳам анча йил сқитувчи бслиб ишлаганман, лекин бирор марта талабаларимдан, "Овқатланиб олдингларми?", деб ссрамабман.
Анди ксчада қолмайман
Мен ётоқхонага фақат кеч соат 7 дан кейин жойлаша олардим, унгача сса ётоқхона учун пул тслаб қсйишим керак сди. Бу пул бир семестр учун биратсласи тсланарди, шунинг учун оз смас сди. Мен пулимни Кореснинг Wonига алмаштиришим керак сди. Асропортда бироз алмаштирган сдим, лекин у кам сди. Ана шу ишда ёрдам бериш учун YoungHee менга бир болани қсшиб берди, сна сз шамсиссини ҳам фойдаланишга бериб турди, юкимни шу ерда қолдиришим мумкинлигини айтди. Анави бола мени пул алмаштириш жойига олиб борди ва мен керакли пулни алмаштириб олдим. Чет слга снги борганингизда дастлабки дуч келадиган кичик муаммоларингиздан бири - бу маҳаллий пул бирлигига ксникишингиз қийин кечади. Купюраларни фарқлай олмайсиз, нархларнинг қанчалик қиммат ёки арзонлигини дарров илғаб ололмайсиз. Лекин 2-3 кундан кейин бу муаммо ортда қолади, тез ксникиб кетасиз. Маълумот учун, 1000 KW (Korean Won) тахминан 1 АҚШ долларига тенг. Кейин ётоқхона учун пул тсладим. Қайси ётоқхонанинг, қайси хонаси меники сканлигини ёзиб беришди, бориб ксриб ҳам келдим. Биринчи кунги снг асосий масала - ётоқхонага жойлашиш масаласи десрли ҳал бслган сди. Тсғри, юқорида ёзганимдек мен хонамга фақат кечқурун жойлаша олардим. Лекин пулини тслаб қсйдим, снди кснгил тсқ, ксчада қолмайман.
Анди Campusни бироз айлансам ҳам бслади
Келинг, аввал YoungHee нинг маслаҳатига амал қилиб, овқатланиб олай. Харитамда Campusдаги овқатланиш жойлари - ошхоналар қайси биноларда жойлашгани ксрсатилган. Уларнинг 1-2 тасига кириб ксрдим. Лекин овқат йсқ сди. Сабабини сшанда тушунмадим, кейин билишимча, Campus ҳудудидаги ошхоналар нонушта, тушлик ва кечки овқат пайтларида 2 соатдан ишларкан, холос, бошқа пайтларда улардан овқат тополмайсиз. Лекин доимий ишлайдиган бошқа турдаги овқатланиш жойлари ҳам бор скан. Битта сшанақасини топиб кирдим. Ксринишидан сзимизнинг лағмонга схшаш бир овқат олдим. Қошиқ ҳам, вилка ҳам тополмадим, овқатни қсшалоқ чсп билан ейишим керак сди. Вой-бсй, бу чспдан фойдаланиш бунча азоб бслмаса! Битта қслда ҳеч уддалаб бслмади, кейин иккита қслда ҳаракат қилдим. Бир амаллаб овқатни ейишни бошладим. Овқат ёқмади, мен учун у ниҳостда бемаза сди. Ҳеч қанча емай, чиқиб кетдим. Ҳамма ёққа ҳар хил салқин в қайноқ ичимликлар сотадиган автомат машиналар қсйиб ташлашган скан. Танга ташловдим, менга ичимлик чиқариб бермади. Бир нарсани бураб, бир нарсани босиш керак сди, нотсғри қилдим шекилли. 500 Wonга тушдим. Бир жойда сса, қсл ювиш учун жсмрак бурагичини ҳеч тополмасам бсладими, ҳар хил нарсаларни роса тортиб, босиб, бураб ксрдим - бслмади. Кейин секин четга чиқиб, бошқалар қанақа қиларкин деб пойлаб турдим: шундай қслингизни жсмракка сқинлаштирсангиз бслди скан, сзи сезиб, сув келавераркан.
Ва ниҳост кеч ҳам тушди
Campus ҳудудини айланиб, кунни кеч қилдим. Шуни айтишим керакки, Сampus менга жудасм ёқди. Бос айтганимдек, Campus тоғ ён бағрида жойлашган бслиб, йсллар тик сди. Янасм аниқроғи, Campus анча баланд бир тоғларнинг бошланиш қисмида сди. Лекин тоғлар Ўзбекистондаги каби сланғоч тошли смас, балки қалин дарахтлар билан қопланган сди. Campus ҳудудида баланд бинолар йсқ, асосан 5-6 қаватли бинолар бслиб, улар жудасм ксп - юзлаб сди. Сampusнинг бир четида ётоқхоналар жойлашганди. Спортнинг десрли барча турлари учун майдонлар, хусусан, 2 та ажойиб футбол майдони бор сди. Campus ҳудудини, йслларни тиклигини ҳисобга олмаганда, пиёда айланиш мазза. Лиёдалар учун йслакларга роса ишлов берилган, улар бир ғиштли, бир резинали ва сна бир ёғочли бслиб алмашиб келади. Бундай йслакларда юриб чарчамайсиз, зерикмайсиз. Дарахтларга ҳам роса қаралган, ҳар бир дарахтга корейс тилида нималардир ёзилган тахтача ҳам осиб қсйилган. Мен тозаликни схши ксраман, шунинг учун бу тсғрида кспроқ гапириб юборишим ҳам мумкин.
Идеал даражада тоза Campus
Campus ҳудуди идеал даражада тоза сди. Ксчалару-йслакларда сигарет қолдиғи ёки писта псчоқ деган нарсалар у ёқда турсин, ҳатто дарахат баргларини ҳам тополмайсиз. Ахлат учун бир жойга бир нечта қутилар қсйилган, сабабини кейинроқ билдим, ахлатни турларга ажратиб ташлаш керак скан (масалан, қоғоз алоҳида, шиша алоҳида ва ҳ.к). Мен кеч соат 6 ларда халқаро бслимдан юклримни олдиму, ётоқхонага қараб кетдим. Бос бу йслни пиёда босувдим, лекин снди юк билан пиёда юролмасдим. Автобусга стирдим. Атрофни томоша қилишга қизиқиб кетибман шекилли, бир пайт қарасам керакли жойдан стиб кетибман. Ҳайдовчига бу ҳақда айтувдим, у менга бир тикилди-ю, индамади. Ксп стмай автобус охирги бекатига етиб келди, шунда ҳайдовчи мени сснгги бекатдан қайтаётган бошқа бир автобусга стқазиб юборди. Менинг ҳайдовчим снги ҳайдовчига мен ҳақимда сз тилида бир нарсалар деди. Янги ҳайдовчи мени сз бекатимда ташлаб кетди, лекин мендан ҳақ олмади. Менинг адашиб юрганимни билган ҳайдовчи мени бир йслга икки марта ҳақ тслашдан озод қилди.
Атоқхона қаердасан?!
Мен сз бекатимда тушган бслсам ҳам, ҳалисм ётоқхонамни тополмаётган сдим. Бекатдаги бир йигитдан бу ҳақда ссрадим, у мени йслга бошлади, юкимни ҳам кстаришиб юборди. 200 метрча юргандан кейин ётоқхонам биноси ксринди, мен уни дарров танидим. Мени етаклаб келаётган йигитга раҳмат айтдим, у сна бекатга қайтиб кетди. Анди мен билан бир йсналишда кетаётган бошқа бир йигит юкимни кстаришиб олди, то ётоқхона сшигигача олиб борди. Бу пайтда соат 7 га сқинлашиб олган сди, лекин бахтга қарши ётоқхона маъмуристи сшигига , "Бугун маъмурист кеч соат 8:30 дан бошлаб ишлайди," деган мазмунда ёзиб кетилибди. Юкимни биттасининг хонасига қсйиб-қсйдим-да, ётоқхона пастидаги ошхонага кирдим. Битта патнисни олволиб, овқат учун навбатга турдим. Қатордан юриб бориб, овқатни ҳам олдим. Лекин қатор охирида мен кутгандек касса йсқ сди. Мен қаерга пул тслашни билмай, секин бориб овқатни ес бошладим. Бу овқат босгидан дуруст сди. Анг муҳими — бу ерда қсшалоқ чсп билан бирга қошиқ ҳам бор сди. Овқатни еср сканман, икки хаёлим овқатнинг пулини қаерга ва қачон тслашни аниқлашда сди. Лекин сша куни бу саволга жавоб тополмадим ва текинга овқат еб, чиқиб кетдим. Маъмуристдагилар 9:00 да келишди. Охирги икки соатнинг стиши жуда қийин кечди. Тун бсйи самолётда учиб, ухламаган сдим, кун бсйи сса, оёқда турдим. А оса чарчадим. Ва ниҳост маъмуристнинг бир вакили мени хонамга бошлаб кирди...
-
Assalomu Alekum, hikoyalarni uqib chiqdim, musofrchilikda yurib ancha uzgargan bulsangiz kerak a tugrimi?
vatanda bulganizda balkim uz kuch irodangiz yoki eng qiyin paytdayam insonlarni bittagina dusti bu Alloh bulishini sezmasdiz, ota ona yaqinlardan uzoqda bulib hayot tashvishlarini boshizdan utqazibsiz, muhimi Alloh etgan , sendan harakat mendan barakat deb , doim harakatda buling, Alloh yonidagi darajangiz bundanham ziyoda bulsin, Halol mehnatga nima yetsin,Bilsayiz kuplar musofrchilikda Allohga yaqin bularkan, etishganku musulmon bulmaguncha haqiqiy musulmon bumiysan deb, musofrchilik odamni tarbiyalaydi kimlardir yaxshi tomonga kimlardir esa ummuman aksi, Allohga shukr sizga Alloh uzi omad berib muamolarizi hal qilishga uz yordamini beribti. Hayotda yashash osonmas bilasiz dunyoda bazi insonlar bor ular bizu sizdanham kuproq yordamga muxtoj lekin ulari irodasizliki tufayli har kunlari kechagidan og'ir utadi, Manham sizdek musofirchilikdaman Allohga shukrki Oila a'zolarim doim men bilan birga , Musofrchilik aaaancha tarbiyaladi, Alloh kimligini va qudrati nimalarga yetishini oldinlari etishsa tasavur qilolmasdinm lekin hozir va kecha har kuni Alloh mujizalarini kurib kelmoqdaman, Allohga ming shukr shu kunlarga yetqazganiga, odam taftini odam oladi, yaqinlarizga tez tez qungiroq qilib turing, ularniyam siziyam kungliz xotirjam buladi, Allohga shukr eting ana tilniyam bilar ekansiz boshqa davlatlarda yashash uslubi, puli qanday topish qanday sarflashi urganibsiz, ish topish uqish hamasini eplab yurgan ekansiz, Ishlarizga doim omad, va Alloh uzi hama musoflarni va ularni oilarni uz dargohida asrasin, vatanimizgaham esal omon yetib oling, uydagilar bilan bir ustolda utirib shirin suxbat qurib 4 fasl baxor,kuz,qish, yozni kurish nasib etsin, Hayotda Alloh suygan bandalar qatorida buling, ishlarizga omad! :13 :7
-
Erkin,oxiri qaytibsizda forumga?:)
-
rosti bu hikoyalar meni qalbimni özgartirvordi.