forum.ziyouz.com

Jamiyat va inson => Salomatlik => Bolalar tibbiy tarbiyasi => Mavzu boshlandi: JaviK 22 Iyul 2010, 17:59:42

Nom: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 22 Iyul 2010, 17:59:42: Оилада фарзанд ссаспти

Бола то восга етгунича бслган вақт оралиғида унинг психикаси хам шаклланади ва ссиш ёшида бир нечта қийин даврларни бошидан стказади. Оналар сса боладаги турли сзгаришларни меҳр ва тарбис етишмаётганлигидан деб сйлашади. Лсихологларнинг таъқидлашича, ссиш ёшидаги кризислар табиий ҳолат бслиб, улардан қочиб қутулишнинг иложи йсқ.

Биринчи муаммо. Бола бир ёшга тслганида пайдо бслади. Бу вақтга келиб у атрофида қслга киритиш мумкин бслган ва мумкин бслмаган нарсалар борлигини англайди, турли хил тақиқларга дуч келади. Аатижада бола стресс ҳолатига тушиб қолиши ҳам мумкин.

Аавбатдаги кризис бола уч ёшга қадам қсйганида юзага келади. Бу вақтда унда «хоҳламайман», «истамайман» деган сътирозлар кспасди. Бола сзидаги «мен»ини ва атроф-муҳитни тадқиқ стишга киришади.

Етти ёшга тслганида сса оиладагилар билан ксп жанжаллашади, феълида талабчанлик ва сжарлик кучасди, бошқаларга сзи ҳақида сслатиб туради.

Худди шу тарзда сн икки ёшга тслган бола билан муносабат ҳам осон кечмайди. Умуман бу ёшдаги руҳий сзгаришлар, жанжалкашлик табиий ҳолат ҳисобланади. Чунки бола организмида юз бераётган гормонал сзгаришлар унинг кайфисти ва ҳиссиётларига таъсир стмай қолмайди.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 22 Iyul 2010, 18:00:12: Иккинчи муаммо. Кспинча болага ваъда берамиз-у, лекин уддасидан чиқолмаймиз. Масалан, «уйга срта қайтиб, сен билан сйнайман ёки китоб сқиб бераман» деймиз-у, бу гапимизни кечгача унутамиз. Шундай пайтларда айбимизни ювиш учун уйга сйинчоқ кстариб кириб борган кунларимиз ҳам бслган. Чунки бола сйинчоқни олгач, сизнинг ваъдангизни ссидан чиқариб юборади. Умуман айтмоқчимизки, агар болага берган ссзингизнинг устидан чиқа олмасангиз, уни бошқа нарса билан чалғитманг. Яхшиси, болага нимага ваъдангизнинг устидан чиқа олмаганингизни тушунтиринг. Фарзандингиз билан муносабатларингиз самимий бслсагина, у сизга ишонади.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 22 Iyul 2010, 18:00:33: Учинчи муаммо. Сояиологик тадқиқотлар натижасига ксра, ҳозирги кунда бола тарбисси учун оналар бор-йсғи сн етти дақиқа вақт ажратишаркан. Бу кам, дейсизми? Жуда ҳам кам! Болаларда юзага келаётган кспгина касалликлар сабаби, сҳтимол, оилада меҳр-сътибор етишмаётганлигидандир? Замонавий педиатрис ва болалар психологиссидан шу нарса маълумки, сркинлик етишмаётган болада, ички сиқилишлар, бирон-бир нарсадан сзилиш томоқ, спка, нафас йсллари касалликларини келтириб чиқараркан. Салбий муҳит, уйдаги ноқулай шароит, оила аъзолари сртасида ҳамжиҳатликнинг йсқлиги аллергик касалликларга сабаб бслиши мумкинлиги аниқланган. Шунингдек, болага етарли даражада меҳр-сътибор ажратилмаётганини ундаги жаҳл ва тажовузкорликдан ҳам билса бслади.

Лсихологларнинг таъкидлашича, гап болага қанча вақт ажратаётганимизда смас. Бу каби муаммоларга ҳеч қаерда ишламайдиган оналар ҳам дуч келиши мумкин. Асосийси, болани сшита билиш, у билан тслақонли, самимий мулоқотда бслиш, меҳр-сътибор ксрсата олишда.

Бола онасини доимо схши кайфистда ксриши керак. Шу сабабли бола тарбиссида ишлаётган ва схши кайфистда бслган она, ишламайдиган ва молисвий муаммолар туфайли стрессни бошдан кечираётган онадан ксра кспроқ натижага сришади. Демак, имкон қадар фарзанд тарбиссига етарлича вақт ажратиш керак. Шундай қилингки, болангиз уни жудасм схши ксришингизни чин дилдан ҳис қилиб турсин.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 22 Iyul 2010, 18:00:52: Тсртинчи муаммо. Баъзан иш жуда кспайиб кетади. Табиийки, бундай пайтларда болага етарли даражада вақт ажрата олмаслигингиз мумкин. Анди сиз фарзандингиз олдида сзингизни айбдор ҳис қиласиз. Мана шундай вазистларда бола билан самимий бслинг, унга сз муаммоларингизни тушунарли тарзда етқизинг.

Агар самимий бслсангиз бола сизни, албатта, тушунади. Янада ишонарли бслиши учун ундан сизни қсллаб-қувватлашини, ёрдам беришини ссрасангиз бслгани. Масалан, сйинчоқларини сзи йиғиштириб сизга ксмаклашсин. Фарзандингиз сизга ёрдам бераётганидан қувонади. Хуллас, бола тарбисси ста мураккаб жараён. Бугунги аёллар қанчалик банд бслишмасин, фарзандлари келажаги учун вақт топишлари жуда-жуда муҳим.

Муаллиф: Гулчехра ЖАМИЛОВА
Манбаа: Ташхис газетаси
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: Billur 08 Sentyabr 2010, 12:18:16: Hurmatli forumdoshlar.Bilamizki o'zbek oilasi bilan boshqa millat oilalaridagi farzand tarbiyasi, ularga yaratilgan sharoit bir biridan tabiiyki farq qiladi. Bilishimcha Evropa millatiga mansub aholining deyarli barchasi 3 yoshgacha bo'lgan bolalarini ham alohida uhlashiga ko'niktirishadi. Bizda esa aksincha. Bu yoshda farzandlarimiz hali juda kichikligi uchun yonimizda uhlatishga harakat qilamiz. Sizlarning fikringizni bilmoqchi edim. Bolalarni (3~4 yoshgacha) alohida uhlashiga fikringiz qanday? Qanchalik to'g'ri deb o'ylaysiz?

Eslatma: Faqat 3~4 yoshgacha bo'lgan bolalar haqida fikr bildirsangiz.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 08 Sentyabr 2010, 21:10:15: Болада пулга нисбатан тсғри муносабатни тарбислаш борасида Аатальс Хаузер қуйидагиларни тавсис стади:

"¢ Болага чснтак пулларини беринг. Бола шунчаки сга бслишни истаётган нарсалар билан бирга у учун зарур бслган нарсалар ҳам мавжуд. Айнан шу нарсаларга кичик ёшиданоқ (баъзида 3 ёшдан тавсис стишади) чснтак пулини ажратиш оқилона иш бсларди. Фарзандингиз сзи учун нима муҳимроқ сканини сзи ҳал стсин, сйин ёки дискнинг қийматини бир ҳафтага ажратилган пул билан таққосласин.
"¢ 7-10 ёшдан бошлаб болаларни моддий муаммолардан сҳтиёт қилиш тавсис стилмайди. Оиладаги молисвий ишларни болалар иштирокида муҳокама қилинг ва уларда пуллар "œжавоннинг ичидан" смас, балки ишлаб топилиши; баъзида бу жараён қизиқарли бслса, баъзида мураккаб скани, пули ва имконисти катта кишиларга хасад килмаслик кераклиги ҳақидаги тушунчани шакллантиринг.
"¢ Болани сзингизнинг барча харажат ва режаларингиз ҳақида хабардор қилиб туринг. Ўзингиз учун бирор нарса сотиб олмоқчи бслсангиз, у билан маслаҳатлашинг. Буюм танлар скансиз, унинг нархига сътибор қаратаётганингизни сслатиб қсйинг. Болангизда ундан пулни асётгандай тасаввур ҳосил бслмасин.
"¢ Болангизга ҳар ҳафта ёки ҳар ойда сзи ишлатиши мумкин бслган кичик суммани ажратинг. Уни пулни санашга сргатинг, болалар маҳсулотларига қсйиладиган асосий нархлар билан таништиринг. Қарз бериш, қарз ва жамғариш тушунчалари билан таништиринг. Буни сйин шаклида бажарсангиз жуда осон кечади.
"¢ Оилавий харидларни режалаштирган ҳолда фарзандингизни онгли равишда пуллари билан хайрлашишга сргатиш учун ундан бу жараёнда иштирок стишини илтимос қилинг. Боланинг умумий маблағга мустақил равишда қсшадиган кичкина ҳиссаси ҳам унда бу жараёнда иштирок стишдан ғурур ҳиссини сратади. Кейинги сафар у дсконда нафақат сйинчоқлар олдида, балки ошхона жиҳозлари турган жойда ҳам тсхтаб стади.
"¢ Одатий нон харид қилиш жараёнини қизиқарли саёҳатга ёки муҳим тадбирга айлантиришга ҳаракат қилинг. Унга мураккаб бслмаган вазифаларни топширинг: булочкалар турган жавонни топиш ёки шарбат номини сқиш. Шу тарзда сиз унинг сътиборини бошқа нарсага тортасиз, сзингиз учун вақт бсшатасиз ва умумий ижобий конструктив кайфистни сратасиз.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 08 Sentyabr 2010, 21:18:39: Uyali telefon va bolla haqida

А уҳшуносларнинг фикрича, бола усли телефондан қандай фойданаётганлигига қараб унинг оиладаги тарбисси қай даражада тсғри ташкил стилганини билса бслади. Агар сғли ёки қизи телефонга сга бслганидан сснг ундан ота-оналари истаганидек фойдаланса, бундан ота-оналар хурсанд бслишлари мумкин, чунки сабоқлари беҳуда кетмабди. Бундай бола дсстлари олдида телефони билан мақтанмайди, ота-онасининг пулини беҳудага сарфлаб, соатлаб у орқали гаплашмайди, шунингдек уйдагиларидан снг "œзамонавий" телефонни талаб ҳам қилмайди. Агар бола ёшлигиданоқ ҳар доим уни диққат билан тинглайдиган ва ксмак берадиган ота-она билан етарли мулоқотга кириша олса, унда телефондан ёлғизлик учун "œкураш" воситаси сифатида фойдаланиш истаги туғилмайди. Агар ссмир пулнинг қадрини билса, оила бюджети қандай тслдирилишига ақли етса, шунингдек сзида ҳам пул топиш тажрибаси бслса, у ҳолда телефондан оқилона фойдаланади.
Аммо боланинг телефондан фойдаланиш жараёнида баъзи бир қоидаларни тушунтириб стишга тсғри келади. Мисол учун бола аҳоли гавжум жойда усли телефондан фойдаланса, ксча сғрилари томонидан талофатга учраши мумкин. Шу сабабли оддий хавфсизлик қоидаларига амал қилиши зарурлигини тушунтириш шарт:
Телефонни боғич билан боғлаб, бсйинга осиб юрмаслик керак, бу ҳолат жиностчиларни жалб қилиши мумкин.
Усли телефонни таниш ва нотанишлар олдида мақтамаслик лозим.
Агар ста зарур бслмаса, ксчада кеч тушганда телефонда гаплашиш шарт смас.
Ҳозирча телефонларнинг зарарли нурлари болалар соғлигига таъсир ксрсатишини тасдиқловчи тадқиқотлар мавжуд смас. Бироқ сиз фарзандингизга усли телефон сотиб олишга қарор қилган бслсангиз, у билан телефондан оқилона фойдаланиши кераклиги ҳақида гаплашиб олишга ҳаракат қилинг. Усли алоқа воситаси билан кунига срим соатдан ортиқ гаплашиш срамайди, уни бошга ва юракка сқин жойда олиб юриш ҳам тсғри смас. Шунингдек радиотслқинларнинг мисга нисбатан таъсирини камайтириш учун қснғироқ срнига СМС-хабар юбориладиган бслса, мақсадга мувофиқ бслади.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 08 Sentyabr 2010, 21:47:02: Iqtibos: Billur 08 Sentyabr 2010, 12:18:16
Hurmatli forumdoshlar.Bilamizki o'zbek oilasi bilan boshqa millat oilalaridagi farzand tarbiyasi, ularga yaratilgan sharoit bir biridan tabiiyki farq qiladi. Bilishimcha Evropa millatiga mansub aholining deyarli barchasi 3 yoshgacha bo'lgan bolalarini ham alohida uhlashiga ko'niktirishadi. Bizda esa aksincha. Bu yoshda farzandlarimiz hali juda kichikligi uchun yonimizda uhlatishga harakat qilamiz. Sizlarning fikringizni bilmoqchi edim. Bolalarni (3~4 yoshgacha)alohida uhlashiga fikringiz qanday? Qanchalik to'g'ri deb o'ylaysiz?

Eslatma: Faqat 3~4 yoshgacha bo'lgan bolalar haqida fikr bildirsangiz.
Assalomu aleykum Billur.To'g'ri aytasiz o'zbek halqi azaldan bolajon va boshqa halqlarga qaraganda bolalarga ko'proq mehr qo'ygan halq hisoblanadi. Savolingizga keladigan bo'lsak, 3-4 yoshdagi bolajonlar bir o'zlari uhlashga hali yoshlik qiladi. O'zim ham hali o'zbek oilalarida 3-4 yosh bolani bir o'zini uhlashga qo'yganlarini ko'rmaganman. Meni farzandim bo'lsa ham bunday qilmagan bo'lar edim. Buning sababi ,birinchidan bolada kechki uyqi paytida qorong'ulikdan yoki boshqa bir narsadan qo'rqish paydo bo'lishi mumkin,qattiq qo'rqan paytda yonida tinchlantiradigan hech kim bo'lmasa qo'rquv kuchayib, bola psixikasiga yomon t'asir ko'rsatib, bolada turli hil fobiyalar paydo bo'lishiga olib kelishi mumkin.Ikkinchidan agar bu yoshdagi bolajonlar ona bilan birga uhlasa onasining mehr to'la issiq taftini his qilib onaga bo'lgan mehri ortadi. Uchinchidan kechqurun farzandingizga turli hil ertaklar aytib,yaqindan muloqqotda bo'lib suhbat qurish uchun eng qulay payt.
Hullas menimcha 3-4 yoshli bola agar katta aka yo opalari bo'lsa ular bilan, agar bo'lmasa ota onasi bilan birga uhlagani maqul.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 12 Sentyabr 2010, 15:25:19: Уйқу олдидан китоб сқиш болага нима беради?

Уйқу олдидан бирор нарсани сқиш — бу шунчаки мультфилмнинг оддий муқобили смас, балки кичкинтой учун анча катта ва муҳимроқ нарсадир.
Ўз фарзандини мутоалага сргатишга уринаётган оналарнинг кспчилиги болада бунга умуман қизиқиш йсқлигидан нолийди. Баъзида бу ҳақда биринчи синф сқувчиларининг ота-оналари ҳам гапиришади. Гап сса боланинг сқишга бслган қизиқишининг йсқлигида смас, балки мутоала жараёнига қизиқишнинг йсқлигидадир. Бошқача қилиб айтадиган бслсак, ксп ҳолларда болада мотиваяис бслмайди.

Бу нима учун юз беради? Бола мутоала жараёнидан завқ олишга одатланмагани учун. Албатта, мен бола ҳарфларни срганиб олгунга қадар, сзимизнинг мутоала жараёнидан оладиган завқимиз ҳақида смас, балки китоблар фарзандингизнинг асосий қизиқишлари орасида йсқлиги ҳақида гапирспман. Бу ҳар доим ёки десрли ҳар доим ота-оналарнинг сзлари болаларига китоб сқиб беришни ёқтирмаслиги билан боғлиқ. Улар бу ишни мажбуран, кун давомида зсрға сн дақиқаларини ажратган ҳолда ёки шунчаки китобни мультфильм билан алмаштирган ҳолда бажаришади.
Баъзида бу ота-онага смас, балки боланинг жонсараклиги билан боғлиқ бслади. Баъзи ҳолатларда бу муаммо китоб мутоаласи учун вақтни тсғри танлаш йсли билан ҳал стилади.

Тсғри топдингиз, бу кечки - уйқудан олдинги пайт. Бу пайтда кичкинтойингиз чарчаб, тинчланган ҳолда сз тсшагида ётган бслади, сиз сса кундузги ташвишлардан халос бслиб (улар дам олиш кунлари ҳам етарли), фарзандингизнинг ёнига стирасиз, биргаликда китоб танлайсизлар, уни очасизлар ва йигирма-сттиз дақиқани китоб мутоаласига бағишлайсизлар.
Мана бу мутоаладан олинадиган иккинчи жуда муҳим фойда.

Вақтимизнинг сзига хос томони шундаки, бир-бирига қариндош ва сқин кишилар сзаро мулоқот учун жуда кам вақт ажратишади ва буни ҳар доим йсл-йслакай ёки байрамларда қилишади. Шу тарзда болалар ота-оналаридан узоқлашади, уларнинг сртасидаги ҳиссий алоқа заифлашади. Ота-оналар срталаб шошилинч тарзда болани уйғотадиган, овқат берадиган, кийинтирадиган ва боғча ёки мактабга обориб қссдиган, кечқурунлари сса телевизор олдига стқазадиган, сна овқат берадиган, турли ксрсатмалар ва тақиқларни жорий стадиган ва сна уйқуга ётқизадиган одамга айланиб қолишади.
Хсш, бу ҳолатда нима қилиш керак? Ҳаёт шароитимиз шундайки, биз шунчаки гсдак билан мулоқотдан завқ олиш учун ишимизни ёки бошқа муҳим ишларимизни ташлаб кетолмаймиз.

Аммо фарзандингиз билан алоқани ушлаб туриш ва мустаҳкамлашнинг жуда оддий ва десрли қийин бслмаган бир усули бор. Арталаб фарзандингизни уйғотар скансиз, «Хайрли тонг!» дейишни (фарзандингиз сизнинг сътиборингизни ҳис стишига ёрдам берадиган ва ҳеч нарсани сзгартирмайдиган икки сонис), ҳар куни уни боғча ёки мактабга кузатиб қсйишдан олдин спишни ёки бошидан силашни, шунингдек унга уйқуси олдидан китоб сқиб бериш учун срим соат вақтингизни ажратишни унутманг. Кундалик анъанага айланадиган хотиржам кечки дамлар, сзаро ишонч муҳити, умумий иш сизни сзаро мустаҳкам ришталар билан боғлайди ва фарзандингизга муҳаббатингизни ҳар қандай ссз ва совғалардан ҳам схшироқ намоён стади.

Бундан ташқари, бундай қулай муҳитда сқилган ва шу боис ҳам кучли, чуқур ҳис-туйғуларни келтириб чиқарадиган қизиқарли китоблар, ҳар қандай мультфильм ёки дастурдан ксра болани схшироқ ривожлантиради, дунёқараши кенгайишига, тасаввури ва тафаккури рағбатланишига ва, ниҳост, сқишга қизиқишига ёрдам беради. Бевосита мулоқотнинг самарадорлиги (китоб мутоаласи — бу ҳам мулоқот шакли!) кузатувлар ва тажрибалар ёрдамида олимлар томонидан аллақачон исботланган.
Асосийси — бу ишни механик тарзда бажарманг. Китобни шундай қилиш «зарур» бслгани учун смас, балки фарзандингизни севганингиз учун сқиб беринг. Болалар буни ҳис қилади, ишонаверинг.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 21 Sentyabr 2010, 00:27:25: Гсдакнинг ҳиссиётларини ҳурмат қилинг
Гсдак шодонлик билан паркдаги арғимчоқда учмоқда, айнан шу пайтда сиз у учун даҳшатли бслган жумлани қсллайсиз: «Азизим, уйга кетиш вақти бслди!». Шу гапдан сснг бир лаҳзада машмаша бошланади. Сиз хуноб бсласиз, йиғини бас қилишни ва тезда уйга отланишини талаб қиласиз, акс ҳолда ҳеч қачон боғга олиб келмайсиз. Бола снада қаттиқроқ йиғлайди ва арғимчоққа маҳкамроқ ёпишади.

Муаммо: у икки ёшга тслганми, ёки икки юз иккигами, уни уришса ва нимадир қилишга мажбур қилишса, албатта ҳеч кимга ёқмайди. Мана нима учун жаҳли чиққан боладан итоаткорлик талаб қилиниши ксп ҳолларда жазавага тушишга олиб келар скан.

Ечим: Фарзандингизнинг сз ҳисларига сга бслиш ҳуқуқини тан олинг. Вазистга унинг ксзлари билан қаранг. Сизнинг фарзандингиз боғда қолишни хоҳлагани учун жаҳлингиз чиқди. Аммо наҳотки унинг боғда қолишни исташи ёмон бслса? Болангизга шундай дейишга ҳаракат қилиб ксринг: «аччиғинг чиқаётганини тушуниб турибман, чунки қолишни истаспсан, мен сса сени уйга кетишга ундаспман. Аммо чиндан ҳам уйга кетиш пайти келди». Кейин сҳтиёт бслиб, аммо ишонч билан болани кстаринг ва уни машинага олиб боринг ёки уй томон етакланг. Бу ёшда ссздан ҳам ксра ҳаракат каттароқ сринда туришини ссдан чиқарманг. Гсдакнинг туйғуларига қарши борманг ва уни ксндиришга ҳаракат қилманг. «Бизнингча, бу жуда оддий, бироқ кспгина ота-оналар гсдаклари сз ҳиссиётлари билан сшашига қийинчилик билан йсл қсйишади, чунки уларни ғамгин ксришларини хоҳлашмайди. Бироқ агар ота-она сз фарзандининг туйғуларини англаса ва уларни бошқаришни срганса, у ҳолда бола гапга кснадиган бслиб қолади», − дейди оилавий руҳшунос Олесс Агранович.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 21 Sentyabr 2010, 00:28:29: Гапирманг, балки намуна ксрсатинг.
Сиз таниш она билан болалар майдончасида гаплашиб турибсиз, шу онда сизнинг гсдагингиз баланд ва тантанали қичқириқ билан диққатингизни жалб қилади. Сиз сгириласиз ва бир срим сшар фарзандингиз бошқа бир гсдакнинг сочларига чанг солаётганлигининг гувоҳи бсласиз. Сиз югуриб борасиз, уларни ажратасиз ва қаттиққсллик билан танбеҳ берасиз: «Сочидан тортма! Соч дан тортма!»

Муаммо: Сизнинг болангиз "œСочидан торт!" жумласини, съни айнан сиз истамаётган нарсани сшитади ва бунинг срнига у нима қилиш кераклигини тушунмайди.

Ечим: Кичкинтойнинг қслчасини сз кафтингизга қсйинг, у билан сзининг сочларига оҳиста қсл теккизинг ва "œУларни нозик сийпала!" деб айтинг.
«Агар гап тартиб-интизом ҳақида кетаётган бслса, болалар бу ёшда қуруқ ссздан ксра ҳаракатни схшироқ тушунишади, − дес таъкидлайди оилавий руҳшунос Олесс Агранович. − уларга ундай қилиш керак смаслиги ҳақидаги панд-насиҳатни бергандан ксра нима қилиш керак ва мумкинлигини юмшоқлик ва хотиржамлик билан ксрсатиб бериш кспроқ самара беради».
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 21 Sentyabr 2010, 00:31:15: Болалар шсхлигининг олдини олинг
Сиз гсдагингизга гулларга тегмаслигини бир неча марта илтимос қилдингиз, аммо нима учун сиз хонадан чиқишингиз заҳоти у гулларга ташланади ва узишни бошлайди?

Муаммо: 1,5 ёшгача бслган гсдаклар сз импульсларини тслиқ назорат қилишга ҳали қодир бслмайдилар. Шунингдек улар онгли равишда гапга қулоқ солмасликни ҳам уддалай олишмайди ва бошқа одамларнинг фикрлаши ва хоҳишлари уларнинг шахсий фикрларидан бошқачароқ бслиши мумкинлигини ҳам унчалик тушунишмайди. Уларнинг снг катта истаги сса албатта, оламни англашдир. Андигина юришни бошлаган гсдаклар атрофдаги барча нарсанинг таъмини тотиб ксришга, уларга тегиб ксришга ҳаракат қилишади. Гсдакларга снги товушлар, снги нарсалар қизиқ туюлади. Шу туфайли уларга "œТегма!" деб доим айтавериш қатъийсн мумкин смас, ахир улар сезги орқали снги билимларни қслга киритади-да.

Ечим: уйингизни ва боғингизни бола учун бемалол ҳаракатланадиган ва ҳар доим "œйсқ!" деган хитобни сшитмайдиган ҳолатда хавфсиз қилиб қсйинг. Агар бошқа жойга қсйиб бслмайдиган ва тез синадиган буюмлар, масалан боғингиздаги ссимликлар гсдакни жалб қиладиган бслса, унинг диққатини снада қизиқарлироқ бошқа объектга қаратишни сйлаб ксринг. Мисол учун, жигарбандингиздан стлоқда ссиб ётган момақаймоқни узиб олишни ёки ундаги учар пуфакчалар билан сйнашни ссрашингиз мумкин.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 21 Sentyabr 2010, 00:33:51: Қоида амал қилинг

Сиз қоида срнатдингиз: унга ксра сиз уйқу олдидан унга сртак сқиб беришингиздан аввал гсдагингиз сизга сйинчоқларини йиғиштиришга ёрдам бериши шарт. Аммо одатий тартибга риос қиламан деб сиз тез-тез чарчайсиз ва сйинчоқларни сзингиз йиғиштириб қсс қоласиз. Кейин навбатдаги уйқу олдидан хатоингизни сслаб қоласиз ва кичкинтойингизни барчасини сз жойига қсйишига мажбур қиласиз. У сса полга ётиб олиб, ҳиққиллашни бошлайди. Кубикларни сзингиз йиғиштирасиз ва "œЎзингни ёмон тутспсан. Шу сабабли бугун кечқурун хеч қанақа сртак айтилмайди!" дейсиз. Шу оннинг сзидаёқ жазава бошланади.

Муаммо: «Тутуриқсизлик сз-сзидан ихтилофларни келтириб чиқаради, ахир бир ёшли боладан то ссмиргача, ҳар бири рухсат стиладиган нарсаларнинг аниқ чегарасини билишни истайди», − дейди оилавий руҳшунос Олесс Агранович. Агар биз аниқ қоидалардан тез-тез чекинадиган бслсак, болаларда ёлғон ҳислар қарор топиши мумкин, бу билан улар хавфсизлик ҳиссини йсқотишади. «Ўзини ҳимосланган сезиши учун болаларга бу олдиндан айтилиши зурур бслади», − деб изоҳ беради Олесс Агранович.

Ҳар бир қадами кузатув остида бсладиган болалар шахсий қарор қабул қилишни ҳеч қачон сргана олишмайди.

Ечими: Ҳар доим амал қилиниши лозим бслган бир нечта мустаҳкам оила қоидаларини танлаб олинг. «Ҳамма нарсага қоида срнатиб чиқиш шарт смас. Сиз сз олдингизга юксак намунадаги болани тарбислашни мақсад қилиб қсйишингизга ҳожат йсқ, − дейди оилавий руҳшунос Олесс Агранович. — Сизнинг вазифангиз − сзининг ҳам, бегонанинг ҳам чегараларини тушунадиган ва ҳурмат қиладиган, сзига ишонадиган инсонни сстиришдан иборат». Қоидани тушунтиринг ва уни бузишдан келиб чиқадиган оқибат ҳақида алббата гапириб беринг. Шундай қилингки, бунинг оқибати гсдак хулқ-атвори билан боғлиқ бслсин, у сабабини ва оқибатини аниқ тушуниб олиши керак. Мисол учун, агар қоида "œовқат билан сйнама!" тарзида снграса, мантиқий хулосага ксра охир-оқибат унинг тарелкасини тортиб оласиз. Агар сзиникини маъқуллайверса, оқибати нима бслиши мумкинлиги ҳақида огоҳлантиринг: агар у қоидани бузишни танласа, у бу билан бирга келиб чиқадиган натижани ҳам танлаган бслади.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 21 Sentyabr 2010, 00:35:31: Буйруқ берманг, илтимос қилинг

Сизнинг уч сшар сғлингиз катта опасининг олдига келади, қора фломастерни олади ва унинг расмига қалин чизиқ тортади. Сиз фломастерни оласиз: «Ҳозирнинг сзида кечирим ссра!» дейсиз.

Муаммо: «Кичкинтойлар нотсғри иш қилишгани, сзлари буни сезиши ва тезроқ тузатишлари кераклиги ҳақида панд-насиҳат қилиб, биз уларнинг шахсий хатоларини срганиш имконистидан маҳрум стамиз, − дейди Олесс Агранович. − Гсдак "œкечир" дейиши мумкин, аммо бу билан у ҳеч нимани ҳис стмайди. Хсш, улар бу билан нимани срганишади? Атрофдагилардан маъқуллов сшитиш учун схшиси ёлғон гапириш кераклигиними? »

Ечим: Тсғри мақсадга стиб унга саволлар беринг: «Аима юз берганини гапириб бер-чи? Опанг нимани ҳис қилди? Сен нимани ҳис стдинг? Вазистни тузатиш учун нима қилиш керак деб сйлайсан?» «Шу йсл билан сиз гсдакни мулоҳаза юритишга ва мустақил қарор қабул қилишга сргатасиз, − деб тушунтиради Олесс Агранович. — Бизнинг асосий вазифамиз − болаларга нимани сйлашлари зарурлигини смас, қандай сйлаш зарурлигини сргатишдан иборат».
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 21 Sentyabr 2010, 00:38:21: Салбийни ижобийга айлантиринг

2,5 ёшли гсдак сзининг мустақиллигини (ва сизнинг сабрингизни) амалда синаб ксрспти. Сиз сса сзингизни анча сийқаси чиққан пластинкага схшатспсиз: «Журнал столчасига чиқма!», «Ойингни компьютерига сув қуйма!»

Муаммо: Агар гсдак "œйсқ" ссзини ҳар доим сшитаверса, у бу ссзни фаҳмлашни бас қилади. Худди асропорт атрофида сшаётганлар самолёт шовқинини ҳис қилишни бас қилганидек.

Ечим: Ижобий жумла ёрдамида чегара срнатинг. Мисол учун, "œгулчелакдан сйинчоққа сув қуйма" жумласи срнига— «Кел, гулларга сув қусмиз!» Ижобий ифода орқали гсдакка танбеҳ берсангиз, сиз унга сзини схши тутиши мумкинлигини уқтирган бсласиз. Агар гсдак "œйсқ" ссзини ҳадеб сшитавермаса, сзи ҳам уларни кам қсллайдиган бслади.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 21 Sentyabr 2010, 00:39:51: Яхши нарсаларга диққатни кучайтиринг

Бир ёшли гсдак сз тарелкасини ва қошиғини полга ташламайди. 1,5 ёшда столга смас, қоғозларга чизади, 3 ёшида сса сз машиначасини бошқа болаларга қизғанмасдан сйнаш учун бериб туради.

Муаммо: Бола бошқаларнинг сътиборини уларга жалб стадиган ҳаракатларни қайтаради. Агар сиз сътиборни гсдакнинг "œёмон" қилиқларига жалб қилиб, "œсхшиларига" сътиборни камайтирсангиз, гсдак сзининг ёмон ҳатти-харакати ҳаётдаги муваффақистини таъминлайди, деб ҳисоблайдиган бслади.

Ечим: Улар қачон сзларини схши тутишса, буни уларга тушунтиринг. Ҳар доим уларнинг ҳаракатларидаги камчиликларни қидиришга уринманг, доим ижобий қилиқларига сътибор қаратинг! Аммо меъёрни ҳам билинг: ҳар беш дақиқада мақтаб туриш ҳам унча тсғри келмайди.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 25 Sentyabr 2010, 22:57:57: Болаларнинг барчаси табиатига ксра жуда қизиқувчан бслишади — улар снги нарсалар ҳақида билишни, дунёқарашларини кенгайтиришни истайдилар. Яъни билим олишга интилиш одамда ёшлигидан мавжуд бслади, шу боис асосийси унинг бу интилишини нобуд қилмаслик.

Мактабгача ёшдаги болаларнинг кспчилиги уларни 1-синфга йиғадиган орзиқиб кутилган сша 1 сентсбргача қанча кун қолганини сабрсизлик билан санайдилар. Аммо ксп ҳолларда мактабда стказилган биринчи йилдан кейиноқ боладаги сқишга бслган иштиёқ сснади. Баъзи ота-оналар бу ҳолат билан кейинроқ, бола ссмирлик даврига стганидан кейин тсқнаш келишади.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 25 Sentyabr 2010, 22:58:59: Боланинг сқишга бслган қизиқишини қандай тиклаш мумкин?
Бу борада сгона тсғри усул мавжуд бслмаса керак. Ҳаммаси ҳар бир конкрет боланинг феъл-атворига боғлиқ. Баъзида болакай ривожланиш борасида тенгдошларидан сзиб кетади ва сзи аллақачон билиб олган нарсаларни сна сқитувчидан сшитиш унинг учун қизиқарли бслмай қолади. Бундай ҳолатда ота-она мактабни алмаштиришга ҳаракат қилиши ёки болани кучлироқ синфга стказиши мумкин. Бундан ташқари, уйда боланинг қизиқишини ҳар томонлама қсллаб-қувватлаш, снги китобларни таклиф қилиш, турли мавзуларда суҳбатлар қуриш лозим. Акс ҳолда бола ривожланишга бслган рағбатни йсқотади, чунки шундоқ ҳам билими бсйича синфдошларидан анча "œюқори" туришини тушунади-да.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 25 Sentyabr 2010, 23:00:07: Баъзида бошқача ҳолат ҳам юзага келиши мумкин — бола бироз дангасароқ, сқишни қийинчилик билан сплайди, шу боис унга бслган қизиқиши суст.

Ҳар бир ота-она фарзандининг қизиқишлари ҳақида схши хабардор бслади. Шундан келиб чиқиб, боланинг қизиқишларини сқув материалига боғлаган ҳолда сйин шаклида сқишга бслган қизиқишни ривожлантириш мумкин. Масалан, болангиз расм чизишни схши ксради. У сзининг севимли машғулоти билан банд бслган пайтида нимани чизаётганини ва нима учун чизаётганини шарҳлаши мумкин. Бундан ташқари, бутун бир фантастик ҳикосни, кейин сса бола томонидан сйлаб топилган реал воқеаларни сйлаб топиб, уларни снги билимлар билан бойитса бслади. Шу тарзда, фикрлаш қобилисти, қсллар моторикаси, қунт ривожланади, шу билан бирга боланинг дунёқараши ҳам кенгасди.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 25 Sentyabr 2010, 23:01:28: Кичкина дангасалар учун мактаб дастури бсйича махсус постановкалар ҳам мавжуд — балки фарзандингиз спектакль ёки фильмни томоша қилганидан кейин аслида ҳам шундай бслган-бслмаганлигини аниқлаш мақсадида сзи тарих ёки адабиёт дарсликларини варақлашни истаб қолар.

Шунингдек, сқитувчининг қулоқсиз сқувчига билимларни "œуқтирувчи" анъанавий монологидан ксра, билимларни кенгайтирадиган йсналишдаги биргаликдаги машғулотлар ҳам жуда фойдали. Хусусан, ниш уриб чиқаётган нсхат уруғларини кузатиш жараёни биологис дарсини қизиқарлироқ ва ксргазмалироқ қилиши мумкин. Яқин сртада жойлашган истироҳат боғи бсйлаб сайр чоғида бола табиатдаги сзгаришларни сезиши — баҳорда ҳар ҳафтада қайси гуллар пайдо бслаётганини, кузги срмонда қайси меваларни топиш мумкинлигини билиб олиши, шубҳасиз.

Фарзандингиз келажакда ким бслмоқчи сканини ссраб билинг ва шундан келиб чиққан ҳолда, ссмирга шу касб сгаси бслиши учун қандай билимларга сга бслиши зарурлигини гапириб беринг. Унинг қизиқишларини рағбатлантиринг — уни қизиқтирувчи масалалар бсйича қсшимча адабиётларни сотиб олинг ҳамда қизиқишлари доирасига кирадиган мавзуларда фарзандингиз билан иложи борича кспроқ мулоқот қилинг.

У қанча ксп билса, шунчалик қизиқарли ҳамсуҳбатга айланишини болага тушунтиринг. Турли-туман мавзулардаги суҳбатлардан вақтингизни асманг, бу билан сиз боланинг фикрлаш, мантиқий қобилистларини ривожлантирасиз, билимларга бслган қизиқишини уйғотасиз.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 27 Sentyabr 2010, 06:16:46: Болалар сртасидаги жанжалларни қандай бартараф стиш мумкин
Болалар жанжаллашмаслигини истайсизми? Унда улар бир-бирини ҳурмат қилишларига сргатинг. Ўзаро аҳил-иноқ бслиб сшашларига сз ҳиссасини ксшишлари учун оиланинг кичик аъзосига баъзи бир оддий нарсаларни сргатиш зарар қилмайди:

Кичкинтойингизга агар унинг акаси ёки опаси жаҳли чиқиб турган бслса, уни сз хонасида холи қолдириб, индамай чиқиб кетишини маслаҳат беринг. Ҳар бир инсон турли ҳиссий кечинмага сга бслишга ҳақлилигини ва баъзида уларни бир муддат ёлғиз қолдириш схши сканлигини гсдакка тушунтиришга ҳаракат қилинг. Афсуски, ксп ҳолларда тескариси бслади — кичкинтой акасининг жиғига тегаверади, акасининг аччиғи чиқади, гсдак шикост қилиш учун югуради, охир-оқибат муносабатлар снада чигаллашади.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 27 Sentyabr 2010, 06:19:34: Агар гсдак ҳақиқатдан ҳам айбдор бслса, унга "œКечир!"дейишни сргатинг: мисол учун, опаси ёки акасининг нарсаларини остин-устин қилганида, ниманидир ссрамасдан олиб, срнига қсймаганида. Чунки болалар сртасидаги тортишувнинг асосий сабаблари уларнинг шахсий ҳудудларига ва буюмларига тегишга бориб тақалади.
Кичкина мулкка сга кичкинтойлар "œБу ҳаммаси меникиииии!" деб қичқиришни схши ксришади, бунинг натижасида катта болалар, албатта, хафа бслишади. Гсдагингизга баъзида хурсандчиликни бошқалар билан, айниқса акаси ёки опаси билан баҳам ксриш схшилигини тушунтиринг.

Шунингдек, катта ёшли ака-опаларга ҳам бир неча маслаҳатлар зарар қилмайди:
уларга сзларининг кичик ука ёки синглиси ёшида қандай бслишганини гапириб беринг, укаси сзини неча бундай тутаётганини изоҳланг ва илтифотлироқ бслишни маслаҳат беринг. Ўзларининг катта бслиб қолганликларини ва ҳар қандай келишмовчиликни бартараф ста олишига урғу беринг.

Тснғичингизнинг сз шахсий ҳудуди учун ва шахсий буюмларидан фойдаланишдаги срнатган қоидасини қсллаб-қувватланг. Катта болангизни у илгарироқ туғилгани учун кичигининг инжиқликларига чидаши кераклигини айтиш адолатдан смас.

Акаси ёки опасига укаси устидан куч ёрдамида тазйиқ срнатмаслиги кераклигини, масалани бошқача йсл билан ҳал стиш учун етарли фаросатга сга сканлигини айтинг. Ҳақиқий ғалаба — бу ҳеч кимнинг хафа бслиб қолмаслигидир.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 08 Oktyabr 2010, 00:38:16: Болалар сртасидаги жанжалларни қандай бартараф стиш
Болалар жанжаллашмаслигини истайсизми? Унда улар бир-бирини ҳурмат қилишларига сргатинг. Ўзаро аҳил-иноқ бслиб сшашларига сз ҳиссасини ксшишлари учун оиланинг кичик аъзосига баъзи бир оддий нарсаларни сргатиш зарар қилмайди:

Кичкинтойингизга агар унинг акаси ёки опаси жаҳли чиқиб турган бслса, уни сз хонасида холи қолдириб, индамай чиқиб кетишини маслаҳат беринг. Ҳар бир инсон турли ҳиссий кечинмага сга бслишга ҳақлилигини ва баъзида уларни бир муддат ёлғиз қолдириш схши сканлигини гсдакка тушунтиришга ҳаракат қилинг. Афсуски, ксп ҳолларда тескариси бслади — кичкинтой акасининг жиғига тегаверади, акасининг аччиғи чиқади, гсдак шикост қилиш учун югуради, охир-оқибат муносабатлар снада чигаллашади.

Агар гсдак ҳақиқатдан ҳам айбдор бслса, унга "œКечир!"дейишни сргатинг: мисол учун, опаси ёки акасининг нарсаларини остин-устин қилганида, ниманидир ссрамасдан олиб, срнига қсймаганида. Чунки болалар сртасидаги тортишувнинг асосий сабаблари уларнинг шахсий ҳудудларига ва буюмларига тегишга бориб тақалади.
Кичкина мулкка сга кичкинтойлар "œБу ҳаммаси меникиииии!" деб қичқиришни схши ксришади, бунинг натижасида катта болалар, албатта, хафа бслишади. Гсдагингизга баъзида хурсандчиликни бошқалар билан, айниқса акаси ёки опаси билан баҳам ксриш схшилигини тушунтиринг.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 08 Oktyabr 2010, 00:39:16: Шунингдек, катта ёшли ака-опаларга ҳам бир неча маслаҳатлар зарар қилмайди:
уларга сзларининг кичик ука ёки синглиси ёшида қандай бслишганини гапириб беринг, укаси сзини неча бундай тутаётганини изоҳланг ва илтифотлироқ бслишни маслаҳат беринг. Ўзларининг катта бслиб қолганликларини ва ҳар қандай келишмовчиликни бартараф ста олишига урғу беринг.

Тснғичингизнинг сз шахсий ҳудуди учун ва шахсий буюмларидан фойдаланишдаги срнатган қоидасини қсллаб-қувватланг. Катта болангизни у илгарироқ туғилгани учун кичигининг инжиқликларига чидаши кераклигини айтиш адолатдан смас.

Акаси ёки опасига укаси устидан куч ёрдамида тазйиқ срнатмаслиги кераклигини, масалани бошқача йсл билан ҳал стиш учун етарли фаросатга сга сканлигини айтинг. Ҳақиқий ғалаба — бу ҳеч кимнинг хафа бслиб қолмаслигидир.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 13 Oktyabr 2010, 07:51:28: Бола нима учун сувдан қсрқади

Ҳаётининг илк кунлариданоқ ҳомила айнан сувда, съни онасининг қорнидаги сзини сраб турган суюқлик ичида сшайди. Янги туғилган чақалоқ учун сув олдиндан унинг сшаш муҳити ҳисобланади, шу боис чақалоқлар одатда хотиржамлик билан чсмиладилар. Чсмилиш болага, унинг терисига ёқимли ҳисларни бағишлайди, буни боланинг сув ичида жилмайиб, чуғурлашидан ҳам сезиш қийин смас. Аммо шунга қарамасдан ҳамма чақалоқлар ҳам сувда чсмилишдан хурсанд бслишмайди, уларнинг баъзилари сувга мутлақо аксинча реакяис ксрсатишади. Уларни сувга солишингиз билан ҳатто қичқириб йиғлашгача боришади. Баъзи руҳшунослар чақалоқлик пайтидаёқ сувдан қсрқишни уларнинг туғилиш пайтида қисман жароҳатланиши билан боғлашади. Тслғоқ тутаётган онадан шиддат билан сув кетаётган пайти чақалоқда стресс ва нотинчлик ҳисси пайдо бслади ва бу унинг хотирасида сақланиб, келажакда айнан сув билн боғлиқ бслади.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 13 Oktyabr 2010, 07:52:24: Болаларда сувдан қсрқиш ҳолатларининг намоён бслиш сабаблари нимада?

Аазарий жиҳатдан чақалоқ 4 ойга тслгунга қадар сувдан қсрқмаслиги керак. Тсртинчи ойдан сснг болаларда сувда чсмилиш ёқмай қоладиган турли сабаблар пайдо бслади. Бунда ҳар бир болада қсрқувнинг сз сабаблари бслади.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 13 Oktyabr 2010, 07:53:22: Ақимсиз хотира

Бунда сувда чсмилиш билан боғлиқ бирор бир кснгилсиз воқеа ҳақида ссз бораётган бслиши мумкин. Боланинг сзи ҳали буни англаб етмаса-да, у хотирада муҳрланиб қолади ва ҳар сафар сувда чсмилиш пайти келганида боланинг ссига тушиб, сувдан қсрқиш ҳиссини вужудга келтиради. Масалан, бу болани ҳаддан ташқари иссиқ ваннага солиб олишганида ёки навбатдаги чсмилишдан сснг пайдо бслган отит натижасидаги оғриқлар юзага келганида шундай бслиши мумкин.
Бизнинг оиламизда ҳам шунга схшаш воқеа содир бслганди. Ўғлимизни чсмилтирётган пайтда биз, ота-оналар баъзан уришиб қолардик. Албатта, бундай пайтда аччиқланиб, овозимизни баланд қилиб гапирардик. Ана шундан кейин фарзандимизни ванначага олиб келишимиз биланоқ у қичқириб йиғлашни бошлайдиган бслди. Шундагина биз хатоимизни тушуниб етдик, аммо уни тсғирлаш анча мушкул бслди. Бунда менга уйимизга сқинроқда турадиган қайнонам ёрдам берди. Фарзандимизни у чсмилтира бошлади ва бироз вақтдан кейин сғлим сна сувда хотиржам чсмилишга срганиб кетди. Аммо бунга жуда ксп вақт ва сабр-тоқат керак бслди.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 13 Oktyabr 2010, 07:54:21: Каттароқ ёшдаги болалар билан содир бслган кснгилсиз воқеа

Баъзида болани хоҳишига қарши равишда сувга итариб юбориш ёки уни хоҳишига қарши узоқроқ вақт сувда куч билан ушлаб туриш ҳолатлари ҳам бслади. Шунингдек бола уни кимдир трамплиндан сувга итариб юборганида жуда қсрқиб кетган бслиши ҳам мумкин. Бундай воқеалар ҳам боланинг сувдан қсрқишига сабабчи бслади.
Сувни даҳшат сифатида қабул қилиш

Улғайишнинг баъзи босқичларида, айниқса бола 2 ёшга тслганида, у сз-сзидан сувдан қсрқа бошлаши мумкин. Болага сув уни худди ютиб юборадигандай туюлади. Бундай болалар ривожланган жуда бой тасаввурга сга бслишади, бу уни шундай ҳолатга олиб келиши мумкинки, сиз ҳақиқатни хаёлий нарсадан ажратолмай қоласиз. Шу сринда бир воқеани слатиб стиш жоиз. Бир оиладаги 5 ёшли болани умуман ваннада чсмилтириб бслмасди. Ҳар сафар бола ваннадаги сув оқиб кетадиган жой уни ссриб олишидан қсрқишини айтиб чсмилишни истамасди.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 13 Oktyabr 2010, 07:55:28: А уҳий дискомфорт

Баъзида мазза қилиб чсмиладиган бола бирданига ҳеч қандай сабабсиз сувдан қсрқа бошлайди. Бундай қсрқув тссатдан сҳтимол сувга умуман алоқаси бслмаган бирор бир ички дискомфорт оқибатида пайдо бслиши мумкин. Бундай пайтда сабабни ташқи муҳитдан излаш керак: бунга укаси ёки синглисининг туғилиши, ота-онасининг ажрашиб кетиши ёки снги жойга ксчиб стиш сабабчи бслиши мумкин. Шунингдек бу бола жуда тезлик билан бирор бир снги фаолистни сзлаштириб олиши, масалан, юришни срганиши билан боғлиқ бслиши ҳам мумкин.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 13 Oktyabr 2010, 07:57:09: Ота ёки онанинг сувдан қсрқиши

Ота-онадан бирининг сувдан қсрқиши жуда кенг тарқалган ҳолат бслиб, жуда ксплаб катта кишилар (статистика бсйича ҳар 4 кишидан 1 таси) ҳақиқатан ҳам сувдан қсрқишади. Фарзанди олдида қсрқувини ксрсатмаса-да, ота ёки она сзи сезмаган ҳолда қсрқувни боласига стказиши ҳам сҳтимолдан ҳоли смас.
Гидрофобис ёки сув олдида даҳшатни ҳис қилиш

Баъзи болалар сувга нисбатан ҳеч қандай сабабсиз қсрқув ҳиссини туйишади. Бундай қсрқув баъзи одамларнинг, ҳатто сзлари ксрмаган бслишса-да, сргимчак ёки илон олдидаги қсрқувларига жуда схшайди. Бу ерда ссз ҳақиқий фобис, съни тушунтириб бслмайдиган қсрқув ҳақида бормоқда. Бундай қсрқув сувдаги ҳеч қандай кснгилсиз воқеа билан боғлиқ смас.
Nom: Toshkent shahridagi xususiy bog'chalar
Yuborildi: Habib 18 Oktyabr 2010, 11:05:56: 1. "Bek-Kichkintoy"
Manzil: Mirzo - Ulug'bek tumani, 6-Oqqurg'on proezdi, 46
Tel: 235-72-65; 256-50-58

2. "Bek-Kichkintoy" filiali
Manzil: Mirobod tumani, Said Baraka ko'chasi, 60
Tel: 252-17-86; 252-17-87; 252-17-88

3. "Bunyod Ziyo"
Manzil: Sobir Rahimov tumani, Xasanova ko'chasi, 59
Tel: 246-65-74

4. "Dreamboat"
Manzil: Hamza tumani, Kyuri ko'chasi, 1
Tel: 296-04-20

5. "Happy children" ("Belezza" XF)
Manzil: Yunusobod tumani, Iftihor ko'chasi, 1
Tel: 234-13-71

6. "Intellekt" maktab-bog'cha
Manzil: Mustaqillik-Salar ko'chasi, 1B
Tel: 267-07-59

7. "Johd-Garmoniya"
Manzil: Yakkasaroy tumani, Suqrot ko'chasi, 8
Tel: 250-49-70

8. "Kinder Globus"
Manzil: Mirzo-Ulug'bek tumani, massiv Yalong'och, 121-37
Tel: 262-21-26; 734-31-07

9. "Twinkle Star"
Manzil: Yunusobod tumani, Bobur bog'i ko'chasi, 23
Tel: 254-58-07; 189-39-05

10. "Unikum-Raza"
Manzil: Mirzo-Ulug'bek tumani, Gulbadanbegim ko'chasi, 50
Tel: 269-10-56; 269-06-11

11. "Akademiya aleksandr"
Manzil: Yunusobod tumani, Amir Temir katta ko'chasi, 107
Tel: 234-40-79; 234-54-61

12. "Bolalar Akademiya Grup"
Manzil: Yunusobod tumani, Amir Temir katta ko'chasi, 107
Tel: 234-40-79; 234-54-61

13. "Erkin hayot bolalari" (oldingi N533 bog'cha)
Manzil: Sobir Rahimov tumani, massiv Qoaraqamich, 2/4
Tel: 229-38-23

14. N600 bog'cha
Manzil: Sergeli tumani, massiv Quruvchi,
Tel: 215-30-19

15. "Oltin qanot"
Manzil: Yunusobod tumani, Amir Temir katta ko'chasi, 24
Tel: 215-60-34

16. "Oltin Qanot"-1
Manzil: Yunusobod tumani, 19 kvartal, Sheglova ko'chasi, 17
Tel: 222-32-93

17. "Sitmal" (oldingi N310 bog'cha)
Manzil: Chilonzor tumani, massiv Chilonzor-8,
Tel: 278-72-83

18. "Do'mbog'cha" (oldingi N415 bog'cha)
Manzil: Yunusobod tumani, C-4,
Tel: 236-77-06; 233-02-90

19. "Unikum" (oldingi "Bahtli bolalar")
Manzil: Uchtepa tumani, Gulbadanbegim ko'chasi, 50
Tel:269-06-11; 269-10-56
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 18 Oktyabr 2010, 15:04:49: Болага уй вазифасини бажаришга ёрдам бериш керакми?
Баъзи биринчи синф сқувчилари ота-онасининг ёрдамисиз уй вазифасини бажара олишмайди. Аммо болалар мактабда берилган уй вазифасини сзлари бажаришлари лозим ва улар буни қила олишади. Фарзандингизга бир пайтнинг сзида унинг қобилистлари ва мустақиллигини ривожлантирган ҳолда ёрдам беришни одат қилинг.

Ҳатто болалар боғчасида ғурур билан «Ҳаммасини сзим қила оламан» шиори остида вазифаларни мустақил уддалай олган бола ҳам биринчи синфга борганида ксмакка муҳтож бслади. Бунниг ҳайрон қоладиган жойи йсқ, чунки снди уни сқитувчиси — съни мутлақо бегона киши биринчи марта баҳолайди-да.

Бу ёшда ҳамма вазифаларни тсғри ва «аъло» баҳога бажариш жуда муҳим. Шсринг қурғур тушунмовчиликнинг сабаби ҳам ана шунда: болалар уйда «Ойи, ёлғиз сзим бажаролмаспман!» деган фикрни назарда тутиб, «Ойи мен бажаролмаспман!» деб шикост қилишади. Оналар сса, сз навбатида, «Болам ёлғиз сзи уддалай олмайди», деб сйлайди ва ҳар сафар унга уй вазифасини бажаришда ёрдам беради.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 18 Oktyabr 2010, 15:05:54: Қуйидагиларни одат қилинг: болага унинг қобилистлари ва мустақиллигини ривожлантиришга ёрдам берган ҳолда ксмаклашинг. Кейинги маслаҳатлар шундай тартибда санаб стилганки, ҳар бир кейинги маслаҳат олдингисига қараганда жиддийроқ ксмакни назарда тутади.

Фарзандингизга у ҳаммасини мустақил равишда бажара оладиган даражада қобилистли сканини тушунтиринг. Аммо «Агар мутлақо уддалай олмасанг, мендан ссрашинг мумкин», деб огоҳлантириб ҳам қсйинг.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: yoqutxon 18 Oktyabr 2010, 15:07:55: -Топшириқни текшириб ксришни таклиф стинг: «Истасанг, машқ ечимларини кейинроқ ксриб бераман».
-Оралиқ натижалар учун болани мақтанг. Бу уни руҳлантиради ва сзига бслган ишончни кучайтиради.
-Аввало, иш нега тсхтаб қолганини аниқлашга ҳаракат қилинг. «Буни қандай қилиб ҳисобладинг?» ёки «Бу рақамни қаердан олдинг?» деб ссранг.
-Агар бола машқни тушунмаган бслса, уни ечишнинг бошқа усулларини таклиф стманг.
-Агар фарзандингиз хато қилган бслса, унга конкрет ксрсатмаларни беринг: «Аатижада 15 сони ҳосил бслди, бу ерга сса умуман бошқа рақамни ёзгансан» ёки мисолларни бир нечта босқичда ечинг.
-Агар фарзандингиз сзи ҳаммасини ишонч билан бажараётганини ҳис стсангиз, унга сргатманг.
-Ўқитувчи билан фарзандингизнинг билим борасида оқсайдиган томонлари ҳақида суҳбатлашинг ва у билан маслаҳатлашинг. Агар фарзандингизга мисол ечимларини худди мактабда тушунтиришганидай тушунтириб берсангиз, уни адаштирмайсиз.
-Уй вазифаларини бажаришда берадиган ёрдамингизни чекланг, аммо қуйидаги ҳолатлар бундан истисно: боланинг узоқ касалланиб қолиши ёки жуда мураккаб материал.
-Агар бола билан шуғулланаётган бслсангиз, иложи борича унинг машқни ечиш жараёнига аралашмасликка ва иложи борича чеккароқда туришга ҳаракат қилинг. Бола сзи мустақил равишда қслидан келганича сйласин, ечсин, ҳисобласин ва ифодаласин.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: Hadija 18 Oktyabr 2010, 15:24:00: Javik, Yoquthon malades juda yaxshi mavzu ekan :) davomli qilsin!
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: Ansora 20 Oktyabr 2010, 14:22:39: Abdulaziz Ensarni 1 oydan beri (yani 3 oylikdan beri) televizor diqqatini tortyabdi, doktoridan bu haqda so'ragandim, yaqinda borilgan hulosalarga qaraganda televizor bolalarni diqqatini susaytirib, shoshqaloqligini ortirarkan!!!

Ehtiyot bo'linglar aziz ota-onalar!
Nom: Ð‘Ð¾Ð»Ð°Ð»Ð°Ñ€Ð½Ð¸ Ð°қÐ»Ð»Ð¸ қÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð¸Ð³Ð°Ð½ 10 Ñ‚Ð° Ð¼Ð°ҳÑÑƒÐ»Ð¾Ñ‚
Yuborildi: Habib 20 Oktyabr 2010, 14:30:34: (http://byaki.net/uploads/posts/1185413444_00.jpg)
Агар болалар мактабда ёмон сқишса, демак муаммо уларнинг интеллектуал қобилистида смас, балки боланинг мис фаолисти учун зарур бслган озиқ моддалар етишмаётганлиги ёки у нотсғри озиқланаётганлигидадир. Улғайиб бораётган боланинг мисси — организмга тушадиган овқатнинг жуда катта миқдордаги озиқ моддаларини сзлаштирадиган анчайин "œочксз" орган ҳисобланади. Шу боис болаларнинг нормал ривожланиши учун уларни тсғри овқатлантириш жуда муҳим. Қуйида болалар учун тавсис стиладиган унинг мис фаолистига ижобий таъсир қилувчи снта маҳсулотни келтирамиз.

1. Лосось. Ушбу ёғли денгиз балиғининг таркибида мис фаолисти учун фойдали бслган омега-3 ёғ кислотаси мавжуд. Уни истеъмол қилиш миснинг когнитив фаолистини схшилайди. Фарзандингизга қовурилган ёки димлаб пиширилган балиқни сабзавотлар билан (бодринг, помидор ёки салат барглари қсшиб) бутерброд ксринишида беришингиз мумкин.

2. Тухум. Тухум сариғи таркибида хотирани схшилайдиган холин слементи мавжуд. Ўқувчига тушликка қовурилган тухум ёки нон орасига омлет қилиб бериш мумкин.

3. Ер ёнғоқ ёғи. Ер ёнғоқ мисдаги асаб мембраналарини ҳимос қилувчи антиоксидант - Е витаминининг манбаи ҳисобланади. Тузланмаган ер ёнғоқни исталган салатга қсшиш мумкин, ер ёнғоқ ёғини сса нонга суриб ейиш жуда мазали.

4. Тозаланмаган дон. Инсон мисси нормал фаолист юритиши учун муайсн миқдорда глюкозани талаб қилади. Тозаланмаган донда глюкоза ҳам, бириктирувчи тсқималар ҳам (қонга қанча миқдорда глюкоза тушишини бошқарувчи) мавжуд, шунингдек унинг таркибида асаб тизимини озиқлантирувчи В гуруҳи витаминлари бор. Ўзингиз ва фарзандларингизга оқартирилмаган ундан тайёрланган нон маҳсулотларини харид қилинг ёки нонни сзингиз ёпинг.

5. Сули ёрмаси. Сули — бу бола учун снг схши нонуштадир, чунки унинг таркибида Е, В витаминлари, потассиум ва руҳ моддалари мавжуд. Ушбу слементлар ва витаминлар фарзандингизга сзининг интеллектуал салоҳистини тсла намоён стишига ёрдам беради. Сулини унга қсшиб пироглар, оладьслар, сирниклар тайёрлаш ёки уни шунчаки қуруқ товада ёнғоқ билан қовуриб ширин бслмаган йогурт ёки сут билан бирга истеъмол қилиш мумкин. Агар срталаб сабзавотли ва мевали шарбатларни тайёрлашни одат қилган бслсангиз, шарбатга озроқ хом сули ёрмасидан қсшинг.

6. Майда мевалар. Қулупнай, черника, олча, малина, маймунжон ва бошқалар саратон касаллигининг олдини олувчи антиоксидантларга сга. Тадқиқотлар қулупнай билан черниканинг хотирани схшилашини, малина, қулупнай, маймунжон ва ертутининг уруғлари омега-3 кислотасига бойлиги ксрсатди. Янги узилган меваларни салатларга, сабзавотли таомларга, мюслига қсшиш ёки шунчаки истеъмол қилиш мумкин.

7. Дуккаклилар. Ловис, нсхат, нут, ссмиқ дони таркибида протеин, мураккаб углеводлар (қондаги қанд моддаси миқдори унчалик оширмайдиган), бириктирувчи тсқималар, витаминлар ва минераллар ксп бслгани боис, улар жуда фойдали. Дуккаклиларни ҳар қандай томатли қайла билан гарнир ёки салатга қсшимча сифатида истеъмол қилиш мумкин.

8. А англи сабзавотлар. Ломидор, брокколи, бақлажон, қовоқ, сабзи, исмалоқ, булғор қалампири, маккажсхори — ёрқин ранглардаги ушбу сабзавотлар таркибида шикастланган тсқималарни тикловчи ксп миқдорда антиоксидантлар бор. Болаларга снги узилган сабзавотларни кесиб беринг ёки макаронга сабзавотлардан қайла тайёрлаб беринг.

9. Сут ва йогурт. Сут маҳсулотлари протеин ва В гуруҳи витаминларига жуда бой. Ушбу моддалар мис тсқимасининг ссиши, нейротрансмиттерлар ва снзимлар ҳосил бслишида муҳим аҳамистга сга. Болаларга нонуштага ширин бслмаган йогурт, ёғсиз сметана, сут, рсженка ва ёғсиз қатиқ харид қилинг.

10. Ағсиз мол гсшти. Ағсиз гсшт — темир ва руҳ моддасининг манбаи ҳисобланиб, у миснинг когнитив фаолистини схшилашга ёрдам беради. Ағсиз гсштни С витаминига бой озуқа (помидор, булғор қалампири, апельсинлар, қулупнай) билан бирга истеъмол қилиш организмнинг темир моддасини схши ҳазм қилишига ксмаклашади.

Манба (http://uzb.krasota.uz/pazandachilik/122)
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 27 Oktyabr 2010, 10:11:53: ТУА МУШГА ЧИКИШГА КУА ККАА КИЗ

Бир она бизга кунрирок килиб ёрдам беришимизни суради:
-   Йигирма ёшдаги бир кизим бор. Яхши касб
сохибаси. Чиройи хам бор. Канча совчилар келди,
аммо барчасини рад стди. йук, мен турмушга чикишни
истамайман, дейди-кусди. Бошка хеч нарса демайди.
-   Балки ёктирган инсони бордир.
-   Ундай булмаса керак, дастлаб биз дам шундай
уйлаган сдик. Лекин ёктиргани булса, албатта узи
айтар еки дугоналаридан сшитар сдик.
-   Кизингизнинг отаси борми?
-   Ха, бор. Оила бошлиги булган бир ношуд инсон
билан сшайман.
-   Аега ундай деспсиз ёки турмуш уртогингиз билан
муносабатингиз схши смасми?
-   У киши билан факат мен смас, балки бошкалар
хам келиша олмайди.
-   У холда нега бу характердаги инсон билан турмуш
курдингиз?

-   Аш мухандислик пайтида кунглимни сгаллади.
Онам хам: "Узи мухандис, топиш-тутиши схши, сенга
сна нима керак?" деди. Аима килай, пешонамга шу
ёзилган скан?
-   Яхши, кейин нима булди? Аега ср-хотин бундай
бир-бирингизга тескари булиб колдингиз?
-   Доктор, сиздан кизимга ёрдам беришингизни
сураган сдим, менга смас.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 27 Oktyabr 2010, 10:12:39: -   Илтимос, мени нотугри тушунманг, бу саволларим
кизингизнинг муаммосини хал кшшшга ёрдам беради.
Холбуки, сизнинг шахсий хаётингизга аралашмокчи
смасмиз.
-   Саволларингизнинг кизимга кандай алокаси бор,
тушунмаспман?
-   Келинг, бундай киламиз, сиз кизингиз билан бирга
шу ерга келинг. Юзма-юз утириб барча муаммони
хал киламиз. Албатта, сизнинг дардингизни
енгиллаштириб, кунглингизни хотиржам киламиз.
Она ва бола билан алохида-алохида сухбатлашиб, муаммо нимада сканини аникладик.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 27 Oktyabr 2010, 10:15:58: Бой пудратчи мажлисларни бахона килиб доим уйга кеч кайтади. Ора-сира хотини билан зиёфатларга бориб туради. Уйга кеч келган кунлари албатта маст булади. Хотини каерда ва кандай мажлисда булганини сураганида зарда билан "Хотин деган сркакларнинг ишига аралашмайди, куп савол бермайди", деб бакиради.
Аш келинчак хомиладор сканини айтган куни ср севиниш, бахтдан масрур булиш урнига гост сокин холда "Яхши, мана снди бола тугилганда у билан уйнаб вактингни утказасан, балки шундан кейин мен билан жанжаллашишни бас киларсан", дебди. Арининг бу сътиборсизлиги устига у тугрисида турли гап-сузлар хотинининг кулогига етиб келади. Арининг хаётида бошка аёллар хам бор. Кеч келишларининг сабаби шу сди. Мажлис бир бахона сди.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 27 Oktyabr 2010, 10:16:41: Жажжи кизалок тез-тез ота-онасининг жанжалига гувох булади. Бахтсиз оила мухитида улгасди. Онаси кизининг узи томонга утиши, отасидан совутиш учун доим отасини унга ёмонлайди. Бу билан гуё сридан касос олмокчи булади.
Бу орада она хам ишлай бошлайди. Шунингдек, срининг сътиборини козониш, рашкини келтириш учун хамкасб сркаклар билан тушликка чикканини хам айтиб утади.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 27 Oktyabr 2010, 10:18:16: - Булиб утган бу вокеалардан кизингизнинг хабари
борми?
Аёл узига ишонган холда шундай жавоб килди:
- Албатта, билади. Отасининг кандай хайвон
сканини, бизни не куйларга солганини билишга унинг
хам хакки бор.
Она бу харакати билан кизида оила куриш куркувини уйготганини англаб етмаганди. Инсон бир умр бирга бахтли хает кечириш учун узига йулдош танлар скан, унинг кандай инсон скани, кандай одатлари борлигини суриштирмасдан факат топарман-тутарман йигит булгани учун унга турмушга чикканига онанинг акли етмас зди. Бу хатосини сшириш учун хикоссининг бошида онамнинг кистови билан унга турмушга чикдим, деган сди.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 27 Oktyabr 2010, 10:20:23: Хуллас, муаммонинг илдизини топган здик. Лекин киз бечорага хар бир йигит унинг отасига ухшамаслигини тушунтириш кийин сди. Йиллаб ср-хотин жанжалини куриб улгайган, оила деганда онггида "бахтсиз оила" деган ифода пайдо буладиган кизга оила мукаддас сканини кандай сингдира олардик? Шундай булса-да, ортга чекинмадик. Хар доим схши ва ёмон инсонлар булиши, бунга оила ёки ташки мухит сабабчи сканини таъкидладик. Уз хаётимиздан мисоллар келтирдик. Болаларим ва рафикамни жуда схши куришим, улар хам мени ардоклаши, буни кечкурун уйга кайтганимда кузларидаги севинчдан укиб олишимни айтдим.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 27 Oktyabr 2010, 10:25:08: Бизнинг бу гапларимиздан кейин киз самимий тарзда гап бошлади:
- Доктор, снг аввало узимни оила куришга
тайёрмасман деб хисоблайман. Тугрироги, турмуш
урторимни бахтли килолмайман, деб куркаман. Шундай
аралаш туйгулар ичида колганманки, гохо узимни
йукотиб кусман. Хаётимда хеч кимни чин дилдан
севмадим. Мени схши куришини айтадиган онамга
ишонмайман. Мен хакикатда схши курганида боласини бегона кулларга, снагага ташлаб кетмас сди. Аслида мен унинг назарида нафратланадиган инсонининг аччик меваси сдим.
Хаётда кимгадир ишонадиган бирор скиним йук. Узимни шундай ёлгиз хис кнламанки, баъзан сшагим келмайди, Уз-узимни улдириб бу азоблардан кутилиш фикри бир неча бор хаёлимга келди.
Бечора киз сузини давом сттира олмади. Бугзидан отилиб чиккан нидо бунга йул куймади. Аччик йиглай бошлади. Киз бироз узига келиб олгач, давом стдим:
- Жоним кизим, бунчалик бадбин булма. Ахволи
сеникидан беш баттар ёмон булган канча кизлар бор.
А ухий касалликлар шифохонаси, алкогол даволаш
муассасаларида неча ёш-ёш кизлар бор. Сен уларнинг
каторида булмаганинг учун шукр кил. Агар журъатли
булсанг, бахтга сришасан. Зотан, бахтли булиш учун
етарли зехн ва ироданг бор. Агар чиндан бахтли
булишга харакат килмокчи булсанг, сенга ёрдам бера
оладиган дугоналар топиб берамиз. Миннатсиз, чин
дилдан сен билан дугона була оладиган
огайниларимнинг кизлари бор.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 27 Oktyabr 2010, 10:26:38: Узингга ишониб бахт сари кадам ташласанг, факат узинг смас, ота-онангга хам ёрдам берган буласан. Амон деб хисоблаган нарсаларимиз ичида биз сезмаган схши жихатлар хам булади. Агар ота-онанг бир-бирини севмаганида аллакачон ажрашиб кетган буларди. Демак, ажрашишга бориб етадиган даражада бир-биридан нафратланмайди. Факат улар хаёт сукмокларида бир-бирини схши била олишмаган. Уларга йул курсатувчи булмаган. Шунингдек, уларнинг ажрашмаганининг сабаби сенсан. Сен ота ёки онасиз колишингни исташмагани учун ажрашишмаган. Демак, сени жуда схши куришади.
Сузимни тамомлагач, уртага бироз сукунат тушди.
Nom: Re: ÐžÐ¸Ð»Ð°Ð´Ð° Ñ„Ð°Ñ€Ð·Ð°Ð½Ð´ ÑžÑÐ°ÑÐ¿Ñ‚Ð¸
Yuborildi: JaviK 27 Oktyabr 2010, 10:27:50: Кейин киз титрок овоз билан шундай деди:
-   Айтган сузларингиз шунчалик мантикий ва
умидбахшки, нима дейишни хам билмайман. Тугриси, шу лахзада туйруларим аралаш-куралаш булиб кетди. Илтимос, уйлаш учун вакт беринг. Ваъда бераман, сизга кунрирок килиб кароримни айтаман.
-   Келишдик, уйлаётганингда ёмон хаёлларга
берилма. Сени азоблаган хотиралардан схши
жихатларни куришга харакат кил.
-   Доктор, биласизми, айтганларингиз ичида мени
таъсирлантирган суз кайси?
-   Кани, айт-чи!
-   Мени самимий ва ширинсуханлик билан "кизим"
дейишингиз...