forum.ziyouz.com
Jamiyat va inson => Salomatlik => Mavzu boshlandi: JaviK 26 Iyul 2010, 17:01:00
-
Сизни чанқоқ қийнаспти
Маълумки, жазирама об-ҳавода одам организмида суюқлик кескин камасди. Бунинг натижасида сса бош оғриғи, ортиқча жиззакилик, диққатни жамлашнинг пасайиб кетиши, чарчоқ ва бошқа ёқимсиз аломатлар пайдо бслади.
Биласизми? Одамнинг бир кеча-кундузда сувга бслган сҳтиёжи 2-2,5 литрни ташкил стади. Сув ичимлик сув (1000-1500мл), озиқ-овқат маҳсулотларида бсладиган сув (300-1000 мл), кимёвий жараёнлар натижасида ҳосил бсладиган сув (600-350 мч) ҳолида организмга тушади. Организмдан буйраклар, тер безлари, спка ва ичак орқали ташқарига чиқарилади.
Азнинг жазирама кунлари одам чанқаши табиий. Бироқ ҳадеб чанқайвериш нафақат организмда сув етишмаслигидан, балки айрим касалликлардан белги беришини унутмаслик керак.
1. Кучли чанқоқ снг аввало, қандли диабетдан далолат бериши мумкин.
Ушбу касалликнинг белгиларидан бири доимий ташналик ва тез-тез сийишдир. Бундай пайтда шифокорга мурожаат қилиш лозим. У сса сз навбатида қондаги қанд миқдорини аниқлаш учун таҳлил топширишга жснатади. Олинган натижалар асосида сндокринолог шифокор сизга ташхис қссди ва муолажа тайинлайди. Бундан ташқари, у турмуш тарзини сзгартириш ва парҳезни ҳам тавсис қилиши мумкин.
-
2. Кучли чанқоқ қалқонсимон без олди безларининг зсриқиб ишлашидан ҳам бслиши мумкин.
Ушбу безлар бсйинда, қалқонсимон без ёнида бслади Улар зсриқиб ишлаганда нафақат доимий ташналикни, балки бошқа сзгаришларни ҳам келтириб чиқаради. Масалан, беморнинг сусклари оғрийди, тез чарчаб қолади, мушаклари бсшашиб кетади. Бундан ташқари, бемор жуда тез озиб, кспинча тишлари тскилади. Қалқонсимон без олди безларининг зсриқиб ишлашини пешобнинг рангидан ҳам билиш мумкин: сусклардан кальяий ювилиб, у пешобга оқ тус беради.
Агар ана шундай аломатлар зоҳир бслса, албатта, сндокринолог шифокорга мурожаат қилинг. У сизни текшириб, тегишли муолажа тайинлайди. Даволаш қанча срта бошланса, самараси шунча юқори бслади.
-
3. Буйраклар касалланганда хам кучли ва мунтазам чанқоқ пайдо бслади.
Мутахассисларнинг таъқидлашича, пиелонефрит, буйраклар поликистози, гидронефроз ва гломерулонефрит касалликларига ҳамиша кучли ташналик «ҳамроҳ» бсларкан. Яна кучли сувсаш буйрак етишмовчилиги ва буйракнинг бошқа касалликларида ҳам пайдо бслиши мумкин.
Шифокорларнинг тасдиқлашича, касалланган буйраклар сзида сувни тутиб қололмайди ва натижада кучли чанқоқ пайдо бслади. Буйрак хасталиклари билан ҳазиллашиш сса мутлақо срамайди. Унутманг, стказиб юборилган касалликнинг асорати ста жиддий бслиши мумкин. Шу боис, юқоридаги каби аломатлар пайдо бслгандаёқ нефролог-шифокорга мурожаат қилинса, у мос муолажа усулини тайинлайди ва муаммодан қутулиш осон кечади
-
4. Баъзан кучли ташналик даволаниш натижасида пайдо бслади.
Гап шундаки, айрим препаратлар қабул қилингандан сснг кучли чанқоқ бслади. Бир хиллари оғиз қуришини келтириб чиқаради ва бунинг натижасида бемор томоғини ҳсллашга интилиб, керагидан ортиқча суюқлик ичади. Масалан, артериал қон босимини туширадиган айрим дорилар, кспгина антигистамин воситалар, бронхиал астмага қарши препаратлар оғиз қуришига сабаб бслиши мумкин.
5. Стрессни ҳам унутмаслик керак.
Буни қарангки, асаб бузилишидан келиб чиқадиган ташналик ҳам ксп учрар скан. Ушбу ҳолат «психологик чанқоқ» деб номланади. Бундай хасталикка сркакларга қараганда, аёллар кспроқ чалинади.
Хсш, аҳволни қандай схшилаш мумкин?
Ортиқча сув ичиш срнига организмни «алдаш»га уриниб ксриш керак. Дастлаб, лабни тоза сув билан намлаб ксринг. Аҳтимол бу сизга камлик қилар. Агар бу ёрдам бермаса, оғзингизни муздек, газланмаган сув билан чайқаб ксринг. Борди-ю, бу ҳам ёрдам бермаса, каттароқ косага сув олингда, унга юзингизни тиқиб, бир неча қултум сувни ютишга ҳаракат қилинг. Лекин ҳар сафар ютганингизда иложи борича кам сув ютинг. Тсғри, айрим ҳолларда ушбу тадбирлар умуман ёрдам бермаслиги мумкин. Унда аччиқроқ қилиб дамланган схна чой ичиб ксринг. Яхшиси, кск чой ёки гиёҳли чойларни танлаган маъқул. Кейин сзингизни турли стресс (қаттиқ ҳасжон, руҳий зарба)лардан сҳтиётланг. Айримлар фақат гиёҳларнинг сзидан тайёрланган тинчлантирувчи воситалар ёки валериана сстрактидан фойдаланади.
Муаллиф: Тохир ИБА АГИМОВ
Манбаа: Ташхис газетаси