forum.ziyouz.com

Ilm va ziyo => Ma'rifat => Mavzu boshlandi: Nurdinboy 19 Aprel 2011, 22:16:05

Nom: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: Nurdinboy 19 Aprel 2011, 22:16:05
Yaqinda Mavlono Rumiyning "Ichingdagi ichingdadir" asarlarini o'qishni boshlagandim. Ammo to'rtinchi varoqdan u yog'iga o'tolmadim. YAxshilab anglash, tushinish kerak ekanligini kecha, bir kursdoshimga boshini o'zim sezmagan holda tushuntirib berdim. Keyin ha, Rumiydan ikki jumla o'qiyu, ikki oy o'yla, tushunib keyin yana shu tarzda o'qi, dedim. Quyida Mavlono Jaloliddin Rumiydan tushunib borganlarimmi yozib boraman
Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: Aqoid 20 Aprel 2011, 02:27:36
Yaqinda Mavlono Rumiyning "Ichingdagi ichingdadir" asarlarini o'qishni boshlagandim. Ammo to'rtinchi varoqdan u yog'iga o'tolmadim. YAxshilab anglash, tushinish kerak ekanligini kecha, bir kursdoshimga boshini o'zim sezmagan holda tushuntirib berdim. Keyin ha, Rumiydan ikki jumla o'qiyu, ikki oy o'yla, tushunib keyin yana shu tarzda o'qi, dedim. Quyida Mavlono Jaloliddin Rumiydan tushunib borganlarimmi yozib boraman
:as: Nurdinboy, demak bu mavzuda hali uzoq pozt qoldirasiz, Mavlononing bu asarini tahlil qilib yozish uchun ancha vaqt ketadi. Ijodingizga baraka.
Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: Nurdinboy 21 Aprel 2011, 16:35:27

I
   "œЛайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам, марҳамат қиладиларким: "œОлимларнинг ёмони амирларни зиёрат қилгани, амирларнинг схшиси олимларни зиёрат стганидир. Фақирнинг сшигига келган амир нақадар хуш ва амирнинг сшигига борган фақи нақадар нохушдир".
Халқ бу ҳадиснинг зоҳирий маъносинигина қабул қилган. Яъни бир олим ёмон олим бслмаслик учун амирни йсқламаслиги лозим, амирни бориб ксриш унга муносиб смас деб билган".

    
    Бу ҳадисининг ботиний маъноси — бирор бир олим сз билимини амирлардан қсрқиб, съни улардан таъма кутиб, биргина амирлардан, балки сзи илм берадиган инсонлардан таъма илинжида, нафс йслида, бойлик, мансаб, турфа хил рутбалар илинжида илм олиши унинг асл қиёфасининг жоҳил сканидан далолат ҳисобланади. Бу олимнинг илми икки оламда ҳам чин илм ҳисобланмай таъма илинжидаги срганилган илм ҳисобланади. Айни шу ҳолда бу олим амрлар, бойлар томонидан, биргина улар, балки шайтони лайн томонидан ҳам ислоҳ қилинган олим ҳисобланади. Чунки улар амрларга таъма илинжида сқинлашадилар, илмни бойлик илинжида сгаллайдилар, бойлик, нафс сса ҳамиша ҳам инсонга схшилик олиб келмайди. У бойлик илинжида сшайди. Бойликка муккасидан кетиб интилиш бу шайтон стовида юриш демакдир. Бундай ҳолда ҳоҳ амр уни зиёрат қилсин, ҳоҳ у амрни зиёрат қилсин, моҳистан барибир у бойларнинг пойи-патаги бслган ҳисобланиб ҳам зоҳиран, ҳам ботинан у амрларни зиёрат қилган ҳисобланади. Мавлоно А умий айнан шундай демоқчи бслганлар. Бунга схшаш мисолни Абдураҳмон Жомийнинг "œБаҳористон" асарларида ҳам учратамиз.
    "œСултонларга сқин кишилар баланд тоққа чиққан кишиларга схшайдилар. Оҳири султон ғазаби зилзиласи ёки замон зилзиласи уларни тоғ жинсидай ирғитиб ташлайди. Ҳеч шубҳа йсқки, баланддан йиқилган қаттиқроқ йиқилади, пастдан тушган юмшоқроқ.

Баланддир шоҳ ила дсстлик айвони,
Ксп баландланишдан ҳазар қил, ҳазар.
Қсрқаман бир куни йиқилганингда,
Йиқилмағил тағин ҳаммадан баттар"

Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: Nurdinboy 21 Aprel 2011, 16:37:33
       
     Султон ғазаби ҳақида гап кетар скан, беиҳтиёр Аизомий Ганжавийнинг "œЛайли ва Мажнун" достонидаги бир воқеа ёдга тушади.
"œМарв шоҳи итлар саклар сди. Девдек-девдек итлар. Улар одам гсштига срганган сдилар. Ўлимга буюрилган осийлар мана шу итларга ташланар сди. Аш бир болани подшоҳ хизматига берадилар. У ҳар куни шу итлар олдидан стар ва бу даҳшатли манзарани ксрар сди. Бола йсл-йслакай қслида ул-бул егулик нарса олиб итларга ташлаб старди. Ўн йил шу зайлда стади. Аима бслади-ю, шоҳ бир куни ғазабга миниб, болани слимга буюради. Уни одамхср итларга ташлайдилар. А­ртасига шоҳ сз қилмишидан афсусланади. Хабар олгинчи, ундан бирор асар қолдимикин, дес итхонага одам жснатади. Итларга қаровчи ҳаллослаб югуриб келиб, боланинг одамхср итлар сртасида соғ-омон тургани хабарини етказади. Болани чиқариб олиб, шоҳ ҳузурига келтирадилар. Лодшоҳ унингбу итлардан қандай омон қолганлигини ссрайди. Бола дейди:
    — Мен сн йил сизнинг ҳузурингизда садоқат билан хизмат қилдим. Шу сн йил давомида стган-қайтганимда шу итларга ҳам ул-бул ташлаб стдим. Сизга қилган хизматларим свазига слимга маҳкум стилдим. Ит-лар сса... дсстлик қилдилар.
    Шундан сснг шоҳ ғафлат уйқусидан уйғонади, итликдан, итпарастликдан қсл тортади", деб ёзади Аизомий.
Марв шоҳику бунда сз ҳизматчисини ташлаган, агар унинг срнида унинг қсрқуви остида, ундан икром кутиб сшаб илм олган олим бслганида нақадар ноҳуш ҳолат юзага келишини тасаввур ставеринг. Каминанинг фикри ожизича мавлоно румий амирлар томонидан ислоҳ бслган олимлар ҳақида мана шу гапларни айтмоқчи бслганлар. Аммо сзларнинг қисқа сатрларида шу қадар ксплаб маъно юклаганлар.
Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: Nurdinboy 21 Aprel 2011, 16:50:36
    "œОлим агар амрлар соссида олим бслишни сйламаса, унинг билими иптидо ва интиҳода Аллоҳ учун қилинган бслади", - дес таъкидлайдилар Мавлоно А умий. Бундан англашиладиган снгона маъно ҳам шундаки, олимликни даъво қилгувчи инсон ҳеч бир таъмасиз, фақатгина инсонларга зиё улашиш, срганларини бошқаларга сргатиш, ҳақ йслига бошлаш, нафсдан йироқ юришга ундай, бир ссз билан айтганда диний ва дунёвий илмларни сргатишида ҳеч бир таъмани кутмагани ҳолда илм срганса, илм берса унинг ишлари икки дунё саодати учун каффорот бсла олгувчи ҳисобланади. Албатта бундай олимларнинг, аниқроқ айтганда нур юзли олимларнинг ишлари фақат савоб амаллардан иборат бслади. "œБундай олимларни, - дейдилар Мавлоно Ҳазратлари, - бошқариб йслга солиб турувчи нарса — АҚЛдир. Ҳамма ундан қсрқади ва инсонлар баъзан билиб-билмай у таратган нурдан баҳра оладилар".
    Демак англашиладики, одамларга ҳеч бир таъмасиз илм берган олимларнинг ишлари ҳар қандай юксак шарафга лойиқ ва унинг ишлари рсзи маҳшар куни уларнинг қилган ишлари билиб-билий қилган гуноҳларига каффорат, савоб амалларига сна минглаб савоблар қсшилади. Бу олимлар ҳеч ҳандай ёвуз кучлар таъсирига берилмайди, ҳеч қандай маънавий таҳдид унга таъсир қилмайди. Мана бундай олимлар халқ орасида юксак хурматга сга, халқ бундай олимларни сзлари учун маънавий устоз, ботиний устоз, деб қабул қиладилар. Улар зоҳиран амрни зиёрат қилсалар ҳам ботинан амр уни зиёрат қилган ҳисобланади. Бир ривост бор.
Кунларнинг бирида шайтони лайн Ҳизр қиёфасида срим тунда бир омининг уйига боради. Унга қараб:
   - Мен Ҳизр алайҳиссаломман, тила тилагингни деганда оми унинг оёқларига йиқилиб нажод ссрайди.
Шайтон шодланиб кетади. Сснг олимнинг уйига боради. Олимга ҳам шундай гап гапирганда олим:
   -  Сен шайтонсифат одам мени лақиллатмоқчимисан? Ҳизр алайҳиссалом ҳеч қачон тунда келмайдилар. Йсқол ксзимдан! — деб ҳайдаб юборади.
    Олимликнинг, илм сгаллашнинг, улуғлигининг боиси ҳам шунда ОҚ ва ҚОА Ани ажратиб олишдадир.
    
     Мавлони А умий ҳазратларнинг "œИчингдаги ичингдадир" асарининг бошланишидан олган таассуротларим ҳозирча шулар. Давомларини англагандан сснг ёзишга ҳаракат қиламан. А умийни англаш йслида қилган камтарона меҳнатимиз ҳақидаги фикрларингизни кутаман.

Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: azizbek_mx 30 Aprel 2011, 00:00:53
Ijodingizga baraka! Davomini ham kutib qolamiz.. :)
Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: Lu`lu` 15 Noyabr 2011, 07:00:21
Ауриддинбой, А умий хазратларининг хар бир сузлари хикмат бн лиммо- лим. Фаридиддин Аттор, Аавоий хазратларини асарларидан хам улкан рухий озука оламиз.
Хазрат А умийни " Ичингдаги ичингдадир" асари таржимони устоз Аажмиддин Комилов чеккан захматли мехнатлари свазига китобга осонлик бн сришдик. А­нди сса олимларимизни дуо килиб, биз хам бир оз мехнат килиб, англаганларимизни кидирганларга етказайлик.
биз сув узра турган косага ухшаймиз. Косанинг сув устида окиши уз ихтиери билан смас, балки сувнинг иродаси ва хукми иладир. Бу умуман, шундокдир. Бирок баьзилар сув устида сканлигини билади, баьзилар билмайди.
Хазрат такдирни сувга киеслайдилар.
Такдир такозосини баьзилар англасалар, баьзиларни англашга вактларисм йук сканини билдирганлар.
Инсоннинг билишга интилиши иродасидан,  интилмаслиги сса ихтиерсизлигидандир.
давоми иншаАллох сртага. Униси жуда ажойиб
Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: Муслимшухрат 15 Noyabr 2011, 07:42:42
 Maylono Rumiyni anglash uchun Mavlono Rumiy bòlish kerak.
 Alloh yordam bersin. Ameen!
 Ilohim Mavlono Rumiydek bòlishni ham nasib qilsin!
Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: Lu`lu` 15 Noyabr 2011, 09:29:51
Maylono Rumiyni anglash uchun Mavlono Rumiy bòlish kerak.
 Alloh yordam bersin. Ameen!
 Ilohim Mavlono Rumiydek bòlishni ham nasib qilsin!

Хазрат А умийни А умий булишларини Аллох таоло азалдан билиб, кадарида битиб куйган.
Хазратнинг маърифатларини тугри англаш сса иймоннинг бирлигидир.
Иймонни бирлиги мухаббатдандир.
Аллох мухаббатимизни азиз килсин.
 
Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: Lu`lu` 16 Noyabr 2011, 02:08:46
Хеч шубха йукки, барча косалар Аллохнинг кудрати ва суви узрадир. Бирок унга чиркин нарсаларни изофа стишлари тарбиссизликдир. Масалан, Унга "А­й чиркинликларни сратувчиси" демаслик лозим. Аксинча, "А­й кукларнинг сратувчиси, сй аклларнинг сратувчиси" дейиш бн бирга, бундай тахсиснинг фойдаси хам бор. Шунинг ун бирон тахсиси унинг афзаллигига далолатдир.

Абдулло ибн Файруз аддайламий розисллоҳу анҳудан ривост қилинади:
«Убай ибн Каъбнинг ҳузурига бордим ва унга:
«Қадар ҳақида нафсимда бир нарса воқеъ бслди. Менга бирор нарса айтиб бер. Шосд, Аллоҳ таоло сшани қалбимдан кетказса», дедим.
«Агар Аллоҳ таоло осмонларининг аҳлини ва ерининг аҳлини азобласа, албатта, У Зот уларга золим бслмас сди. Агар уларга раҳм қилса, албатта, У Зотнинг раҳмати улар учун сзларининг амалларидан схши бслар сди. Токи, қадарга иймон келтирмагунингча ва сенга етган мусибат сени четлаб стиши мумкин смаслигини ҳамда сени четлаб стгани сенга етиши мумкин смаслигини билмагунингча, агар Аллоҳ таолонинг йслида Уҳуд мислича тиллони нафақа қилсанг ҳам, Аллоҳ уни сендан қабул қилмас. Агар бундан бошқа (сътиқод)да слсанг, албатта, дсзахга кирасан», деди».

Шарҳ: Абдуллоҳ ибн Файруз аддайламий розисллоҳу анҳунинг қалбларига қазои қадар масаласида шубҳа тушиб, уни кетказишнинг осон йсли — бу масалани биладиган олим зот билан суҳбатлашиш, деган фикр ила катта ва олим саҳобалардан бслмиш Убай ибн Каъб розисллоҳу анҳунинг ҳузурларига бориб, сз дардларини тскиб солибдилар. Шунда Убай ибн Каъб розисллоҳу анҳу ҳаммага ҳам схши дарс бсладиган ажойиб гапларни айтдилар:
«Агар Аллоҳ таоло осмонларининг аҳлини ва ерининг аҳлини азобласа, албатта, У Зот уларга золим бслмас сди».
Аллоҳ таоло нафақат одамлар, балки осмонлар аҳлининг барчасини ва ер аҳлининг барчасини йскдан бор қилган ва уларга ҳаёт ҳамда турли керакли неъматларни ато қилган Зот. Бу ишларда У Зотга бирортаси ёрдам ҳам бермаган. Бас, шундоқ скан, Аллоҳ таоло уларни нима қилса ҳам, жумладан, ҳеч қандай сабабсиз снг ашаддий азоблар ила азобласа ҳам, ҳақлидир. Чунки нима қилса, Ўз мулкида қилган бслади. Аллоҳ таоло заррача сабабсиз барча мавжудотни барча азоблар ила азоблаган чоғида ҳам, заррача зулм қилмаган бслади.
Бас, шундоқ скан, баъзи бир қазои қадар масаласини тсғри тушунмаган бандаларнинг нотсғри сътирози ила
Аллоҳ таолога зулм нисбатини бериш мумкинми?
«Агар уларга раҳм қилса, албатта, У Зотнинг раҳмати улар учун сзларининг амалларидан схши бслар сди».
Агар бандаларнинг амалларига сраша ҳисоб-китоб қилинадиган бслса, уларнинг амаллари ҳеч нарсага арзимай қолиши турган гап. Шунинг учун Аллоҳ таоло бандаларга раҳм қилса, Ўз фазли ила раҳмат қилади. Баъзи бир қазои қадар масаласини тсғри тушунмаган бандаларнинг амаллари схшилаб ҳисоб-китоб қилинадиган бслса, улар оғир аҳволда қолишлари турган гап. Гап адолат ёки адолатсизлик ҳақида кетаётгани йсқ. Гап Аллоҳ таолонинг мисли йсқ камолот сифатлари ҳақида, жумладан, дунёдаги бслажак ҳар бир нарсани азаддан ипидан-игнасигача билиб туриши ҳақида кетмоқда.
«Токи, қадарга иймон келтирмагунингча ва сенга етган мусибат сени четлаб стиши мумкин смаслигини ҳамда сени четлаб стгани сенга етиши мумкин смаслигини билмагунингча, агар Аллоҳ таолонинг йслида Уҳуд мислича тиллони нафақа қилсанг ҳам Аллоҳ уни сендан қабул қилмас».
Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: Lu`lu` 17 Noyabr 2011, 04:54:37
Инсон нафсида шундай бир нарса борки, хайвонларда йукдир, дейишади. Аммо бу - инсон улардан емон, дегани смас.
Инсондаги емон феьли сширин жавхаридандир.
Факат феьллар, бахтсизликлар, емонликлар жавхарнинг пардаларига айланган.
Жавхар канча гузал ва буюк булса, парда хам шунга срашадир.
                                                                                                                   Ж. А умий


Бу ерда жавхар иймондир.
Иймон тугри билан хатони фарклай олса, кишини накдидир.
Масалан, намоз укиганда келадиган йиги намозини мукаммалл  киладиган нарсани англаб йигласа, накд фойдани топибди. Дунё ёки бошка туйгуга берилган булса, ушандан улушини олибди.
Жавхардаги буюклик амалдаги мужохададан булса, ёмон феъллик нафснинг каттиклашувидандир
Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: Ummu Muslima 28 Yanvar 2012, 19:01:49
Shu mavzu rosa yahshi ketyatudi,
Lu'Lu' opajon vaqtiz bo'lganda  yozib turing iltimos
postlarizzi kopy qilib boryapman :)

Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: IRFON-2012 20 Aprel 2012, 16:21:23
Yaqinda shu kitobni men ham ozroq o'qidim, xaqiqatda tushunish uchun ancha tafakkur kerak bo'lar ekan.
Nom: Re: Mavlono Jaloliddin Rumiyni anglash
Yuborildi: Lu`lu` 05 Avgust 2012, 05:57:47
Shu mavzu rosa yahshi ketyatudi,
Lu'Lu' opajon vaqtiz bo'lganda  yozib turing iltimos
postlarizzi kopy qilib boryapman :)



ИншаАллох бу мавзуни мухаббатимиз туфайли давом сттириш нистимиз бор.