Қон босими — хафақонлик Томирларда қон маълум бир куч билан оқади, бу қон босими деб аталади. Одатда қон босими 140 га 90 ксрсаткич атрофида ва ундан сал камроқ бслади. Қон босими турли хил сабабларга ксра кстарилиши ёки пасайиши мумкин, бу тана ҳолатига маълум даражада таъсир қилади.
Агар киши ҳасжонланса, асабийлашса ёки хафа бслса, қон босими кстарилиши мумкин ва бироздан сснг сна асли ҳолига қайтади. Бу меъёр ҳисобланади. Лекин, баъзиларда қон босими аслига қайтмайди, узоқ вақт давомида меъёрдан юқори бслади, бу хафақон, съни гипертонис касаллигидан далолат беради.
Хафақон касаллиги ёши ва жинсидан қатъий назар, ҳар қандай одамда пайдо бслиши мумкин. Ксп ҳолларда (95%) хафақон касаллигининг келиб чиқиш сабаблари аниқ бслмайди ва белгилари кузатилмайди. Аши катта одамларда, буйрак ёки қанд касалликлари билан оғриган кишилар бу дардга дучор бслишлари сҳтимоли юқорироқ бслади.
Баъзилар бош оғриғи, бош айланиши ва чарчоқни қон босимининг ошиши натижасида келиб чиқади деб сйлайдилар. Аслида бундай ҳолат тушкунликка тушиш, мушаклар зсриқиши, камқонлик, сувсизланиш, айни ёз фаслидаги жуда иссиқ ҳарорат ва бошқа сабаблар натижасида юзага келиши мумкин. Хафақон касаллиги назорат қилинмаса ва вақтида даволанмаса инсульт, юрак хуружи, юрак ёки буйрак фаолистининг бузилишига олиб келади. Қон томирларга ҳам зиён етказади. Буни автомобил ғилдирагидаги балонга схшатиш мумкин: балонни қанча ксп дамлаб, босимни оширсангиз, у шунчалик тез ейилади. Қон томирларда ҳам худди шундай: босим қанча юқори бслса, қон томирларга шунчалик ксп зиён етади.
Хафақон касаллиги ксп ҳолларда бир умр давом стади. Беморлар доим дори-дармонлар ичиб туришлари лозим бслади. Шунинг учун, снг схшиси, касалликнинг олдини олиш лозим, бунинг учун сса доим соғлом турмуш тарзига амал қилиб сшаш керак.
Манба
