1426/20. Ibn Abbosdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Ruku’da Allohni ulug‘langlar, sajdada duoni ko‘paytiringlar, chunki (sajdadagi duo) ijobat bo‘lishga loyiqdir», dedilar. Imom Muslim rivoyati.

1427/21. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Bandaning Rabbiga eng yaqin bo‘ladigan payti sajdada turganidadir. Unda (sajdada) duoni ko‘paytiringlar», dedilar. Imom Muslim rivoyati.

1428/22. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) sajdalarida «Allohummag‘firliy zambiy kullahu, diqqohu va jillahu va avvalahu va axirohu va ‘alaniyatahu va sirroh»ni aytar edilar (ma’nosi: «Ey Allohim, gunohlarimning hammasini, ozini va ko‘pini, avvalgisi va oxirgisini, ochiqchasini va maxfiyini kechir»). Imom Muslim rivoyati.

1429/23. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi: «Bir kuni Rasulullohni (s.a.v.) topolmay qoldim. Axtarib borsam, ruku’ (yoki sajda) qilayotgan ekanlar. Unda «Subhanaka va bihamdika la ilaha illa anta»ni aytayotgan edilar» (ma’nosi: «Senga hamd aytish bilan Seni poklayman. Sendan boshqa iloh yo‘q»). Boshqa rivoyatda Oisha onamiz aytadilar: «Mening qo‘lim Rasulullohning (s.a.v.) oyoqlariga tegib ketdi. U zot oyoqlarini uzatib sajdada turganlarida «Allohumma a’uzu bika birizoka min saxotika va bimu’afatika min ‘uqubatika va a’uzu bika minka, la axsiy sanaan ‘alayk, anta kama asnayta ‘ala nafsik»ni o‘qiyotgan edilar» (ma’nosi: «Ey Rabbim, Sening roziligingni shafe’ qilib g‘azabingdan, ofiyatingni shafe’ qilib uqubatingdan panoh tilayman. Sening noming ila g‘azabingdan panoh tilayman. Men Senga sano ayta olmaslikdan panoh tilayman. Sen O’zingga sano aytganingdeksan»).

1430/24. Sa’d ibn Abu Vaqqosdan (r.a.) rivoyat qilinadi: «Biz Rasulullohning (s.a.v.) huzurlarida edik. U zot: «Birontangiz bir kunda mingta hasanot kasb qila oladimi?» deb so‘radilar. O’tirganlardan biri: «Mingta hasanotni qanday qilib olish mumkin?» dedi. Rasululloh (s.a.v.) «Kim yuzta tasbeh aytsa, mingta hasanot yozilib, mingta xatosi o‘chiriladi», dedilar». Imom Muslim rivoyati.

1431/25. Abu Zarrdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Sizlardagi har bir bo‘g‘imingiz uchun har kuni tong otganda sadaqa bordir. Har bir tasbehingiz (ya’ni, «Subhanalloh», deyishingiz) sadaqadir. Har bir hamdingiz (ya’ni, «Alhamdulillah», deyishingiz) ham sadaqadir. Har bir tahlilingiz (ya’ni, «La ilaha illalloh», deyishingiz) ham sadaqadir. Har bir takbiringiz (ya’ni, «Allohu akbar», deyishingiz) ham sadaqadir. Yaxshilikka buyurishingiz hamda yomonlikdan qaytarishingiz ham sadaqadir. Choshgoh (zuho) paytidagi ikki rakat o‘qigan namozingiz bularning barchasiga kifoya qiladi», dedilar. Imom Muslim rivoyati.

1432/26. Ummul mo‘minin Juvayriyadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) ertalab subh namozi paytida uning (Juvayriya onamizning) huzuridan chiqib ketdilar. U namoz o‘qiydigan xonasida edi. So‘ngra zuho namozini o‘qib bo‘lib qaytib kelsalar, Juvayriya onamiz hali ham o‘tirgan edi. Shunda Rasululloh: «Chiqib ketganimdan beri shu holatda o‘tiribsanmi?» deb so‘radilar. Onamiz (r.a.): «Ha», deya javob berdi. Rasululloh (s.a.v.) «Men sendan keyin to‘rtta kalimani uch martadan aytdim, agar ular tarozida o‘lchansa, sen bugun aytgan narsalardan og‘ir keladi. Ular: «Subhanallohi va bihamdihi ‘adada xolqihi va rizo nafsihi va zinata ‘arshihi va midada kalimatihi» (ma’nosi: «Yaratganlarining adadicha, nafsi rozi bo‘lgunicha, Arshning vaznicha, kalimalarining uzunligicha Allohga hamd aytaman va Uni poklayman»)dir», dedilar. Imom Muslim rivoyati.

Imom Muslimning boshqa bir rivoyatida «Subhanallohi ‘adada xolqihi, subhanallohi rizo nafsihi, subhanallohi zinata ‘arshihi, subhanallohi midada kalimatihi», deyilgan. (Ma’nosi: «Xalqining adadicha Allohni poklayman, nafsi rozi bo‘lgunicha Allohni poklayman, Arshning og‘irligicha Allohni poklayman, kalimalarining uzunligicha Allohni poklayman».)

Imom Termiziy rivoyatida esa «Subhanallohi ‘adada xolqihi, subhanallohi ‘adada xolqihi, subhanallohi ‘adada xolqihi, subhanallohi rizo nafsihi, subhanallohi rizo nafsihi, subhanallohi rizo nafsihi, subhanallohi zinata ‘arshihi, subhanallohi zinata ‘arshihi, subhanallohi zinata ‘arshihi, subhanallohi midada kalimatihi, subhanallohi midada kalimatihi, subhanallohi midada kalimatihi» bo‘lib kelgan.

1433/27. Abu Muso Ash’ariydan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Allohni zikr qilib yuradigan kishi bilan zikr qilmaydigan kishining misoli xuddi tirik bilan o‘likning misoli kabidir», dedilar. Imom Buxoriy rivoyati.

Imom Muslimning rivoyatlarida «Allohni zikr qilinadigan uy bilan zikr qilinmaydigan uyning misoli xuddi o‘lik bilan tirikning misoli kabidir» bo‘lib kelgan.

1434/28. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) aytdilar: «Alloh taolo: «Men bandamni gumonidekdirman. Ya’ni, Menga qanday gumon qilsa, o‘shandoq topadi. Agar Meni zikr qilsa, u bilan birgadirman. Agar yolg‘iz o‘zi zikr qilsa, Men ham O’zim zikr qilaman. Agar Meni jamoat orasida zikr qilsa, Men uning jamoatidan yaxshiroq bo‘lgan guruh orasida, ya’ni farishtalar orasida eslayman», dedi». Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1435/29. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Mufarridlar oldinga o‘zib ketishdi», dedilar. Shunda sahobalar: «Mufarridlar deganingiz kimlar, ey Allohning rasuli?» deb so‘rashdi. Rasululloh (s.a.v.) «Allohni zikr qiluvchi erkaklar va ayollar», dedilar. Imom Muslim rivoyati.

1436/30. Jobirdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Zikrlarning afzali «La ilaha illalloh»dir», dedilar. Imom Termiziy rivoyati.

1437/31. Abdulloh ibn Busrdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bir kishi: «Ey Rasululloh, Islom shariati menga og‘irlik qilyapti. Menga bir narsa o‘rgatingki, ana shuni mahkam ushlay», dedi. Shunda Rasululloh (s.a.v.) «Doimo tiling Allohning zikri bilan nam bo‘lib yursin», dedilar. Imom Termiziy rivoyati.

1438/32. Jobirdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kim «Subhanallohi va bihamdihi», desa, u kishi uchun jannatda bir xurmo ekiladi», dedilar. Imom Termiziy rivoyati.

1439/33. Ibn Mas’uddan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) bunday deganlar: «Isro kechasi Ibrohim alayhissalomga yo‘liqdim. U zot: «Ey Muhammad, ummatingizga mendan salom ayting va jannatning tuprog‘i pok, suvi shirin va o‘zi tekis, o‘simligi «Subhanallohi valhamdu lillahi va la ilaha illallohu vallohu akbar» ekanini ularga xabar bering», dedilar». Imom Termiziy rivoyati.

1440/34. Abu Dardodan (r.a.) rivoyat qilinadi. Nabiy (s.a.v.) «Rabbingiz huzurida amallarning yaxshisi, darajangizni baland qiluvchisi, pul va oltinlarni infoq qilishdan afzalroq bo‘lganini va dushmaningizga yo‘liqib, uning bo‘yniga qilich urishdan ham yaxshi narsani aytaymi?» deganlarida, sahobalar: «Ayting», deyishdi. Shunda Rasululloh (s.a.v.) «Allohni zikr qilish», dedilar. Imom Termiziy rivoyati.

Imom Hokim bu hadis isnodi sahihdir, dedilar.

1441/35. Sa’d ibn Abu Vaqqosdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bu zot Rasululloh alayhissalom bilan bir ayolning huzuriga kirdilar. Uning oldida danak (yoki mayda toshlar) bor edi. Ayol ana shularni sanab tasbeh aytardi. Rasululloh (s.a.v.) unga: «Bundan yengilroq va afzalroq narsani aytaymi? «Subhanallohi ‘adada ma xolaqo fis-samai va subhanallohi ‘adada ma xolaqo fil-arzi va subhanallohi ‘adada ma bayna zalika va subhanallohi ‘adada ma huva xoliq», deb ayt», dedilar. (Ma’nosi: «Osmonda yaratgan narsalari adadicha Allohni poklayman, yerda yaratgan narsalari adadicha Allohni poklayman, u ikkalasi orasidagi narsalar adadicha Allohni poklayman va U yaratadigan narsalari adadicha Allohni poklayman».) «Allohu akbar», «alhamdulillah», «la ilaha illalloh», «la havla va la quvvata illa billah» kalimalarini ham xuddi «subhanalloh»ni aytgandek aytadi. (Ya’ni, «Allohu akbar ‘adada ma xolaqo fis-samai va Allohu akbar ‘adada ma xolaqo fil-arzi...» deb.) Imom Termiziy rivoyati.

1442/36. Abu Muso Ash’ariydan (r.a.) rivoyat qilinadi: «Rasululloh (s.a.v.) menga: «Jannat xazinalaridan birini senga aytaymi?» dedilar. Men: «Ha, ayting, ey Rasululloh», dedim. Shunda u zot: «(Sen) «La havla va la quvvata illa billah»ni ayt, u jannat xazinalaridandir», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

245-bob
Alloh taoloni tik turib, o‘tirib va yonboshlab zikr qilish haqida

Alloh taolo:
«Albatta osmonlar va yerning yaralishida hamda kecha va kunduzning almashinib turish ida aql egalari uchun (bir yaratuvchi va boshqarib turguvchi Zot mavjud ekanligiga) oyat-alomatlar bor. Ular turganda ham, o‘tirganda ham, yotganda ham Allohni eslaydilar» (Oli Imron surasi, 190-191-oyatlar), deb aytgan.

1443/1. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) barcha holatlarda Allohni zikr qilib yurardilar. Imom Muslim rivoyati.

1444/2. Ibn Abbosdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Agar sizlardan biringiz o‘z ahli huzuriga kelib, (jimo’ qilishni xohlab) «Bismillohi, allohumma jannibnash shaytona va jannibish shaytona ma rozaqtana», desa, o‘rtalarida bola bo‘lib qolsa, unga u (shayton) zarar bera olmaydi», dedilar (ma’nosi: «Allohning ismi ila, Allohim, bizni shaytondan va shaytonni Sen bizga rizq qilib bergan farzandimizdan yiroq qilgin»). Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.