1180/22. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Agar Rasululloh (s.a.v.) kasallik yoki boshqa biror sabab bilan kechasi tahajjud namozini o‘qiy olmasalar, kunduzi o‘n ikki rakaat nafl namozi o‘qib olardilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1181/23. Umar ibn Xattobdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Qaysi bir musulmon kechasi o‘qiydigan vazifasining hammasini yoki ba’zisini o‘qimasdan uxlab qolib, keyin bomdod va peshin namozi orasida o‘qib olsa, u kishi vazifasini o‘z vaqtida o‘qigan kabidir», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1182/24. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Alloh bir kishiga rahm qilsinki u kechasi turib namoz o‘qiydi va xotinini uyg‘otadi. Ammo xotini turishdan voz kechadi, hattoki uning yuziga suv sepsa ham. Yana bir xotinga rahm qilsinki, u xotin kechasi turib namoz o‘qiydi va erini uyg‘otadi. Biroq eri turishdan bosh tortadi, hatto uning yuziga suv sepsa ham», dedilar. Abu Dovud rivoyatlari.

1183/25. Abu Said va Abu Hurayralardan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Agar kishi kechasi o‘z ahli ayolini uyg‘otib, ikkovlari yoki barchalari ikki rakaatdan namoz o‘qishsa, zikr qiluvchi erkaklar va zikr qiluvchi ayollar qatoriga yozilishadi», dedilar. Abu Dovud rivoyatlari.

1184/26. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Agar sizlardan biringizning namozda uyqusi kelsa, to uyqusi ketguncha orom olsin. Chunki uyqusirab namoz o‘qisa, duo qilyapman deb o‘z-o‘zini so‘kib qo‘yishi mumkin», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1185/27. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Agar sizlardan biringiz kechasi tahajjud namoziga uyg‘onib, Qur’on o‘qishga tili qovushmasa va nima deyayotganini o‘zi bilmasa, yotib uxlasin», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari.

Foyda: Kechki tahajjud namoziga targ‘ib bor va uni faollik, xushu’ va qalbi bilan Allohga yuzlanish ila ado etish ma’lum bo‘lmoqda.

213-BOB
Ramazon kechasida qoim bo‘lish, ya’ni taroveh namoz o‘qishning mahbubligi haqida

1186/1. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kim Ramazon oyi (kechasidagi taroveh namozini ado etish) fazilatiga ishonib, savobini umid qilgan holda qoim qilsa, oldingi gunohlari mag‘firat qilinadi, dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1187/2. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) Ramazon kechasi (taroveh namozini ado etishga) targ‘ib qilib, shart etmasdan quyidagicha so‘zlarni aytardilar: «Kimki tarovehning fazilatiga ishonib, savobini umid qilgan holda qoim qilsa, oldingi gunohlari kechiriladi». Imom Muslim rivoyatlari.

214-BOB
Qadr kechasida ibodat ila bedor bo‘lmoqning fazilati hamda Ramazon kechalarining savobi eng umidli ekani bayoni

Alloh taolo:
«Albatta Biz u (Qur’on)ni qadr kechasida nozil qildik. (Ey Muhammad), qadr kechasi nima ekanligini siz qaerdan bilar edingiz. Qadr kechasi ming oydan yaxshiroqdir. U (kecha)da farishtalar va Ruh (ya’ni Jabroil alayhissalom) Parvardigorlarining izni-ixtiyorila (yil davomida qilinadigan) barcha ishlar bilan (osmondan zaminga) tushurlar. U (kecha) to tong otgunicha tinchlik-omonlikdir». (Qadr surasi, 1-5-oyatlar).

«Albatta biz uni bir muborak — barokatli kechada nozil qildik» (Duxon surasi, 3-oyat), deb aytgan.

1188/1. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kimki Qadr kechasi uning fazilatiga ishonib, savob umidida kechani bedor o‘tkazsa, oldingi gunohlari kechiriladi», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1189/1. Ibn Umardan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) sahobalaridan bo‘lgan kishilar Ramazonning oxirgi o‘n kunligining yetinchisida Laylatul-qadrni tushlarida ko‘rishdi. Rasululloh (s.a.v.) «Men sizlarning tushingizda Ramazon oyi oxirgi o‘n kunligining yettinchisida Qadr kechasiga muvofiq bo‘lganingizni ko‘rdim. Bas, kim bu muborak kechani topmoqchi bo‘lsa, Ramazon oyi oxirgi o‘n kunligining yettinchisidan axtarsin», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1190/3. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) Ramazon oyining oxrigi o‘n kunligida e’tikof o‘tirib: «Qadr kechasini Ramazon oyining oxirgi o‘n kunidan axtaringlar», derdilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1191/4. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Qadr kechasini Ramazon oyi oxirgi o‘n kunligining toq kunlaridan axtaring», deb aytdilar. Imom Buxoriy rivoyatlari.

1192/5. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) agar Ramazon oyining oxirgi o‘n kunligi kirsa, kechaning barchasini uxlamasdan o‘tkazardilar. Va o‘z ahli-ayollarini ham uyg‘otib, yenglarini shimarib ibodatga astoydil sho‘ng‘irdilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1193/6. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) boshqa oylarda qilmagan (ibodatlarini) Ramazon oyida astoydil bajarardilar. Ramazon oyida bajarmagan (ibodatlarini) oxirgi o‘n kunlik (daha) da bajarardilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1194/7. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Men: «Ey Allohning rasuli? Qadr kechasi qaysi kunligini bilsam, nima deb aytay?» desam, u zot: «Allohumma innaka afuvvun tuhibbul ‘afva fa’fu’anniy», deb aytgin», dedilar (Ma’nosi: ey Rabbim, sen avf qilguvchisan va avf qilishni yaxshi ko‘rasan. Meni avf et). Imom Termiziy rivoyatlari.

215-BOB
Misvok hamda fitrat xislatlari fazilati haqida

1195/1. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Agar ummatimga yoki odamlarga mashaqqat bo‘lmaganida, har bir namozda misvok qilishni buyurar edim», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1196/2. Huzayfadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) agar uyqudan tursalar, og‘izlarini misvok bilan tozalardilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1197/3. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Biz Rasululloh (s.a.v.) ishlatishlari uchun misvok va tahorat suvlarini tayyorlab qo‘yar edik. Alloh u zotni qachon turg‘izishni xohlasa, u zot turib, og‘izlarini misvok bilan tozalab, tahorat qilib, namoz o‘qirdilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1198/4. Anasdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Men sizlarga misvokning foydasi haqida ko‘p gapirdim», deb aytdilar. Imom Buxoriy rivoyatlari.

1199/5. Shurayh ibn Hone’dan (r.a.) rivoyat qilinadi. Men Oishaga (r.a.): «Rasululloh (s.a.v.) agar uylariga kirsalar, qaysi amaldan boshlar edilar?» desam, Oisha (r.a.): «Misvokdan», deb aytdilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1200/6. Abu Muso al-Ash’ariydan (r.a.) rivoyat qilinadi. Men Rasululloh (s.a.v.) huzurlariga kirsam, misvokning oldi tarafi muborak tillari ustida ekan. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari. Bu lafz imom Muslimniki.