229-BOB
Dushanba va payshanba kunlari nafl ro‘za tutishning mahbubligi haqida

1254/1. Abu Qatodadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasulullohdan (s.a.v.) dushanba kuni ro‘za tutish haqida so‘ralganida u zot: «Bu kunda men dunyoga keldim va payg‘ambar qilib yuborildim» yoki «bu kunda menga vahiy qilindi», deb aytdilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1255/2. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Amallar dushanba va payshanba kuni ko‘rsatiladi. Ya’ni farishtalar ko‘rsatishadi. Amallarim ko‘rsatilayotgan kunda ro‘zador bo‘lishim meni xursand qiladi» dedilar. Imom Termiziy rivoyatlari. Imom Muslim ham ro‘zani zikr qilmasdan rivoyat etganlar.

1256/3. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) dushanba va payshanba kunlari ehtimom ila ro‘za tutardilar. Imom Termiziy rivoyatlari.

230-bob
Har oyda uch kun ro‘za tutishning mahbubligi to‘g‘risida

Oqlik kunlari, ya’ni oyning o‘n uch, o‘n to‘rt va o‘n beshinchi kunlari ro‘za afzal. Ba’zilar oyning o‘n ikki, o‘n uch va o‘n to‘rtinchi kunlari ro‘za tutish afzal, deyishgan. Lekin avvalgisi mashhurroqdir.

1257/1. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Do‘stim Rasululloh (s.a.v.) menga uch narsa — 1. Har oyda uch kun ro‘za tutish; 2. Ikki rakaat zuho (choshgoh) namozini o‘qish; 3. Uxlashdan oldin vitr namozini o‘qishni vasiyat qildilar. Imom Muslim va Buxoriy rivoyatlari.

1258/2. Abu Dardodan rivoyat qilindi Rasululloh (s.a.v.) menga uch narsani vasiyat qildilar. To hayot ekanman, uni hech qachon tark etmayman. Bular: 1. Har oyda uch kun ro‘za tutish; 2. Zuho (choshgoh) namozini o‘qish; 3. Vitr o‘qimasdan oldin uxlamaslik», dedilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1259/3. Abdulloh ibn Amr ibn Ossdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Har oyda uch kun ro‘za tutish zamon (yil) bo‘yi ro‘za tutish bilan tengdir», dedilar. Imom Muslim va Buxoriy rivoyatlari.

1260/4. Muoza al-Adaviyadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bu sahobiya Oishadan (r.a.): «Rasululloh (s.a.v.) har oyda uch kun ro‘za tutarmidilar?» deb so‘raganlarida, Oisha (r.a.): «Ha», dedilar. Men: «Oyning qaysi kunida tutardilar?» desam, Oisha (r.a.): «Oyning qaysi kuni ekanligiga ahamiyat bermasdan tutaverardilar», deb aytdilar. Imom Muslim rivoyatlari.

1261/5. Abu Zarrdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Agar oyda uch kun ro‘za tutsang, uni o‘n uch, o‘n to‘rt va o‘n beshinchi kunlari tutgin», dedilar. Imom Termiziy rivoyatlari.

1262/6. Qatoda ibn Milhondan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) bizga oqlik kunlari, ya’ni o‘n uch, o‘n to‘rt va o‘n beshinchi kuni ro‘za tutishga buyurdilar. Abu Dovud rivoyatlari.

(Oqlik atalishiga sabab 13, 14, 15-kunlari oy to‘lishib, oqaradi - Tarj.)

1263/7. Ibn Abbosdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) xoh safarda, xoh muqimlikda bo‘lsinlar, oqlik kunlari, ya’ni oyning o‘n uch, o‘n to‘rt va o‘n beshinchi kunlari og‘izlari ochiq bo‘lmas edi. Ya’ni shu kunlari ro‘zador bo‘lardilar. Imom Nasaiy rivoyatlari.

231-BOB
Iftorlik qilishning fazilati va o‘zi ro‘zador bo‘lib oldida boshqalar ovqat yeb turgan kishining fazilati hamda ovqat tortiq qilgan kishiga qilinadigan duo haqida

1264/1. Zayd ibn Xolid al-Juhaniydan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kim ro‘zador kishiga iftorlik qilib bersa, u kishiga ham ro‘za tutganning ajridek savob beriladi. Bu bilan ro‘zadan biror narsa kamaytirilmaydi», dedilar. Imom Termiziy rivoyatlari.

1265/2. Ummu Umora Ansoriyadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bir kuni Rasululloh (s.a.v.) bu sahobiya huzurlariga kirgandilar, u kishi Rasulullohga (s.a.v.) taom tortiq qildilar. Rasululloh (s.a.v.) «O’zing ham yegin», degandilar, sahobiya: «Men ro‘zadorman», dedilar. Shunda Rasululloh (s.a.v.) «Ro‘za tutgan qaysi odamning oldida boshqalar ovqatlansa, to yeb tugatgunlaricha (yoki to‘ygunlaricha) farishtalar ro‘zador haqqiga duoda bo‘lishadi», dedilar. Imom Termiziy rivoyatlari.

1266/3. Anasdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) Sa’d ibn Ubodanikiga iftorlik qilgani borganlarida, u non va yog‘ qo‘ydi. RasulullohS ulardan tanovul qilib, so‘ng: «Aftora ‘indakum soimuna va akala to’amakum al-abroro va sollat ‘alaykum al-malaikah», deb aytdilar. (Ma’nosi: Ro‘zadorlar sizlarning huzuringizda iftor qilishdi. Yaxshilar ovqatlaringizdan tanavvul qilishdi. Va farishtalar sizlarga salovot aytishdi.) Abu Dovud rivoyatlari.

232-BOB
E’tikof fazilatlari

1267/1. Ibn Umardan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) Ramazonning oxirgi o‘n kunligida e’tikof o‘tirardilar. Imom Muslim va Buxoriy rivoyatlari.

1268/2. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) to vafot etgunlariga qadar Ramazonning oxirgi o‘n kunligida e’tikof o‘tirdilar. Keyin xotinlari ham shu tarzda e’tikof o‘tirishdi. Imom Muslim va Buxoriy rivoyatlari.

1269/3. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) har Ramazon oyida o‘n kun e’tikof o‘tirardilar. Vafot etadigan yillari esa yigirma kun e’tikof o‘tirdilar. Imom Buxoriy rivoyatlari.

«Riyozus-solihiyn» kitobining ikkinchi qismi shu yerga kelganda nihoyasiga yetdi. Inshoalloh, uchinchi qismni «Haj kitobi»dan boshlaymiz.

HAJ KITOBI

233-BOB
Hajning fazilati haqida

Alloh taolo:
«Va yo‘lga qodir bo‘lgan insonlar zimmasida Alloh uchun mana shu Uyni haj-ziyorat qilish burchi bordir. Kimda-kim kofir bo‘lsa (ya’ni, Ka’bani ziyorat qilish farz ekanini inkor qilsa), bas, albatta Alloh butun olamlardan bexojat bo‘lgan Zotdir» (Oli Imron surasi, 97-oyat), deb aytgan.

1270/1. Ibn Umar roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Islom besh narsa ustiga qurilgan: «La ilaha illalloh va anna Muhammadan Rasululloh» shahodatini aytish, namozni ado qilish, zakot berish, Baytullohni haj qilish va ro‘za tutish», dedilar. Imom Buxoriy, Muslim, Ahmad va Termiziy rivoyatlari.

1271/2. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi: «Rasululloh bizga xutbada: «Ey insonlar, albatta Alloh taolo sizlarga haj qilishni farz etdi. Shunday ekan, haj amalini ado qilinglar», deganlarida, buni eshitayotganlardan biri: «Har yilimi, ey Rasululloh?» degan edi, u zot uch marta so‘ralganida ham sukut qildilar. Keyin: «Agar ha, deb aytsam, shart bo‘lib qoladi. Qodir bo‘lganingizcha ado etavering», dedilar. So‘ng yana u zot: «Sukut qilib so‘zlamagan narsani savol berib so‘ramanglar. Chunki sizlardan avvalgilar ko‘p savol bergani va Payg‘ambarlariga ixtilof qilgani sababli halok bo‘lishdi. Agar sizlarga biror narsa buyursam, qodir bo‘lganingizcha amal qiling. Agar biror narsadan qaytarsam, uni tark qilinglar», deb aytdilar». Imom Muslim rivoyati.

1272/3. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasulullohdan (s.a.v.) «Qaysi amal afzal?» deb so‘ralganida, u zot: «Alloh va rasuliga iymon keltirish», dedilar. «Keyin qaysi?» deyilganida, u zot: «Alloh yo‘lida jihod», dedilar. «Keyin qaysi?» deyilganida, u zot: «Hajji mabrur, ya’ni gunoh sodir etilmagan haj», deb aytdilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1273/4. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Kim haj amalini ado etsayu, unda behayo narsalarni va gunoh ishlarni sodir qilmasa, xuddi onasidan yangi tug‘ilgan boladek (uyiga) qaytadi», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1274/5. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Bir umra ikkinchi umraga qadar orsidagi gunohlar uchun kafforatdir. Mabrur haj, ya’ni gunoh sodir etilmagan haj uchun jannatdan boshqa mukofot yo‘qdir», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.

1275/6. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bu onamiz: «Ey Allohning rasuli! Biz jihodni amallarning eng afzali, deb bilamiz, jihod qilaylikmi?» deganlarida, Rasululloh (s.a.v.) «Lekin jihodlarning eng afzali gunoh sodir etilmagan hajdir», dedilar. Imom Buxoriy rivoyati.

1276/7. Oishadan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Alloh taolo arafa kunidagichalik boshqa biror kunda ko‘p bandalarini do‘zaxdan ozod qilmaydi», dedilar. Imom Muslim rivoyati.

1277/8. Ibn Abbosdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.) «Ramazonda ado etilgan umra haj barobarida yoki men bilan haj qilgan barobarida bo‘ladi», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari.