1. Ma'lumki Abu Bakr Siddiq r.a.ning laqablaridan biri - Atiqdir. Abu Bakr Siddiq nima uchun bu laqabni olganlar?
Javob:
Abu Bakr Siddiq. Ahmad Lutfiy Qoznchi kitobidagi rivoyat:
Farzandi har qancha ulg‘aysa—da, ona uchun u baribir bola. Ummulxayrning ham nazaridan bir muddat bo‘lsin o‘g‘li nari ketmaydi. O’ttiz sakkizga chiqqan, tijoratda yaxshi va halol inson kishisi bo‘lib tanilgan o‘g‘lining so‘nggi paytlarda ancha o‘zgarib qolganini sezdi. Faqat unga bo‘lgan qat’iy ishonchi unga nimadir bo‘layotganidan xavotirga tushishga mo’nelik qilardi. Islomga oshkora da’vat boshlanishi bilan iymon keltirgan bechora mo‘minlarga ham azob davri boshlandi. Bu qiynoqlarni ruhida his qilgan hazrat Abu Bakr (r.a.) chorani ularni qullikdan qutqarishda deb o‘yladi. Shu kungacha to‘plagan davlatini Alloh taolo rizoligi uchun sarfladi. Azob chekkan qullarning xojalari bilan savdoga kirishdi. Bilol, Amr bin Fuqayra, Zubyona, Zimurra, Nahdiyya va Ummu Abas nomli ikki erkak , to‘rt ayol hazrat Abu Bakr (r.a.) tomonidan sotib olindi va darhol ozod qilinib, hurriyatga erishdilar. Mana shu payt, bir necha yil avval onasi tomonidan qo‘yilgan «Atiq» laqabi yana bir marotaba boshqa tomondan izohlanib, bahslashildi va azobda qolgan bechoralarni qutqarishi Alloh taolo tomonidan yuksak taqdirlandi. Rasululloh (s.a.v.): «Jahannamdan ozod kilingan insonni ko‘rish bilan baxtiyorlik his qiladiganlar bu odamga boqsinlar» deya hazrat Abu Bakrni ko‘rsatdilar.
«Atiq» bo‘lish (jahannamdan ozod etilish)ning yaqqol ko‘rinishi mana shu edi. Buni u insonlarning ozodlikka haqiqiy munosibligini va o‘zi hurriyatga chiqargan kishilardan hech narsa talab qilmaganligi bilan isbotladi. Amallarining barchasini u, Alloh taolo rizoligi uchun bajargandi. Alloh uchun qilganlarining ajrini bandasining qo‘lidan kutishga haqqi yo‘qligini bilardi. Bundan keyin ham shu fikr va niyatda qolib, hatto Bilol bin Abu Raboha ko‘ngil uchun emas, yuksak iymon ta’siridan «Payg‘ambarimiz» (s.a.v.) deyishidan baxtli edi.
