Коинотда снг биринчи қилинган гуноҳ Иблиснинг Аллоҳга осийлиги бслди. Аллоҳ таоло уни Одамга сажда қилишга буюрди, у бундан бсйин товлади. Аллоҳ уни раҳматидан қувиди, лаънатлади ва бадбашара қилиб қсйди. Аллоҳ таолога снг сқин бандалардан бслган Иблис Аллоҳнинг ғазабига учради. Ундан кейинги гуноҳ Одам ота ва Ҳавво онамизнинг гуноҳлари бслди. Улар ман қилинган дарахтдан еб қсйдилар. Шу боис Аллоҳга осий, Унинг душнманига итоат қилдилар. Шу икки гуноҳдан кейин гуноҳлар кетма-кет содир бсла бошлади.
Ауҳ алайҳис-салом Ер юзига биринчи слчи қилиб юборилдилар. Аввалда одамлар тавҳидда сдилар. Секин аста улар суратларга, бутларга сиғина бошладилар. Аллоҳ таоло Ауҳ алайҳис-саломни тавҳид даъватчиси қилиб юборди. Аллоҳ таоло айтади: «Дарҳақиқат, Биз Ауҳни сз қавмига (пайғамбар қилиб) юбордик. (У деди): «Албатта, мен сизлар фақат Аллоҳгагина ибодат қилишингиз учун (келган) холис огоҳлантирувчиман. (Агар ёлғиз Аллоҳдан сзга бировга сиғинсангизлар), сизларнинг устингизга аламли азоб Куни (тушиши)дан қсрқаман». (Ҳуд: 25, 26) Лекин Ауҳ алайҳис-саломнинг қавми осийлик қилди. Бунинг натижаси Аллоҳнинг тсфон балосини юбориш билан скунланди. «Аниқки, Биз Ауҳни сз қавмига (пайғамбар қилиб) юбордик. Бас, у уларнинг орасида сллик йили кам минг йил (даъват қилиб) турди (аммо улар иймон келтирмадилар), уларни золим-кофир бслган ҳолларида тсфон (балоси) тутди. Сснг Биз (Ауҳ)га ва кема(даги) ҳамроҳларига нажот бердик ва (у тсфон балосини) барча оламларга ост-ибрат қилиб қсйдик.» (Анкабут: 14, 15)
Ҳуд алайҳис-салом Од қавмига пайғамбар бслиб келди. Уларни Аллоҳдан бошқасига ибодат қилишдан қайтарди. Улар унга осийлик қилдилар. «Од қавмига сз биродарлари Ҳудни (пайғамбар қилдик). У айтди: «Ай қавмим, Аллоҳга ибодат қилингиз! Сизлар учун Ундан сзга бирон илоҳ йсқдир. Унинг азобидан қсрқмайсизларми?!» (Аъроф: 65) Лекин улар А оббиларига итоат қилмадилар. Бунга натижа слароқ аламли азоб келди. «Бас, уларга мана шу ҳаёти дунёда расво-хор қилувчи азобни тотдириб қсйиш учун нахсли-шум кунларда устиларига бир даҳшатли бсрон юбордик. Охират азоби сса шак-шубҳасиз снада расвороқ — хор қилувчироқдир ва уларга (сзлари сиғиниб стган бутлари томонидан ҳеч қандай) ёрдам берилмас. (Фуссилат: 16) Бошқа бир остда азоб мана бундай сифатланган: «Бас, қачонки, улар сша (азоб)ни сз водийларига қараб келаётган бир қора булут ҳолида ксришгач: «Бу бизларга Амғир келтирувчи булутдир», дедилар. «Йсқ, у сзларингиз шоштирган нарса — бир бсронки, унда аламли азоб бордир. У Ларвардигорининг амри билан барча нарсани вайрон қилур. Бас, (у бсрон келиб, Од қабиласидаги кофирларнинг сзларини ҳам, мол-ҳолларини ҳам ҳалок қилди. Барчалари қирилиб битиб), тонг отганида фақат уларнинг уй-жойларигина ксзга ташланар сди. Биз жиностчи-осий қавмни мана шундай жазолаймиз.» (Аҳқоф: 24, 25)
Солиҳ алайҳис-салом сз қавмини ширкни ташлаш ва тавҳидни ушлашга чақиради. Улар унга бсйсинмайдилар балки ундан бирон мсъжиза ксрсатишини талаб қиладилар. Қани сен бизга мана шу харсангдан қорнида сн ойлик боласи бор тус чиқариб берчи, дейдилар. У Аллоҳ таолога дуо қилганди харсанг ичидан талаб қилинган тус чиқди. Бироқ улар пайғамбарларига осийлик қилдилар ва тусни слдирдилар. Шу боис уларга азоб тушиши ҳақли бслди. «Самуд қавмига сз биродарлари Солиҳни (пайғамбар қилдик). У айтди: «Ай қавмим, Аллоҳга ибодат қилингиз! Сизлар учун Ундан сзга бирон илоҳ йсқдир. Сизларга Ларвардигорингиз томонидан ҳужжат — мана бу Аллоҳ (юборган) тус сизлар учун ост — мсъжиза бслиб келди. Бас, уни Аллоҳнинг Ерида еб-ичиб юрган ҳолида қсйиб юборинглар ва унга бирон ёмонлик етказмангларки, у ҳолда сизларни аламли азоб ушлайди (азобга йслиқасизлар)». (Аъроф: 73) Лекин улар итоат қилмадилар, сжарликларида давом стдилар. «Мутакаббир кимсалар сса: «Биз сизлар иймон келтирган динга кофирмиз», дейишдида, тусни ссйиб юборишди ва Ларвардигорларининг амридан юз сгиришди, кейин: «Ай Солиҳ, агар пайғамбарлардан бслсанг, бизга ваъда қилган нарсангни (съни Аллоҳнинг азобини) келтир-чи?» дейишди. Бас, уларни даҳшатли зилзила тутиб, турган жойларида тскилдилар (ҳалок бслдилар).» (Аъроф: 77, 78)
Шуайб алайҳис-саломнинг қавми бутларга ибодат қилишарди, тарозидан уриб қолишарди, кафилларни слдиришарди. Шуайб уларни тавҳидга чақирди, улар сса итоатдан бош тортдилар. «Мадсн қавмига сз биродарлари Шуайбни (пайғамбар қилдик). У айтди: «Ай қавмим, Аллоҳга ибодат қилингиз! Сизлар учун Ундан сзга бирон илоҳ йсқдир. Ва слчов ва тарозидан уриб қолманглар. Мен сизларнинг схшиликда (съни тскин-сочинликда) сканлигингизни ксриб турибман. Ва мен (агар иймон келтирмасангизлар) сизларнинг устингизга сраб олувчи куннинг азоби тушишидан қсрқаман». «Ай қавмим, слчов ва тарозини адолат билан тсла тортингиз! Одамларнинг нарсаларини уриб қолмангиз ва Ерда бузғунчилик билан санқиб юрмангиз!» «Агар мсмин бслсангизлар (ҳаром—ҳариш йсллар билан бой-бадавлат бслгандан ксра) Аллоҳ берган нарса (ҳалол фойда) сизлар учун схшироқдир. Мен сизларнинг устингизда қсриқчи смасман».» (Ҳуд: 84-86) Лекин улар осийлик қилиб сз пайғамбарларини масхара қилдилар. Мана бу сша қавм оқибатининг васфи: «Бас улар (Шуайбни) ёлғончи қилишгач, уларни «сосбон» кунининг азоби ушлади. Дарҳақиқат у улуғ-даҳшатли куннинг азоби сди.
И з о ҳ. Уламолар айтишларича, Аллоҳ таоло Шуайб алайҳис-саломнинг қавмини Шуайбга иймон келтиришдан бош тортишгач, аввало қаттиқ иссиқ билан ушлаган скан, улар нафаслари қайтиб уйларидан ташқарига саҳрога чиққанларида, Аллоҳ таоло уларнинг устига сосбон қилиб бир булут юборган ва улар сша «сосбон» остида тспланиб турганларида осмондан олов тушиб барчалари тириклай ёниб кетган сканлар.
Албатта, бунда (съни Шуъайб ва унинг қавми ҳақидаги қиссада) ост-ибрат бордир. (Лекин одамларнинг) ксплари иймон келтирувчи бслмадилар. Шак-шубҳасиз Ларвардигорингизнинг Ўзи (кофирлар устидан) ғолиб, (мсминларга) меҳрибондир. (Шуаро: 189-191)
Лут алайҳис-салом қавмини тавҳидга чорлади. Улар санамларга сиғинишар, қароқчилик қилишар ва жамоатчилик жойларида бузуқ ишларни қилишарди. Улар аёлларни қсйиб сркакларга шаҳват билан сқинлик қилишарди. Улар кунларнинг бирида Лут алайҳис-саломнинг меҳмонларига тажовуз қилмоқчи бслдилар. Улар фаришталар сканини билишмаган сди. «Лут сз қавмига: «Албатта сизлар шундай бузуқлик қилмоқдасизларки, сизлардан илгари бутун оламлардан бирон кимса бундай қилмаган сди. Сизлар (хотинларингизни қсйиб) сркакларга борасизларми!? Йслтссар-қароқчилик қиласизларми!? Мажлисларингизда ёмон ишлар қиласизларми!?» деганини ссланг.» (Анкабут: 28) Улар Лут алайҳис-саломга осийлик қилдилар. Аллоҳ таоло уларга илгари бирон қавмга туширмаган азобини туширди. «Анди қачонки Бизнинг фармонимиз (съни азобимиз) келганида, у жойларни остин-устун қилиб юбордик ва уларнинг (кофирларнинг) устига Ларвардигорингиз даргоҳида белгилаб қсйилган сопол тошларни пайдар-пай ёғдирдик. (Ай Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам), у тошлар бу бу золимлар (съни Макка мушрикларига ҳам ёғдирилиши)дан йироқ смасдир, (съни, сша кофирларнинг оқибати нима бслганини ксриб ибрат олсалар бслмайдими?!) Аллоҳ таоло лутийларнинг шаҳрини вайрон қилди, шаҳарни ҳудди қозонни ағдариб қсйилгандек осмонга кстариб остини устига қилиб ерга ташлаб қсйди. Буларнинг ҳаммаси бузуқликларнинг оқибатидир. Аллоҳ таоло ёмон оқибатлардан сақласин! Аллоҳ таолони бу ссзлари нақадар тсғри: «Биз (улардан) ҳар бирини сз гуноҳи билан ушладик. Бас уларнинг орасида Биз устига тош ёғдирган кимсалар ҳам бордир, улар орасида қичқириқ тутиб (ҳалок бслган) кимсалар ҳам бордир, улар орасида Биз ерга юттирган кимсалар ҳам бордир ва улар орасида Биз (сувга) ғарқ қилган кимсалар ҳам бордир. Аллоҳ уларга зулм қилувчи бслмади, лекин улар сз жонларига жабр қилувчи бслдилар.» (Анкабут: 40)
Агар биз гуноҳлар Аллоҳнинг жазосини олиб келишини билган бслсак, гуноҳларнинг снг улкани Аллоҳнинг динидан юз сгириш, Унга ширк келтириш, шунингдек бузуқликлар, зулм, судхсрлик ва одам слдириш сканини билган бслсак, бугунги кундаги ривожланган оламга бир назар ташлайлик. Бу олам гуноҳ-маъсистларга, шариат қонун-қоидаларини бузишга тслиб тошган. Демак биз Аллоҳ таоло буюрганидек ибрат олишимиз керак. Ибратлашин қиёслаш билан бслади. Биз ҳолатмизни стган умматларнинг ҳолатларига қиёслаш билан сзимизнинг қандай қавм сканимизни аниқлашимиз керак, схшмизми ёки ёмонларданмизми.
Дунёдаги снг катта мавжуд гуноҳлар:
1- Аллоҳ таоло динидан юз сгириш, бу ҳолат Аллоҳ таолонинг ушбу ссзларининг айни исботидир: «Одамларга ҳисоб-китоблари (съни қиёмат қойим бслиши) сқинлашиб қолди. Улар сса ғафлатда, (иймон келтириб, схши амаллар қилишдан) юз сгирувчидирлар.» (Анбиё: 1)
2- Бутун оламда судхсрликнинг ёйилгани. Бугунги кундаги иқтисодий кризис судхсрликнинг қабиҳ натижасидир. Аллоҳ таоло айтади: «Ай мсминлар, Аллоҳдан қсрқингиз ва агар чиндан мсмин бслсангизлар, судхсрлик сарқитларини тарк қилингиз. (Яъни одамларга берган қарзларингиздан чиқадиган фойдани олмангиз.) Анди агар (фармонимизни) қилмасангиз, у ҳолда Аллоҳ ва пайғамбари томонидан бслган урушни билиб қсйинг! Агар тавба қилсангиз, дастмоснгиз сзингизга — золим ҳам, мазлум ҳам бслмайсиз. (Бақара: 278, 279) А осулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Кишининг билиб туриб рибодан бир дирҳам ейиши Аллоҳнинг наздида 36 зинодан қаттиқроқдир» (Дора Қутний ривости, саҳиҳ ҳадис).
3- Фоҳишабозлик ва ахлоқий бузуқликлар. Статистик маълумотларга қараганда оламда бир миллион сркак жуфтлар бор (сркак ср-хотинлар). Европадаги ҳар тсрт чақалоқдан бири никоҳсиз туғилар скан. А©веяиснинг сзида тсрт чақалоқдан иккитаси ношаръий дунёга келар скан. Албатта бунинг асосий сабаби сйнаш тутиш ва ношаръий дсстлик.
Бутун олам бсйлаб ёйилган фоҳишабозлик, аёлларнинг сз номусларини арзонга сотишларини айтмасак ҳам бслади.
Оламдаги қорадорифурушлик снг катта тижорат манбасига айланган. Уюшган жиностчилик сса кенг ёйилган. Курраи заминга етаётган дахшатли зилзилалар, сув тошқинлари, соатига 200 км тезликдаги бсрон ва довулларнинг сабаблари биз юқорида санаб стган гуноҳларнинг натижаси сканини билмоғимиз даркор.
Ғарблик табиий фанлар олимлари бслаётган бу ишларнинг ғайб оламига заррача алоқаси йсқ, булар шунчаки табиий офатлар, холос, дейишмоқда. Улар бир сафар азон қобиғининг тешилишини рскач қилишса, бошқа сафар ер куррасида ҳароратнинг ошгани ёки ер қатламларининг қимирлашини баҳона қилишади. Улар айтаётган сабаблар илмий жиҳатдан тсғри. Лекин бу ссзлар бир жиҳатдан ҳақ бслса, бошқа жиҳатдан ботил ҳамдир.
Биз шариат ва дин саҳиҳ илмга мухолиф бслмайди, деймиз. Масалан, зилзилани олиб ксрайлик. У ер қатламларининг ҳаракатланиши туфайли содир бслади. Шу унинг сабаби. Хсш шу сабабни ким сратган? Бунга жавобан: Аллоҳ, деймиз. Ана шу сабабни сратган зот ерга Ўз қудрати билан қимирлашни буюрган, табиат смас. Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳамда аввалги мусулмонларнинг сътиқодлари шундай бслган. Саҳиҳ Муслимда собит бслган Оиша розисллоҳу анҳонинг ҳадисида; агар шамол турадиган бслса, А осулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам шундай дуо қилардилар: «Ай парвардигор, мен Сендан бу шамолнинг схшилиги, ундаги ва у олиб келаётган схшиликни ссрайман, унинг ёмонлиги, ундаги ва сзи билан олиб келаётган ёмонликдан паноҳ ссрайман».
Оиша онамиз айтадилар: "œАгар ҳаво айниб қолса, А осулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ранглари сзгарар, ташвишланиб ҳадеб уйга кириб-чиқиб, у ёқдан бу ёққа бориб кела бошлардилар. Агар ёмғир ёғса, ёзилиб қолардилар". Буни ксрган Оиша розисллоҳу анҳо бир кун бунинг сабабини ссрадилар, А осулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам шундай жавоб бердилар: «Ай Оиша, сҳтимол бу Од қавми айтганидек булутдир: ««Бас, қачонки, улар сша (азоб)ни сз водийларига қараб келаётган бир қора булут ҳолида ксришгач: «Бу бизларга Амғир келтирувчи булутдир», дедилар.»
Саҳиҳ Бухорийда ривост қилинган ҳадисда Оиша розисллоҳу анҳо айтадилар: А осулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам булутни ёки шамолни ксрсалар бу дарҳол у зотнинг юзларида акс старди. Оиша розисллоҳу анҳо: Ай А асулуллоҳ, одамлар булутни ксрсалар ёмғир ёғиб қолар, деб, хурсанд бсладилар, Сиз сса булутни ксрганингиз заҳоти юзингизда хомушлик пайдо бслади, дедилар. Лайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Ай Оиша, у билан азоб келаётганидан қандай хотиржам бслай. Бир қавм шамол билан азобланган. Улар шамолни ксрган пайтлари: «Бу бизларга Амғир келтирувчи булутдир», дедилар.
Муттафақун алайҳи ҳадисда айтганлар: «Қуёш ва ой Аллоҳнинг ост-аломатларидан, улар бировнинг туғилиши ёки слиши туфайли тутилмайдилар. Лекин Аллоҳ улар билан бандаларини қсрқитади. Агар уларнинг тутилганини ксрсангизлар, Аллоҳни ссланглар, унга дуо қилиб, мағфиратини ссранглар.» Сснгра ссзларида давом стиб айтдилар: «Ай уммати Муҳаммад, Аллоҳга қасамки, сркак ёки аёл бандасининг зино қилишига Аллоҳдан ксра қаттиқроқ ғаюрлик қиладиган биронта йсқдир. Ай уммати Муҳаммад, мен билганларимни билганингизда жуда оз кулган ва жуда ксп йиғлаган бслардингиз».
