Hikoyat
Tunlarimning har biri yaldo,
Saratondek otash har kunim
O’tkan kunim boshimga balo
Qizartirar yuzni bugunim.
Chidaymizda o’rtansa ham jon,
Shunday qismat tushibdi chekka,
Musulmonlik emas-ku, oson
O’hshamaymiz hech, yo’q O’zbekka
Mahshar qo’pmas yo’limdan qaytsam,
Garchi u jim insofga kelmas,
Arsh zrillar bir so’zni aytsam
Yo’qsa qalbda zilzila tinmas
Tag’in itdey kelurman qaytib,
Jarlik qayon yo’limni bursam
Yurmaymanku bir umr daydib
Yutaman deb uyimga kirsam
Ko’rgim kelar bir muslimani,
O’t tushgan dil ketadi muzlab
Duo qilib o’ltirsa meni,
Oyday bo’lib joynamoz uzra
Janozaga borsam negadir?!
Ko’zim quvnab, bo’lurman behol,
Faqat shunda o’hshaydir ahir,
Er erkakka, ayolga ayol.
Bir dard o’rtab yubordi dilni,
Yozarkanman titradi qo’lim,
O’z asliga qaytarsa elni,
O’lim bo’lsin, har kuni o’lim"¦
Kechir Tangrim qil umrim uzun,
Bejiz emas lek shikoyatim,
Shunday zo’r xalq hattoki bugun,
Anglamayur hijob oyatin!
Aytay qo’lim ko’ksimga qo’yib,
Keksalar ne qilmish hikmatlik,
Qayga kirsa, chiqsada doim
Po’sh der edi bobom rahmatlik.
O, qandayin zamon o’zi bu?!
Chirt yummasang bo’lmagay ko’zni
Ko’plar bundan chekmaydi qayg’u
Faqat hammol aytar bu so’zni
Hoy, onalar buncha botirsiz?!
Tirik ota qolmaganmi yo?!
Qizlar qayon ketayotirsiz?!
Ahir, ko’cha uy emas aslo!
Yoshligimda eshitgan so’zlar
Hanuz yodda sanchilib turar,
Faqat erkin mastura qizlar,
Pok ayollar hijobda yurar"¦
Do’stlar mendan ranjimang hecham,
Bu so’z avval o’zimga o’qdir!
Anglaganim shulki chinakam,
Er yo’q joyda ayol ham yo’qdir!
Nizo chiqib mahr bobida,
Er asabiy xotin norozi,
Adl qilmoq ishtiyoqida,
Ikki guvoh so’raydi qozi.
Paranjida kim bor, bilmasak?
"œYuzin ochsin"-deydi, bir guvoh.
Er erkakda bir qalqdi yurak,
Hali bekor bo’lmagan nikoh!
Yo’q ochmaysan yuzingni, ishon!
"œKamlik bo’lmas mahrdan"-dedi,
O’z qadrini anglagan juvon,
"œO’tdim mahr bahridan"-dedi.
Balki naqlim kelgandir, malol
Tuyulgandir havoyi so’zdek,
U arabdir dersiz ehtimol
Tinglang qandoq bo’lgandir o’zbek!
Necha yillar o’tsada hanuz,
Haddim sig’mas aytgani otin,
Polvon bo’lib tanildi bir qiz,
Yiqar edi bor yigit zotin.
Tomoshabin ahli bo’lgan jam
Kurash hali boshlanmay turib,
Kirib keldi qurga bir odam
Va qizni dast oldi ko’tarib.
So’ng uyiga ketaverdi, jim
Qizig’i qilt etmadi qiz ham
"œGuvoh bo’ling nikoh o’qidim"
-dedi, uydan chiqqan bir dam.
Kirib ketdi er yelkasida,
Kelin bo’lib o’n o’g’il tug’di
Yillar o’tib el yelkasida
Ya’ni, o’lib tobuti chiqdi.
Itqitaman birdan qalamim,
Tugab bitar tamom bardoshim.
Kimdan olay endi alamim,
Qayga uray egilgan boshim"¦
Qalbda nedur borardi nurab
Holim kabi parishon so’zim
Kirsam uyda oq ro’mol o’rab,
Oyat yodlab o’ltirar qizim
Qaytarkanman oyoq uchida,
Yngil edim uchayotgandek,
Allohga hamd aytdim ichimda,
Uzoq turib qoldim shunday tik
Bu his qalbdan g’amni aritgay,
Yog’ilgaydir nur hayotimga,
Uzoq yillar qalbim yoritgan,
Bir hikoyat tushdi yodimga.
Tong yulduzi ketolmay hayron,
Subhi kozib qilsada firb
Subhi sodiq kelardi shu on,
Umarhon shart ketadi turib.
Cho’chib tushar umrida ilk bor,
Bosh ustida ko’rib osmonni
Otlar borar yurtib hoy kim bor?!
Kim so’raydi u siz Qo’qonu,
U arabo kimniki g’amgin,
Bugun ayol Malikami kim?!
O’z juftidan yuzini nechun,
Yopib olgan Nodirabegim"¦
Chiqib ketdik qachon shahardan,
Ayting, qayon ketmoqdadirmiz?
Ko’rinmaydi bironta odam,
Nechun ahir, ikkimiz yolg’iz?
Javob berar Malika behol,
So’zdan hanjar urdingiz jonga
Ne istasang xazinadan ol
So’ng taloqsan ket Shahrixonda?!
Amringizni bildimu vojib,
To’liq ado etayotirman
Eng kerakli qimmatbaho deb,
Sizni olib ketayotirman!
So’z deyolmay qolgan Umarhon,
Bir uradi peshonasiga,
Qayta nikoh o’qitib shodon,
Kirib kelar koshonasiga
Men moziydan so’z ochdimmi
Bas, qilishim shart qissadan hissa.
Ammo netay bularni emas,
O’shalarni bir ko’rgim kelsa!...
Manba: H.Hamidov tomonlaridan o'qilgan muallifini bilmayman...
