Yo‘qsa yer, o‘sgaimu erdi arg‘uvon?
Yer tug‘ar erdimu yo‘qsa osmon.

Er-ayol ishqiga Haq bermish sabot,
To jahonni asragay ul ittihod.

Kun va tun zohirda dushmandir magar,
Aslida yaxlit haqiqat, bir samar.

Bir-biriga talpinurlar doimo,
Birlashib, ishlarni etgaylar ado.

Tun kerak insonga sog‘lom tab’ uchun,
Tab’i solim yo‘q esa, kunduz nechun?

Deydi tuproq tandagi tuproqqa: hayt,
Tarki jon qil, qo‘y badanni, bizga qayt.

Bizga hamdam bo‘lganing avlo erur,
Tanni qo‘y.ul suvli bir ma’vo erur.

To‘g‘ri,der tuproq.valekin bastamen,
Men-da hijroning chekarmen, xastamen...

Tandagi suvlarga suvlar arz etar:
Bo‘ldi, bas, g‘urbatda yotgoning, yetar.

Tandagi otashni chorlaydir quyosh:
Uyga qayt, begonalarga egma bosh...

To‘rtta unsurning bu yanglig‘ bahsidan,
Yetmish ikki dardga maskandir badan.

To‘rt anosir to‘rtta tutqun qush erur,
Dard, ajal ersa-tugun yechguvchidir.

Chun tugunlarni yechar ul, boz etar,
To‘rt tarafga to‘rtta qush parvoz etar...

Tortishuvlardin bo‘lingay jismimiz
Xastaliklarga chalingay jismimiz.

Baski tushgay ul bari tan qasdiga,
Qushchalar qaytmoqni istar asliga.

Hikmati Haq mone bo‘lgay har safar,
Jam etib, sihhatda tutgay to ajal.

Derki, ey ajzo, hali mavrud emas,
Chun ajaldin oldin uchmoq sud emas...

Juzv-juzvkim ayriliqdin o‘rtanur,
Ne emish joni g‘aribning holi ul?

* * *

Jon degay: ajzo, yeringiz farsh erur,
Menga og‘ir, chunki joyim arsh erur.

Tan tilar ul sabzavu obi ravon,
Sabzavu obi ravondin ul hamon.

Mayli jon ersa hayotu haydadir,
Lomakon otlig‘ muborak joydadir.

Jon tilar dunyoda hikmat ham ulum,
Tan tilar lek bog‘u bo‘stonu uzum.

Jon tilar doim taraqqiy va sharaf,
Tan tilar ul kasbu asbobu alaf.

Gar kishi bir narsa istar har kuni,
Istagan ul narsa ham qistar uni.

Sharhini aytsam.uzun doston bo‘lur,
Masnaviy juzvi oshib to‘qson bo‘lur...

* * *

Azmu jazm ichra kecharkan turmushing,
Goh-gohi o‘ngidin kelgay ishing.

Qo‘l urarsen yangi bir niyatga, bas,
Niyatingga Haq vale bergay shikast.

Bermasa mutlaq murodingni magar,
Noumid qolgay eding sen, beamal.

Bersa baxtingni nuqul, bilgaymiding,
Qudrati Haqqa nazar qilgaymiding?

Baski oshiqlar tilakda o‘ldilar,
Qudrati Haqdin xabardor bo‘ldilar.

Ayru tush jumla murodingdin,ayo,
Har muroding senga bo‘lgaydir ravo...

Eyki sen mardumga zo‘rlik aylading,
Uzni chun g‘olib, muzaffar o‘ylading.

Sen esingni boshga yig‘ har soniya,
Quvma qochganni, yiqilganni aya.

Balki ul qochgan qurar yo‘lingda dom,
Hamla ettay chun baloyi nogahon..

Bo‘lmagay oqil u g‘oliblikda shod,
Chunki g‘oliblikda u ko‘rgay fasod.

Oqil ulkim, ertani ko‘rgay ko‘zi,
Bo‘yla ko‘zga surma chekmish Haq o‘zi...

* * *

Ishqni sir tutmoq chu ma’shuq maylidir,
Oshiq ishqi karnayu, surnaylidir.

Ey birodar, ish aningdek ish erur,
Gar ajal kelganda banda xush erur.

Ey yigit, sidqu imonga ul nishon,
Qarshilar ersang ajalni shodumon.

Ey jigar, yo‘q ersa iymoning chunin,
Bor-da, izla, kasb et ikmoli din.

Qaysi ishda gar ajal mag‘lub senga,
Bas, o‘shal ishdir base mahbub senga.

Ketsa nafrat o‘rtadin, qolmas ajal,
Ul ajal ermas, ko‘chib ketmoq magar.

Baski nafrat ketdi, o‘lmoq bo‘ldi naf,
Shul yo‘sinda balki o‘lmoq bo‘ldi daf.

Do‘st Haqdir, Haq do‘sti bo‘ylakim,
Men seningmen, sen menimsen, desa kim...

* * *

Bas, Sulaymon so‘rdikim, ey notovon,
Kim senga jabr etdi, bizga et bayon?

Munchalar zulm etdi qaysi zolim ul?
Haddidin oshgan u kimsa kim erur?

Ey, bizim davronda zolim bormu bas,
Bo‘lsa gar zolim, nechun zindondamas?

Biz tug‘ilgan kunda zulm o‘lmishdi chun,
Biz-ki shoh ersak, u amr aylar nechun?

Yo‘q bo‘lur nur birla zulmat barchasi,
Chunki zulmatdir zulmning chashmasi.

Boq, shayotin biz uchun xizmatdadir,
Etsa sarkashlik, kishanda, o‘tdadir.

Zulmi zolim asli shaytondin kelur,
Ersa zanjirband, zulm aylarmu ul?

Bizga mulk bermish Yaratgan, Haqqu Hay,
Toki osmonlarga xalq yuzlanmagay.

To tutundan kiymasin osmon qaro,
Iztirobga tushmasin charxu Shuho.

To yetimlar Arshga larza solmagay,
G’am chekib, jonlar parishon bo‘lmagay.

Mamlakat ichra tayindir chorasi,
Uchmagay to ko‘kka "yo Rab!" nolasi.

Boqma osmonlargakim, arshingdadir,
Osmoniy shoh magar qarshingdadir...

* * *

Bir tovuq bor erdi, bundoq o‘yladi,
Tevani mehmonga da’vat ayladi.

Keldi ul, ostonaga qo‘ydi qadam,
Uy buzildi, duv to‘kildi shifti ham...

Aqlimiz chun ul tovuqning xonasi,
Aqli solihdir - Xudoning tevasi.

Bosh suqar bo‘lsa mabodo teva ul,
Qolmagay uy, qolmagay jonu ko‘ngil.

Fazli ishq birlan kishi fozil bo‘lur,
Bundan ortiq istagan johil bo‘lur.

Bo‘yla johildirki, jahl aylar ayon,
Bo‘ylakim, arslonni bosgaydir quyon.

Bilsa erdi, bo‘yla ish boshlarmidi?
O’zni arslon ustiga tashlarmidi?

Jonu tanga bo‘yla zolimdir kishi,
Zulm erur etgan adolatlig‘ ishi...

* * *

Qaydakim yer uzra ko‘rsang qatra qon,
Ul mening oqmish ko‘zimdan begumon.

So‘zlarim ko‘k ichra gurrosdir magar,
Guldirab, yer uzra yomg‘ir yog‘dirar

So‘zu faryod ichra qolmishmen atay,
Yoki so‘ylar, yoki yig‘larmen, netay.

So‘ylasam gar, ohu faryodim fano,
So‘ylamas ersam, nechuk aytgum sano?

Yosh emas oqqan ko‘zimdin, dil xuni,
Podshohim, boq yaqindin, ko‘r uni...

* * *

Ne emishdir ishq? Daryoyi adam,
Aqlu idrok ul sari qo‘ymas qadam.

Bandalik ne, saltanat ne, ma’lum ul,
Ishq ularning ikkisidin sirlidir.

Koshki deyman, bo‘lsa shu borliqda til,
Koshki borliq pardasin yirtsaydi ul.

Eyki, borliq, ne degaysen javrabon,
Parda uzra parda tortgaysen hamon.

Ofati idrok emishdir qolu hol,
Qonni qon birlan magar yuvmoq mahol.

Men uning savdosiga mahram hanuz,
Bul qafas ichra urarmen dam hanuz.

Eyki jon, oshuftaholdirsen necha,
Qaysi yonboshing bila yotding kecha?

Yig‘ hushingni, muncha dam urmoq - balo,
Boshqa mahram top o‘zingga avvalo.

Oshiqi mastsenki, bundoq shevasen,
Novadon ustiga chiqqan tevasen...

* * *

Sir ne ermish, paxta ichra otash ul,
Qancha pinhon tutmagil, paydo bo‘lur.

Berkitay deb men urindim necha dam,
Lekin ul bayroq ko‘targay damba-dam.

Ul tutib ikki qulog‘imdin mani,
Der: qo‘lingdin kelsa.berkitgil, qani.

Men degaymen: oshma haddingdin yomon,
Jon kabi paydo erursen ham nihon.

Ul degay: xum ichra mahbusdir tanam,
Xumda maydek bazmi jamshid aylaram.

Men degaymen: ket bu yerdin, chekma un,
Ofati mastlik yetishmasdin burun.

Ul degay, jomim simirgaymen necha,
Kun bo‘yi, toki namozi shomgacha.

Shom kelib, olgay latif jomim mening,
Ber, degaymen, kelmadi shomim mening.

Mayning otini arab qo‘ymish: mudom,
Qaysi mayxo‘r may ichib, to‘ymish mudom?

Ishq olovdir bodayi tahqiqqa ul,
So‘ng nihon soqiy bo‘lur siddiqqa ul.

Qaynasa tavfiq sharobi tinmayin,
Dosh berolmay, ko‘za sinmog‘i tayin.

Partavi soqiy sharobga urdi, hay,
Qaynadi, raqs etdi sharbat, bo‘ldi may.

Ba’zilar hayrat aro tinglar buni,
Sen so‘rab ko‘rgil, qachon ko‘rmish uni?

Bas, bilurlar barcha, o‘tchi, suvchi bor,
Qaynagan bor ersa, qaynatguvchi bor...

* * *

Dedi: Payg‘ambar: eshikni muttasil,
Qoq erinmasdan, ochilgay senga ul.

Bir kishi ko‘yida yurgaysen magar,
Duch kelur ul senga, ko‘rgaysen magar.

Har kuni qazsang quduqni tashnahol,
Oqibat etgay nasib obi zilol.

Barcha bilgaylarki, sen ham bil shuni,
Ne ekarsen yerga, olgaysen uni.

Ur temirni toshga, uchqun sachragay,
Aksi bo‘lmas, bo‘lsa ham oz uchragay.

Har kuni non yeydi insonlar nuqul,
Bir kuni lekin tomoqdan o‘tmas ul.

Non yema, bechora ruhim, bo‘lma kam,
O’zni kulfatlarga solma muncha ham.

Ermasang mahrum va ablahzoda sen,
Ko‘z ochib boq, qanchalar aftodasen.

Gar jahonda oy to‘lib, porlar quyosh,
Sen esang har dam egarsen chohga bosh...

* * *

Bir yigit chun o‘tga parvona bo‘lib,
Qoqdi yori eshigin, xilvat qilib.

Soqchi chiqdi, qo‘rqdi, qochdi bog‘ tomon,
Yorini bog‘ ichra uchratdi hamon.

Dedi, yuz shukronalar aylab ado:
Soqchilarni rahmat etgil, ey Xudo.

O’rtaga bundoq sababni tashlading,
Bizni do‘zaxdin bihishtga boshlading.

Bir sababdin bo‘yla etding korni,
Siylading bizdek tikanni, xorni...

* * *

Ey Ziyovulhaq Husomiddin, qaviy,
Oshdi nuring birla oydan Masnaviy.

Ulki, oliy himmating, ey mehribon,
Boshlagay bizni, Xudo bilgay, qayon?

Masnaviy bo‘yniga arqon boylading,
Bilganing yoqqa azimat aylading.

Masnaviy yurgay, ko‘rinmas yo‘lchisi,
Ko‘zki botil ersa, qandoq ko‘rgusi?

Masnaviyni boshlabon, bshtuvchi sen,
Gar uzansa ul, uzun etguvchi sen.

Neki istarsen, Xudo xohlar chunin,
Haq berur har neki istar muttaqin.

Masnaviykim muqtado aylar seni,
Qo‘l ochib shukru duo aylar seni.

Masnaviyda ko‘rdi haqqingga duo,
Lutfini senga ziyod etdi Xudo.

Shamsni Qur’on ziyo deb nomladi,
Oyni ersa, nurga nisbat ayladi.

Nur yog‘ur oydan, quyoshdandir - ziyo,
Sen o‘qi bul nuqtani Mushaf aro...