O'zbek tilini o'rganamiz  ( 28638 marta o'qilgan) Chop etish

1 2 3 B


Муҳаммад Соҳиб  22 Iyul 2009, 01:34:57

 

  лекин биз узбек тилини том маънода араб тилига айлантира олмаймиз. 
   
Бу табиий ва бундай фикрни илгари ҳам сурмадик! Ва лекин бошқа ажнабийча талқинлардан ксра айнан арабчасини танлаган дуруст! Ҳамда имкон қадар ссз шаклини сзгартирмаган холда. Чунки, бу нарса камида Қуръонни срганишда қсл келишини унутмаслик керак! Мен юқоридаги ссзларни фасоҳатли иборалар ишлатиш бсйича айни пайтда юртимизнинг бир қатор тилшуносларидан ҳам самаралироқ ҳаракат қилаётган Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф ҳазратларининг китобларида бир неча бор учратганим учун ёзгандим! Кенг омма томонидан катта қизиқиш билан мутоала қилинаётган адабиётларда учраган снги ссзларнинг маъносига  барибир кспчилик қизиқади. Ва бу қизиқиш, камида сша ссзнинг маъносини билишга олиб боради(бу менинг тушунчам, сна Валлоҳу аълам!). Айни шу муносабат туфайли, балким, Ҳазрат Муҳаммад Содиқ ҳам сийға, муродиф деган ссзларни ишлатгандирлар! Камина - оми толиб, олим устознинг юқоридаги ҳаракатларидан салбий оқибатни ксрмадик дес, тор тушунчамиз билан манфаатсиз таклифни сртага ташлаган бслсак, ёзганларимизни сқиш жараёнида кетказган ксзингизнинг нурига рози бслгайсизлар!
Ҳеч бслмаса, икки ссзнинг сзимизга срашадиган вариантини, ие узр, талқинини танлаб олдик! :))
Муҳтарам Zayd Аллоҳ сиз каби биродарларни сафини кенгайтирсин!
Барчамизнинг тил борасидаги тссиқларимизга Ҳақ Таоло сзи мадад берсин! Амийн!

Qayd etilgan


Муҳаммад Соҳиб  22 Iyul 2009, 05:05:13

Muhammad Sohib,bu arab tili bo'ladimi yo boshqa mashhur shaxslar qo'llagan so'z bo'ladimi, oddiygina, xalq iste'mol qilmasa foydasi yo'q...siz va biz,hatto forum ham XALQ bo'lolmaymiz...xalqning hammasini fikr tushunchasi, xarakteri bir xil emas...ertaga man qo'llasam, undan keyin siz,Zayd qo'llasa,keyingi kun boshqasi qo'llamaydi..siz aytgan so'zlarni xalqning ma'lum bir guruhi qo'llashi mumkin, lekin o'sha ma'lum bir guruh juda ham ozchilikni tahskil qiladi...mana oddiy kiyim misolida ko'rsak ham, e'tibor bergan bo'lsangiz bita kiyim moda bo'lishi va keng ommaga yoqishi uchun juda ham ko'pchilikka manzur bo'lishi kerak va o'sha hamyonbop ham bo'lishi kerak,sababi o'sha ko'[pchilikni aholining o'rta tabaqa qismi tashkil qiladi asosan...yoki boylar o'rtasida 1 kiyim moda bo'lsa,o'sha narsa faqat o'sha yerdan chiqmaydi,ma'lum bir shaxslar--kamchilik o'rtasida qolib ketadi....xullas, bir so'z b-n aytadigan bo'slam, siz aytganday--bugun man ishlatay,erta siz.... qabilidagi ishdan baribir maqsad hosil bo'lmaydi...xalq murodifni ham,talqinni ham,muqobilni ham variantdek keng iste'mol qilmaydi...
-----------
MA, talqin ham muqobil ham to'liq bosolmaydi...qisman to'g'ri kelishi mumkin..."muqobil variant"  degan ibora ham bor :)
ChehMik биродар! Булар сизнинг фикрларингиз! Албатта, фикрларингизни ҳурмат қилган холда шуни айтишим мумкинки, мен ҳам шу халқнинг бир бслагиман! Менинг оилам сна ҳам каттароқ бслаги. Яқинларим ундан-да! Сизда билмадим-ку, менда шундай одат бор! Бирор схшиликка етокловчи илмдан бахраманд бслсам, бугун уни сзимга сингдираман, сртага оиламга, индинга сқинларимга. Табиийки, улар бошқаларга... Умуман олганда "Буни қилиш бефойда" деган иборани ҳаёлимга келтирмайман. Сабаби, тарғиб қилинаётган нарса фойдалик скани тайин! Тайинли ҳаракатни амалга оширмай туриб, унинг натижасидан баҳс стиш менга ғалати туюлади ва бундай қилмайман!
Сиз сна бир нарсага сътибор беринг. Вариант ссзи ҳам истеъмолга кириб келишидан олдин бошқача номда бслгани аниқ! Ўшанда халқ буни қабул қиладими деб сйлаб стирилганмикин!?
Биродар, истеъмолимиздаги ссзлар доим сзгариб келган ва бу сзгариш бундан кейин ҳам тсҳтамаслигини биламиз! Ана шуни ҳисобга олиб, снги ссзларни имкон қадар араб луғатидан танланса, сиз-у, бизга фақат фойда бслади!
Ҳалқнинг истеъмол қилмаслиги зиёлиларнинг қсл қовуштириб туришларидан келиб чиқади холос! 
Буни кийимнинг русумига таққослаш менимча, бесхшов нарса!
Келинг, схшиси мен шу нарсани схши нистда тарғиб қилаверай, сиз...
Валлоҳу аълам!

Qayd etilgan


Musannif Adham  07 Avgust 2009, 13:39:40

Таассуфки, бизда мавжуд бслган мана шу каби "барибир ишлатишмайди", "буни халқ қабул қилмаса" деган қарашлар туфайли хақиқатдан ҳам ишлатмай юраверилади. Ундан ксра бугун мен қслласам, сртага сиз қслласангиз, индинга Zayd биродар қслласалар, аста-секин кенгайиб, ушбуга схшаш ссзлар тилимизга кириб боради. Шундоқ ҳам оддий халққа бу каби ссзларни қисқа вақт ичида қабул қилдириб бслмайди. Шахсан мен адабиётларимизда ва илмий мақолаларда шу каби холатларга алохида сътибор қаратилиши тарафдориман!
А­нди бир нарсани мулоҳаза қилайлик.
маърифат, тафаккур, мутафаккир, мадраса, лекин, китоб, қалам, муаллим, мударрис...
каби ссзларни қанақа ссз деб сйлаймиз! Ахир булар ҳам соф арабчадан озгина(аксари сзгармай) шакли сзгариб кириб келган-ку?! Агар шуларни ҳам инкор стиш мумкин бслса, унда узрларимни қабул қилгайсизлар!
 

Birodar, "барибир ишлатишмайди" emas, deyarli ishlatishmaydi dedim:

Menimcha Siz arabcha demoqchi bo'lgansiz. Chunki o'zbek tilida bu so'zlar deyarli ishlatilmaydi: murodif va siyg'a.


Chunki men hozir o'zbek tilida chiqqan kitoblar ichidan faqat Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning kitoblaridagina ayni so'zlarni ko'rganman. Bir kishi hamma uchun hujjat bo'la olmaydi. Siz boshqa adiblar yoki adabiyotlardan dalil keltiring. Agar bo'lsa, qabul qilamiz. Lekin shunda ham bu so'zlarning muomalaga to'la kirishishi uchun ko'p vaqt kerak bo'ladi.

Aslida men ham tilimizdan turli xil keraksiz ajnabiy so'zlarni chiqarib, o'rniga o'zbekcha so'zlarni kiritish tarafdoriman. Lekin bu masala boshqa tildan so'z olish bilan hal qilinmasa kerak deb o'ylayman. Chunki bu ishingizning ommalashtirish masalasi ham bor.

Qayd etilgan


Муҳаммад Соҳиб  07 Avgust 2009, 18:51:14

Chunki men hozir o'zbek tilida chiqqan kitoblar ichidan faqat Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning kitoblaridagina ayni so'zlarni ko'rganman. 
Демакки сиз, бутун дунё тан олган олимнинг китобларида ксргансиз.
Агар бу масала  динни аслига оид бслганда хужжат келтирардим. 
Менинг 22 июлда киритган постимга 7 август куни жавоб ёза туриб
  Bir kishi hamma uchun hujjat bo'la olmaydi.   
деган гапни айтиш срнига, қарийб 16 кун ичидаги киритган снлаб снгиликларингизда сиз ҳам сша ссзларни қсллаб келганингизда сафимиз анча кенгайиб қолган бсларди. Шайх Муҳаммад Содиқдек бутун ислом олами тан олган киши
bu ishingizning ommalashtirish masalasi ham bor.
деган фикрни ҳаёлларига келтирмай сз асарларида қсллаётган ссзни мен нима учун жуда кспчиликка сътиборли бслмаган сз постларимда сйлашим керак.

Биродар, мен Ўзбек тилини бутунлай арабчалаштирайлик демаспман. Фақат, "интернаяионал" ҳисобланадиган истилоҳи ажнабий ссзларни, маъносини тушунган холда арабча ксринишини қсллайлик деспман. Зеро, бундан келадиган бирор бир зарарни ксрмадим. Қайтанги фақат манфаат бор. Шахсан мен ссзнинг оммалашмаслиги ни зарар санамайман.

Qayd etilgan


munisaxon  08 Mart 2010, 23:46:53

men sizning so`zlaringizni unchalik anglamadim. Internatsional so`larni istiloh qilish to`grisida, itimos tushuntirib bering

Qayd etilgan


Shoxjahon12  22 Aprel 2010, 18:59:03

Bir kafening sirtiga "Taomgoh" deb yozib qo'yibdi. "Taomgoh" degan so'z g'alati tuyulyapti menga. :)
Shunaqa so'z bormi o'zi? Kim biladi? :)

Qayd etilgan