Ro'zaning odob va ahkomlari  ( 18400 marta o'qilgan) Chop etish

1 2 3 B


Muhammad Amin  11 Sentyabr 2009, 07:30:11

А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва салламнинг тунги намози

А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва саллам с›аётлари давомида Аллос› таолонинг:

﴿يَا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا﴾

«А­й (кийимларига) сралиб олган зот, кечаси (бедор бслиб, намозда) туринг! Фасœат озгина — унинг (кечанииг) срмида (ухлаб ором олинг)» (Муззаммил: 1, 2) амрига итоат стиб, кечанинг срми ёки учдан бирида сринларидан турар ва кучлари етганича намозларини узун ссœир сдилар.

А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва салламнинг рамазон ойига катта сътибор берганлари с›адисларда собитдир. А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва саллам: «А амазонни иймон ва савоб умидида сœоим сœилган одамнинг стган гунос›лари кечирилади»— дедилар (Имом Муслим 1266, 1267; Имом Ас›мад 7455, 9100, 9913; Термизий 736; Аасоий 1584, 1585). А амазонни сœоим сœилиш сса, унинг муборак тунларини хушуъли ва дуоли тас›ажжуд билан бедор стказишдир.

А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва саллам умматларини бу намозни ссœишга рас“батлантирдилар. Улар тас›ажжуд намози билан сœурбат с›осил сœилишга интилишар, гос›ида ёлс“из, гос›ида сса А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва саллам билан бирга ссœишар сди. А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва салламнинг слимларидан аввал улар масжид ичида уч ёки тсрт жамоат бслиб намоз ссœишар сди. А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва саллам улар билан бирга кетма—­кет уч кеча: кечанинг срмида ва учдан бири сœолганида жамоат бслиб намоз ссœидилар. Биросœ, сас›обаларнинг Ўзлари билан тас›ажжуд ссœишга с›арисликларини ва масжидда тисœилинч бслганини ксргач, А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва саллам уларга тас›ажжуд намози с›ам фарз бслиб, улар бунинг уддасидан чисœа олмасликларидан, уни ссœишга мудом давом ста олмасликларидан сœсрсœдилар ва сас›обаларни сз жойларида танс›о­танс›о ссœишга буюрдилар.

Кейинросœ Умар ибн Хаттоб разисллос›у анс›у одамларни «таровис›» деб аталган намозни бирга ссœишга жамлади. У, одамларга фарз сœилинмаслиги анисœлигини билгач шундай жамлади. Чунки, вас›ий А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва салламнинг вафоти билан тсхтаган сди. Ас›ли суннат рофизаларга хилоф сларосœ, ушбу тас›ажжудга ижмоъ сœилдилар. Таровис› замонамизга сœадар ас›ли суннатнинг масжидларида жамоат билан, имомларнинг ижтис›одига ксра, йигирма ракаат ёки сн уч ракаат ёхуд сттиз олти ракаат ё  сœирсœ бир ракаат сœилиб ссœилиб келинмосœда.

Айрим одамлар Имом Молик ва бошсœа имомлардан ривост сœилинган осорларга тасниб, сœирсœ бир ракаат ссœишни айтганлар. Бошсœалар сса витр билан бирга сттиз етти ёки сттиз тссœсœиз ракаат ссœишни раъй сœилганлар ва: «Бу — одамлар учун енгилликдир. Чунки, улар бу намозлар билан тунни (ибодат билан) стказадилар»— деганлар.

Айримлар (витр билан бирга) йигирма уч ракат ссœишни айтганлар. Буни, Имом Термизий (рас›имас›уллос›) ксплаб уламолардан ривост сœилган. Бошсœалар сса сн бир ёки сн уч ракаат ссœишни айтганлар. Буларнинг барчаси тсс“ридир. Лекин бу намоз, машрулаштириш сабабчиси бслган хотиржамлик, хушуъ ва сœалб с›ушёрлиги билан ссœилиши керак.

Уламолар сн бир ракаатдан ортисœча ссœишга с›ам рухсат бердилар ва буни васœтга ксра белгилаш зарурлигини айтдилар: «Ўттиз тссœсœиз ракаатни икки соатда ссœиган одам, сн бир ракаатни икки соатда ссœиган одам кабидир. Савоб ракаатлар ва сонларнинг ксплигига сœараб смас, замонга сœараб берилади»— дедилар.


Qayd etilgan


Muhammad Amin  11 Sentyabr 2009, 07:30:58

Салаф солис›нинг тас›ажжуди (Аллос› уларни рас›мат сœилсин!)

Салаф солис› (рас›имас›умуллос›)лар тас›ажжуд (таровис›) намозини кечанинг срмида ёки учдан бирида ссœир сдилар. Яъни, уч соат ссœир сдилар. Агар тунлар узун бслса тсрт соат, сœиссœа бслса уч соатча ссœир сдилар. Бу — уларнинг таровис›и сди. Улар ё ракаатлар сонини озайтирсалар сœиём, рукуъ ва саждадни узун сœилишар, ракаатлар сонини кспайтирсалар аркон ва сœироатларни енгилросœ сœилар сдилар. Бу намозлар уч ёки тсрт соатча давом стар сди. Имом Молик ва бошсœалардан ривост сœилинишича, улар кечани (намоз билан) бедор стказишар, тонг отишига оз сœолгач хизматкорларнинг сас›арлик сœилиш учун таомга чорлаганларидагина ибодатларидан бурилишар сди.

А‹озирги кунимизда сса, одамлар дангаса бслиб, уларни дунё ишлари чалс“ита бошлади. Улар бу намозларнинг чорак ёки учдан бир сœисмини ссœилса, буни ксп деб с›исобламосœдалар. Ўртача ссœилган сœироатни сса узун деб сйламосœдалар. Имомлари бирон узунросœ сурани ссœиб берса: «Жуда с›ам узатиб юбординг! АŒиссœаросœ ссœи!»— дейдиганлар пайдо бслган.

Бу намозлардан малолланаётган одамларнинг, тас›ажжудга рас“бати бслмаган дангасалар сканида с›еч шубс›а йссœдир. Мсъмин сса, тас›ажжуд намозинин сœалбининг сурури ва танасининг рос›ати деб тушунади. Шунинг учун с›ам, с›ар бир мсъмин А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва саллам сингари намозни сзи учун сœувонч, танасининг с›узури, шифоси ва давоси деб с›исоблаши, сз сс›тиёжларининг сœондирилиши учун намоз билан ёрдам ссраши керак. Ахир Аллос› таоло:

﴿وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ﴾

«Сабр ва намоз билан ёрдам ссранг!» (Басœара: 45)— деб айтмадими?! А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва салламнинг бошларига ос“ир мусибатлар келса намоз ссœишга киришганлари, бунинг натижасида с“ам ва сœайс“уларидан сœутилиб, А оббиси билан танс›о сœолгани, А оббисининг унсисти билан сœалби рос›атлангани ривост сœилинган.

Бу — намозни узун ссœиш ва унга суснишнинг с›икматларидан биридир. Бир соат ёки бир соатча васœт ичида бу намозни ссœиётган одам орсœасида туриб намоз ссœишга сœийналаётган одамлар — слсœовдирлар! А‹олбуки, бундай сœилиш билан намоз камчиликлардан холи бслмайди: хотиржамлик бслмайди ва намозлик мос›исти йссœолади. Биз намозда сœироатни тартил — дона­дона сœилиб ссœишга, рамазон ойи давомида АŒуръонни (намозда) бир ёки икки марта хатм сœилишга буюрилганмиз!

Салаф солис› (рас›имас›умуллос›) тас›ажжудда кспросœ сœироат сœилишга с›аракат сœилишар сди. Улар Басœара сурасини саккиз ракаатда ссœишар сди. А‹олбуки, Басœара сураси икки срим порадир! Замондошимиз бслган илм ас›ллари сса, Басœара сурасини саксон ракаатда ссœимосœдалар!! Улар билан, булар сртасидаги фарсœсœа сœаранг! Бошсœаларнинг сса (бир ой давомида) АŒуръоннинг срми ёки учдан икки сœисмига чекланаётганларини ксрмосœдамиз!! Бунинг с›ам дангасалик сканида с›еч шубс›а йссœдир. А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва салламдан срнак олмосœчи бслган ва унга с›асœисœий издош бслишни хос›лаган имомга намозхонлар ёсœтирсинлар, ёсœтирмасинлар, бу намозларни хотиржамлик ва хушуъ билан ссœишни, одамларга бу намозлар хушуъ ва хотиржамлик билан адо стилиши зарурлигини ва А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва саллам шунга буюрган сканликларини, солис› амалларни сœилган аждодларимиз — сас›обалар ва уларга схшилик билан издош бслганлар с›ам шундай намоз ссœиганликларини тушунтиришлари керак. Аллос› уларнинг барчасидан рози бслсин!

А‹озирги кунда одатланиб сœолинган сœироатга ксра, АŒуръон Каримни (тас›ажжудларда) рамазон ойининг йигирма еттинчи кечасида хатм сœилинмосœда. Мен шундай имомларни с›ам ксришга мусссар бслдимки, улар АŒуръон Каримни рамазон ойи давомида уч марта хатм сœилар сдилар. А‹олбуки, уларга исœтидо сœилган намозхонлар с›ам АŒуръон тиловатини сшитишни, намоздаги хушуъни с›амда узун сœироатларни севишар сди. А‹озир сса, имомлар жуда с›ам сœиссœа ссœимосœдалар. Агар сиз имом бслсангиз, намозхонларга А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва салламнинг намозини ссœиб беринг! Ўшандагина тас›ажжуддаги с›икматларни тушуниб етасиз, Аллос› таоло тас›ажжудни ссœиб, кечаларни бедор стказган, АŒуръонни сса тартил билан дона­дона ссœиган кимсалар учун тайёрлаб сœсйган ажру савобларни сœслга киритасиз.


Qayd etilgan


Muhammad Amin  11 Sentyabr 2009, 07:32:28

Дисœсœат!

Мен, йил давомида тас›ажжуд ссœишга одатланган одамларга бир нарсани сслатмосœчиман: Сиз, йиллик одатингизни бузманг. Чунки туннинг охиридаги намозга, А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва саллам айтганларидек, фаришталар гувос› бслади. Агар кечанинг аввалида Аллос› мусссар сœилганича таровис› ссœиган бслсангиз, кечанинг охирида с›ам оздир­кспдир кучингиз етганича тас›ажжуд намозини ссœишга с›аракат сœилинг. Шу боис ибодатларни сз васœтида сœилиш одатингиз бузилмайди.

Шунингдек, фарз намозларидан олдинги ва кейинги суннатларни с›ам сз васœтида ссœишга с›аракат сœилинг. Агар у васœтларда кспросœ намоз ссœимосœчи бслсангиз, кучингизни асманг! Айрим салаф олимларининг: «Амалларнинг рамазон ойидаги савоблари кспайтирилади. А амазондаги бир ракаат бошсœа ойлардаги минг ракаатга, рамазон ойидаги битта схшилик бошсœа ойлардаги мингта схшиликка тенг бслади. А амазондаги бир ракаат фарз намози бошсœа ойлардаги фарзларнинг етмиштасига бадал бслади. А амазонда Аллос›га ссœин бслиш учун битта хислатни сœилган одам, гсё бошсœа ойларда фарз ибодатни сœилган одам каби савоб олади» деганлари Ибн А ажаб (рас›имас›уллос›)нинг «Вазоифу рамазон» китобида ривост сœилинган.


Qayd etilgan


Muhammad Amin  11 Sentyabr 2009, 07:39:08

Тсртинчи фасл: сътикоф

А­ътикофдаги асос — бир жойдан айрилмай, сша ерда бирон нарса билан машс“ул бслиб туришдир. Мушриклар с›ам бутлари олдидан айрилмай ибодат сœилишар сди. Буни Аллос› таолонинг ушбу остларида ксришимиз мумкин:

﴿فَأَتَوْا عَلَى قَوْمٍ يَعْكُفُونَ عَلَى أَصْنَامٍ لَهُمْ﴾

«Улар бутларига сис“иниб турган бир сœавм олдидан стдилар» (Аъроф: 138).

Иброс›им алайс›иссалом:

﴿مَا هَذِهِ التَّمَاثِيلُ الَّتِي أَنْتُمْ لَهَا عَاكِفُونَ﴾

«Сизлар доимо чссœинадиган бу с›айкаллар нимадир (съни нега жонсиз с›айкалларга сис“инспсизлар?!)» (Анбиё: 52) деганида сœавми:

﴿نَعْبُدُ أَصْنَامًا فَنَظَلُّ لَهَا عَاكِفِينَ﴾

«Бут-санамларга ибодат сœилмосœдамиз. Бас уларга содисœлигимизча сœолурмиз» (Шуъаро: 71) дедилар.

Аллос› таоло мусулмоннинг ибодати ва сътикофини масжидлардан ажралмас сœилди ва айтди:

﴿أَنْ طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ﴾

«(Иброс›им билан Исмоилга): «Менинг байтимни тавоф сœилгувчилар, сша ерда ибодат сœилиб турувчилар, руку — сужуд сгалари учун пок тутинг», (деб буюрдик)» (Басœара: 125);

﴿وَلَا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنْتُمْ عَاكِفُونَ فِي الْمَسَاجِدِ﴾

«Масжидларда сътикофда бслган чос“ингизда (кечалари с›ам) улар (хотинларингиз) билан сœсшилманг!» (Басœара: 187). Бу остда с›ам сътикофни масжиддан ажралмас сканини баён сœилди.

Аслида, сътикофдаги одам бир жойда танс›о сœолиб, ибодат билан машс“ул бслади. Дунёдан ва дунё ас›лидан узлат сœилади. А­ътикоф — Аллос›га итоат сœилиб масжиддан айрилмасликдир. Ундан масœсад, васœтни ибодатга ажратишдир. Шунинг учун с›ам сътикофдаги одам озисœÂ­овсœати ёки ичимликларини олиб келиш каби ста зарур иши бслмас скан ёки олиб келиб берадиган одами бор скан, масжиддан ташсœарига чисœиши мумкин смас. Бундан ташсœари, с›ожатхонага чисœиш, тас›орат олиш каби сс›тиёжлари учун масжид ташсœарисига чисœса бславеради.

Ибн А ажаб (рас›имас›уллос›): «А­ътикофнинг с›асœисœати ва маъноси Холисœсœа хизмат сœилиш учун халойисœдан алосœаларни узиш, демакдир»— деди.


Qayd etilgan


Muhammad Amin  11 Sentyabr 2009, 07:39:53

А­ътикоф сœилишнинг с›икмати

А­ътикоф сœилишнинг с›икмати — дунёдан, дунё ас›ли ва ишлари билан шус“улланишдан узлат сœилиб, ксп ибодат сœилишга бел бос“лашдир. Исломнинг катта шиорларидан бири бслган мусулмонлар билан бирга жамоат намозини сœолдирмаслик учун сътикофни масжидда сœилиш машруълаштирилди.

 Замон ва маконнинг фазилати

Мусулмон сътикоф сœилмосœчи бслса, жума намозлари ссœиладиган масжидни танлаши керак. Чунки у, масжиддан сътикофи тугаганидагина чисœиши лозим. А­нг афзали сса сътикофнинг замон ва макон фазилатларини жамлаш учун, ибодатлар савоби орттириб бериладиган фазилатли васœтда бслишидир.

Масжидул А‹аром, А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва салламнинг масжидлари ва Асœсо масжидида сœилинган сътикофларнинг афзалликлари бор. У афзалликлар, бу уч масжидда сœилинган ибодатларнинг фазилатига бос“лисœдир. Дунёнинг бошсœа масжидларидаги ибодатларнинг савоблари бир хилдир. Фасœатгина, сœадимги масжидларда сœилинган ибодатларнинг савоби, мусœаддам ибодатлар сœилингани учун, кспросœдир. Шунинг учун с›ам, сътикоф сœилмосœчи бслган одам сœадимги масжидларни танлайди.


Qayd etilgan


Muhammad Amin  11 Sentyabr 2009, 07:40:40

А­ътикофнинг муддати

Мусулмон сътикоф сœилмосœчи бслса, унга «сътикофдаги одам» деган таъриф тсс“ри келиши учун, сътикофнинг снг ози бир кеча ва бир кундуз, съни, йигирма тсрт соатдир. Ундан бошсœа фикрларда сса ихтилоф бор. Айрим олимлар: «Мусулмон сœуёшнинг чисœишидан то ботишигача бир кун, ёхуд, сœуёш ботганидан то тонг отгунича бир кеча стикофда бслса с›ам, сътикоф с›исобланаверади»— дедилар. Айрим уламолар сса: «А­ътикоф — с›адис амалда ксрилиши учун бир кеча ва кундуз давом стиши керак»— деганлар.

А­ътикофнинг таъсœисœлари

А­ътикофдаги одам Аллос› таолога ссœин сœиладиган намоз, АŒуръон тиловати ва тафаккури билан машс“ул бслиш билан бирга, дунёвий алосœалардан, зиёратлардан воз кечади. А­с›тиёжига сраша сœиссœача давом стадиган зиёратлардан бошсœасига чек сœссди. Чунки, сътикофдаги А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва салламнинг с›узурига айрим рафисœалари келганлари ва У билан сœиссœача сус›батлашганлари с›адисларда ривост сœилинган. А афисœалар, фарзандлар ва ёру дсстлар учун зиёрат сшигини очиш билан, масжидлар хонадонга айланади. Аатижада, масжидлар билан хонадонлар сртасида с›еч фарсœ сœолмайди. Бундай сœилиш бес›уда гапларни сотиб стиришга с›ам олиб бориши мумкин.

Шунингдек, сътикофдаги одам дунё ва дунё ас›ли билан алосœаларини узиши, бирон дунёвий иш ёки хабарни ксрган ёки сшитган кишидан ссрамаслиги, ибодатга берилиши, таровис›, суннат ва бошсœа намозларни сœолдирмай ссœиши, АŒуръон тиловати, зикр, дуо, Аллос›га ёлбориш ва бундан бошсœа сœалбнинг хушуси ва с›ушёрлиги билан, тилнинг хушу ва хоксорлигининг жамланиши сртасида сœалбнинг уйс“осœлигига жиддий сътиборни сœаратиши керак. Шунинг учун с›ам Ибн А ажаб (рас›имас›уллос›) айрим одамларнинг сътикофни таърифлар скан: «А­ътикофнинг с›асœисœати ва маъноси Холисœсœа хизмат сœилиш учун халойисœдан алосœаларни узиш, демакдир»— деганларини насœл сœилди. Сиз сътикофда скансиз, фалончи ва фалончи билан алосœаларингизни узинг! Барча одамлардан узосœ бслинг! АŒалбингиз роббингизга бос“лансин! АŒалбингиздаги Аллос›нинг зикри уйсœуда с›ам, уйс“осœлкда с›ам, стириб с›ам, ётиб с›ам, ёнбошлаб с›ам мудом сœолсин! А‹ар бир с›олатингизда Аллос›ни ссланг! Гапираётган с›ар бир нарсангизни сйлаб гапиринг! АŒуръонни тафаккур билан ссœинг!

Бундан сœирсœ ёки сллик йил аввал оталаримиз ва устозларимизнинг сътикоф сœилганларига шос›ид бслганмиз. Улар сътикофларини бирон нарса сабабли бузмас, тинмай АŒуръон ссœир сдилар. Чунки Аллос› уларга ёд олишни мусссар сœилгани учун, АŒуръонни ссœиш улар учун осон, шунинг учун с›ам кспинча уни бир ёки икки кунда тафаккур билан хатм сœилар сдилар. Чунки АŒуръон ссœиш, уларнинг кеча ва кундуздаги асосий ишларига айланган сди. Фасœатгина, озисœ—­овсœатлари: ифторлиги ва сас›арликларини олиб келинар сди, холос. Гос›ида сса сас›арлик билангина чекланар сдилар. Ифторларида с›ам бир неча хурмони еб, кечки овсœатни сœилишмас, кечки овсœат билан сас›арликлари бирга бслар сди. Биз, устозларимизнинг шундай сœилганларини ксрар сдик. Улардан бири фасœатгина сœазойи с›ожати ва тас›орат олиш учунгина ташсœарига чисœар сди. Улар на касални ксришар, на жанозада иштирок стишар, на оиласидан хабар олар сдилар. Улар зиёрат ва бошсœа дарвозаларни бутунлай ёпишар сди.

А­ътикофининг савобларидан мас›рум сœолмасликни хос›лаган банда шундай бслиши, А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва салламнинг суннатларидан ибрат олиши керак. Зеро А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва саллам сътикофни бир йилгина сœила олмаган сдилар. А­ътикофга кирганларида мус›тарама рафисœалари с›ам сътикофга бошладилар ва уларнинг с›ар бири учун алос›ида чодирлар тикилди. А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва саллам масжидда чодирлар кспайишидан норози бслдилар. Чунки бу, расœобатга схшаб сœолган сди. Шунинг учун с›ам сша йили рамазон ойида смас, шаввол ойида сътикоф сœилдилар. А‹олбуки, А асулуллос› соллаллос›у алайс›и ва саллам  кспинча рамазон ойининг охирги сн кунлигида, бир ёки икки мартагина иккинчи сн кунликда сътикоф сœилдилар.

А­ътикоф, юсœорида айтиб стганимиздек, ибодатни ксп сœилиш ва мас“фиратга сришиш, демакдир. Мас“фиратнинг сса сабаблари бор. А амазондаги мас“фират сабаблари рсзани иймон ва савоб умидида тутиш, рамазон кечаларини, АŒадр тунини иймон ва савоб умидида ибодатлар билан бедор стказиш, банданинг стган умри давомида сœилган гунос›ларининг кечирилиш омилларини сœслга киритишга с›арис бслишидир.



Qayd etilgan


Muxsiya  07 Mart 2013, 12:12:02

bizda shunday bir odat ramazon oyi bo'lmasayam mehmondorchilikka borilganda ro'za kishi bo'lsa iloji boricha yeyish ichish bo'lmaydi ,agar xonadon sohibi qattiq turib olsa qaytishda ro'zadorga iftorlik uchun peshdasturxon qilinadi

Qayd etilgan