So'rovnoma

"Kutilmagan mehmon" - Forumdoshlardan maxsus intervyular..." loyihasining navbatdagi mehmoni kim bo'lishini xohlardingiz?


-
  0 (0%)
-
  0 (0%)
-
  1 (50%)
-
  1 (50%)
-
  0 (0%)
-
  0 (0%)
-
  0 (0%)
-
  0 (0%)
-
  0 (0%)
-
  0 (0%)

Foydalanuvchilar ovoz berdi: 2



"Kutilmagan mehmon" - Forumdoshlardan maxsus intervyular...  ( 124104 marta o'qilgan) Chop etish

1 ... 19 20 21 22 23 24 25 B


AbdulAziz  16 Yanvar 2013, 14:05:13

БисмиллаÒ³ир роÒ³манир роÒ³им.
АллоÒ³ таолога Ò³амду санолар, суюкли пайÒ“амбарига дуруду саломлар бслсин.

Илм йслига кирган сй, толиб, керак бслса, бу йслда олов денгизини кечиб ст.
Саййид Мир Кулол

Mirolim: Исломдаги илм йслингиз Ò›андай бошланган?
Shokirbek: Исломдаги илм йслим ёшлигимдан, уйдан бошланган. ТурÒ“унлик, Исломдан узоÒ› йиллар бслишига Ò›арамай оиламиз диндор оила сди. Дадам раÒ³матлик русий-туркий-форсий-арабий  саводлари бор зиёли киши сдилар. Ўзлари СамарÒ›анд университетини тугатиб келиб, бошида колхоз идораларида масъул ишларда ишлаб, охирги ваÒ›тларда (бизнинг болалигимиз кечган пайтларда) бир бошÒ›армада бош буÒ“алтир бслиб ишлар, ишдан Ò›айтганларидан сснг уйда китоб мутолаа Ò›илар, Ò³афтада бир-икки Ò›сшни Ò›ишлоÒ›даги тоÒ“амиздан Ò²идос китобидан дарс олиб келар сдилар. Уйда сша пайтларда чоп стиладиган сзбек ва рус тилларидаги газета-журналларнинг аксари мавжуд сди, дадам буларга обуна бслганликлари учун мунтазам келиб турар сди. Албатта, у кишининг кунлари Ò³укумат ишида кечганидан кечга келиб ишдан чарчаб Ò›айтардилар, шунинг учун бизга доимо бевосита дарс бера олмас сдилар. Волидамиз (асм) сса, у киши Ò³ам сз навбатида туркий (арабий алифбода) саводхон, Òšуръон тажвидини схши сзлаштирган аёл сдилар. Òšуръондаги кичик сураларни асосан асмдан, шунингдек, опаларимдан сзлаштирганман. Уйимизда Òšуръони Каримга, Исломга сътибор катталигидан (бу сша ваÒ›тларда анча нодир сди) Ò›ишлоÒ› аÒ³олисининг баъзилари сз фарзандларини асрдан кейин бизникига сÒ›ишга юборишар сди.
Уйда ачамиз (дадамнинг оналари) Ò³ам бслиб, шсролардан олдинги Ò³аётни ксрган, туркий-форсий саводлари юÒ›ори бслиб, жуда ксп шеърларни ёд биладиган, доимо жойнамоз устида стирадиган, Òšуръон тажвидлари Ò³ам схши бслган бир нуроний кампир сдилар. Асмнинг рсзÒ“орда ишлари кспайиб кетганида биз ачамдан дарс олар сдик, ёдлаб берган сураларимизни у кишидан стказар сдик (мен, укам, опам). Ўтирган жойлари бизга ажиб бир файзли ксринар, худди жаннатнинг Ò³идини олгандек бслар сдик. Òšачон олдиларига борсак, жойнамоз устида стирган бслар, олдиларида бир лавÒ³да Òšуръон турар, ёнларидаги токчада сзлари сÒ›иб стирадиган китоблар: Далолиул хайрот, Маслакул муттаÒ›ин, Саботул ожизин, Девони Машраб ва бошÒ›а Ò³озир хотирамдан кстарилган китоблар турар сди. Менинг Ò³ам снди туркий саводим (9-10 ёшдаман) чиÒ›иб келаётгани учун сша китобларни титкилар сдим. Ўн бир ёшга етганимда ачамиз вафот стдилар.
ДарвоÒ›еъ, кспинча, хуфтон намозидан кейин дадам бизга (бутун оилага) Саботул ожизиндан дарс берар сдилар. Ò²ар куни бир бет-срим бетдан олар сдик.
Дадам раÒ³матлик радиодан Òšуръонни ксп сшитадиган одам сдилар. Шу сабаб биз Ò³ам Òšуръон сфирларини ксп Ò›сср, Ò›айси Ò›орининг Ò›айси сура сÒ›иётганини топиш сйинини сйнар сдик. Шунга бслса керак, арабча талаффуз Ò›илаётганимизда десрли акяент сезилмас сди.
Шу илмий муÒ³итда ссганим туфайли, табиий, интилишим диний-маърифий билимларни чуÒ›ур срганишга бслиб, арабий илмни олишга ошиÒ›дим ва Сарф фанини, "Авомил", "Ò²аракот"ни уйда ёдладим. 8-9-синфларга стганимдан кейин Ò›сшни Ò›ишлоÒ›даги тоÒ“амга Ò›атнаб, аввал наÒ³в фанидан Кофисни, кейин фиÒ›Ò³дан Мухтасарул виÒ›осни сÒ›идим.

Mo‘min Mirzo: Òšайси уламолардан илм олгансиз? Ò²озир кимларни сзингизга устоз деб биласиз?
Shokirbek: ЮÒ›орида бошланÒ“ич илм йслимни айтиб стдим. Ўрта мактабни тугатганимдан сснг дадам раÒ³матлик менга Душанбедаги тиббиёт институтига киришни маслаÒ³ат бердилар. ДарÒ³аÒ›иÒ›ат, сзимда Ò³ам тиб илмига Ò›изиÒ›иш йсÒ› смас сди. Албатта, диний маърифат, адабиётчалик смас сди бу Ò›изиÒ›иш. Лекин шундай бслса-да, дадамнинг хоÒ³ишларини Ò›айтаргим, хотирларини синдиргим келмади. Ўша ваÒ›тларда Душанбеда сÒ›ишга киришда таниш-билишчилик, порахсрлик шундай ривожланган сдики, асти Ò›ссверасиз. Душанбедаги поччам (опамлардан бири сша ёÒ›Ò›а келин бслган) шу нарсани дадамга айтгач, дадамнинг юзлари Ò“азабдан Ò›изариб кетди. Лорахсрликдан Ò›аттиÒ› нафратланадиган одам сдилар. Таниш-билиш Ò›илишга Ò³ам кснмадилар. "БаÒ³олари аъло, кириб кетади" дедилар. Лекин ундай бслмади, биринчи имтиÒ³онданоÒ› (химисдан) йиÒ›илдим. Лекин у ёÒ›Ò›а борганим бошÒ›а томондан менга фойда бслди. У ерда диний домлаларда сÒ›иб юрган болаларни учратиб, уйга Ò›айтгач, дадамдан рухсат ссрадим. Ўша йили рухсат бермадилар, негаки, менинг сурункали бронхит касалим авж олиб кетган, нафас олишга Ò›ийналар сдим (бу касалим Мадинаи Мунавварага келишим билан бутунлай йсÒ› бслиб кетди алÒ³амдулиллаÒ³). Ўша йили кузда БсстонлиÒ› районидаги ОÒ›тош санаторийсига, кейинги йили Чимкентга, ундан кейинги йили Озарбайжоннинг Аахичеван шаÒ³ридаги Дуздаг (ТузтоÒ“) шифохонасига жснатдилар. Шу сабабли диний сÒ›ишим тсхтаб Ò›олди, уйда илгари сÒ›иганларимни такрорлаб юриш билан чекландим. Охири, сал тузалганимдан кейин рухсат олиб Душанбега кетдим, у ерда ИброÒ³им Ò›ори ака деган домлада Унвонул баённи ёдладим, МуÒ³иддин домлада Адабуд дунё, сна бир домлада аввал Хузарийнинг "Аурул сÒ›ин" китобини, кейин Жомийнинг ШарÒ³и Муллосини (Кофисга ёзилган Фавоиди Зиёийс деган шарÒ³), Дурусул балоÒ“ат китобини сÒ›идим.
Бу орада 1989 йилга келиб дадамнинг мазалари Ò›очди ва ёз охирига бориб вафот Ò›илдилар.
Ўша йили кузда волидамдан рухсат ссраб, узоÒ›роÒ›даги бир домланинг зиёратларига бордим. ЎÒ›иган фанларимни сшитиб, илиÒ› ссзларни айтиб, маÒ›таган бслдилар. У кишида дарс олиб турган бир гуруÒ³га Ò›сшилишим мумкинлигини айтдилар. Шундай Ò›илиб у кишида тафсирдан, сна бир луÒ“ат китобидан дарс сÒ›идик. Кейин "МуаллаÒ›от"(жоÒ³илист араб шоирлари Ò›асидалар тсплами, илгари снг зср Ò›асидаларни Каъбага осиб Ò›сср сдилар, шунинг учун муаллаÒ›а — осилган, деб номланган) дан Имриул Òšайс муаллаÒ›асини (82 байт) ёдладим.
Сал стмай уйдаги шароит менинг уйланишимни таÒ›озо Ò›илди ва уйга Ò›айтиб уйландим. А сзÒ“орли бслганимдан сснг тирикчилик юзасидан 2 йил асаларичилик билан шуÒ“улланиб, айни дамда Ò›ишлоÒ› масжидига имомлик Ò›илиб турдим.
1992 йил баÒ³орида катта шаÒ³арларга келиб имтиÒ³он олиб юрган Мадиналик араблардан хабар топдим ва уларга имтиÒ³он топширдим, сша йили кузда менга виза келди ва Мадинаи Мунавварага келиш шарафига мусссар бслдим.
Мадинада ксп домлалардан таÒ³сил олдик, куллийсда, ундан кейинги магистр ва докторликларда, Ò³арами шарифда, домлалар уйига Ò›атнаб СаÒ³еÒ³айнни, тсрт Сунанни, уларнинг шарÒ³ларини умумий равишда сргандик, усулул фиÒ›Ò³,  фиÒ›Ò³, тафсир, тавÒ³ид, мусталаÒ³, фароиздан дарс олдик.
ТавÒ³иддан шайх Абдулмунъим Ò²айдар ХсÒ›андий, шайх МуÒ³аммад Авожий, шайх АбурраззоÒ› Бадрларда сÒ›идим.
Òšуръондан шайх МуÒ³аммад Айюб (Ò²арами шарифнинг собиÒ› имоми), шайх АÒ³мад Òšарний (Ò³озирда Ò³ам у кишида баъзи санадларни олмоÒ›даман), шайх АбдуллоÒ³ Умар ШинÒ›итийдан дарс олдим.
Тафсирдан шайх Убайд ал Убайд ва бошÒ›алардан дарс олдим.
ФиÒ›Ò³дан шайх Абдулазиз ал Òšори ХсÒ›андий (Ò³анафий фиÒ›Ò³и), шайх АбдуллоÒ³ ЗоÒ³им (Ò³анбалий фиÒ›Ò³и)дан дарс олдим.
МусталаÒ³дан шайх Ò²офиз Ò²акамий, шайх Анис Индонезий, шайх ИброÒ³им Аур Сайф, шайх Бадр Аммошлардан дарс олдим. МусталаÒ³нинг жарÒ³ ва таъдил бслимини шайх Абдулазиз Оли Абдуллатиф (раÒ³имаÒ³уллоÒ³)дан олдим.
Усулул фиÒ›Ò³дан шайх МуÒ³аммад алЮбий, шайх МуÒ³аммад алЖезонийлардан дарс олдим.
Фароиздан шайх Зулайборийдан дарс олдим.
АаÒ³в фанидан шайх ИброÒ³им Буаймийдан дарс олдим.
Баъзи муÒ³аддис олимларга Ò›атнаб, улардан баъзи ижоза (пайÒ“амбаримизга Ò›адар узилмаган санадлар силсиласи)ларни олдим. Жумладан, шайх МуÒ³аммад ЗиёурраÒ³мон Аъзамийдан олти китобга, шайх МуÒ³аммад Ад Дадду ШинÒ›итийдан СаÒ³еÒ³айнга ижозалар олдим. АллоÒ³ таолога Ò³амду санолар бслсин.

Mo‘min Mirzo, Sa’dulla: Юртга Ò›айтиб ёшларимизга Ò³ам илм бериш нистингиз борми?
Shokirbek: Албатта, бундай нист юрагимнинг снг тсрида турибди. Имкон бслиши билан буни амалга оширишга истак бор иншооллоÒ³.

Qayd etilgan


AbdulAziz  16 Yanvar 2013, 14:06:47

Ватандин схши ёр слмас.
Фузулий

Mo‘min Mirzo: Фарзандларингиз Ò³ам Мадинада сшаб Ò›олишини истармидингиз?
Shokirbek: Бу снди турли шароитларга, турли омилларга боÒ“лиÒ›. Албатта, пайÒ“амбаримиз сшашга чаÒ›ирган, маскан Ò›илишга ундаган, фитналар кам ерда барчанинг Ò›олгиси келади, жумладан, менинг Ò³ам. Фарзандларнинг кспчилиги катта бслиб Ò›олишди, Ò³аётларининг истиÒ›болини, кейинги босÒ›ичларини асосан сзлари белгилайдилар, лекин барчамизнинг юрагимиз тубида юртимиз турибди албатта.

AbdulAziz: Саудис Арабистонида Ò³озир тахминан Ò›анча сзбеклар бор? У ерда сзбеклар уюшмалари, тспланиб турадиган масканлари борми?
Shokirbek: Бу Ò³аÒ›да аниÒ› маълумот йсÒ›. Лекин аввал муÒ³ожир бслиб келганлар (совет инÒ›илобидан кейин келиб Ò›олганлар) ва АфÒ“онистонда уруш бошланган (35 йил)дан бери келган сзбеклар жами сллик мингдан ошса керак.
Тахминимча, бундай уюшмалар бслмаса керак. Мен Мадинада сшаб, уларнинг баъзилари билан мулоÒ›от Ò›илиб шуни англадимки, Саудис фуÒ›аролигини олганлар билан кейин келган афÒ“он сзбеклари орасида ижтимоий тафовут мавжуд. Шунинг учун улар алоÒ³ида, афÒ“он сзбеклари алоÒ³ида тспланишади, бир-бирга Ò›уда-анда бслишлар Ò³ам сша тафовут Ò³исобига ксра бслади, тсй, аза маросимлари Ò³ам алоÒ³ида-алоÒ³ида стади. Бу жуда афсусланарли Ò³ол, албатта.

AbdulAziz: Саудис Арабистони подшолиги Маданист ва ахборот вазири Абдулазиз МуÒ³иддин Хсжа Ò³ам сзбек скан. Шундайми? Лекин сзбекча гапирмас скан. Яна Ò³укумат ва давлат идораларида сзбеклар борми?
Shokirbek: Ò²а, аввалги келган сзбеклардан (чунки тахминан 50-60 йилдан бери гражданлик бериши тсхтатилган) Саудисда масъул ишларда ишлаётган сзбеклар талайгина, вазир даражасида бслмаса Ò³ам, улар ичида катта-катта уламолар, муÒ³андислар, шифокорлар, Ò³арбийлар мавжуд.

AbdulAziz: Саудис Арабистонидаги сзбеклар Ò³али Ò³ам сзларини муÒ³ожир Ò³исоблашадими? Аки Саудис Арабистонлик Ò³исоблашадими?
Shokirbek: Улар (Саудис фуÒ›аролари бслганлар) нинг аксари Саудис жамистига сингиб кетишган, сзларини Саудисдан айри Ò³олда тасаввур Ò›илишолмайди, бинобарин, сзларини муÒ³ожир деб аташмайди. Бу уларнинг аксар Ò›исми. БироÒ›, улар ичида сзларини Ò³амон муÒ³ожир деб билган, Ўзбекистонни Ò›смсаб сшаётганлар бор. Лекин ваÒ›т стиши билан бундай кишилар камайиб бормоÒ›да.

AbdulAziz: Саудис Арабистонидаги сзбеклар асосан Ò›андай соÒ³аларда меÒ³нат Ò›илишади?
Shokirbek: ФуÒ›ароликлари бор сзбеклар ичида юÒ›орида айтганимдек турли соÒ³а вакиллари бор. Лекин кспчилиги тижорат билан шуÒ“улланишади.

AbdulAziz: Саудисдаги сзбек ватандошларимиз сз тиллари ва маданистларини Ò›анчалик саÒ›лаб Ò›олишган?
Shokirbek: Саудис фуÒ›аролари бслиб кетган сзбекларнинг аксари тилларини унутганлар, десам муболаÒ“а бслмаса керак. Аши улуÒ“лар стиб кетиши билан Ò›олганлардаги сзаро ссзлашув тили араб тили бслгани учун сзбек тили улар орасида йсÒ›олиб бормоÒ›да. Жиддада сшайдиган бир педиатр дсстим сз фарзандларининг сзбек тилини билмаслиги Ò³аÒ›ида афсусланиб, бу борада бир сргатадиган даргоÒ³ йсÒ›лигидан, сзбек-саудис маданий-маърифий маркази йсÒ›лигидан нолиб, мендан баъзи сзбек тилини срганиш воситаларини ссрган сди. Саудис Арабистонида сшаётган бошÒ›а чет сллик кишиларнинг (масалан, турклар, покистонликлар, индонезисликлар) мазкур давлатлар слчихоналари Ò³амкорлигида очилган хусусий мадрасалари, марказлари мавжуд. Бундай мадрасаларда Саудисдаги таълим тизими дарсликлари билан бир Ò›аторда сз давлатлари тили, маданисти, тарихи сргатилмоÒ›да. Бу иш бизнинг сзбекларда Ò³ам йслга Ò›сйилса, мен аминманки, бу ердаги сзбеклар бундан ниÒ³остда хурсанд бслишган, халÒ›лар сртасидаги ришталар снада маÒ³камланган, бу ердагиларнинг Ўзбекистонга бслган боÒ“ланиши, сÒ³тиромлари ортган, снг асосийси, бу муштарак таълим туфайли фикр бирлиги Ò³осил бслиб, анча ихтилофларга, икки томонга бслаётган турли ёмон гумонларга барÒ³ам берилган бслар сди.

AbdulAziz: Германисдаги турклардан "Олмонисдаги снг машÒ³ур турк ким?" деб ссраганимда Месут Ўзилни айтишганди. Саудис Арабистонидаги снг машÒ³ур сзбеклар кимлар?
Shokirbek: Саудисдаги снг машÒ³ур сзбек (кспроÒ› бу ерда Бухорий деб атайдилар, бунга сзбек, тожик ва бошÒ›а МовароуннаÒ³р халÒ›лари кириб кетади, бу Ò³ам бобокалонимиз имом Бухорий раÒ³имаÒ³уллоÒ³нинг беÒ›иёс хизматлар, у зотнинг овозалари туфайлидир) дейилганда, асосан, Ò³озирги сиёсий жараёнда Маданист вазири бслиб турган Абдуазиз Хсжани билишади, лекин юÒ›орида айтганимдек, асли Бухорийлардан, деб юрадилар. Уламолар ичида сса Òšубо масжидининг собиÒ› имом-хатиби, Ò›ирол ФаÒ³д номидаги Òšуръони карим нашриёти МусÒ³аф текшируви илмий Ò›смитасининг собиÒ› бошлиÒ“и шайх Абдулазиз алÒšори ХсÒ›андий машÒ³урдирлар.

AbdulAziz: Ò²аж ва умра зиёратига борган кспчилик ватандошларимиз сзларининг Бухорий юртидан сканликларини айтишганида уларга алоÒ³ида сътибор ва имтиёзлар берилганлигини Ò³икос Ò›илишади. Ò²аÒ›иÒ›атан Ò³ам шундайми?
Shokirbek: Илгари бслган бслса Ò³ам, Ò³озирга келиб бундай сътиборлар сусайиб кетган, балки йсÒ› деса Ò³ам бслади, бошÒ›а томондан келаётган бошÒ›а мусулмонлар каби Ò›абул Ò›илишади.

Qayd etilgan


AbdulAziz  16 Yanvar 2013, 14:08:15

Ким арабийни ва шеърни срганса, табиати теранлашади.
Имом Шофеъий

Tistak: Шеъристдан нима топасиз? "Шоирлик жунунлик", бу иборага таърифингиз?
Shokirbek:  ЛайÒ“амбаримиз алайÒ³иссаломдан ривост Ò›илинган саÒ³еÒ³ Ò³адисда у зот шундай дейдилар: "Баён (балоÒ“атли, фасоÒ³атли ссзланган ссзлар)нинг баъзиси сеÒ³р, шеърнинг баъзиси Ò³икматдир". Демак, шеър Ò³ам насрдек, схшиси схши, ёмони ёмон. Мен, табиий, сзимни шоир деб Ò³исобламайман, лекин баъзан мисга туйÒ›ус маънолар келиб Ò›олган ваÒ›тларда сал-пал Ò›оÒ“оз Ò›оралаб Ò›ссман. Адабиётнинг бу жанрига муккадан кетиш, умрнинг азиз соатларини фаÒ›ат шунга сарфлаб стказиш кишини бошÒ›а солиÒ³ амаллардан (Òšуръон тиловати, унинг тафсирини сÒ›иш билан, бошÒ›а шаръий билимларни сÒ›иш билан, зикру дуо билан машÒ“ул бслишдан) тссиб Ò›ссди. Ана шу Ò³олатда Òšуръонда танÒ›ид Ò›илинган, айбланган тоифага кириб Ò›олади одам, Òšуръони Карим марÒ³амат Ò›илганидек, бундай кишиларга адашган, гумроÒ³ кимсалар сргашиб кетади, сзи гумроÒ³ бслиб кетгани сабаб. АллоÒ³ таоло бунаÒ›а бслиб Ò›олишдан сзи асрасин.
"Шоирлик — жиннилик" деган ибора келсак, юÒ›оридагидек шеъристга ружу Ò›сйиш, бутун Ò³аётни унга баÒ“ишлаш, доимо ёзган нарсаси ёлÒ“он-сшиÒ›, бслмаÒ“ур ташбеÒ³лару сринсиз муболаÒ“алардан иборат бславергандан кейин киши оддий одамлардан фарÒ›ланиб, бошÒ›ачароÒ› бслиб Ò›олади назаримда. Боз устига, мисга илÒ³оми Ò›уйилиб келганда Ò›илиб турган нарсасини ташлаб, суÒ³батлашиб стирган суÒ³батдошини Ò›сйиб, югуриб иш столига келиб ёзишга тушиб кетиши четдан Ò›араганда жиннидай тасаввур Ò›олдиради. Бу ва бунга Ò›сшимча бошÒ›а Ò“айритабиий Ò³олатлар содир бслгани учун Ò³ам шундай ибора келиб чиÒ›Ò›ан бслиши сÒ³тимолга сÒ›ин, валлоÒ³у аълам.

Abdulhafizaka: Ўзингизнинг биринчи ёзган шеърингизни неча ёшда ёзгансиз ва бунга Ò›андай туртки ёки сабаб бслган ва Ò³озир бу Ò³иссий Ò³олатни таърифлай оласизми?
Shokirbek: Ашлигимда ачам вафот стганларида баъзи нарсаларни ёзгандай бслувдим, лекин у сша пайтдаёÒ› тсхтаб Ò›олган, ссмирлик ваÒ›тимда сна бир Ò›сзÒ“алиб, кейин сна ссниб кетган сди. Ўша пайтда ёзганларимни Ò³озир сира сслай олмайман, сзига сраша Ò“срлик билан ёзилган сатрлар сди. Шеър ёзишимга асосий туртки бслган нарса — бу арбузга аъзо бслишим сди (2000 йиллар бошида). Форумдошлар ёзаётган мушоираларда Ò›атнашиб ёзиб турдим, шу-шу баъзан ёзиб тураман.

Qayd etilgan


AbdulAziz  16 Yanvar 2013, 14:10:00

Кимдаки бслмаса замона Ò“ами,
А оламдан смас, ё смас одам.

ЛаÒ³лавон МаÒ³муд

Mo‘min Mirzo: Саудисликлар Фаластин воÒ›еаларига Ò›андай муносабатда бслишмоÒ›да?
Shokirbek:  Албатта, Масжидул АÒ›сони сзида жойлаган Фаластин юрти мусулмонлар учун муÒ›аддас диёрлардан бири Ò³исобланади. Унга бслган муÒ³аббат, у ердаги биродарларимизга бслган куйиниш, уларнинг дардларига маънан шерик бслиш Ò³ар бир мусулмон бурчидир. Жумладан, Саудисликлар Ò³ам шундай. Масжидларда, ОАВда Фаластин халÒ›ининг озодлиги учун, учинчи Ò³арам бслмиш Масжидул АÒ›сонинг мусулмонларга берилиши учун чаÒ›ириÒ›лар снграб туради. Одамлар Ò³ам буни доимо Ò›сллаб-Ò›увватлаб келмоÒ›далар. АллоÒ³ таоло барча Ò›ийинчиликда Ò›олган мусулмонларга нусрат берсин.

Tistak: Ижтимоий саÒ³ифаларда аёлларга Ò³урмат билан фикр алмашиб борасиз. Оилангиздаги аёлларни ижтимоий саÒ³ифаларда Ò³удди сиздек инсонлар билан очиÒ› мулоÒ›от Ò›илишларига Ò›андай фикр билдирасиз?
Shokirbek: ОчиÒ› мулоÒ›от деганда нимани назарда тутгансиз, билмайман. Лекин мен бу борада баъзи нуÒ›таларни айтиб стмоÒ›чиман:
Муслима аёл учун диний илм олиш имконисти Ò›уйидаги йсллар билан бслиши мумкин:
1 — уйида маÒ³рамларидан бирида сÒ›иши.
2 — аёллар учун махсус мадрасада таълим олиш.
3 — умумий жойда сркаклар бераётган дарсга аёллар томонда стириб Ò›улоÒ› тутиш, шу тарзда дарс олиш.
4 — интернетда, телевизорларда Ò›сйиладиган дарсларни тинглаш, сÒ›иш.
5 — Исломий форумларга аъзо бслиб, шу орÒ›али диний маърифатни ошириш.
ЮÒ›оридаги уч йслга имкон топган муслима сингилларимиз кспроÒ› сша уч йслда ваÒ›т сарфлашлари лозим, кейинги икки йслни бсш ваÒ›тларида Ò›илсалар Ò³еч бокиси йсÒ›, модомики номаÒ³рамлар билан беÒ³уда Ò³иринг-Ò³иринг, беÒ³уда гаплар бслмас скан. Мабодо, ижтимоий саÒ³ифаларда Ò³олат шунга олиб борадиган бслса, унда бундан муслималаримиз тийилишлари керак бслади.
Бизнинг Ò³олимизга келсак, форумларга киришимизни сндигина динни срганиб келаётган муслималаримизга таÒ›Ò›ослаш тсÒ“ри смас, назаримда. Чунки, интернетда диндан бехабар бслган, Ò³али нима нарса вожибу, нима мустаÒ³абу, нима Ò³аром, нима макруÒ³лигини умуман билмайдиган йигит-Ò›излар сонмингталиги туфайли бизга схшаган сал-пал сÒ›иган кишилар Ò³ам кириб, уларнинг Ò›албига Ò›сл солишлари, Ò›илаётган маъсистларини уларга юмшоÒ›лик билан тушунтириб, гоÒ³ида бироз Ò³азилнамо гаплар айтиб бслса Ò³ам, уларни ботиб ётган ботÒ›оÒ“идан тортишга Ò³аракат Ò›илишимиз керак бслади. Бу дегани — сша иш нафсиламрда жоиз, Ò›илса бславеради, дегани смас, балки шу сринда ундан ксра каттароÒ› бслган мафсада (ёмонлик)ни (уларнинг диндан узоÒ›лашиб кетиш ёмонлигини) бартараф стиш, каттароÒ› бслган схшиликни жалб Ò›илиш (уларни диндор Ò›илиш схшилигини жалб Ò›илиш) учун бу кичикроÒ› мафсадани Ò›илиш дуруст, дегани бслади.
Демак, шундай скан, сзимга Ò›ариндош бслган аёлларга Ò³ам, бошÒ›а аёлларга Ò³ам сÒ³тиёж (вожиб илмни олиш сÒ³тиёжи, ёки вожиб илмни тарÒ›атиш сÒ³тиёжи) бслмаган сринларда Ò›уруÒ› сафсата учун, Ò›уруÒ› гурунг учун форумда стиришни маслаÒ³ат бермаган бслар сдим.

AbdulAziz: Саудисдаги пайÒ“амбар авлоди бслган Òšурайшийларнинг сзларини тутиушлари, Ò³аёт тарзлари Ò›андай? Бизда баъзи жойларда сзларини пайÒ“амбар авлоди Ò³исоблайдиган сшонлар, тсралар, саййидлар каби тоифаларнинг турли бидъатларни амалга оширишларини сшитиб Ò›оламиз.
Shokirbek: Маълумки, Ислом аÒ³комлари барчага баробар келган, бирор киши сзининг ижтимоий имтиёзи туфайли бирор исломий мажбуристдан, исломий ибодат ва вазифалардан озод стилмайди. Бу борада барча мусулмонлар бирдек, пайÒ“амбар авлодлари бслган саййидлар Ò³ам, бошÒ›алар Ò³ам. ТсÒ“ри, саййидларнинг насаб туфайли никоÒ³-уйланишдаги махсус Ò³укмлари, закотда келган алоÒ³ида Ò³укмлари (уларнинг камбаÒ“алига закот бериш дуруст смаслиги) бор. Лекин бу нарса бошÒ›а томонлама уларга имтиёз беради, улар турли гуноÒ³у бидъатларни Ò›илсалар бславеради, дегани смас. Саудисдаги саййидлар Ò³ам бошÒ›а ердаги саййидлар Ò›атори сша аÒ³комлар асосида сшаб келишади. Мен уларнинг ижтимоий Ò³аётдаги сшаш тарзлари тафсилотидан хабардор смасман, лекин, бу ерда сшаган узоÒ› йилларим тажрибасига ксра, улар билан бошÒ›а кишилар сртасида юÒ›оридаги айтган нуÒ›талардан бошÒ›а сринда фарÒ› ксрмаганман. БошÒ›а кишиларда бслганидек, уларда Ò³ам олимлар, Исломга тслиÒ› амал Ò›иладиган таÒ›волилар, шунингдек, беамал, бидъатларга шснÒ“иган фосиÒ›лари-да мавжуд. Буларда биз томондагига Ò›араганда кспроÒ› бошÒ›алар билан Ò›уда-анда бслиб, уларга сингиб кетиши кузатилади.

Mahdiyah: ТанÒ›ид сиз учун нима? Инсонни тсÒ“ри йслга бошлашда танÒ›ид самара берадими?
Shokirbek: ТанÒ›ид инсон юксалиши учун зарурий омил Ò³исобланади. ТанÒ›идни Ò›абул Ò›ила олмаслик — кишининг сз юксалиши йслига Ò›сйган асосий тссиÒ›ларидан биридир.
ТанÒ›идни асосан иккига бслганимиз схши, назаримда. Биринчиси — кишининг сз-сзини танÒ›ид Ò›илиши. Буни уламолар ссзларида келадиган муÒ³осабаи нафс — сзни сарÒ³исоб Ò›илиш, деб Ò³ам аташ мумкин. Бу Ò³аÒ›да улуÒ“ларимиздан жуда ксп наÒ›ллар, Ò³атто шу ном билан китоблар Ò³ам келган. Ò²азрат Умар розисллоÒ³у анÒ³у "(Òšиёматда) Ò²исоб-китоб Ò›илинмасинглардан бурун сзларингни сарÒ³исоб Ò›илинглар" деган саÒ³еÒ³ наÒ›л бор. Киши сз устида ишлаб, сзини Ò³ар кун, Ò³ар соат аччиÒ› танÒ›ид Ò›илиб борар скан, бундан асосий иккита фойда ксради:
Аввало, сзининг хатоларини англаб, унинг устида ишлаб сзини юксалтиради.
Иккинчидан, сзгаларни беÒ³уда танÒ›ид Ò›илишга, улар Ò³аÒ›ида беÒ³уда ссз айтишга ваÒ›ти Ò³ам, Ò³уши Ò³ам Ò›олмайди.
ТанÒ›иднинг иккинчи Ò›исми сса — сзгаларни танÒ›ид Ò›илиш бслиб, бунинг сзига сраша Ò›оидалари бор, танÒ›идчи асосан шу Ò›оидаларга риос Ò›илмоÒ“и тузук.
1 — Бировнинг фикрини смас, шахсини танÒ›ид Ò›илмоÒ›чи бслса, унинг сзига, алоÒ³ида ссзлаши лозим.
2 — ТанÒ›ид ваÒ›тида инсоф ва адолатдан чиÒ›иб кетмаслиги.
3 — Биров фикридаги салбий нуÒ›таларни айтишдан олдин ижобий нуÒ›талар Ò³аÒ›ида ссзлаши.
4 — Гумонлар, тусмоллардан узоÒ› бслиб, фаÒ›ат ссзларида келган ташÒ›и фикргагина муносабат билдириши зарур.
5 — ТанÒ›ид ваÒ›тида (бошÒ›а ваÒ›тларда Ò³ам) очиÒ›, лснда фикрлар билан ссзлаш, мижÒ“овлик Ò›илишдан узоÒ›да бслиш.
6 — А­нг асосий нуÒ›талардан бири — хитоб ва оÒ³ангда снг схши сшитиладиган ссзлардан танлаб гапирмоÒ“и, кинос ва Ò›очиримлардан танÒ›ид асносида узоÒ› бслмоÒ“и.
Фикримча, танÒ›ид юÒ›оридаги нуÒ›таларга риос Ò›илинган Ò³олда таÒ›дим стилса, унинг самараси жуда катта бслади, валлоÒ³у аълам.

Qayd etilgan


AbdulAziz  16 Yanvar 2013, 14:11:17

Бугун сизлар Ò³авойи нафслар илмга тобеъ замонда сшаспсиз. Ò²али шундай замонлар келадики, унда илм Ò³авойи нафсларга тобеъ бслади.
АбдуллоÒ³ ибн Масъуд

Mirolim: СаÒ³обалар Ò³аётида бслган, сиз ёÒ›тирган ибратли воÒ›еа?
Shokirbek: Албатта, Ò³ар бир саÒ³обий Ò³аёти биз учун срнак, намунадир. Ўша намуналардан бирини танлаш мажбуристида Ò›олар сканман, кспроÒ› Ò³азрат Салмон розисллоÒ³у анÒ³у Ò³аётларини ксрсатгим келади. Аегаки, бу киши сз Ò³аётида Ò³имматнинг, жасоратнинг, фидойиликнинг, Ò³аÒ›иÒ›ат учун тинмай изланишнинг нечоÒ“ли бслишини сргатиб кетган нодир муаллимлардан Ò³исобланадилар. Ўзлари бир катта форс зодагони, уфÒ›Ò›а туташган ер сгаси оиласида ссган срка фарзанд бслишларига Ò›арамасдан Ò›ай даражада Ò³аÒ›Ò›а интилганларини сÒ›ир скансиз, бу олий Ò³имматга таÒ³син айтмай иложингиз йсÒ›. У кишининг аввал мажусий динида Ò›илган Ò³аракатлари, сснгра насроний динининг мажусийдан афзаллигини билиб, унга киришлари, бунинг учун юртни, ноз-неъматларни ташлаб, бировларга хизматчи бслишни танлашлари, кейин бу динда Ò³ам барча уринишларни Ò›илиб, у олимдан бу олимга ксчиб, дин Ò³аÒ›иÒ›атини топишга интилишдан сснмаганлари, охирда сснгги пайÒ“амбар дарагини сшитиб, бу йслда Ò›ул бслиб сотилишигача бориб етишларини сша улуÒ“ зот ёнларида тургандек бслиб тафаккур Ò›илсак, ундан ибратлансак арзийди. Мен бу улуÒ“ саÒ³обийнинг Ò³аётларини дам-бадам сÒ›иб туришни барчага тавсис Ò›илган бслар сдим, айниÒ›са, илм излашни сзларига маÒ›сад Ò›илиб юрган ёш талабаларимизга.

Lu’lu’: Хунайн Ò“азотида Ò›атнашганлардан баъзилар А асулуллоÒ³ с.а.в. вафотларидан кейин муртад бслишганини сÒ›иб муздек булиб кетади одам, АллоÒ³ асрасин. Ò²озирги фитналар ксп замонда амалларимиз Ò›андоÒ›лигини юÒ›оридаги даврларга Ò›иёсласам, юрагим орÒ›ага тортиб кетади. Ашларимизга, Ò³ам биздек илми озларга насиÒ³атингиз.
Shokirbek: ЛайÒ“амбаримиз соллаллоÒ³у алайÒ³и васалламдан Ò²узайфа ибнул Ямон розисллоÒ³у анÒ³у Ò›уйидаги Ò³адисни ривост Ò›иладилар (СаÒ³еÒ³и Муслимда келади): "Фитналар (турли маъсистлару АллоÒ³ рози бслмайдиган ишлар) инсон Ò›албига худди бсйранинг чспларидек бирма-бир ксндаланг Ò›илинади. Òšайси Ò›алб уни шимиб олса, Ò›албида (Ò³ар бир фитнага) битта Ò›ора доÒ“ Ò³осил бслади, Ò›айси Ò›алб уни инкор стса, Ò›албида бир нурли оÒ› белги Ò³осил бслади. Шу Ò³олда бориб Ò›алблар икки хил бслади: худди садафдек силлиÒ› оÒ› (нурли) Ò›алб, еру осмон турар скан, бундай Ò›албга кейин фитна-фасодлар таъсир Ò›илмайди, сна бири Ò›оп-Ò›ора худди тснтарилган Ò›урумли чойдишдек бслган Ò›алб, на сзгуликни танийди, на мункар-ёмонлик маъсистларни инкор ста олади, фаÒ›ат (мараз) Ò›алби шимган Ò³авойи нафсидан бошÒ›асини танимайди".
Ушбу Ò³адисдан ксриниб турибдики, фитна-фасодлар, турли бало-имтиÒ³онлар барчага ксндаланг Ò›илинади, фитналарни бирин-кетин Ò›абул Ò›илиб, ксниб кетаверадиган бслса, Ò›алби Ò›орайиб боради, келиши билан даф Ò›илишга Ò³аракат Ò›илиб, Ò›албидан унга жой бермас скан, унинг Ò›албида фитналарга нисбатан (Ò³озирги замон тили билан айтсак) иммунитет Ò³осил бсла бошлайди. Шунинг учун инсон сз Ò³аётида ксрадиган турли маъсистларга бепарво стиб кетиши Ò›алби учун ниÒ³остда хатарли бслиб, "сзим Ò›илмаспманку, бслдида" дейиш иш бермайди. Òšалбида сша маъсистга нисбатан нафрат туÒ“илмаслигига олиб келади, бориб-бориб бундай Ò›алб слик Ò›албга айланади, АллоÒ³ сзи саÒ›ласин.
Шунинг учун киши доимо сзини турли Ò›срÒ“онлар билан Ò³имослаб юриши зарур: Òšуръон Ò›ироати, турли дуо ва зикрлар, истиÒ“форлар, Ò›албдаги турли Ò›алб касалликлари (кин, мсминларга адоват, ксролмаслик, кибр, риё, маÒ›танчоÒ›лик, худбинлик ва Ò³.к.)ни Ò›увишга интилиш, бу борада келган дуоларни сÒ›иб юриш, бева-бечораларга ёрдам бериш, кичикнинг бошини силаш, каттага Ò³урматда бслиш, мсминлар ортидан доим схши дуода бслиш ва Ò³.к. барча сзгу ишларни сзининг Ò³аётиниинг бир Ò›исмига айлантириб олиши керак бслади. Ò²еч Ò›ачон ва Ò³еч Ò›аерда сзини гуноÒ³лардан Ò›утулдим деб сйламаслиги, доимо мунофиÒ› бслиб Ò›олиш хавфида юриши лозим бслади. Ò²азрати Умардек зот сзларининг мунофиÒ› бслиб Ò›олишларидан Ò›срÒ›иб юрган бслсалар, бизга схшаганлар сн карра, юз карра Ò³адиксирасак арзийди. АйниÒ›си, замон охирлаётганиниг баъзи белгилари (одамларнинг осмонспар биноларга ружу Ò›сйиши) ксрина бошлаган бизнинг замонамизда бир лаÒ³за бслса Ò³ам хотиржам бслишга Ò³аÒ›имиз йсÒ›.
СаÒ³еÒ³айнда келган бир Ò³адисда пайÒ“амбаримиз шундай дейдилар: "АллоÒ³га Ò›асамки, Ò›иёмат шундай ваÒ›тда Ò›спадики, икки киши (сотувчи ва харидор) савдодаги кийимларни ёзиб ксришаётган бслади. Улар на савдо Ò›илишга улгурадилар ва на кийимни йиÒ“иштириб олишга. АллоÒ³га Ò›асамки, Ò›иёмат шундай Ò›оим бсладики, биров соÒ“ин сигирининг сутини олиб келаётган бслади, сша сутни ичишга улгурмайди. АллоÒ³га Ò›асамки, Ò›иёмат шундай келадики, биров сз ариÒ“ини тузатаётган (томорÒ›асига сув йсналтиришга уринаётган) бслади, уни суÒ“ора олмайди. АллоÒ³га Ò›асамки, Ò›иёмат шундай тссатдан келадики, овÒ›ат ейиш учун бир одам оÒ“зига луÒ›ма кстарган бслади, сша луÒ›мани солишга улгурмайди". Бу Ò³адисдан очиÒ›-ойдин, кундуздек равшан бслмоÒ›даки, Ò›иёмат дабдурустдан, бир лаÒ³зада рсй беради. Одамлар "Ò²аÒ³" дейишга улгурмай Ò›олади. Бу Ò³ол барчамизни Ò³ар лаÒ³зада шундай Ò³олат келишига тайёр туришга ундаши зарур. АллоÒ³ таоло сзи Ò³аммамизни нифоÒ›у куфрдан Ò³имос Ò›илсин.

Ссзим охирида савол юборган дсстларга сз миннатдорлигимни изÒ³ор Ò›илиб, баÒ³олиÒ›удрат берган жавобларимда келган Ò›усурлардан ранжимасликларини ссраб Ò›оламан. АллоÒ³ таоло барчамизни сз йслида собитÒ›адам Ò›илсин, сзгу орзу-нистларимизни рсёбга чиÒ›арсин, Òšиёматда саййидимиз МуÒ³аммад Мустафо соллаллоÒ³у алайÒ³и ва саллам байроÒ›лари остида жамласин, Жаннатул Фирдавсдан жой берсин, омин ё роббал оламин!

Qayd etilgan


AbdulAziz  17 Yanvar 2013, 09:17:34

Xayrli va foydali intervyu uchun Shokirbek akaga tashakkur izhor qilaman.
Bizga bildirgan go'zal tilaklari o'zlariga ham yor bo'lishini tilayman.

Hurmatli forumdoshlar, keyingi intervyu kim bilan o'tkazilishi haqidagi takliflaringizni qoldirishingiz mumkin.

Qayd etilgan


Best friend  17 Yanvar 2013, 10:30:57

Forumning "keksa"laridan taklif qilmoqchi bo'lganlarim ko'p. Lekin ularning aksari kamnamo bo'lib ketganlari uchun xozirgacha ham faol, hatto global moderator darajasiga yetgan, ibratli va ta'sirli postlaridan kerak bo'lsa ba'zi erkaklardan ko'ra diniy g'ayurligi kuchli ekani sezilib turadigan Mahdiyah opa nomzodini taklif qilaman.

Qayd etilgan


Shokirbek  17 Yanvar 2013, 14:16:46

Ассалому алайкум азиз форумдошлар.
Яхши гумонда бслиб интеревю ссраганингиз учун ташаккур изÒ³ор Ò›иламан, бу серфайз форумга киришим жуда камайиб кетган сди. Òšанчалик баÒ³она Ò›илмайин, барибир срнига тушмайди. Хуллас, раÒ³мат сна бир бор.




Qayd etilgan


Mirоlim  17 Yanvar 2013, 15:43:06

Assalamu alaykum va Rohmatullahi...
 
Qimmatli vaqtini ajratib intervyu olayotgan va intervyu berib, ibratli hadis, hayot yo'llarini, ilm sirlarini ulashayotgan, aka- opa birodarlarimizga tashakkur, ajratayotgan vaqtingiz ajr-hasanodlarga muyassar bo'lsin.


Forumda kamnamo bo'lib qolganlar shu loyiha orqali kirishlari ko'payayotgandek.
Shu sababli keyingi intervyu olinadigon nomzodlarga:
Muallim, Habib, Foniy, Shoir akalar ham qo'yilsa.

Qayd etilgan


Muxsiya  26 Aprel 2013, 11:17:18

Chustiy akamizdan oshxonadagi navbatdagi sho-shuvli yangiliklar haqida ma'lumot olsak yaxshi bo'lar edi

Qayd etilgan