Assalomu alaykum.
Siz bergan so’zlardan ba’zilarini ma’nolari quyidagicha:
Bordon — [fors-tojik]
1. Qobig’i olinmagan qamishdan to’qilgan qalin dag’al to’shama.
2. Shunday to’qimadan tayyorlangan maxsus qop, idish. — Yo’lchi oshxonadagi bordonga bug’doyni ag’darib,hovlida choldan haqini olib turarkan, qarshidagi uydan iljayib Abdushukur chiqdi. Oybek, Qutlug’ qon.
To’riq — Qora qizil, to’q jiyron (ot tusi haqida). Otabek to’riq yo’rg’ani chiqarib Qutidorga tutdi. A.Qodiriy, O’tgan kunlar.
Qaqshag’ir so’zini matn bilan beringchi, balki qaqshamoq fe’lining biror tuslangan variantidir.
Chopqon so’zini ham matnini bersangiz, balki chopog’on yoki chopqin so’zlari bilan sinonim bo’lishi mumkin.
Sirib olmoq so’zini ham matnini bersangiz yaxshi bo’lardi. Balki u sirmoq fe’lining sinonimidir. Quyida sirmoq fe’lining ma’nolarini berayapman:
Sirmoq — 1. Ustini biror mato bilan tarang qilib qoplamoq.
2. Gavdaga yopishib tarang siqib turmoq (kiyim haqida). Xonadan yashnab Zaynab chiqib keldi"¦ boshida loladay yongan tovar durra, shohi ko’ylak ustidan sirib tugmalangan beqasam nimchasi chiroyli qabargan ko’kraklarini yashirolmas edi. Oybek, Qutlug’ qon.
3. Arqonni kalta qilib bog’lamoq, bo’glab qantarib qo’ymoq. Otni ustunga sirib qo’y. Sirib bog’lamoq 1) aynan sirmoq; 2) Mahkam siqib bog’lamoq. Usta"¦ chorsisini beliga sirib bog’lab, minbarga chiqdi. S.Ahmad, Hodivoy.
4. Birmuncha vaqt ovqat bermay och qo’ymoq, och qoldirmoq. — Ovqat-povqating bormi, opkelsang-chi, o’ldirding-ku sirib, - dedi Ikromjon Jannat xolaga. S.Ahmad, Ufq. //
Birmuncha vaqt o’zini ovqatdan tiymoq. O’zini nondan sirmoq. O’zini go’shtdan sirmoq.
Chovi so’zini ham matn bilan bersangiz. Balki uning o’zagi Chov (eshkak) so’zidan olingandir.
