Alixonto'ra Sog'uniy. Tarixi Muhammadiyya  ( 379962 marta o'qilgan) Chop etish

1 ... 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 ... 74 B


Laylo  29 Oktyabr 2007, 07:36:49

 Islom dinida odam o‘ldirish, ayniqsa, Haram tuprog‘ida bu ishning bo‘lishi eng ulug‘ gunoh bo‘lganlikdan Rasululloh bilib, o‘ldiruvchini bek yomonladilar. So‘ngra shu kuni peshin namozini o‘tagandan keyin Ka’ba tomiga (devoriga) suyanib turib ko‘pchilik xalq¬qa qarata uzoq bir va’z so‘zladilar.
Dastlabda Allohning o‘ziga yarasha ulug‘lab, anga hamdu-sano aytdilar. So‘ngra ko‘pchilik xalqqa qarab:
— Ey odamlar, bilinglarkim, Alloh taolo yeru- ko‘kni yaratgan kunidan boshlab, bu yerni hurmatli qilmishdir. Va qiyomatgacha bu joyning hurmatini o‘zi saqlaydi. Allohga, oxirat kuniga iymon keltirmish mo’minlar buning hurmatini saqlashlari albatta lozimdur. Bu joyda urush qilib, qon to‘kish u yoqda tursin, bu yer hurmati uchun hayvonlari ham ovlanmaydi, ko‘kargan yog‘ochlari kesilmaydi, jonivorlari qo‘rqitilmaydi.
Mendan ilgari ham bu yerda urush qilmoq, buning hurmatini buzmoq hech kimga halol qilinmagan edi, mendan keyin ham hech kimga halol qilinmag‘ay.
Haram tuprog‘ida urush qilish, qon to‘kish Xudo tomonidan mengagina ruxsat qilindi. Bu ham ersa vaqtlik bo‘lib, bir kunlik edi. Cheklangan vaqti o‘tgach, yana bu joy o‘z hurmatiga qaytdi. Buni anglaganlar anglamaganlarga, bor kishilar yo‘q kishilarga aytsinlar.

Qayd etilgan


Laylo  29 Oktyabr 2007, 07:36:58

 Ey Xuzo’a qabilasi! Bundan keyin urushdan qo‘l tortinglar, kishi o‘ldirishdan saqlaninglar. Kim bo‘lsa bo‘lsin, ul odam o‘ldirdi esa, o‘limdan qutila olmaydi. Udurkim, qasos qilib o‘zini o‘ldirgaymiz. YOki o‘lik egasi rozilik berar ekan, xun to‘latgaymiz, — dedilar.
So‘ngra Xuzo’a kabilasi o‘ldirgan kishi uchun xazinadan tovon to‘lashga buyurdilar. Yana shu kuni kim Allohga qiyomat kunigacha iymon keltirmish ersa, uylarida bo‘lgan butlarini qo‘ymay sindirsinlar, deb butun xalqqa jar chaqirtirdilar.
Bu yerdan chiqqandan so‘ngra Makka xalqi uylaridagi borliq butlarini qoldirmay sindirishdilar. Shu kundan boshlab, Makka shahri ichida butga topinuvchilik qolmaganday bo‘ldi.
So‘ngra Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Xolid ibn Validni o‘ttiz kishi bilan borib, Uzzo nomli butni sindirib, butxonasini buzib kelmakka buyurdilar. Bu esa Makkaga yaqin Nahla degan joyda edi. Hazrati Xolid borib butxonani buzib qaytgach:
— U yerda nima ko‘rding? — deb so‘radilar.
— Hech nimarsa, yo Rasulalloh, — dedi Xolid.
— Andog‘ ersa butxona buzilmabdur, tez borib uni buzgil, — dedilar Payg‘ambarimiz.
Hazrat Xolid darhol u joyga qaytib kelib, butxona vayronasiga g‘azabi bilan qilich sug‘urib kirdi. Qarasa yap-yalang‘och, sochlari xurpaygan bir qop-qora xotin jonining boricha Xolidga qarab yugurdi. Butxona boshchisi:
— Ey Uzzo, tut dushmaningni, ol ularni, — deb ortidan qichqirur edi.

Qayd etilgan


Laylo  29 Oktyabr 2007, 07:37:05

 Hazrati Xolid bir qilich urib, uni ikki bo‘lib parchalab tashladi. U yerdan kelib, Rasulullohga buni aytdi ersa:
— Uzzo endi o‘ldirilmish. Bu joyda but bo‘lib, o‘ziga topindirishdan uning umidi uzilmishdur, — dedilar.
Uzzo arablarning sayidi sanalgan Quraysh va Bani Kanona qabilasining topinadigan atoqlik butlari edi. Arab mushriklari ersa shu butning ilohiy kuchi bor, deb ishonur edilar.
Yana Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Amr ibn Osni Huzayl qabilasining butxonasini buzib kelishga buyurdilar. Bularning ersa Suvo’ nomli butlari bor edi. Amr ibn Os u yerga borgandan so‘ngra butxona shayxini ko‘rib, meni Rasululloh bu joyni buzmoqqa yubormishdur, dedi. Anda Sodin degan butxona shayxi:
— Buni buzishga kuching yetmaydi. Agar, Suvo’ning qahri kelur bo‘lsa, barchangiz xalok bo‘lgaysiz, — dedi.
Amr ibn Os:
— Ey bechora, Ka’baga osilmish uch yuz oltmish butni sindirib oyoq ostiga tashladilar. Bu ishdan ziyon ko‘rgan hech kishi yo‘qdur. Haligacha bu buzuq xayol sendan chiqmagan ekan, — deb, o‘zi boshlab urib butni sindirgach, boshqalar butxonani buzib, bir damda vayron qildilar. Sodin bu ishga hayron qolib:
— Allohning qudratiga taslim bo‘ldim, — dedi.

Qayd etilgan


Laylo  29 Oktyabr 2007, 07:37:14

 Yana shu kunlarda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Manot ismlik butni sindirib, butxonasini buzmakka Sa’d ibn Zaydni yubordilar. Bu esa Makka tog‘lari ichida Qudayd degan joyda yasalgan butxona edi. Madinalik Avs, Xazraj boshliq G‘asson qabilasi va boshqa bir necha qabilalarning Islomdan ilgari kelib topinadigan butlari edi. Buni buzmoqqa sahobalardan yigirma kishi otliq Sa’dga qo‘shilib kelgan edilar. Hazrati Sa’d qilich sug‘urib butxonaga boshlab kirdi ersa, bir qop-qora xotin qip-yalang‘och, sochi yoyilgan, yuz-ko‘ziga urib, «dod-voy» solib yig‘laganicha yugurib chiqdi. Butxona shayxi esa:
— Ey Manot, dushmanlaringni ur, ushla! — deb xotin ketidan qichqirur edi.
Hazrat Sa’d qilich urib, uni parchalab tashladi.
Shuning bilan Makka atrofidagi butun atoqli butlar sindirilib, butxonalari buzildi. Makkaning fath bo‘lgani, arab mushriklari oldida muqaddas hisoblangan butxonalar buzilgani ersa, necha ming yillab qabilachilik dahshati ostida eng og‘ir turmush kechirib ke¬la¬yotgan arab xalqining bir baxtlik davlatga ega bo‘lishlarining boshlanishi edi. Makkaning fath bo‘lishi, Qurayshning yengilishi butun Arabistonga tar¬qalgach, arablar o‘zlaridagi qarshilik kuchlarining ildizi bo‘shab qolganini sezmish edilar. Chunki arablar oldida bu ishning yuzaga chiqishi-chiqmasligi Quraysh xalqining yengish-engilishlariga bog‘lanib turgan edi. Shuning uchun Makka olingandan so‘ngra Havozin qabilasidan boshqalari bu ishga ko‘p qarshilik qila olmadilar.

Qayd etilgan


Laylo  29 Oktyabr 2007, 07:37:22

 Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Makkaga kirishlarida to‘qqiz kishini ko‘rgan yerda o‘ldirishga buyurgan edilar. Shularning birovi Quraysh raislaridan Safvon ibn Umayya edi. Bu ersa Islom askari Makkaga kirgan kunida jonidan qo‘rqib qochgan edi. Buning amakisining o‘g‘li Umayr ibn Vahb degan kishi iymon keltirgandan keyin Rasululloh qoshlariga kelib:
— Yo Rasulalloh, bizning raisimiz Safvon jonidan umid uzib, o‘zini dengizga tashlamoqchi bo‘lib ketmishdur. Shuning joniga omonlik berur bo‘lsangiz, halok bo‘lmasdan oldinroq yetib borib, uni qaytarib keltirur edim. Undan gunohi og‘ir odamlarga ham omonlik berdingiz, yo Rasulalloh, — dedi.
Buni anglab darrov boshlaridan sallalarini olib unga berib:
— Bu narsa omonlik berganligim uchun belgi bo‘lsin. Tezroq borib uni qaytarib keltir, — dedilar.
Rasulullohdan bu iltifotni ko‘rgach, u ham kecha-kunduzlab yurganicha dengiz bo‘yiga yetib bordi. Qarasa kemaga tushib, boshqa bir yoqqa ketmoqchi bo‘lib turgan ekan. Uni ko‘rib:
— Ey Safvon, odamning eng yaxshisi oldidan keldim. Mol-joningga ziyon yetmaslik uchun undan omon oldim. Senga ishonchlik bo‘lg‘ay deb, mana, bu dastorini berdi. Endigi maslahat shuldurki, hozir qaytib oldiga boraylik. Sendan ham gunohi og‘irroq bir qancha kishilar ersa undan omon olib, iltifot ko‘rdilar. Agar oldiga borur bo‘lsak, sen ham yaxshilik ko‘rarsan, — deb ko‘p yolvordi.

Qayd etilgan


Laylo  29 Oktyabr 2007, 07:37:30

 U esa Rasulullohga o‘tmishdagi qilgan yomonliklarini eslab jonidan qo‘rqib, qaytmaslikni aniqlab qo‘ygan edi. Shunday bo‘lsa ham muborak dastorlarini ko‘rgach, bu zotning va’da buzmasligini ilgaridan bilganligi uchun qaytishga ko‘ngil moyil bo‘ldi. Shuning bilan u yerdan qaytib, to‘g‘ri Rasululloh oldilariga keldi. Ko‘rishgandan so‘ng Safvon aytdi:
— Ey Muhammad, oldimga bormish bu kishi so‘zicha menim jonimga omon bermishdursiz. Agar bu so‘z to‘g‘ri ersa, Islomni qabul qilish uchun menga ikki oy muxlat bering.
Rasululloh:
— Ey Safvon, senga to‘rt oy muxlat berdim, — dedilar.
Yana, Rasulullohga eng qattiq dushman bo‘lib, ozor bergan kishi Makkada Abu Jahl edi. Badr urushida o‘ldirilgandan so‘ng o‘g‘li Ikrimaning dushmanchiligi otasidan ham ortiqroq bo‘ldi. Chunki u qasos olish uchun Islom qonini ichishga qasam qilmish edi. Shuning uchun: «Uni qayerda tutsangiz, o‘ldiring», deb Rasululloh buyruq berdilar. U buni anglab, qo‘rqqanidan Yaman mamlakatiga qarab qochdi. Uning xotini Ummu Hakim Islomga kirgach, Payg‘ambarimiz oldilariga kelib:
— Yo Rasulalloh, sizdan yaxshilik kutib kelgan kishilarning birovini ham quruq qaytarmadingiz. Shu qatorda men ham quruq qaytmasligimga ishonib, erim uchun omon so‘rab keldim. Yana qochib yurib xafalikdan o‘zini halok qilib qo‘ymasin, yo Rasulalloh, — dedi.

Qayd etilgan


Laylo  29 Oktyabr 2007, 07:37:38

 Ana Rasululloh sallallohu alayhi vasallam:
— Agar uni qaytarib kelur bo‘lsang, yaxshilik qilurmiz, — dedilar.
Buni anglagach, u xotin eri orqasidan yurib dengiz bo‘yiga kelganda unga yetdi. Qarasa, Yaman viloyatiga ketmak uchun kemaga tushmoqchi bo‘lib turmish edi. Unga qarab:
— Ey qarindoshim! Eng yaxshi, eng rahmli, eng vafoli kishi oldidan keldim. Shundayin kishi o‘z og‘zi bilan senga omonlik berdi. Abu Qubays tog‘i o‘rnidan ko‘chishi mumkindur, ammo Muhammad bergan va’dasini buzishi mumkin emasdur, — dedi.
Qaytishga rozi bo‘lmay turgan kishi xotinidan bu so‘zni anglab ko‘ngli eridi. Har ikkovi birgalashib Rasululloh qoshlariga keldi. So‘ngra Rasulullohga qarab:
— Ey Muhammad, xotinimning aytishicha, u sizdan men uchun omon olmishdur. Bu so‘zga ishonganimdan keldim, — dedi.
Anda Rasululloh:
— Xotining to‘g‘ri demishdur, qo‘limdan kelgudek narsani so‘rar ekansan, uni berurman, — dedilar.
Darhol u ham shahodat aytib Islomga musharraf bo‘ldi. Lekin o‘tgan ishlardan uyalib, boshini ko‘tarolmay:
— Yo Rasulalloh, ko‘p o‘rinlarda sizga dushmanchilik qilib qarshilik ko‘rsatdim. Meni shu gunohimni Xudoyim kecharmikan? — dedi.

Qayd etilgan


Laylo  29 Oktyabr 2007, 07:37:50

 Anda Rasululloh sallallohu alayhi vasallam:
— Ey bori Xudoyo, Ikrimaning dushmanchilik bilan qilgan ishlarining, meni haqimda aytgan so‘zlarining gunohlarini kechirgil, — deb duo qildilar.
Ikrimaning kelayotganini ko‘rib, suyunganlikdan o‘rinlaridan turib, arablar odaticha: «Marhabo, xush kelding» deb ridolarini uning ostiga solmish edilar.
Ikrima iymonga kirmasdan ilgari urush maydonida bir sahobani o‘ldirmish edi. Buni ko‘rib Rasululloh kuldilar. Anda sahobalar:
— Yo Rasulalloh, bizdan bir kishi dushman qo‘lida o‘ldirilganlikdan musibat ustida erurmiz. Bu holda turgan chog‘da kulishingizga nima sababdur? — deb so‘radilar.
Anda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam:
— Bu ikkovining jannatda bir o‘rinda o‘ltirganlarini ko‘rdim. Bu yerda ersa bir-birlarini o‘ldirishurlar. Shunga ajablanib kuldim, — dedilar.
Yana bir kuni Rasululloh tush ko‘rdilar ersa, jannatga kirmish erurlar. Anda har xil uzumlar pishib turgan bir bog‘ni ko‘rib: «Bu joy kimning bog‘i bo‘lgay?» deb so‘radilar. Anda farishtalar: «Abu Jahl¬ning joyi¬dur», deb javob berdilar. Rasululloh: «U jannatga qandoq kirgay, jannat mo’minlarning joyi¬dur», dedilar. So‘ngra Ikrimaning Islomga kirganini ko‘rgach, otasi Abu Jahl haqida ko‘rgan tushlarini o‘g‘li Ikrimaga yo‘ridilar. Shuning uchun Rasulullohning bu qilganlaridan ulgu olib, tush yo‘rimchilar qay bir vaqtlarda otaga ko‘rgan tushni bolaga, bolaga ko‘rganni otaga yuritdilar. Bu yerda Rasulullohning Abu Jahlni ko‘rgan tushlari ersa, o‘g‘li Ikrimaga to‘g‘ri keldi.

Qayd etilgan


Laylo  29 Oktyabr 2007, 07:38:16

 Hazrati Ikrima Islomga kirgan kunidan boshlab, vafot bo‘lgunchalik katta o‘rinlarda, muhim xizmatda bo‘lib keldi. Hazrati Abu Bakr Siddiq xalifalik davrlarida Shom o‘lkasini fath qilish uchun Xolid ibn Valid qo‘mondasida Suriyaga qirq olti ming Islom askari bilan kirmish edi. Bularga qarshi Rum podshosi Qaysar Hirakl tomonidan yuborilgan ikki yuz ellik ming kuffor askari bilan Yarmuq degan yerda to‘qnashdilar. O‘zlaridan to‘rt-besh barobar ortiq bo‘lgan kuffor askarini shu yerda qattiq yengdilar. Bu esa Rum tuprog‘ida dastlab kirgan Islom askarining birinchi g‘alaba qozonishi edi. Shu urush tugaguncha bosh qo‘mondon Xolid ibn Valid qo‘lida sakkiz qilich singanligi mashhur tarixlarda yozilmishdur.
Hazrati Ikrima ham shu qo‘shin ichida bir firqa askar boshlig‘i bo‘lib Shom g‘azotiga chiqmish ekan. Yarmukda bo‘lgan qattiq urushda shahodat topdi. Raziyallohu anhu. Islomga kirmasdan ilgari, yuqorida yozilganicha, urush maydonida bir sahobani shahid qilgan edi. Islomga kirgandan keyin, Shom tuprog‘iga o‘tib, Yarmuq urushida o‘zi shahodat topdi. Har ikkovi jannatning oliy maqomida birga o‘ltirganlarini ko‘rib, Rasululloh kulgan edilar. Buning sirini shu choqqacha hech kishi bilmagan edi. Qachon bu kishi Yarmuqda shahodat topdi ersa, kulganlarining siri shunda ma’lum bo‘ldi.
Ikrima kelmasdan turib Rasululloh sahobalarga qarab:
— Ikrima kelib iymon keltirur, uning otasi Abu Jahlni so‘kib, yana o‘g‘liga ozor bermanglar. O‘liklarni so‘kish, ulardan qolgan tiriklarini haqorat qilishdur, — dedilar.

Qayd etilgan


Laylo  29 Oktyabr 2007, 07:38:25

 Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Makka fath bo‘lganidan so‘ng, u joyda o‘n to‘qqiz kun turdilar. So‘ngra Makkadan yuz chaqirim chamalik uzoqlikdagi Toyif shahriga yurmakchi bo‘ldilar. Toyif shahrida Bani Saqif qabilasi yashamoqda edi. Bu safarda askarga sarf qilmoq uchun uch nafar Quraysh raislaridan bir yuz o‘ttiz ming tanga qarz oldilar. Safvon ibn Umayya ellik ming tanga qarz berdi. Abdulloh ibn Abi Rabiy’a, Xuvaytib ibn Abdul Uzzo — bu ikkovidan sakson ming tanga olib, jami bir yuz o‘ttiz ming tanga bo‘ldi. So‘ng bu pullarni askar ichidagi chog‘aylarga ulashtirdilar. Keyin Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Safo tog‘iga chiqib o‘ltirib, barcha yig‘ilmish kishilardan Islom dini uzra bay’at oldilar. Kelgan kishilar:
«Ashhadu alla ilaha illallohu va ashhadu anna Muhammadan abduhu va rosuluhu».
Ya’ni: «Allohning birligiga, aning quli Muhammadning payg‘ambarligiga ishondim» deb, Rasulullohning qo‘llarini tutib turgan holda iymon keltirur edilar.
Odamlar to‘p-to‘p bo‘lishib Islom diniga kirgali turdilar. Bu haqda Nasr surasi tushdi:
— «Iza jaa nasrullohi val-fathu va roaytannasa yadhuluna fi dinillahi afvajan». Ya’ni: Ey Muhammad, «har qachon Allohdan fath — nusrat kelur bo‘lsa, ko‘rursankim, odamlar to‘p-to‘p bo‘lishib Islom diniga kirgaylar» demakdur.

Qayd etilgan