Гоҳи юксак-юксакларга айладинг парвоз,
Гоҳ узилди авж пардада снграб турган соз,
Гоҳи ёниб кетган каби беназир қоғоз —
Аниб кетдинг, кулларингни учирди шамол,
Тағин пайдо бслдинг, чунки халқинг безавол.

Етти тепа елкасида А имдай срнашиб,
Сафар қилдинг, жабборим, деб Кунга сргашиб,
Ахсикату Хоразмдай шонга буркашиб,
Алп Тегину Жалолиддин полвонлар стди,
Кошғарийдай, Берунийдай сғлонлар стди.

Бир қслингда қилич билан буғдой бошоғи,
Бир қслингда Қуёш қснган юртнинг байроғи,
Хотирангда боболарнинг слмас сабоғи,
Балки шундай бслгандирсан, шаҳрим, бурунда,
Аммо бугун сен шундайсан тасаввуримда.

Чспон ота тепаликдан ташлайди назар:
«Аима бслди? Кечагидан сзгадир шаҳар?
Ксксаройда бир гап борми? Аотинч шу қадар?»
Қснғироғин жаранглатиб старкан карвон
Сарбон айтар: «Қурбон бслмиш аллома султон!..»

Кечир шаҳрим, босиб стган йслинг ксп узоқ,
Ҳар бир кунинг китоблардан маълумдир, бироқ,
Уни қайта такрорлашга ҳожат йсқ бу чоқ,
Аммо снги кашфиётдай кстариб баланд
Аламимни айтмоқчиман сенда, Самарқанд.

Ўтмиш билан истиқболинг туташган ерда,
Мен ксрганман саховату макрни бирга.
Бугун бағринг тслганда ҳам иқболу нурга,
Ўша макр асорати жилмаср келиб,
Йиллар оша хотирамни безовта қилиб.

Аону қатиқ бслиб бирга йсллар юрмадинг,
Ааҳот совға ортидаги тсрни ксрмадинг?
Шубҳа қилдинг, аммо нечун отни бурмадинг?
Қанча тилсим ва қудратга бслсангу сга
Ишлатмасанг нега керак шунча тажриба?

Мумкин бслса ҳаётингдан юлиб ташламоқ,
Тарихингда турмас сди шунча қора доғ,
Шартта юлиб ташлар сдим сйлаб-нетмай, оҳ!
Гарчи ксркам дамларингни адо стган у,
Аммо қалбга томир каби сингиб кетган у.

Сизга смас, аждодларим, бу таъна зинҳор:
Ҳамон юрар аламзада руҳингиз бедор,
Бслмасин деб сна шундай хатолар такрор,
Сснган чироқ уйингизда қайта ёнган чоғ,
Авлодларга ибрат бслсин дейман шу сабоқ.

Кечир, шаҳрим, босиб стган йслинг ксп узоқ,
Ҳар бир кунинг китоблардан маълумдир, бироқ,
Уни қайта такрорлашга ҳожат йсқ бу чоқ,
Аммо снги кашфиётдай кстариб баланд,
Армонимни айтмоқчиман сенда, Самарқанд.

Ma'ruf Jalil

САМАА ҚААД ВА ҲИА ОТ"¦

Шундоқ А егистоннинг ёнбошидаги
Узун, тор йсллардан тентираб кетиб,
Қандай келиб қолдим, била олмайман,
Ҳиротга — Бойқаро қасрига етиб?..
Кимдир деди: «Қайтар тарихни ортга,
Мсмин Мирзо сендан кутмоқда паноҳ.
Лек мендан олдинроқ слим хатига
Муҳрини босади ғафлат босган шоҳ!
Осмон чархпалаги ортга кетмоқда,
Қайларда қолдингиз, Шоири замон?
Ҳиротни бир қора қуюн ютмоқда,
Дунё бораётир қиёмат томон.
«Уйғонинг, хоинлар, слим қасдида,
Шоҳим, жонриштангиз узаётган ким?
Соҳибқирон берган қилич дастидан
Тортинг қслингизни, Хадичабегим!
Лек, маккор ксзлардан учган лахча чсғ
Ўт қсср салтанат деворларига.
Мсмин Мирзо бошин кесар бир махлуқ,
Қон сачрар Самарқанд минорларига!..
Шаҳид кетган Ойнинг интиқомига,
Ўрнидан бир қалқиб кетар Гсри Мир!
Бойқаро қслини ботириб қонга
Жаҳонгир пойига тушади шамшир.
А­нди ким ювади бу қон юқини?
Ким уни кстариб қсср жойига?
Ўткир овоз келди дахмадан: «Кимки
Бошини қсйса, гар, юртнинг пойига!»
Афсуски, тарихга снди таҳрир йсқ,
Атибман, руҳимни шу азоб снчар.
Сизнинг ксксингизга келиб теккан сқ,
Менинг юрагимга урилган ханжар!
Турсам-у, туғимни кстарсам, илло,
Дунёнинг тенг срми юкиниб келар.
Мени хавфга солмас сзгалар, аммо
Мени қсрқитади сзимникилар!..
Унутмаки, сен ҳам менинг авлодим,
Шиддатинг кскларга кстарган чоғи,
Ватан каби асра қалбингни, токим
Зимдан урилмасин фитна пичоғи!..»
"¦Ўзингни отиб тош дахмалар томон
Ўкириб-скириб йиғлагинг келар.
Ахир қандай ёмон, қанчалар ёмон,
Душманларинг бслса — сзингникилар!
Самарқанд ва Ҳирот туташган жойда
Сирли бир ксприкдан стиб хаёлий,
Боқаман, тунда мен тикилган Ойга
Қараб турган бслар Ҳазрат Аавоий!

Zebo Mirzo.