"Hayo va Sabr qilishdek Iymon bo'lmas".

   Ali ibn Abu Tolib

Улуг тобеин Мухаммад ибн Сирин катта микдорда карздор болиб колдилар.
Сабаби: у зотнинг тижорат моли булган катта микдордаги ёг махсулоти ичига сичкон тушиган ва уни фасод килиб,халоллик хукмидан чикарган еди.  Аатижада Мухаммад ибн Сирин ёгларни тукиб юборди ва тижорати касодга учради.

"Мен бу мусибат менга нима сабаб келганлигини биламан" дейди улуг тобеин: Бундан 40 йил илгари мен бир инсонни: А­й муфлис (муфлис созининг маъносидан касотга учраган одам тушунилади) дес маламат килган сдим.

А осулуллох соллсллоху алайхи ва саллам айтдилар: Сизлардан кимки бир биродарини бир айби б-н маломат килса, то уша нарса узида булмагунча бу дунёдан утмайди"

Бу улуг тобеин АЛЛОХга бир марта исён килган скан, узига келган мусибат сабабабини билмокда. Лек биз узимизга келаётган мусибатлар кайси гунохимиз у-н сканлигини хам билолмай колдик, ва биз хам бунинг сабабини биламиз: Гуноху маломатларимиз хаддан зиёд куп...

Зеро АЛЛОХ Таъоло хадиси куддусийда айтди:"Кимга бир схшилнк етса АЛЛОХга хамд айтсин. Кимгаки бир ёмонлик етса факат узини маломат килсин."

 

ВАЛЛОХУ ВАЛИЙЮТ ТАВФИИК!!!

Қуръони каримнинг Анкабут сурасида Ауҳ, Шуайб, Солиҳ, Лут, Мусо (алайҳимуссалом) қавмлари, шунингдек, Фиръавн билан Ҳомоннинг аснчли оқибат топганлари зикр қилинади. Улар Аллоҳ таолодан юз сгиришгани, юборилган пайғамбарларни (алайҳимуссалом) ёлғончига чиқаришгани боис турли азобларга гирифтор бслишган.
Бу ҳодисалар ҳақида Анкабут сурасининг 40-остида бундай дейилади: «Биз (уларнинг) ҳар бирини сз гуноҳи билан тутдик. Бас, уларнинг орасида Биз устига тош ёғдирганлар ҳам, улар орасида даҳшатли қичқириқ тутганлар ҳам, улар орасида Биз ерга юттирганлар ва улар орасида Биз (сувга) чсктирган кимсалар ҳам бордир. Аллоҳ уларга зулм қилувчи бслмади, лекин улар сзларига зулм қилувчи бслдилар».
Аллоҳ таоло сша қавмларни фақат бир сабаб — гуноҳлари ва куфрони неъмат келтиришлари сабабидан азобга дучор қилди. Аллоҳ таоло Од ва Самуд қабилаларини даҳшатли қичқириқ, Ауҳ қавми ва Фиръавнни ғарқ қилиш, Қорунни ерга юттириш каби азоблар билан жазолади.
Аллоҳ таоло амрига бсйсунмаслик, ёмон ишлар қилиш фақат азобланишга боис бслмай, инсонни буткул бахтсиз бслиб қолишга олиб боради. Аллоҳ таоло бандаларини гуноҳлари сабабли бахтсиз ҳаёт билан азоблайди. «Биз (уларнинг) ҳар бирини сз гуноҳи билан тутдик...) (Анкабут, 40); «...Сснгра гуноҳлари туфайли уларни ҳалок қилдик...» (Анъом, 6).
Гуноҳлар, ёмонликлар боис бундай жазолаш Аллоҳ таолонинг сзгармас қонунидир. Гуноҳ барча ёмонликларнинг сабабчиси, тавба ва истиғфор барча схшиликларнинг йслидир. Агар банда амр ва қайтариқларга бсйсуниб, схшилик йслини тутса, Аллоҳ таоло унга барча схшиликларни ато стади.
«Агарда (сша) юртларнинг аҳолиси имон келтирган ва тақво қилганларида сди, улар устига осмонлар ва ердан баракотлар (сшиклари)ни очиб юборган бслур сдик...» (Аъроф, 96).
Бу масала хусусида Ҳазрати Алининг (розийаллоҳу анҳу): "Қандай бало келган бслса, фақат гуноҳ ва ёмонлик сабабидан тушган. Қайси азоб кстарилган бслса, тавба орқали кстарилган" деб айтгани ривост қилинади.

Ҳаёли кишилар бирор гуноҳ ишни хаёлларига келтиришдан ҳам ҳижолат чекишади. Ҳатто сзларига боғлиқ бслмаган, кснгиларида кечган сйлари учун гуноҳкор бслишмаса ҳам, пушаймон бслиб, тавба-тазарру қилишади, Аллоҳ таолодан мағфират ссрашади. Чунки Аллоҳ таоло: «А­й Одам болалари, шайтон Оталарингизнинг авратларини сзларига ксрcатиш (съни устли аҳволга солиб қсйиш) учун уларнинг либосларини ечиб, жаннатдан чиқаргани каби сизларни ҳам алдаб қсймасин! Чунки у ва унинг малайлари сизларни сзингиз билмайдиган тарафдан ксриб турадилар (съни, улар сизларни қандай алдашганини сезмай қолишларингз мумкин). Албатта, биз шайтонни имонсиз кимсаларга дсст қилиб қсйганмиз» (Аҳзоб, 53), дес огоҳлантирган.
Инсон чинакам ҳаёли бслиб, маънисиз қилиқлардан сзини тийиб юрса, шайтон йсриғига тушиб қолишининг олди олинади. Лайғамбаримиз (алайҳиссалом) ста ҳаёли бслганлар ва умматларини ҳам шундай бслишга чақирганлар. Абу Саид Худрий (Аллоҳ рози бслсин): "œА асулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) ҳаёда чимилдиқдаги келиндан ҳам стардилар. Қачон сзлари ёқтирмайдиган нарсани ксрсалар, дарҳол юзларидан (норозилик аломатлари орқали) билиб олардик" (Имом Муслим), дейди.
Айниқса, аёл-қизларнинг иболи, иффатли бслишлари уларнинг табиий гсзаллигини снада оширади. "œМода" дес ёки тақлид қилиб миллатимизга ёт услубда кийинаётган баъзи қиз-жувонлар, афсус, юздаги доғдек ксзга ташланади.
Баҳз ибн Ҳаким ривост қилади: "œМен А асулуллоҳдан (саллаллоҳу алайҳи васаллам), одамлар ксп (бир-бирларига аралашиб юрадиган) жойларда қандай юриш керак, деб ссрадим. А асулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): "œАврат жойингни ҳеч кимга ксрсатма", дедилар. Мен сна: "œОдамлардан холи, ёлғиз қолганимда-чи?" дедим. "œАлғиз қолганингда ҳам снг биринчи Аллоҳ таолодан услишинг керак" (Имом Аҳмад ва Термизий ривости), дедилар.

Имон дарахт бслса, унинг бир шохи ҳаё скани ҳадисларда келтирилган. А асулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): "œИмон олтмишдан ортиқ бслаклардан иборат. Унинг снг афзали "œЛа илаҳа иллаллоҳ" снг кичиги сса — одамларга озор берадиган нарсаларни йслдан олиб ташлаш. Ҳаё имоннинг бир бслагидир" (Муттафақун алайҳ), деганлар. Ҳаё билан имонимиз нурланади. Халқимиз "œИмонсизда ҳаё, ҳаёсизда имон бслмайди", деб бежиз айтмаган.
Абдуллоҳ ибн Масъуд (розийаллоҳу анҳу) ривост қилади: «Лайғамбаримиз (алайҳиссалом): "œАллоҳ таолодан ҳақиқий ҳаё билан ҳаё қилинглар", дедилар. "œБизлар Аллоҳ таолодан ҳаё қиламиз, алҳамдулиллаҳ", дедик. Аабий (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): "œУ ҳаё смас. Ким Аллоҳ таолодан чин ҳаё қилса, бош ва унинг атрофидаги (аъзо)ларни сақласин, қорин ва унинг атрофидаги (аъзо)ларни сақласин, слимни ва қайтиш (куни)ни ссга олсин. Ким охиратни хоҳласа, дунё зийнатлари билан алданмайди. Буларга амал қилган киши Аллоҳ таолодан ҳақиқий ҳаё қилган бслади", дедилар».
Аллоҳ таоло барчамизга Ўзидан қсрққан ҳолда чин ҳаё билан зийнатланишни, фақат сзгулик ва схшилик билан машғул бслишни насиб стсин!

Ey bor Xudoyo, men gunohlardan tiyilishga qodir bo'lmasam, Sen gunohlarni kechirishga qodirsanku!

Ja'far Sodiq shunday ma'noda deydi:
-ALLOH taolo o'z g'azabini ma'siyatlar ichiga yashirgan. Shuning uchun hech bir gunohni kichik sanama. Qaerdan bilasan balki sen haqir sanayotgan gunohda ALLOHning g'azabi bordir?

ALLOH taolo O'Z rahmatini toatlar ichiga berkitgan, shuning uchun hech bir ibodatni kichik deb bilma. Qaerdan bilasan balki sen kichik deb bilgan ibodatda ALLOHning rahmati bordir?

ALLOH taolo O'Z do'stligini bandalari ichiga yashirgan, hech bir bandani haqir sanama, qaerdan bilasan balki sen haqir sanagan banda ALLOHning do'sti Valiyullohdir?

ALLOH taolo, ijobatni duolar ichiga yashirgan:
Duoni tark etmanglar, balki siz tark etgan duoda ALLOHning ijobati bordir?

Abu Yazid Bastomiy deydi:
"Meni hech kim Balxlik bir yigitdek mahlub qilgan emas. U haj qilib qaytayotganimizda biz bilan uchrashib qoldi va:
— Sizlarda zuhdni qanday tushunishadi? — deb so‘radi.
— Topilsa yeb, topilmasa, sabr etishni zuhd deymiz.
— Balxning kuchuklari shunday qiladi...
— Xo‘sh, unda zuhdning chegarasi bormi? — deb so‘radik undan.
— Topmasa sabr, topilsa, o‘zgalarga tortiq etish, — dedi u."

Ertaga Robbingga nima deysan Ey Umar?!

Умар ибн Ҳаттоб (р.а.) замонларида намозини доимо масжидда жамоат билан сқийдиган бир йигит бор сди. Ҳазрати Умар у йигитни тақвоси учун жуда схши ксрардилар. Йигит ҳар хуфтон намозидан сснг қари отасини зиёрат қилар сди.
Йсл бсйидаги уйлардан бирида сшовчи хотин бу йигитга ошиқ сди. У ҳар куни йигит йслини пойлаб, уни сзига оғдиришга уринарди. Аиҳост, бир сафар йигит сзини бошқара олмай, аёлнинг ортидан сргашди. Бироқ остонани босиб стар скан, Аллоҳ таолони сслаб, ҳушёр тортди ва Аъроф сурасидаги: «Тақво қилгувчи зотларни қачон шайтон томонидан бирор васваса ушласа, Аллоҳни сслайдилар, бас, тсғри йслни ксра бошлайдилар» мазмунли ости каримани сқиди- ю, ҳушсиз йиқилди. Аёл дарҳол жориссини чақирди. Икковлари йигитни кстаришиб, отанинг уйига слтдилар ва сшикни тақиллатдилар. А­шикни очган ота беҳуш ётган сғлини ксрди. Уни ичкарига олдилар. Йигит срим тунда сзига келди.
— Ўғлим, сенга нима бслди? — ссради ота. Йигит бслган воқеани ссзлагач, «Ўғлим, қайси остни сқидинг?» — деб сна ссради. Йигит мазкур остни такрор сқигач, сна ҳушидан кетди. Сснг жон таслим қилди. У дафн стилгач, Ҳазрат Умарга хабар етказдилар. Ҳазрат Умар келиб, йигитнинг отасига таъзис изҳор стгач, « Аега мени чақирмадингиз?» —деб ссради.
— А­й мсминлар амири, вақт алламаҳал бслиб қолган сди, сизни безовта қилгимиз келмади, — деди ота.
— Ундай бслса юринг, қабр бошига борайлик, — дедилар халифа.
Икковлон у ерга етгач, «А­й фалончи!» —деб йигитнинг отини айтиб чақирдилар ва: «Ларвардигори ҳузурида туришдан (съни, Ларвардигор олдида туриб ҳаёти дунёда қилиб стган барча амалларига жавоб беришидан) қсрққан киши учун икки жаннат бордир» (А аҳмон сурасидан) мазмунли остни сқидилар. Иттифоқо, қабрдан йигитнинг овози сшитилди: — А­й Умар! Сиз сслатган икки жаннатни А аббим менга икки бора инъом қилди!..

1. Амал қилинмайдиган илм.

2. Ҳолис Аллоҳ учун қилинмаган ёки солиҳ бслмаган амал.

3. Кишига на бу дунёда роҳат олиб келадиган ва на оҳирати учун фойдали бслган, асраб қсйилган пул.

4. Аллоҳнинг муҳаббатини истамайдиган, Унга сқин бслишни орзу қилмайдиган ва У зотга талпминмайдиган қалб.

5. Аллоҳга осий, Унинг ҳизматини қилмайдиган жасад.

6. Аллоҳнинг розилигини истамай, Унинг буйруқларига бсйинсунмай лекин Аллоҳни севишликни даъво қилиш.

7. Гуноҳларни ювишга ёки солиҳ амалларни қилишга сарфланмаган вақт.

8. Фойдасиз, лағв нарсаларни сйлайдиган онг.

9. Аа Аллоҳга сизни сқинлаштирадиган ва на бу дунёда сизга манфаъати тегадиган шаҳсларга итоат қилишлик.

10. Ҳатто сзига ҳам на фойда ва на зарар келтира оладиган, на жон бериб ва на жон оладиган, сзини ҳам қайта тирилтира олмайдиган киши ва нарсалардан қсрқиб, улардан сҳшилик кутиш.

Лекин юқоридагилардан ҳам ксра ҳавфлироғи бу қалб ва вақтнинг исроф бслишидир. Қалб исрофи ҳаёти-дунёни оҳират ҳаётидан афзал ксришда, вақт исрофи сса ушалмас орзулардадир. Киши орзусига сришиш учун сз нафсига сргашади, ваҳоланки снг гсзал ва фойдали нарсалар ҳақ йслда съни Аллоҳни учратиш учун тайёргарлик ксрилган йсл устида бслади.

Банда дунёвий муаммоларига ечим топиш учун Аллоҳга мурожат қилади, ундан мадад ссрайди, лекин нима учундур қалб ҳасталигидан мадад ссрамайди токи ҳавои-нафсга сргашган қалб Аллоҳга осий бслиб, жоҳилист ва бидаътлар орасида "œслим" топмагунига қадар. Қалби слик банда сса гуноҳларининг улканлиги ва уларнинг (сзига ва бошқаларга) таъсирини сезмайди.