945/12. Abu Said al-Xudriydan (r.a.)  rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Sa’d ibn Muoz kelganlarida ansoriylarga qarata: «Sayyidlaringizga yoki yaxshilaringizga turinglar», deb aytdilar. Imom Buxoriy va Muslim  rivoyatlari.

946/13. Abu Hurayradan (r.a.)  rivoyat qilinadi. Sa’d ibn Uboda: «Ey Rasululloh, bizlardan bir kishi to‘shagida yot erkak bilan yotgan xotinini ko‘rsa, o‘ldiradimi?» deganda, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam hadisning davomida: «Sayyidlaringiz nima deb aytayotganiga qaramaysizlarmi?» dedilar.

«Sayyid» lafzi iste’mol qilishdan man qilingan dalillar:

947/14. Buraydadan (r.a.)  rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Munofikqa sayyid lafzini (ishlatib) aytmanglar. Agar sayyid bo‘lsa, Rabbilaringiz azza va jallaning g‘azabini keltirasizlar», dedilar. Imom Abu Dovud sahih isnod bilan  rivoyat qilganlar.

Imom Navaviy: «Bu hadislarni xulosalaganda, «Falonchi sayyid va ey sayyidim», deb yoki shunga o‘xshash ilmi hamda islohchiligi bilan fazilatli, yaxshi kishilarga nisbatan ishlatiladi. Lekin fosiq yoki dinida aybdor va shularga o‘xshash kishilarga nisbatan sayyid, deb aytmoq karih ko‘rilgan», dedilar.

Fasl: Shamolni so‘kishdan qaytarish:

948/15. Abu Hurayradan (r.a.)  rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam : «Shamol bandalarga yuborilgan rahmatdir. Gohida u rahmat bilan keladi, gohida azob bilan. Agar   shamol   essa,   uni   so‘kmanglar.   Allohdan   uning   yaxshisini   so‘rab,   yomonidan   panoh tilanglar», dedilar. Abu Dovud va Ibn Moja  rivoyatlari

Fasl: Isitmani so‘kishning karohiyati:

949/16. Jobirdan (r.a.)  rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ummu Soib yoki Ummu Musayyabning (roviy shak qildilar) oldiga kirib, «Nima bo‘ldi senga, ey Ummu Soib yoki Ummu Musayyab, titrayotirsan?» deganlarida, u ayol: «Alloh barakasini ketkazgur isitma sababli», dedi. Shunda u zot: «Isitmani so‘kmagin, chunki u xuddi bosqon temirning kirini ketkazganga o‘xshab odam bolasining xatosini ketkazadi», dedilar. Imom Muslim  rivoyatlari.

Fasl: Xo‘rozni so‘kishdan qaytarish:

950/17. Zayd ibn Xolid al-Juhayniydan (r.a.)  rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Xo‘rozni so‘kmanglar, chunki u namozga uyg‘otadi», dedilar. Abu Dovud sahih isnod bilan rivoyat qilganlar.

Fasl: Johiliyat da’volari bilan chaqiriq qilishdan qaytarish va ularning so‘zlarini iste’mol qilishning yomonligi:

951/18. Ibn Mas’uddan (r.a.)  rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kimki yuziga urib, cho‘ntagini yirtib, johiliyat da’volari bilan chaqiriq qilsa, bizdan emas», deb aytdilar. Imom Buxoriy va Muslim  rivoyatlari.

Fasl: Muharram oyini Safar oyi, deb ismlamoq karih ko‘rilgandir. Chunki u johiliyat odatlaridandir.

Fasl: Kofir bo‘lib o‘lgan kishiga mag‘firat tilab duo qilmoq haromdir. Bu haqda Alloh taolo: «Na payg‘ambar va na mo‘minlar - agar mushriklar qarindoshlari bo‘lsa ham -ularning do‘zax egalari ekanliklari aniq ma’lum bo‘lganidan keyin u mushriklar uchun mag‘firat so‘rashlari joiz emasdir», deb aytgan (Tavba surasi, 113-oyat).

Fasl: Shar’iy sababsiz musulmonni so‘kishga ijozat berish haromdir:

952/19. Ibn Mas’uddan (r.a.)  rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Musulmonni so‘kishlik fosiqlikdir», dedilar. Imom Buxoriy va Muslim  rivoyatlari.

Abu Xurayradan (r.a.)  rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Ikki so‘kuvchining boshlovchisiga gunoh bo‘ladi, agar mazlum haddan oshmasa», dedilar. Imom Muslim, Abu Dovud  va Termiziylar  rivoyatlari.

Fasl: Odatda iste’mol qilinadigan yomon lafzlar - kishi xusumatchisiga «ey eshak», «ey axmoq», «ey it» va shunga o‘xshashlarni aytmoqlikdir. Bu ikki jihatdan qabihdir. Birinchidan, u so‘z yolg‘ondir. Ikkinchidan, aziyat berishdir. Ammo zolim, deyish unday emas. Xusumatlashuvchiga zaruratdan ruxsat etilgan. Chunki u ko‘pincha rost ham bo‘lib chiqadi. Kamdan-kam insonlargina o‘z nafslariga zulm qilmaydilar.

Fasl: Nahhosning aytishlaricha, ba’zi ulamolar: «Men bilan birga Allohdan boshqa biror maxluqot yo‘q edi», deb aytmoqni karih ko‘rishdi. Bu yerda karih ko‘rilishdan sabab lafzning yoqimsizligidandir. Aslida, arab tilidagi istisno qoidasi yuqoridagi so‘zga ulashni iroda etadi. Bu yerda u narsa maholdir. Endi bu istisnodan murod yuqoridagi so‘zdan uzishni iroda etadi. Ya’ni, so‘z zamirida «Alloh men bilan birga edi», degan tushuncha olinadi. Bu Allohning so‘zidagi «... va u (Alloh) sizlar bilan birgadir», degan oyatidan olingan». Buning o‘rniga «Men bilan Allohdan boshqa hech kim yo‘q edi», deb aytmog‘i lozim bo‘ladi. Va yana «Allohning ismiga o‘tir», deb aytmoq karih ko‘rildi. Balki buning o‘rniga «Allohning ismi bilan o‘tir», deyiladi.