170-bob Safar niyatida uydan chiqayotgandagi zikrlar

Kitobimizning avvalida uydan chiqayotganda aytiladigan duolar zikr qilindi. Musofir kishi ana shu duoni ko‘p aytib, ahli, qarindoshlari, do‘stlari va qo‘shnilari bilan xayrlashgach, ulardan o‘ziga duo qilishlarini so‘rashi va u ham ularni duo qilmog‘i yaxshi amaldir.

521/1. Ibn Umardan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Agar Allohga biror narsa omonat qilib topshirilsa, uni saqlab beradi», dedilar.  Ahmad ibn Hanbal rivoyati.

522/2. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kimki safar qilishni xohlasa, orqasida qolgan kishilarga
«Astavdi’u kumullohallaziy la taziy’u vadoi’uhu», deb aytsin», dedilar. (Ma’nosi: «Sizlarni omonati zoe bo‘lmaydigan Allohga topshirdim».) Ibn Sunniy va boshqalar rivoyati.

523/3. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Sizlardan birortangiz safar qilishni xohlasa, birodarlari ila xayrlashsin. Chunki Alloh ularning duolarida yaxshilik qiluvchidir», dedilar. Ibn Sunniy rivoyatlari.

524/4. Qaz’adan (r.a.) rivoyat qilinadi. Ibn Umar (r.a.): «Mening yonimga kel, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam men bilan xayrlashganlaridek, men ham sen bilan xayrlashaman», deb

«Astavdi’ulloha diynaka va amonataka va xavotima ‘amalika» duosini o‘qidilar. (Ma’nosi: «Dining, omonating va amalingning xotimasini Allohga topshirdim».) (Ya’ni, bu duoni muqim kishi musofirga aytadi.) Abu Dovud rivoyat qildilar.

Imom Xattobiy: «Bu yerdagi omonatdan maqsad ishonchli kishi oldida qoldirilgan ahli va moli», dedilar.
Bu yerda din zikr qilindi. Chunki safar mashakqatni olib kelib, ba’zi din ishlarini tark qilishga sabab bo‘lishi mumkin.

525/5. Nofe’ (r.a.) Ibn Umardan (r.a.) qilgan rivoyatlarida: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam agar biror kishi bilan xayrlashsalar, o‘sha kishining qo‘lini ushlab, toinki o‘zi ko‘lini qo‘yib yubormagunicha tark etmasdilar va:
«Astavdi’ulloha diynaka va amonataka va oxira ‘amalika», deb aytardilar», deganlar. (Ma’nosi yuqorida kelgan.) Imom Termiziy rivoyatlari.

526/6. Solim (r.a.) qilgan rivoyatlarida Ibn Umar (r.a.) biror kishi safar qilishni xohlasa, unga: «Menga yaqin kel, xuddi Rasululloh sollallohu alayhi vasallam xayrlashganlaridek, xayrlashaman», deb «Astavdi’ulloha diynaka va amonataka va xavotima ‘amalika»ni o‘qirdilar. Imom Termiziy rivoyatlari.

527/7. Abdulloh ibn Yazid al-Xatmiydan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam agar askarlar bilan xayrlashmoqchi bo‘lsalar, «Astavdi’ulloha diynakum va amonatikum va xavotima a’molikum», deb aytardilar. Abu Dovud rivoyatlari.

528/8. Anasdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bir kishi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning yonlariga kelib, «Ey Rasululloh, men safar qilishni xohlayman, safarga yetarli narsa bilan ta’minlang», deganida, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam:

«Alloh seni taqvo bilan ta’minlasin», dedilar. Xdligi kishi: «Yana ziyoda qiling», deganida, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam:

«Gunohingni kechirsin», dedilar. Xdligi kishi: «Yana ziyoda qiling», deganida, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam:

«Qaerda bo‘lsang ham senga yaxshiliklarni yengil qilsin», dedilar. Termiziy rivoyatlari

171-bob Yaxshi kishilardan vasiyat talab qilishning yaxshiligi haqida

529/1. Abu X,urayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bir kishi: «Ey Allohning Rasuli, men safar qilishni xohlayman, menga vasiyat qiling», deganida, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Senga Allohdan taqvo qilishingni va har bir balandlikka ko‘tarilishda takbir aytishingni vasiyat qilaman», dedilar. Xdligi kishi orqasiga qaytib ketganida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam:
«Allohumma itvi lahul ba’iyda va havvin ‘alayhis safara», deb aytdilar. (Ma’nosi: «Allohim, uzog‘ini yaqinlashtirgin va safarni unga yengil qilgin».) Termiziy va Ibn Moja rivoyatlari.