Abdulloh ibn Umardan (r.a.) rivoyat qilinadi. «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam musulmonlarni Qur’on (ya’ni Mushaf) bilan dushman yeriga safar qilmoqdan qaytardilar». (Bu yerda Qur’on deyilgani bilan Mushaf deb tushunmoq kerak. Chunki Qur’on og‘zaki tarzda nozil qilingan bo‘lib, dushman uni qalblardan tortib olib, oyoqosti qilolmaydi).
(Imom Buxoriy rivoyatlari)

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam to‘xtab turgan ko‘lmak suvga siyishni man etganlar.
(Imom Muslim, Nasaiy, Ibn Moja rivoyatlari)

Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam (biror narsaning baxtsizlik keltirishiga ishonib) irim-sirim qilishdan qaytarganlar». (Imom Buxoriy rivoyatlari)

Ummu Atiyya rivoyat qiladilar: «Biz ayollar o‘likka uch kundan ortiq aza tutmoqdan  qaytarilgan edik, er o‘lsagina to‘rt oyu o‘n  kun aza tutmoq mumkin edi... Biz ayollar janozaga ergashmoqdan ham qaytarilgan edik». (Imom Buxoriy rivoyatlari)

Oisha (r.anho) rivoyat qiladilar: «Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Mayitlarni haqorat qilmanglar, chunki ular keladigan joylariga kelib bo‘ldilar», deganlar».
(Imom Buxoriy rivoyatlari)

Anas ibn Molik (r.a.) rivoyat qiladilar. «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam (sahobalarga qarata): «Birontangiz uzoq xastalanib yotib qolsangiz, (bezor bo‘lganingizdan) o‘zingizga o‘lim tilamang! Basharti shunday qilish zarur bo‘lsa: «Ey Parvardigorim, agar (bundan keyingi) yashamog‘imning menga nafi bo‘lsa, meni tirik qoldirgin, mabodo o‘lmog‘im afzal bo‘lsa, omonatingni olg‘il, deb aytingiz», dedilar». (Imom Buxoriy rivoyatlari)

IBODATGA DOIR QAYTARIQLAR

Abdulloh ibn Umardan (r.a.) rivoyat qilinadi. «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam yetti joyda: axlat tashlangan yerda, hayvon so‘yiladigan joyda, qabristonda, yo‘l o‘rtasida, hammomda, tuya yotgan yerda va Ka’ba tomi ustida namoz o‘qishdan qaytardilar». (Imom Termiziy rivoyatlari)

Amr ibn Shuayb otasidan, u esa bobosidan rivoyat qiladilar. «Janob Rasululloh sollallohu alayhi vasallam masjidda she’r aytish va savdo-sotiq qilishdan qaytardilar».
(Imom Termiziy rivoyatlari)

Hazrati Oishadan (r.anho) rivoyat qilinadi. «Rasululloh sahobalarga rahm qilib, ro‘zani bir-biriga bog‘lashdan (ya’ni ikki ro‘zaning o‘rtasida iftorlik qilmaslikdan) man etganlar».
(Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari)

Muozdan (r.a.) rivoyat qilinadi. «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam hajda ne’matlarni ko‘z-ko‘z qilish va maishatparastlikdan qaytarganlar».
(Imom Ahmad rivoyatlari)

Abdulloh ibn Umar (r.a.) rivoyat qiladilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam haj va umra uchun ehrom bog‘lagan kishini ko‘ylak ham, salla ham, cholvor ham, burnus ham, mahsi ham kiymoqdan qaytardilar (Kavush topmagan kishi mahsi qo‘njini to‘pig‘idan past qilib kesib tashlab kiysa bo‘ladi).
(Imom Buxoriy rivoyatlari)

Abdulloh ibn Umar (r.a.) rivoyat qiladilar. «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ehrom bog‘lagan odamning vars yoki za’faron bilan bo‘yalgan kiyim kiymog‘ini man qildilar».
(Imom Buxoriy rivoyatlari)

Abdulloh ibn Abbosdan (r.a.) rivoyat qilinadi. «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ka’bani tavof qilayotib bir odamning ikkinchi bir odamni tasma bilan yetaklab ketayotganini ko‘rib qoldilar-da, tasmani o‘z qo‘llari bilan qirqib tashladilar».
(Imom Buxoriy rivoyatlari)

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kimki yolg‘on so‘zlash odatini tashlamasa va Alloh qaytargan narsalardan qaytmasa, ro‘za tutgani bilan ro‘zasi qabul bo‘lmaydi, Alloh unga rahmat nazarini tashlamaydi».
(Imom Buxoriy rivoyatlari)

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam kishilarga rahm-shafqat qilib, ularning salomatliklarini o‘ylab, uzluksiz ro‘za tutmoqdan qaytarganlar va «dinda buyurilmagan narsalarni qilaman, deb o‘zini qiynamoqlik durust emas», deganlar.
(Imom Buxoriy rivoyatlari)

SAVDO - SOTIQDAGI QAYTARIQLAR


Jobirdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Payg‘ambar alayhissalom shunday deganlar: «Bir kishi biron-bir xurmozor yoki mevazor boqqa boshqa bir kishi bilan sherik holda egalik qilayotgan bo‘lsa, uni sotishda sherigining roziligini so‘rasin, rozilik bersa, sotsin, rozilik bermasa, savdodan qaytsin».
(Imom Muslim rivoyatlari)

Abdulloh ibn Umar (r.a.) rivoyat qiladilar. «Rasululloh sollallohu alayhi   vasallam   ozod   qilingan   qulga   homiylik   qilmoq   huquqini sotmoqdan va undan voz kechmoqdan qaytardilar». (Imom Buxoriy rivoyatlari)

Jobir ibn Abdulloh (r.a.) Payg‘ambar alayhissalomdan Makka fath qilingan yili o‘sha yerda turib: «Alloh va Uning elchisi xamr (aroq), cho‘chqa go‘shti, o‘limtik va sanamlarni sotishni harom, deb e’lon qildi», deganlarini eshitgan ekanlar. Shunda odamlar: «Ey Rasululloh, axir o‘limtik moyidan kemalarni moylashda, terilarni bo‘yashda, undan chiroq yasab uylarni yoritishda foydalaniladi-ku», deyishdi. Bunga Nabiy alayhissalom: «Yo‘q, u harom!», deb qat’iy javob berdilar.
(Imom Muslim rivoyatlari)

Abdulloh ibn Umar (r.a.) dedilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam birovning bozorini kasod qilmoq niyatida ataylab narx-navoni oshirmoqni man etdilar».
(Imom Buxoriy rivoyatlari)