Umumiy bo'lim > Rasululloh SAV va sahobalar
Umar, sen bizga keraksan!
Hadija:
Bugungi kunda duno taraqqiyot davrini boshdan kechirmoqda, kitoblar qanchadan-qancha tonnalab varoqlarning boshini yemoqda. Ochig’i hech kim bilmaydi. Kampyuter olamidagi yangiliklarni tinglash uchun ham insonning umri o’tib ketadi. Bu jabhalarning bir qismi, diniy ta’limotlar da’vatlar va isbotlardan tashkil topgan. Ana shunday katta ko’lamli ish ketayotgan texnika asrida, odamlarning haqni inkor qilaverishlari, tinmasdan o’zlari bilganliklaridan qolavermasliklari, har qanday mo’min yuragini g’ash qiladi. Sababi yana sening hayoting parchasi ko’z o’ngimizda gavdalanadi.
Hadija:
Sen Amr bin Hishomning "œkim Muhammadni o’ldirsa, unga yuzta tuya va’da qilaman" degan, so’zlarini eshitib, hammadan oldin "œbu ishni Hattobning o’g’ligina qila oladi" deb, ovozingning boricha hayqirding. Garchi bu ham Allohning hikmati ila aytilgan baland pardali so’zlar ersada, sendan boshqasi aytmadi. Biz tarixdan shuni bilamiz, qabilang o’ta maqtalgan, undan ko’plab jasur yigitlar tarbiya topib chiqqani aytilsa hamki "œMuhammadni men o’ldiraman" deya olish uchun, faqat sen jur’at qilding. Allohu akbar! Shu o’rinda biz tushunamizki, islomni haqiqatan ham tan olgan va o’z yo’lida sobit turgan insonlar, johiliyatda ham mard insonlar bo’lishgan ekan. Alloh o’zining haq diniga qandaydir ayg’ir, aldoqchi va munofiq tabiyatli kishilarni yaqin yo’latmas ekan. Allohu akbar! Sening o’ta mard inson ekanliging shundan iboratki, payg’ambarimizni o’ldirish uchun bir o’zing chiqib ketding va yo’lda bo’lib o’tgan birgina voqea tufayli ortga qaytding. Kel, o’sha voqeani yana bir bora esga olaylik.
"œYo’l bo’lsin Umar, jangga shaylandingmi?" bu savol Muayn ibn Abdulloh tomonidan berilgan edi. O’sha payti muayn islomni qabul qilgani bois, "œMuhammadning oldiga, oramizga nifoq slogan, dinimizni qoralagan, Xudolarimizga til tekkizgan, otani boladan ayirgan Muhammadning amal daftariga nuqta qo’ymoqchiman" degan javoblarni eshitib, dong qotib qoldi. Nima deyarini bilmasdan, "œoldin oilangni singlingni to’g’irlab olsang bo’larmidi" qabilida javob berdi.
Hadija:
Sendan boshqa odam bu payitda, o’z muammosini bir chetga qo’ygan holda, payg’ambarning huzuriga oshiqishni davom etardi. Ammo ey Umar, sen chiday olmading. Sening bu holatda oldinga borishingdan ko’ra orqaga qaytishing, aslida oldingga tashlangan qadam edi. Chunki, sen o’sha johilyatning, qaynoq davrlarida ham, biz bugun yo’qotib qo’ygan holatni ich-ichingdan his qilarding. Ya’ni sen, hamma ishni oiladan boshlab, keyin boshqalarga ta’sir o’tkazish mumkinligini hali musulmon bo’lmasdan turib, bilgan eding. Allohga hamd bo’lsin-ki, sening fitratingni U shunday salomat saqlagan edi.
"œFotima" degancha, singlingning uyiga yo’l olding. Qiziq voqealar rivoji ham, sening mardligingga to’siq bo’la olmaydi. Bilaks, eng asosiy nuqtada mardlik nima bilan taqdirlanishini ko’rsatadi. "œHa Umar, biz Muhammadning diniga kirdik. Haq din turganda, sening botil diningni tutaylikmi" deb, ovozining boricha baqirgan singling ko’ziga tikilib turganingni tasavvur qilib ko’rganmiz, ey Umar. Sen kulib qo’ygan bo’lsang kerak unga. Singling qandaydir hech kim bilmaydigan arab singlisi emas balki, sening singling bo’lgani bois yuziga tarsaki tushganida ham, qonga belangan yuzini senga ko’tara turib, "œqo’lingdan kelganini qil" deganida, qanday ahvolga tushganingni tahmin qilish qiyin emas.
Hadija:
Sen mard eding. Hozirgilarga o’hshab, Haq minglab vositalar orqali yetib kelayotganda ham, yuzini itning terisidek qattiq qilib olganlar misoli uydan chiqib ketmading. Yo o’zingning bilganingdan qolmading. Qalbing toza bo’lgani bois, Alloh taolo o’sha damda seni hidoyat nurlari bilan taomlantirdi. "œMuhammad sizga keltirgan narsani bir ko’raychi" deding. O’ldirmoqchi bo’lib ketayotgan insoningga tegishli bo’lgan narsani "œo’qib ko’raychi" deya olding. Islom seni shunday katta sinov evaziga qabul qildi. Bir necha soat avval payg’ambarni o’ldirmoqchi bo’lgan qo’llaring ila mushavni o’qiding, tafakkur qilding, holis bo’lding va yig’lading. Senga qo’shilib farishtalar olami yig’ladi. Dunyo yig’ladi. Tog’-u tosh yig’ladi. "œUmar qur’on tinglayapti" deb. Rasululloh s.a.v huzuriga kirganingda, sarvarimizning ko’z yoshlari ham oqib turardi. Sahobalar yig’lashardi. Ular bunaqa mard yigit arab yarim orolida, hali onasining qornidan tug’ulmaganini yaxshi bilishardi. Hammani yig’latgan oyatlar, sendek amirni yaxshi ko’ruvchi bizlarni ham yig’latadi. "œTo ha. Ey Muhammadur alayhissalom, biz sizga bu qur’onni qiynalib, jafo chekishingiz uchun emas, balki, Allohdan qor’qadigan kishilarga pand nasihat bo’lsin uchun nozil qildik. U yerni va yuksak osmonlarni yaratgan zot tomonidan nozil qilingan. U zot O’z arshiga o’rnashgan Rahmondir. Osmonlardagi, yerdagi va ularning orasidagi, bu tuproq ostidagi bor narsa, Uningdir. Agar siz oshkora gapirsangiz ham va yoki xufyona gapirsangiz ham, U zotga barobardir. Zero U sirni ham, eng maxfiy narsalarni ham bilur. Alloh hech qanday tangi yo’q, yolg’iz Uning o’zi bordir. Uning uchun eng go’zal ismlar bordir".
Sening bu qadar haqni tan ola bilishing ulkan mardlikdir. Adolatdir. Insoniylikdir. Insofiylikdir. Bugungi kun avlodiga sening bu jura’ting, harakating juda ham lozim. Musulmon oilalarida tug’ilgan, ota-bobosi islom urf-odatlariga binoan yashab o’tgan zamondoshlarimiz bor-ki, ularning yurishlari islomning aksi. "œKimki e’tiqod qilayotgandek yashamas ekan, amal qilayotganidek e’tiqoddadir" degan, so’zlaring butun dunyo uzra baralla jaranglasada, "œbiz qilmayotgan amallarimizga e’tiqod qilaveramiz" deb, oyoq tirab olaganlar son mingta topiladi. Ular islom haqida so’z ochilsa, hurk bo’lgan tovuq singari, bo’lib olishadi. Namoz haqida hadis aytilsa, ishlari chiqib qoladi. Sen o’g’illaringga so’nggi vasiyat sifatida, "œO’g’illarim, dinning avvali va ohiri bo’lgan amalni boy berib qo’ymanglar" deganliging va farzandlaring "œbu qanday amal otajon?" deyishganida, "œNamoz, namoz" deb, javob berganing hamon yodimizda. "œNamoz o’qishlik ila, dinga kiriladi. Namoz tashlashlik ila dindan chiqiladi". Bu sening suyumli farzandlaringga bergan oxirgi vasiyating edi. Ana shungga binoan namozsiz tong orttirayotgan kishilarni nima deyishimiz mumkin?! Bugugi kunimizda sening va boshqa sahobiylarning qaysi amallariga nisbat qilib baho berishimiz mumkin?! Ochig’i, bilmaymiz"¦
(davomi bor)
Hadija:
Ey Umar, bizga qanchalik kerak bo’lganingni bilganingda edi. Odamlarning boylikka ru’ju qo’yayotganlarini ko’rib, mansab, shon-shuxrat yo’lida yirtqichlar singari ko’zlari qonga to’layotganini ko’rib, sening ajib bir hayoting ko’z o’ngimizda tasvirlanadi. Xalifa bo’lib turib, qo’riqchi olmaganing. Odamlar qatori hokisor yashaganing. Xalqning xizmatida bo’lishi lozim voliylarni xalq qatori yashashga majbur qilganing ohir zamon bolalarini tamom qiynab qo’yadi.
Ey Umar, biz bu holatlarni tushunish tugul, tasavvur qilish shu’uridan ham mahrum bo’lganmiz. Imomi Muslim tomonidan rivoyat qilingan hadisi sharifda, "œ"œUmar ibn Hattob r.a ostida Payg’ambar alayhissalomga bayat qilingan daraxtni kesib tashlashga amr qildi" deyiladi. Chunki, odamlar u joyga borib, daraxt ostida namoz o’qir edilar. Umar ibn Xattob r.a odamlardan shirk amali sodir bo’lib qolishidan qo’rqqan edilar".
Navigation
[0] Message Index
[#] Next page
[*] Previous page
Go to full version